Jak wyglądają formalności przy budowie domu w 2025 roku?

W artykule:

• Budowa domu – formalności, które należy spełnić
• Budowa domu bez formalności
• Lista formalności związanych z budową domu
• Jakie dokumenty są potrzebne do budowy domu w 2025 roku?
• Ile kosztują formalności związane z budową domu?
• O czym jeszcze należy wiedzieć, planując budowę domu w 2025 roku?

Realizacja budowy domu wymaga solidnego przygotowania, zgromadzenia niezbędnych dokumentów oraz oczywiście posiadania lub kupienia działki. Na etapie wstępnym na plan pierwszy wysuwa się pozyskanie wystarczających środków finansowych na całą inwestycję oraz realizacja formalności budowlanych, w tym uzyskaniu pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy.

Budowa domu – formalności, które należy spełnić 

Jeśli w Twoim umyśle pojawi się idea budowy domu dla siebie i Twojej rodziny, zanim wprowadzisz ją w życie, czeka Cię dopełnienie wielu niezbędnych formalności. Ale spokojnie! Przeprowadzimy Cię i przez ten proces i podpowiemy, od czego właściwie zacząć budowę i jakie urzędy trzeba obowiązkowo odwiedzić, aby ostatecznie rozpocząć prace na działce.

Formalności w każdym roku mogą być nieco inne niż jeszcze kilka lat temu, dlatego powinieneś bazować na najświeższych, potwierdzonych informacjach w tym zakresie.

Najważniejsze źródło wiedzy stanowią:

• ustawa Prawo budowlane,
• ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Na początek sprawdź, jak powinna wyglądać: Budowa domu krok po kroku. Zauważysz, że wśród czynności związanych z budową domu znajdują się:

• formalności obejmujące zgromadzenie wszelkich wymaganych prawem dokumentów, projektu budowlanego, zgód i pozwoleń oraz wybranie odpowiedniej działki pod budowę;
• ogrodzenie działki, wytyczenie nieruchomości, wyrównanie powierzchni, przeprowadzenie prac ziemnych obejmujących przygotowanie fundamentów i ewentualnych piwnic powstającego domu;
• wykonanie przegród zewnętrznych, stropów, schodów, elementów więźby dachowej, pokrycia dachowego i okien połaciowych;
• przygotowanie wszystkich instalacji w domu zgodnie z wcześniej przygotowanymi projektami instalacyjnymi, wstawienie drzwi i wykonanie okien;
• montaż urządzeń grzewczych, wykończenie pomieszczeń mieszkalnych;
• dopełnienie ostatnich wymogów formalnych przed odbiorem domu.

Jak widać, aby zamieszkać legalnie w wybudowanym domu, część formalności związanych z jego budową trzeba dopełnić przed rozpoczęciem właściwych prac, a część dopiero po zakończeniu inwestycji.

Budowa domu bez formalności

W 2025 roku możesz też wznosić domy bez formalności. Jak to możliwe? Jeśli chcesz wznieść niewielki dom o powierzchni do 70 m², nie musisz dopełniać formalności w urzędzie i pozyskiwać pozwolenia. Wystarczy, że zgłosisz budowę. Formalności zostaną wówczas dopełnione sprawniej, a Ty szybciej wprowadzisz się do swojego domu. Poznaj temat bliżej z naszym ekspertem: Dom na zgłoszenie czy dom z pozwoleniem na budowę?

Lista formalności związanych z budową domu

1. Uzyskaj wypis i wyrys z MPZP lub decyzje o warunkach zabudowy 

Wypis i wyrys z MPZP

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP) to ważny dokument, który ustala rodzaj i formę architektoniczną obiektów, które mogą powstać na danym obszarze. Mogą się w nim znaleźć wytyczne odnośnie do podstawowych parametrów budynku, takich jak: wysokość, szerokość elewacji frontowej, linia zabudowy, rodzaj dachu, kąt nachylenia połaci dachowej. Dodatkowo może on określać kolorystykę elewacji i dachu, a w niektórych przypadkach (np. kiedy działka położona jest w sąsiedztwie obiektów historycznych) – nawet rodzaj stolarki okiennej.

Jeśli chcesz budować na działce, musisz złożyć wniosek o wypis i wyrys z MPZP. Nie musisz przy tym uzasadniać wniosku o wypis i wyrys z MPZP ani podawać powodu, dla którego chcesz uzyskać takie dokumenty. Sprawę możesz załatwić w dowolnym momencie w urzędzie miasta, urzędzie gminy albo w urzędzie miasta na prawach powiatu, gdzie znajduje się dana nieruchomość.

Proces składania wniosku o wypis i wyrys z MPZP krok po kroku wygląda następująco:

1. przygotuj i złóż wniosek – w urzędzie uzyskasz informację o tym, w jakiej wysokości opłatę skarbową będziesz musiał wnieść;
2. uiść opłatę skarbową i dołącz potwierdzenie do wniosku;
3. poczekaj na weryfikację wniosku i uzupełnij go, jeśli zajdzie taka konieczność.

Opłata za wypis i wyrys z MPZP wynosi:

• 30 zł opłaty skarbowej za 1 stronę wypisu (do 5 stron);
• 50 zł opłaty skarbowej za 1 stronę wypisu (powyżej 5 stron);
• 20 zł za każdą pełną lub rozpoczętą część wyrysu odpowiadającą stronie formatu A4 – nie więcej niż 200 zł.

Zsumowana opłata pobierana za wypis i wyrys nie powinna przekroczyć 250 zł. 

Uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy

Jeżeli MPZP nie obejmuje wybranej działki, nie możesz zrezygnować z dopełnienia takich formalności. Jeśli wstępnie wyselekcjonowana działka nie jest objęta MPZP, musisz złożyć do urzędu gminy wniosek o ustalenie warunków zabudowy. Wzór dokumentu do wypełnienia możesz znaleźć w Internecie. Składa się on z dwóch części – opisowej i rysunkowej.

W części opisowej należy umieścić takie informacje, jak:

• planowana powierzchnia zabudowy na działce wraz z oznaczeniem powierzchni użytkowej oraz informacją o budynku, np. czy będzie to dom piętrowy, parterowy, z piwnicami czy bez nich;
• przybliżone zapotrzebowanie na media: wodę, gaz, energię elektryczną, centralne ogrzewanie i inne;
• lokalizacja wjazdów na nieruchomość i dostęp do drogi publicznej;
• sposób odprowadzania wód opadowych;
• sposób odprowadzania ścieków i odpadów;
• obecne uzbrojenie działki w media.

Wniosek składany o wydanie warunków zabudowy powinien zawierać podstawowe dane dotyczące nieruchomości, w tym:

• adres;
• numer działki ewidencyjnej;
• numer obrębu ewidencyjnego;
• podpis wnioskodawcy;
• dane inwestora.

Zgodnie z załączonym do dokumentu wzorem w części rysunkowej musisz przedstawić:

• parametry budynku i jego usytuowanie na działce w rzucie;
• podstawowe wartości wysokościowe (wys. okapu, wys. kalenicy) w przekroju.

Do wniosku należy dołączyć kopię mapy zasadniczej lub katastralnej przedstawiającej teren, którego dotyczy wniosek, oraz obszar, na który inwestycja będzie oddziaływać. Działka i jej otoczenie powinny być przedstawione w skali 1:500 lub 1:1000. Na mapie należy zaznaczyć także granice obszaru objętego wnioskiem, czyli granice wybranej działki.

Ponadto do tego wniosku dołącza się pełnomocnictwo, jeśli będziesz z niego korzystać, i wyrys z mapy ewidencji gruntów, ukazujący położenie działki oraz działek sąsiadujących. Inwestycję trzeba będzie opisać i przedstawić na rysunku, a do tego dołączyć oświadczenie dostawców mediów o możliwości dostawy tych mediów do nieruchomości. 

Złożenie wniosku jest bezpłatne, jeśli:

• jesteś właścicielem lub użytkownikiem wieczystym terenu, którego dotyczy wniosek;
• wniosek składają organizacja pożytku publicznego, jednostki budżetowe lub jednostki samorządu terytorialnego.

W innych przypadkach pobierana jest opłata w wysokości 598 zł, którą należy uiścić w chwili złożenia wniosku o ustalenie warunków zabudowy. Opłata ta jest w szczególności wznoszona przez osoby trzecie, niebędące właścicielem lub użytkownikiem wieczystym danej nieruchomości.

Na koniec podkreślmy, że jeśli nieruchomość gruntowa nie jest uwzględniona w MPZP, musisz przed rozpoczęciem robót budowlanych wystąpić do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Procedura jest w tym wypadku bardziej skomplikowana niż podczas składania wniosku o wypis z MPZP.

Może Cię zainteresować: Ile trwa budowa domu i jak szybko możemy wprowadzić się do nowego domu?

2. Przygotuj mapę zasadniczą do celów projektowych i gotowy projekt budowlany 

Aby uzyskać pozwolenie na wybudowanie obiektu, należy złożyć do urzędu kompletny projekt budowlany, sporządzony według wytycznych zawartych w Rozporządzeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w Sprawie Szczegółowego Zakresu i Formy Projektu Budowlanego. To podstawa przy dopełnianiu formalności związanych z budową domu.

Co zawiera projekt budowlany? Gotowy projekt tworzą 2 części:

1. Projekt architektoniczno-budowlany określający funkcję, formę i konstrukcję obiektu, a także zastosowane w projekcie rozwiązania techniczne i materiałowe. Składa się z części rysunkowej, gdzie muszą się znaleźć rzuty fundamentów, poszczególnych kondygnacji i dachu, a do tego przekroje i elewacje, oraz z części opisowej, zawierającej szczegółowe informacje na temat technologii budowy obiektu, rozwiązań konstrukcyjnych, montażowych i materiałowych.
2. Projekt zagospodarowania terenu sporządzony na aktualnej mapie geodezyjnej do celów projektowych, który musi zawierać granicę obszaru opracowania, obrys projektowanych na działce obiektów, wjazd i wejście na działkę i komunikację w jej obrębie (dojście do budynku, dojazd do garażu), sieć przyłączy i układ zieleni. Mapa zasadnicza do celów projektowych jest przygotowywana na podstawie kopii aktualnej mapy zasadniczej, czyli standardowego opracowania kartograficznego, które z kolei tworzone jest na podstawie odpowiednich zbiorów danych, jakie znajdują się w odpowiednich bazach. Jeśli dla działki nie ma mapy zasadniczej, to mapę do celów projektowych przygotowuje się na mapie jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Skąd wziąć projekt budowlany? Rynek obfituje w wiele rozwiązań architektonicznych, które odpowiadają oczekiwaniom inwestorów. Projekty domów możemy podzielić na:

• gotowe projekty domów,
• indywidualne projekty domów.

Dużą zaletą gotowych projektów domów jest ich kompleksowość. Możemy od razu zapoznać się z rysunkami, rzutami, przekrojami i wizualizacją domu. Dzięki temu łatwiej zweryfikować, czy odpowiada on naszym potrzebom. Aby uzyskać jak najwięcej informacji na temat projektu domu z dostępnych materiałów, warto zapoznać się z artykułem: Jak czytać rysunki szczegółowe do projektu domu?

Ponadto oferta gotowych projektów domów jest bardzo bogata, dzięki czemu łatwo znaleźć projekt spełniający potrzeby inwestorów i wymagania związane z warunkami zabudowy.

Zobacz najpopularniejsze projekty domów!

Terrier 2 bez garażu

3 899 zł

4 399 zł

Cena regularna

3 599 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Przytulny D25 wariant I

3 899 zł

4 199 zł

Cena regularna

3 699 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

L-302X murowany

2 900 zł

3 200 zł

Cena regularna

2 800 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Najpopularniejsze projekty domów

Pamiętaj jednak o konieczności adaptacji gotowego projektu domu zgodnie z wytycznymi ujętymi w MPZP lub w decyzji o wydaniu warunków zabudowy. I bez obaw! Gotowy projekt domu możesz dopasować do własnych potrzeb. Sprawdź więc: Jakie zmiany można wprowadzić w gotowym projekcie domu? 

Polecamy materiał wideo naszego eksperta, Wojciecha Rynkowskiego na temat wyboru gotowego projektu domu:

Drugą opcją jest projekt indywidualny – w ten sposób dom będzie tworzony od podstaw i na każdym etapie kształtowany ściśle według Twoich preferencji. Pamiętaj, że jest to czasochłonny i bardziej kosztowny proces.

Warto przeczytać: Jak wybrać projekt domu?

3. Wystąp o pozwolenie na budowę domu 

Gdy posiadasz już gotowy projekt domu, możesz ubiegać się o pozwolenie na budowę.

Jeżeli jednak Twój dom nie będzie miał więcej niż 70 m² powierzchni zabudowy, w 2025 roku pozwolenie niekoniecznie będzie wymagane. Zgodnie z nowelizacją prawa budowlanego możesz wznieść taki dom na zgłoszenie. Wówczas nie trzeba prowadzić dla całej inwestycji dziennika budowy i zatrudniać jej kierownika. Jeśli jednak powierzchnia zabudowy Twojego domu wynosi ponad 70 m² , dopełnij formalności związanych z tą kwestią.

Gotowe projekty domów do 70 m2!

Konwalia 2 bal

3 949 zł

4 449 zł

Cena regularna

3 949 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Kruszyna 3

4 749 zł

5 249 zł

Cena regularna

4 749 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Drops (1889)

3 640 zł

3 990 zł

Cena regularna

3 440 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Projekty domów do 70 m2

Jak uzyskać pozwolenie na budowę domu?

W tym celu złóż wniosek w starostwie powiatowym w wydziale architektury i budownictwa. Do wniosku należy dołączyć:

• po 3 egzemplarze projektu zagospodarowania działki lub terenu i projektu architektoniczno-budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami;
• uzyskaną decyzję o warunkach zabudowy (jeśli działka nie była objęta MPZP);
• oświadczenie inwestora o posiadaniu tytułu prawnego do działki, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej;
• oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
• zaświadczenia o przynależności projektantów do regionalnych izb branżowych;
• opcjonalnie opinie i pozwolenia dotyczące budowy na terenie objętym ochroną konserwatorską lub ochroną przyrody (jeśli planujesz budowę na takich terenach) bądź związane z przepisami przeciwpożarowymi;
• oświadczenie projektanta dotyczące możliwości podłączenia projektowanego obiektu budowlanego do istniejącej sieci ciepłowniczej, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Uzyskanie pozwolenia na budowę domu z urzędu właściwego względem miejsca położenia działki budowlanej nie powoduje, że możesz już rozpoczynać roboty ziemne. Powinieneś na tym etapie zawiadomić Inspektorat Nadzoru Budowlanego o zamiarze ich rozpoczęcia.

Zawiadomienie to powinno zawierać:

• pozwolenie na budowę wydane przez urząd lub ewentualnie zgłoszenie budowy;
• dziennik budowy;
• oświadczenie kierownika budowy i inwestora.

W przypadku budowy domu po 2021 roku należy mieć na uwadze wytyczne z zakresu nowych warunków technicznych i konieczności wyposażenia swojego domu w chociaż jedno źródło OZE (odnawialne źródła energii). Od 1 stycznia 2021 roku budynki, w tym domy jednorodzinne, muszą spełniać surowsze normy dotyczące energooszczędności. Konieczne jest zapewnienie np. odpowiednio niskiego współczynnika przenikania ciepła dla poszczególnych elementów budynku, nie tylko przegród zewnętrznych, lecz także stropów, dachu czy okien i drzwi. Ma to przyczynić się do zredukowania kosztów ogrzewania.

Pamiętaj też, ile jest ważne pozwolenie na budowę domu. Obowiązuje ono przez 3 lata od jego wydania. Jeśli w tym czasie nie rozpoczniesz budowy domu, pozwolenie traci ważność. Stanie się tak również wtedy, gdy przerwiesz budowę domu i ta przerwa będzie trwać dłużej niż 3 lata. Nie pozostaje Ci wówczas nic innego, jak złożyć nowy wniosek o pozwolenie na budowę. 

Może być przydatne: Zmiany w zasadach wydawania Warunków Zabudowy po 30 czerwca 2026

4. Przygotuj dziennik budowy 

Najważniejszym dokumentem w przypadku budowy domu, prócz pozwolenia, jest dziennik budowy. Dokonywane w nim krok po kroku wpisy stanowią rzetelną dokumentację całego procesu budowlanego.

W dzienniku zapisywany jest przebieg prac oraz ewentualne inne zdarzenia mające wpływ na proces budowlany. Prowadzenie dziennika budowy jest kluczowe dla zgodnego z prawem zawiadomienia o zakończeniu budowy. Bez niego najpewniej nie zostanie Ci wydane pozwolenie na użytkowanie nieruchomości.

Kopia dziennika budowy powinna być dołączona do dokumentacji powykonawczej. Wpisy w dzienniku dokonywane są przez kierownika budowy.

5. Zgłoś rozpoczęcie budowy

Rozpoczęcie robót budowlanych wymaga od Ciebie dopełnienia pewnych formalności. Musisz dokonać zgłoszenia rozpoczęcia budowy do odpowiedniego organu. Jak zgłosić rozpoczęcie robót? Należy złożyć pismo w urzędzie, które będzie obejmowało:

• zaświadczenie o uprawnieniach kierownika budowy oraz jego oświadczenie o tym, że w istocie będzie on kierował budową;
• informację na temat przedsięwzięcia inwestorskiego;
• informację o bezpieczeństwie pracy i ochronie zdrowia.

Zawiadomienie o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych musisz złożyć, jeśli chcesz zrealizować inwestycję budowlaną, dla której wymagane jest pozwolenie lub dokonanie zgłoszenia m.in.:

• wolnostojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach gdzie mają być wybudowane;
• obiektów budowlanych usytuowanych na terenach zamkniętych, ustalonych decyzją Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego ds. wewnętrznych, z wyłączeniem budynków mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz użyteczności publicznej.

Powinieneś zgłosić rozpoczęcie budowy na 7 dni przed realnym uruchomieniem jakichkolwiek czynności budowlanych na placu budowy. Do pisma dołącz oświadczenie kierownika budowy o rozpoczęciu prac i przejęciu obowiązków.

Przeczytaj również: Czy możliwa jest budowa domu zaledwie w rok?

Zobacz najnowsze projekty domów!

AJAKS 6 B

4 399 zł

4 499 zł

Cena regularna

4 499 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Parterowy Klasyk 110

3 980 zł

4 350 zł

Cena regularna

4 350 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Nasz Parterowy 110

3 980 zł

4 350 zł

Cena regularna

4 350 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Najnowsze projekty domów

6. Formalnie zakończ budowę

Budynek już stoi, ale przed Tobą ostatnia prosta. Sam fakt, że załatwiłeś sprawy urzędowe przed rozpoczęciem prac ziemnych, nie oznacza, że po zakończeniu inwestycji będziesz mógł się do niego po prostu wprowadzić. Jak więc formalnie zakończyć budowę domu w 2025 roku? 

Aby formalnie zakończyć budowę, należy najpierw zgłosić zawiadomienie o zakończeniu prac, co zwieńczy etap budowy. Formalności w tym zakresie są obecnie takie same jak w latach wcześniejszych. Aby zgłosić zakończenie prac, złóż wniosek do właściwego nadzoru budowlanego. 

Sporządź zawiadomienie o zakończeniu budowy, do którego dołączysz: 

• dziennik budowy – musi być kompletny, wypełniony przez kierownika budowy;
• projekt techniczny;
• kopie rysunków stanowiące część zatwierdzonego projektu z naniesionymi zmianami i opisem – w przypadku dokonania zmian nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu;
• oświadczenie kierownika budowy o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy;
• protokół badań i sprawdzeń;
• dokumentację odbioru przyłączy wodnych, elektrycznych, kanalizacyjnych i gazowych – odbiór przyłączy powinien być realizowany przez gestorów, inaczej zarządców sieci;
• powykonawczą inwentaryzację geodezyjną wykonaną przez osoby do tego uprawnione;
• kopie świadectw energetycznych budynku;
• oświadczenie kierownika budowy dotyczące zagospodarowania terenu przyległego;
• oświadczenie o braku sprzeciwu lub uwag ze strony Państwowej Straży Pożarnej w sprawie rozpoczęcia użytkowania;
• oświadczenie o braku sprzeciwu lub uwag ze strony Państwowej Inspekcji Sanitarnej w sprawie rozpoczęcia użytkowania;
• potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej za wydanie decyzji;
• pełnomocnictwo w sprawach administracyjnych – jeśli reprezentuje Cię pełnomocnik – wraz z potwierdzeniem wniesienia opłaty skarbowej za pełnomocnictwo.

Należy do tego dodać, że przy załatwianiu formalności przy budowie domu – budynku mieszkalnego lub budynku z częścią mieszkalną – kierownik w swoim oświadczeniu o zgodności wykonywania obiektu z projektem budowlanym lub warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami powinien zamieścić informację o dokonaniu pomiarów powierzchni użytkowej budynku i poszczególnych lokali mieszkalnych.

Powinna ona być obliczona zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 roku w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. 

Jeśli Twoja inwestycja realizowana jest na podstawie umowy urbanistycznej, dołącz do zawiadomienia o zakończeniu budowy również zaświadczenie potwierdzające spełnienie warunku nieodpłatnego przekazania zrealizowanej inwestycji uzupełniającej na rzecz gminy. Zaświadczenie otrzymasz w urzędzie miasta lub gminy. Jeśli inwestycja uzupełniająca jest częścią obiektu budowlanego, to warunkiem przystąpienia do użytkowania obiektów stanowiących inwestycję główną będzie również zakończenie robót dotyczących inwestycji uzupełniającej.

Złożenie zawiadomienia o zakończeniu budowy jest konieczne do tego, aby nadzór budowlany udzielił zgody na zamieszkanie w takim domu. Po złożeniu kompletnego, poprawnie wypełnionego wniosku nadzór budowlany ma 14 dni od daty jego wpłynięcia na wniesienie ewentualnego sprzeciwu. Jeśli tego nie uczyni, będzie to równoznaczne z wydaniem tzw. milczącej zgody na zamieszkanie obiektu mieszkalnego. Nadzór zwróci również oryginał dziennika budowy, protokoły badań i sprawdzeń oraz dokumentację geodezyjną.

Jako inwestor musisz też pamiętać o złożeniu wniosku o nadanie numeru porządkowego, aby się w takim nowo wybudowanym domu zameldować. Na złożenie takiego wniosku nie musisz czekać aż do czasu zakończenia robót. Możesz to zrobić w urzędzie miasta lub urzędzie gminy na etapie rozpoczynania budowy.

Szczegółowo omawiamy: Formalności związane z zakończeniem budowy domu

Jakie dokumenty są potrzebne do budowy domu w 2025 roku? 

Wiesz już, jakie dokumenty są potrzebne do rozpoczęcia budowy domu, kiedy wymagane będzie pozwolenie, a także kiedy możesz budować dom o powierzchni do 70 m² na zgłoszenie budowy obiektu jednorodzinnego. Jednak wymienione powyżej dokumenty potrzebne do budowy domu w 2025 roku nie wyczerpują jeszcze listy pism, jakich potrzebujesz do zrealizowania wszystkich formalności związanych z taką inwestycją. Musisz jeszcze zgromadzić inne dodatkowe zaświadczenia konieczne do realizacji inwestycji.

Jakie dokumenty potrzebne są ponadto w 2025 roku przy budowie domu jednorodzinnego? Wśród nich znajdą się z m.in.:

• decyzja o wyłączeniu gruntu spod produkcji rolnej – dokument ten dotyczyć będzie jednak tylko tych działek, które były działkami rolnymi i są odrolniane w celu uzyskania pozwolenia na budowę;
• decyzja środowiskowa;
• pozwolenie wodnoprawne;
• opinia geotechniczna – składana jest tylko w przypadku trudnych warunków gruntowych lub gdy projektant budynku zleci zbadanie danego gruntu;
• oświadczenie o możliwości połączenia działki z drogą publiczną;
• zezwolenie na lokalizację zjazdu z drogi publicznej, jeśli działka nie ma zjazdu;
• zezwolenie o usunięciu drzew, które kolidują z inwestycją;
• uzgodnienie z konserwatorem zabytków;
• zgoda na odstępstwo od przepisów, o ile jest potrzebna;
• protokół odbioru mediów;
• protokół odbioru przewodów kominowych;
• kopia świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. 

Zawiadomiając urząd oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych dołącz do zawiadomienia:

• informację wskazującą imiona i nazwiska osób sprawujących funkcje kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego;
• oświadczenie projektanta i projektanta sprawdzającego o sporządzeniu projektu technicznego dotyczącego zamierzenia budowlanego zgodnie z obowiązującymi przepisami, zasadami wiedzy technicznej, projektem zagospodarowania działki lub terenu, projektem architektoniczno-budowlanym oraz rozstrzygnięciami dotyczącymi zamierzenia budowlanego.

Ile kosztują formalności związane z budową domu?

Koszty formalności, których trzeba dopełnić przed budową domu, niestety nie należą do najniższych. Za każdy wypis, oświadczenie, a zwłaszcza za wydanie konkretnych pozwoleń trzeba dodatkowo zapłacić. Sprawdzamy, ile kosztują formalności związane z budową domu.

Za wydanie pozwolenia na budowę domu możesz nic nie zapłacić, jeśli wznosisz obiekt jednorodzinny i nie będziesz w nim prowadzić żadnej działalności gospodarczej. W przeciwnym wypadku opłata wynosi 1 zł za każdy m² powierzchni użytkowej, jednak nie więcej niż 539 zł – jeśli część Twojego domu będziesz użytkować w innym celu niż cele budowlane. Podobnie jest w przypadku budowy domu bez pozwolenia, na zgłoszenie.

Jeśli w związku z budową domu składasz do urzędu pełnomocnictwo, to musisz je opłacić. To koszt 17 zł. Nie płacisz za pełnomocnictwo udzielane najbliższym, tj. mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom lub rodzeństwu.

W związku z rozpoczęciem budowy domu ponosisz również inne koszty, w wysokości:

• nie więcej niż 150 zł za wydanie warunków dostawy mediów;
• maksymalnie 598 zł za decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeśli nie jesteś właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości;
• 56 zł za przeniesienie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu na rzecz innej osoby;
• 47 zł za zatwierdzenie projektu zagospodarowania działki lub terenu projektu architektoniczno-budowlanego;
• 90 zł za przeniesienie decyzji o pozwoleniu na budowę lub decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych na rzecz innego podmiotu;
• od około 2000 zł za projekt budowlany;
• od 600 zł za mapę do celów projektowych;
• maksymalnie 250 zł za wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
• około 110 zł za wydanie warunków zabudowy;
• około 80 zł za wydanie zezwolenia na lokalizację zjazdu;
• od 10 zł do 160 zł za mapę ewidencyjną i zasadniczą.

Warto wiedzieć: Cyfryzacja procesu budowlanego

O czym jeszcze należy wiedzieć, planując budowę domu w 2025 roku?

Kiedy mogę zacząć budowę?

Pamiętaj, że budowę domu będziesz mógł rozpocząć dopiero po otrzymaniu decyzji o pozwoleniu lub wydaniu milczącej zgody na zgłoszenie budowy. Jeśli postąpisz inaczej, to narazisz się na uznanie Twojej inwestycji za samowolę.

Ile trwają formalności przed budową domu?

Formalności przed budową domu mogą potrwać nawet 65 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji do otrzymania decyzji. Termin na wydanie pozwolenia na budowę domu może wydłużyć się w związku ze:

• złożeniem niekompletnego wniosku – urzędnik informuje Cię wtedy o konieczności uzupełnienia wniosku;
• złożeniem wniosku niezgodnego z przepisami – urzędnik poinformuje Cię o tym fakcie i wskaże termin, do którego powinieneś poprawić wniosek. 

Obecnie szybciej zgłosisz budowę domu w urzędzie. Pozwolenie na budowę nie jest wymagane dla wielu budynków, w tym obiektów jednorodzinnych, których powierzchnia zabudowy nie przekracza 70 m². Nie musisz przy tym zatrudniać kierownika i prowadzić dziennika budowy. Za wszystkie formalności i poprawność budowy domu zgodnie z istniejącymi przepisami odpowiadasz sam.

Warto to wiedzieć: Ile trwa budowa domu i jak szybko możemy wprowadzić się do nowego domu?

Ile wynoszą koszty formalności przed budową domu?

Za pozwolenie będziesz musiał ponieść określone opłaty, a ich łączna wysokość zależy od rodzaju inwestycji, na którą ma być wydana decyzja. W przypadku wydawania pozwolenia na budowę domu na ogół w ogóle nie płacisz opłaty skarbowej. Z kolei w przypadku wznoszenia budynku, w którym mają zamieszkać ludzie, przy obliczaniu opłaty nie uwzględnia się powierzchni części mieszkalnej, ale jedynie część związaną z produkcją rolną czy działalnością gospodarczą.

Opcjonalnie poniesiesz koszt w wysokości 17 zł za pełnomocnictwo do załatwiania spraw formalnych związanych z budową domu, ale opłata ta nie zostanie pobrana, jeśli ustanowisz swoim pełnomocnikiem współmałżonka, dzieci, rodziców, dziadków, wnuków lub rodzeństwo.

Porada wideo odnośnie powyższego tematu:

Powyższy materiał wideo może nie być zgodny z bieżącymi zapisami prawa budowlanego oraz aktualnymi warunkami technicznymi, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dlatego prosimy opierać się głownie na publikacji tekstowej, która jest aktualizowana co jakiś czas.