Projekty nawet 500 zł taniej ❄️
Koniec oferty za:
0dni
00godz.
00min.
00sek.
Żaden projekt lub kategoria nie pasują do Twojego wyszukiwania
pon.-pt. 8-21, sob. 9-17
Zadzwoń! 71 715 20 60 Zamów rozmowę
Polecane kategorie
Analiza MPZP co warto sprawdzic w planie zagospodarowania przestrzennego
Warunki zabudowy i zagospodarowania teranu - decyzja
Mapa ewidencyjna czym jest i gdzie ją uzyskać
Domy modułowe, domy prefabrykowane co warto o nich wiedzieć.
Dom pasywny - co to znaczy
Projekt budowlany - co powinnien zawierać
Rodzaje dachów poznaj wszystkie możliwości
Budowa garażu ile kosztuje
Nadproże, co warto wiedzieć przed budową
Dom w stylu skandynawskim poznaj fenomen stylu ze skandynawii
Tynk strukturalny - jak samodzielnie położyć na ścianie
Sufit podwieszany jak zamontować - podpowiadamy
Zadaszenie tarasu - jak samodzielnie wykonać
Izolacja fundamentów - jak prawidłowo wykonać
Kominek z płaszczem wodnym co warto wiedzieć
Aranżacja ogrodu - od czego zaczącząć
Ogrodzenie panelowe jak zamontować
Sypialnia na poddaszu poznaj pomysły na ciekawą aranżację sypialni
Wanna z prysznicem czy takie połączenie sprawdzi się w każdej łazience
Łazienka na poddaszu odkryj ciekawe pomysły na aranżację
Wskaźnik intensywności zabudowy jak go obliczyć
Samowola budowlana czym jest i jak sprawdzić
Adaptacja poddasza - jak zaadaptować poddasze w domu jednorodzinnym
Wpis do księgi wieczystej - jak złożyć wniosek o wpis nieruchomości
Dom bez pozwolenia - co musisz o nich wiedzieć
Wycena nieruchomości - jak wygląda i ile to kosztuje
Podatek od nieruchomości 2021 ile wynosi i kiedy trzeba go zapłacić
Mieszkanie dla młodych jakie warunki oferował zakończony program rządowym MDM
Podatek katastralny w polsce co to jest i czy zastąpi podatek od nieruchomości
Taksa notarialna - jakie są opłaty notarialne przy zakupie domu
Co zalicza się do odnawialnych źródeł energii?
Czym są domy pasywne?
Dofinansowanie do budowy domu energooszczędnego
Jak dobrać magazyn energii do fotowoltaiki?
Dlaczego warto inwestować w OZE właśnie teraz?
Otrzymasz:
Twoje konto
Daria Bućko
01.10.2025 •
Gotowe projekty domów pozwalają ograniczyć koszty już na etapie planowania inwestycji, jednak wymagają adaptacji do warunków działki, warunków zabudowy i indywidualnych potrzeb domowników. Potrzeba wprowadzania zmian w projekcie może pojawić się także później – już w trakcie budowy. Część takich modyfikacji ma charakter istotny, pozostałe uznaje się za nieistotne, a o ich kwalifikacji decyduje projektant. Różnią się zakresem wymaganych formalności. Wyjaśniamy, które zmiany zalicza się do nieistotnych, a które traktowane są jako istotne.
W artykule:
Gotowy projekt domu staje się pełnoprawnym projektem budowlanym dopiero po adaptacji, czyli dostosowaniu go do specyfiki działki, lokalnych przepisów i indywidualnych wymagań inwestora. To właśnie podczas adaptacji projektu można wprowadzić zmiany istotne i nieistotne, o ile pozostają zgodne z przepisami oraz mieszczą się w zakresie dopuszczalnych modyfikacji.
Zmiany istotne to takie, które wpływają na parametry lub konstrukcję budynku i wymagają dodatkowych formalności. Z kolei zmiany nieistotne to drobne modyfikacje, które nie naruszają najważniejszych założeń projektu i mogą być wprowadzone bez ponownego uzyskiwania pozwolenia na budowę.
Kluczową rolę w procesie wprowadzania zmian istotnych i nieistotnych do projektu odgrywa projektant. To on, zgodnie z Prawem budowlanym, jako jedyny ma uprawnienia do oceny, czy dana modyfikacja jest zmianą istotną czy nieistotną, oraz do wprowadzenia jej do dokumentacji projektowej. Kierownik budowy odpowiada wyłącznie za realizację zatwierdzonego projektu i nie może samodzielnie dokonywać w nim zmian.
Warto przy tym pamiętać, że za projekt odpowiadają różne osoby na różnych etapach inwestycji. Autor projektu gotowego określa jedynie zakres dopuszczalnych zmian, natomiast projektant adaptujący (architekt adaptujący) opracowuje projekt budowlany na podstawie projektu gotowego i przejmuje pełną odpowiedzialność za wszystkie późniejsze modyfikacje – zarówno przed uzyskaniem pozwolenia na budowę, jak i już w trakcie realizacji.
Jeśli potrzeba zmian w projekcie pojawi się dopiero podczas budowy domu, obowiązują te same zasady: projektant kwalifikuje zakres odstępstwa i decyduje, czy wystarczy aktualizacja projektu, czy konieczne jest przygotowanie projektu zamiennego i przeprowadzenie dodatkowych procedur administracyjnych.
W dalszej części artykułu wyjaśniamy, jakie zmiany najczęściej uznaje się za nieistotne, a które – jako zmiany istotne – wymagają dodatkowych formalności i zgody organu administracji architektoniczno-budowlanej.
W trakcie adaptacji gotowego projektu domu oraz podczas samej budowy często pojawia się potrzeba wprowadzenia modyfikacji. Prawo budowlane wyróżnia dwa ich rodzaje: zmiany istotne oraz zmiany nieistotne. Podział ten ma kluczowe znaczenie, ponieważ determinuje, czy inwestor musi ponownie uzyskać decyzję o pozwoleniu na budowę (lub dokonać ponownego zgłoszenia), czy wystarczy aktualizacja projektu budowlanego na poziomie dokumentacji technicznej.
Zmiany istotne to takie, które wpływają na parametry obiektu, jego oddziaływanie na otoczenie, zgodność z MPZP lub WZ, bezpieczeństwo konstrukcji albo sposób użytkowania budynku. Ich wprowadzenie wymaga zatwierdzenia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.
Zmiany nieistotne nie naruszają zatwierdzonych parametrów obiektu ani ustaleń MPZP lub WZ. Nie wymagają nowej decyzji o pozwoleniu na budowę, jednak muszą być oznaczone i opisane w projekcie przez projektanta. Dopiero na tej podstawie kierownik budowy może je wprowadzić na placu budowy.
Zgodnie z art. 36a ustawy Prawo budowlane:
Zmiany nieistotne to takie modyfikacje, które nie wpływają na konstrukcję budynku, jego parametry zewnętrzne, sposób użytkowania ani zgodność z MPZP lub decyzją o warunkach zabudowy oraz nie powodują zwiększenia obszaru oddziaływania obiektu i nie naruszają innych wymogów określonych w Prawie budowlanym. Nie wymagają one uzyskania nowej decyzji o pozwoleniu na budowę, jednak zawsze muszą zostać uzgodnione z projektantem i przez niego wpisane do dokumentacji projektowej.
W praktyce oznacza to, że inwestor nie może wprowadzać takich zmian „od ręki”, a kierownik budowy nie ma prawa samodzielnie modyfikować projektu. Kierownik jedynie realizuje zatwierdzoną dokumentację i może wpisać zmianę do dziennika budowy po tym, jak projektant naniesie ją do projektu.
Zmiany nieistotne dotyczą zwykle elementów, które nie naruszają układu konstrukcyjnego budynku ani jego kluczowych parametrów. Projektant, kwalifikując zmianę jako nieistotną, opisuje ją w dokumentacji, najczęściej w postaci rysunków zamiennych lub adnotacji, co pozwala kontynuować budowę bez dodatkowych formalności administracyjnych.
Poniższe modyfikacje mogą być (ale nie zawsze muszą być!) zakwalifikowane przez projektanta jako nieistotne, o ile spełniają wszystkie wymagania techniczne i nie naruszają zatwierdzonych parametrów obiektu:
Zmiany istotne to takie modyfikacje projektu, które wpływają na kluczowe parametry budynku, jego konstrukcję, sposób użytkowania lub zgodność z przepisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy. Z tego powodu ich wprowadzenie jest bardziej wymagające – mogą podwyższyć koszty inwestycji, wydłużyć czas realizacji i zawsze wiążą się z koniecznością wykonania projektu zamiennego.
Zmiany istotne pojawiają się najczęściej wtedy, gdy inwestor chce przeprojektować elementy konstrukcyjne, zmienić wymiary budynku lub sposób jego posadowienia. Przykłady to m.in. dobudowanie piwnicy, zmiana układu nośnego, korekta wysokości budynku czy zmiana kąta dachu, która wymusza przeprojektowanie jego konstrukcji.
W przeciwieństwie do zmian nieistotnych, kierownik budowy nie może ich wprowadzać samodzielnie, nawet na wyraźne życzenie inwestora.
Każde odstępstwo tego typu wymaga przygotowania projektu zamiennego oraz uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę (lub ponownego zgłoszenia, jeżeli inwestycja była realizowana na zgłoszenie).
Zgodnie z art. 36a ustawy Prawo budowlane, istotne odstąpienia od zatwierdzonego projektu dotyczą w szczególności:
Każda z powyższych zmian wpływa na bezpieczeństwo konstrukcji, oddziaływanie obiektu lub zgodność inwestycji z obowiązującymi przepisami, dlatego nie może być wprowadzona bez przeprowadzenia odpowiedniej procedury administracyjnej.
Gdy inwestor planuje zmianę istotną, kolejność działań jest zawsze taka sama:
Dzięki temu cały proces realizowany jest zgodnie z prawem, a inwestor unika ryzyka wstrzymania robót lub zarzutu samowoli budowlanej.
Choć kierownik budowy ma obowiązek czuwać nad prawidłowym przebiegiem inwestycji, nie może wprowadzać zmian do projektu samodzielnie. Jego zadaniem jest jedynie realizacja zatwierdzonej dokumentacji oraz odnotowanie zmian po wprowadzeniu ich przez projektanta.
To projektant – i wyłącznie projektant – kwalifikuje zmiany jako istotne lub nieistotne i nanosi je w projekcie budowlanym. Ta zasada dotyczy zarówno adaptacji projektu gotowego, jak i zmian pojawiających się na etapie budowy.
Gotowe projekty domów są chronione prawem autorskim, dlatego nie można samodzielnie ingerować w ich treść ani wprowadzać dowolnych modyfikacji. Do dokumentacji dołączone jest oświadczenie autora projektu, w którym wskazany jest zakres zmian możliwych do wykonania podczas adaptacji bez konieczności uzyskiwania dodatkowej zgody twórcy.
Autor projektu gotowego określa jedynie, jakie zmiany są dopuszczalne na etapie adaptacji. Jednak to architekt adaptujący ocenia, czy dana zmiana jest możliwa technicznie i zgodna z przepisami i to on ostatecznie wprowadza ją do projektu budowlanego.
Wszelkie modyfikacje wykraczające poza ten wskazany zakres, zarówno zmiany istotne, jak i nieistotne, wymagają konsultacji z architektem adaptującym. To on ocenia, czy dana zmiana jest technicznie możliwa, zgodna z przepisami i mieści się w granicach zgody autora projektu. Jeżeli nie, wówczas konieczne jest uzyskanie od autora formalnej zgody na wprowadzenie zmian.
Warto pamiętać, że nie każda modyfikacja będzie opłacalna. Zmiany wpływające na konstrukcję lub układ budynku mogą wymagać przeprojektowania wielu elementów, co zwiększa zarówno koszt, jak i czas adaptacji.
W przypadku projektów indywidualnych sytuacja wygląda inaczej: architekt tworzy dokumentację od podstaw, uwzględniając wszystkie wymagania inwestora oraz warunki działki. To rozwiązanie najpełniej dopasowane do potrzeb, choć istotnie droższe od projektu gotowego z adaptacją.
Sprawdź: Ile kosztują poszczególne zmiany w projekcie domu?
Zmiany w projekcie domu może nanieść wyłącznie projektant posiadający odpowiednie uprawnienia. Najczęściej jest to ten, który sporządza projekt budowlany lub projekt zamienny. Zmiany istotne i nieistotne w gotowym projekcie domu na etapie adaptacji wprowadza projektant adaptujący i tworzy projekt budowlany. Po wydaniu pozwolenia na budowę zmiany wprowadza projektant odpowiedzialny za projekt budowlany (często ta sama osoba, chyba że dokumentację przejął inny projektant).
Na etapie adaptacji to projektant adaptujący odpowiada za wprowadzanie zmian do projektu gotowego i przygotowanie z niego pełnoprawnego projektu budowlanego. To on ocenia, czy planowana modyfikacja jest dopuszczalna, kwalifikuje ją jako zmianę istotną lub nieistotną i nanosi ją w dokumentacji.
W praktyce adaptacja polega na zaznaczeniu wprowadzonych zmian w projekcie (zwykle kolorem czerwonym), przygotowaniu rysunków zamiennych oraz uzupełnieniu opisów technicznych. Projektant adaptujący podpisuje następnie kompletną dokumentację i przejmuje odpowiedzialność zawodową za jej zgodność z przepisami oraz stanem faktycznym działki.
Dopiero tak opracowany i zatwierdzony projekt budowlany może zostać złożony w urzędzie, a później trafić na budowę jako podstawa realizacji inwestycji.
W trakcie realizacji inwestycji często pojawia się potrzeba korekty rozwiązań ujętych w projekcie budowlanym, np.: zmiany ustawienia okna, innego prowadzenia instalacji czy dostosowania funkcji pomieszczeń. Wprowadzanie takich zmian jest możliwe po rozpoczęciu budowy, jednak na tym etapie projekt budowlany został już zatwierdzony przez urząd, dlatego każda modyfikacja musi odbywać się zgodnie z przepisami Prawa budowlanego i pod nadzorem projektanta odpowiedzialnego za dokumentację.
Tak, ale zakres dopuszczalnych zmian zależy od tego, czy mają one charakter istotny, czy nieistotny. To projektant ocenia rodzaj zmiany i decyduje, jaką ścieżkę należy zastosować. Przypominamy:
Zmiany nieistotne można wprowadzać stosunkowo łatwo, pod warunkiem, że projektant naniesie je do dokumentacji wykonawczej. Najczęstsze modyfikacje wprowadzane przez inwestorów w trakcie budowy to m.in.:
Po aktualizacji dokumentacji kierownik budowy odnotowuje zmianę w dzienniku budowy.
Jeżeli w trakcie budowy inwestor decyduje się na zmiany istotne, które wpływają na parametry budynku, jego konstrukcję, obrys lub zgodność z MPZP/WZ, konieczne jest stworzenie projektu zamiennego, a następnie uzyskanie decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Do takich zmian istotnych należą między innymi:
Zmiany w projekcie budowlanym wprowadzane na budowie bez zgody projektanta lub bez aktualizacji dokumentacji mogą prowadzić do wstrzymania prac przez nadzór budowlany. W takich sytuacjach inwestor musi przygotować projekt zamienny odzwierciedlający faktyczny stan robót i ponownie przejść procedurę administracyjną. Do czasu zatwierdzenia zmian budowa zazwyczaj nie może być kontynuowana.
Nieuzgodnione odstępstwa od zatwierdzonego projektu budowlanego mogą również uniemożliwić zakończenie inwestycji i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie. Jeśli nadzór budowlany uzna, że były to zmiany istotne, konieczna będzie ich legalizacja, a w niektórych przypadkach nawet przywrócenie pierwotnych rozwiązań zgodnych z projektem. W takiej sytuacji inwestor musi liczyć się nie tylko z dodatkowymi pracami i kosztami projektu zamiennego, ale także z możliwością nałożenia kary finansowej.
Kary mogą pojawić się wtedy, gdy podczas kontroli nadzór stwierdzi nieprawidłowości (np. wykonanie robót niezgodnie z zatwierdzonym projektem, przepisami techniczno-budowlanymi lub warunkami pozwolenia na budowę) i inwestor nie doprowadzi ich do stanu zgodnego z prawem. Wysokość kar nie jest stała. Zgodnie z art. 59f Prawa budowlanego oblicza się ją według specjalnego wzoru, uwzględniając m.in. kategorię obiektu i rodzaj naruszenia.
Dlaczego warto konsultować zmiany na bieżąco?Konsultowanie zmian z projektantem na etapie budowy pozwala szybko ocenić, czy dana modyfikacja jest możliwa i nie wywoła dodatkowych kosztów ani opóźnień. Wczesna reakcja często zapobiega konieczności przygotowania projektu zamiennego lub ingerencji nadzoru budowlanego. Stały kontakt z projektantem i kierownikiem budowy gwarantuje, że roboty będą prowadzone zgodnie z dokumentacją, a odbiór domu przebiegnie bez problemów.
Dlaczego warto konsultować zmiany na bieżąco?
Konsultowanie zmian z projektantem na etapie budowy pozwala szybko ocenić, czy dana modyfikacja jest możliwa i nie wywoła dodatkowych kosztów ani opóźnień. Wczesna reakcja często zapobiega konieczności przygotowania projektu zamiennego lub ingerencji nadzoru budowlanego.
Stały kontakt z projektantem i kierownikiem budowy gwarantuje, że roboty będą prowadzone zgodnie z dokumentacją, a odbiór domu przebiegnie bez problemów.
Nie. Adaptacja to dostosowanie projektu gotowego do konkretnej działki i przepisów lokalnych. W jej trakcie projektant może wprowadzić zarówno zmiany istotne, jak i nieistotne do projektu architektoniczno-budowlanego i przygotowuje projekt zagospodarowania terenu. W wyniku adaptacji powstaje projekt budowlany, który jest dołączany do wniosku pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy.
Zmiany istotne i nieistotne to modyfikacje projektu, które mogą pojawić się również już po etapie adaptacji, czyli w trakcie budowy.
Tak, ale przesunięcie budynku na działce zawsze jest traktowane jako zmiana istotna. Lokalizacja domu została bowiem zatwierdzona w pozwoleniu na budowę na podstawie projektu zagospodarowania terenu, który precyzyjnie określa położenie obiektu, odległości od granic działki oraz zgodność z MPZP lub decyzją o warunkach zabudowy.
Zmiana lokalizacji mogłaby naruszać przepisy dotyczące minimalnych odległości od granic oraz wpływać na obszar oddziaływania obiektu, dlatego wymaga przygotowania projektu zamiennego i uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia na budowę. Bez takiej procedury przesunięcie budynku nie jest dopuszczalne.
Tak, jednak należy pamiętać, że zmiana grubości izolacji, warstw ściany czy sposobu ocieplenia zwykle wpływa na obrys domu i powierzchnię zabudowy, dlatego jest traktowana jako zmiana istotna.
Wyjątek stanowi sytuacja, w której zmiana nie wpływa na obrys budynku i mieści się w zakresie dopuszczonym przez autora projektu, wtedy projektant adaptujący może uznać ją za zmianę nieistotną.
Prawo dopuszcza niewielkie odstępstwa, ale tylko wtedy, gdy łącznie spełnione są wszystkie warunki:
Jeśli którykolwiek z warunków nie jest spełniony, konieczny będzie projekt zamienny.
To zależy od wpływu zmiany na konstrukcję ściany i wygląd elewacji. Zmiany otworów, które nie ingerują w elementy nośne, mogą zostać uznane za nieistotne, ale zawsze musi to ocenić projektant. Jeśli okno znajduje się w ścianie nośnej lub zmiana narusza kompozycję elewacji wymaganą w MPZP, odstępstwo będzie istotne.
Zmiany istotne i nieistotne w projekcie może wprowadzać wyłącznie projektant, który odpowiada za projekt budowlany. Kierownik budowy nie ma prawa modyfikować projektu - może jedynie realizować zmiany wcześniej zatwierdzone przez projektanta i odnotować je w dzienniku budowy.
Tak. Każdy projektant z odpowiednimi uprawnieniami może przejąć dokumentację jako projektant odpowiedzialny za projekt budowlany i wprowadzać zmiany w ramach adaptacji lub projektu zamiennego.
Tak, ale muszą zostać wykonane zgodnie z art. 36a PB. Zmiany nieistotne wymagają aktualizacji dokumentacji przez projektanta, a zmiany istotne - projektu zamiennego i decyzji urzędowej. Samowolne modyfikacje mogą prowadzić do wstrzymania robót i konieczności legalizacji.
Najczęściej zmiana w projekcie będzie uznana za istotną wtedy, gdy wpływa na:
Zmiany dotyczące ścian działowych, wielkości pomieszczeń czy lokalizacji drzwi są najczęściej zmianami nieistotnymi, o ile nie mają wpływu na konstrukcję. Projektant musi jednak wpisać je do dokumentacji. Dopiero wtedy kierownik budowy może je wykonać.
Kierownik budowy nie ma uprawnień do samodzielnego modyfikowania projektu domu – ani w zakresie zmian istotnych, ani nieistotnych. Jego rola ogranicza się do:
Polecamy: Czy warto budować dom jednorodzinny w 2025?
Autor artykułu
Redaktor
Inne artykuły tego autora
Następny artykuł
Regulacja okien ma poprawić komfort ich użytkowania i przekłada się na większ...
„Cyfryzacja” to słowo odmieniane w ostatnich latach przez wszystkie przypadki...
Wznoszone współcześnie budynki muszą być bezpieczne, funkcjonalne i energoosz...
Prawo budowlane to najważniejszy akt prawny regulujący zasady budowy domów i...
Jesień 2026 roku może być okresem zmian, które odcisną swoje piętno zwłaszcza...
Ups, wystąpił problem
ODKRYJ NOWE
Konto Extradom.pl