👉 Setki projektów taniej 👈

Koniec oferty za:

00godz.

00min.

00sek.

Sprawdź

Czym są domy pasywne i dlaczego warto w nie inwestować?

Dom pasywny jest rodzajem nowoczesnego obiektu jednorodzinnego, który pozwala na wypracowanie daleko idących oszczędności podczas eksploatacji budynku. Z tego powodu coraz więcej inwestorów decyduje się na taką nieruchomość. Co to oznacza w praktyce? Domy pasywne w budowie potrafią być znacząco droższe od standardowych, jednak późniejsze zyski z codziennej eksploatacji szybko równoważą poniesioną inwestycję. Sprawdź, czym jest dom pasywny i jakie warunki należy zachować przy jego budowie.

dom pasywny - zdjęcie 1

W artykule:

Wśród różnych projektów domów można znaleźć wiele propozycji domów pasywnych. Możesz więc wybudować obiekt, którego eksploatacja nie będzie w przyszłości tak kosztowna. Sprawdź, czym powinien się charakteryzować taki budynek i w czym tkwi istota budownictwa pasywnego. Czy takie budynki będą w Polsce coraz popularniejsze w przyszłości?

Dom pasywny – co to jest?

Na wstępie warto wyjaśnić, co to jest dom pasywny i jakie parametry świadczą o tym, że dany dom jest pasywny.

Dom pasywny to właściwie rodzaj budynku energooszczędnego, który musi odpowiadać kryteriom opracowanym przez Instytut Domów Pasywnych w Darmstadt. Obecnie standardem w budownictwie jednorodzinnym jest wznoszenie obiektów znacząco ograniczających zużycie energii konwencjonalnej. Od 2021 roku obowiązują bowiem bardzo restrykcyjne kryteria termoizolacyjności, zbliżające nas do idei prawdziwego budownictwa pasywnego.

dom pasywny projekt domu samowystarczalny widny LOB1005
Nowoczesny dom pasywny - projekt domu Samowystarczalny Widny LOB1005

Definicja wskazuje, że dom pasywny jest obiektem, w którym dzięki odpowiednim rozwiązaniom technologicznym zminimalizowane jest zapotrzebowanie na energię. Wynosi ono standardowo poniżej 15 kWh/m2·rok, czyli jest około ośmiokrotnie mniejsze w stosunku do standardowych domów, które zużywają rocznie ponad 100 kWh/m2·rok.

Chodzi tu o zapotrzebowanie na energię potrzebną do ogrzewania, działania urządzeń domowych i przygotowywania ciepłej wody użytkowej. Dodatkowo dom pasywny budowany jest z myślą o odzyskiwaniu maksymalnej ilości energii pochodzącej z natury – np. światła dziennego.

Mianem domu pasywnego określa się standard budowy, w którym wznosi się i wykańcza obiekty tak, by ograniczać ich zapotrzebowanie energetyczne. Dom ten powinien być doskonale zaizolowany termicznie, niemal całkowicie szczelny, żeby ucieczka ciepła wytworzonego w jego wnętrzu była jak najmniejsza. Dodatkowo, zgodnie z założeniami standardu, całkowite roczne zużycie energii pierwotnej nie powinno przekraczać 120 kWh/m2·rok.

Sprawdź materiał wideo o tym, czym jest dom pasywny:

Czym różni się dom pasywny od domu energooszczędnego?

Bardzo często możesz spotkać się z zamiennym wykorzystywaniem pojęć dom pasywny i dom energooszczędny. Nie są to jednak terminy tożsame. Czym charakteryzuje się zatem dom energooszczędny, a czym pasywny? Otóż pod względem samej architektury budynku nie ma między nimi wielu różnic.

Oba mają prostą, foremną bryłę, pozbawioną ozdobników architektonicznych w postaci wykuszy, lukarn czy balkonów, ponieważ potencjalnie są to mostki termiczne, które bardzo trudno zlikwidować poprzez poprawną izolację termiczną i uszczelnienia.

Domy energooszczędne, które jak sama nazwa wskazuje, mają zmniejszać zużycie energii, muszą być budowane na planie prostokąta i być kryte jedno- lub dwuspadowym dachem. W przypadku obiektów pasywnych jest to właściwie wymóg.

Główna różnica pomiędzy domem energooszczędnym a pasywnym tkwi w ich indywidualnym zapotrzebowaniu energetycznym. Mowa tu o energii pierwotnej, czyli nieodtwarzalnej, która pochodzi ze spalania paliw kopalnych. W przypadku domów pasywnych nie przekracza ono 15 kWh/m2·rok, natomiast dla domów energooszczędnych wartość ta wynosi 40 kWh/m2·rok.

Właściwie domy pasywne i energooszczędne można budować z wykorzystaniem tych samych technologii. Ważniejsze jest to, jaka izolacja termiczna i jakie materiały uszczelniające zostaną użyte przy inwestycji w takie budownictwo jednorodzinne.

Sprawdź artykuł naszego eksperta: Jakie technologie i materiały stosowane są przy budowie domów jednorodzinnych?

Porównanie: dom pasywny a dom energooszczędny - najważniejsze cechy

KryteriumDom pasywnyDom energooszczędny
DefinicjaBudynek o minimalnym zużyciu energii, zaprojektowany tak, aby nie potrzebował tradycyjnych systemów grzewczych.Budynek o niższym zużyciu energii niż standardowy dom, z uwzględnieniem zaawansowanych technologii izolacyjnych.
Zużycie energii na ogrzewanieMaksymalnie 15 kWh/m2 rocznieOd 40 do 70 kWh/m2 rocznie
Izolacja termicznaBardzo wysoka - współczynnik U ok. 0,10 W/m2K, a dla dachu nawet U = 0,08 W/m2KWysoka - współczynnik U ok. 0,15-0,20 W/m2K
WentylacjaSystem wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacja) z bardzo wysoką efektywnością (nawet do 90%), z wymiennikiem krzyżowo-przeciwprądowym lub obrotowym o sprawności ≥ 75%.Wentylacja mechaniczna z rekuperacją, choć nie tak efektywną jak w domu pasywnym.
Koszt budowyZwykle wyższy (ok. 15-25% więcej niż standardowy budynek) z powodu zaawansowanych technologii i materiałów.Koszt budowy wyższy o ok. 10-15% w porównaniu do budynku standardowego.
OknaBardzo wysokiej klasy, potrójne szyby z minimalnym współczynnikiem U (około 0,80 W/m2K).Okna energooszczędne, często potrójne, o nieco wyższym współczynniku U (około 1,0-1,2 W/m2K).
Straty ciepłaZminimalizowane do absolutnego minimum poprzez brak mostków termicznych oraz zastosowanie zaawansowanej izolacji.Ograniczone, ale nie tak doskonale jak w domu pasywnym; mogą występować niewielkie mostki termiczne.
Źródła energiiEnergia z odnawialnych źródeł, np. pompy ciepła, kolektory słoneczne.Różne źródła, w tym odnawialne, ale także niskoemisyjne systemy ogrzewania.
Orientacja budynkuPrecyzyjnie zaplanowana, aby maksymalizować zyski z energii słonecznej (np. duże przeszklenia od strony południowej).Również zwraca się uwagę na optymalizację nasłonecznienia, jednak mniejszy nacisk niż w domu pasywnym.
Wymogi certyfikacyjneMusi spełniać bardzo rygorystyczne normy, często certyfikowane przez Instytut Domów Pasywnych.Spełnia mniej rygorystyczne wymogi niż dom pasywny, ale jest bardziej energooszczędny niż standardowy budynek.
Koszty eksploatacjiBardzo niskie - koszty ogrzewania praktycznie zredukowane do zera.Niskie, ale nieco wyższe niż w przypadku domu pasywnego, nadal znacznie mniejsze niż w budynku standardowym.
Komfort cieplnyBardzo wysoki, dzięki równomiernemu rozkładowi temperatury w całym domu oraz wentylacji z odzyskiem ciepła.Komfort cieplny wysoki, ale różnice temperatur wewnątrz budynku mogą być nieco większe niż w domu pasywnym.

Należy też odróżnić dom pasywny od zeroenergetycznego. Możesz uznać, że dom pasywny jest dobrą „bazą” do stworzenia domu zeroenergetycznego. Ma on niemal zerowe, minimalne zapotrzebowanie na energię do celów grzewczych. Kiedy w domu pasywnym zamontujesz instalację fotowoltaiczną, to taki budynek może stać się budynkiem zeronergetycznym w bilansie rocznym.

projekt domu Daniel VII G2 energo plus WRC2802 fotowoltaika.jfif
Projekt domu Daniel VII G2 energo plus WRC2802 z instalacją fotowoltaiczną

Projekt domu pasywnego

Projekt domu pasywnego wyróżnia się spośród innych projektów domów przede wszystkim dążeniem do maksymalnej efektywności energetycznej, minimalizacją strat ciepła oraz optymalnym wykorzystaniem energii słonecznej.

Dom pasywny projektowany jest w oparciu o kilka kluczowych zasad, które mają na celu jak najlepsze wykorzystanie naturalnych zasobów energetycznych i zminimalizowanie potrzeb ogrzewania.

Czym wyróżnia się projekt domu pasywnego?

  • Projekt domu pasywnego zakłada, że bryła budynku powinna być zwarta i prosta, najczęściej w kształcie prostokąta, aby zminimalizować powierzchnię przegród zewnętrznych i ograniczyć mostki termiczne.
  • Unika się zbędnych załamań, wykuszy czy lukarn, które mogłyby zwiększać straty ciepła.
  • Projekt domu pasywnego uwzględnia również orientację budynku na działce - główna elewacja z dużymi przeszkleniami powinna być skierowana na południe, co pozwala maksymalnie wykorzystać naturalne światło oraz zyski ciepła słonecznego. Strona północna natomiast powinna mieć minimalną liczbę okien, co ogranicza straty ciepła.
  • Ważnym elementem jest także układ funkcjonalny wnętrza - pomieszczenia dzienne, takie jak salon czy kuchnia, lokalizuje się od strony południowej, aby korzystały z naturalnego oświetlenia i ciepła. Z kolei pomieszczenia pomocnicze, jak spiżarnia czy garaż, umieszcza się od strony północnej, tworząc dodatkowy bufor termiczny.
projekt domu Samowystarczalny Optimum LOB1000
Projekt domu Samowystarczalny Optimum LOB1000 w stylu nowoczesnej sotodoły

W projekcie domu pasywnego stosuje się nowoczesne technologie, takie jak zaawansowane materiały izolacyjne o niskim współczynniku przenikania ciepła, okna trzyszybowe oraz systemy wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacja).

Dodatkowo, często wykorzystuje się odnawialne źródła energii, takie jak panele fotowoltaiczne czy pompy ciepła, co przyczynia się do dalszego ograniczenia zużycia energii. Projekty domów pasywnych sprawiają, że takie budynki są nie tylko energooszczędny, ale również komfortowe dla mieszkańców, zapewniając stabilne warunki termiczne przez cały rok.

Polecamy nasze projekty domów energooszczędnych!

Czym dom pasywny wyróżnia się spośród innych projektów domów?

Dom budowany w tradycyjnej technologii różni się pod wieloma względami od obiektu pasywnego. Jakie parametry o tym decydują? Przede wszystkim te związane z izolacją cieplną.

Dom rzeczywiście pasywny wyróżnia się pośród innych obiektów i samych budynków mieszkalnych tym, że ma doskonałą izolację termiczną. Przy jego wznoszeniu dąży się do wyeliminowania mostków termicznych, czyli miejsc potencjalnej ucieczki ciepła wytworzonego we wnętrzach.

Co jeszcze jest istotne przy rozróżnianiu zwykłego budynku od domu pasywnego? Jakie EU, czyli współczynnik zużycia energii użytkowej na ogrzewanie, powinien mieć obiekt pasywny?

EU dla domu pasywnego powinna wynosić nie więcej niż 15 kWh/m2·rok, zgodnie z definicją przyjętą przez Passivhaus Institut w Darmstadt (PHI). Dla porównania – zgodnie z warunkami technicznymi WT 2021, standardowy dom jednorodzinny powinien mieć EU nie większe niż 70 kWh/m2·rok.

Domy pasywne powinny mieć współczynnik przenikania ciepła U nieprzekraczający poziomu 0,15 W/m2K, podczas gdy normą w budownictwie mieszkaniowym jest dziś współczynnik 0,2 W/m2K. Izolacyjność cieplna okien, mierzona współczynnikiem przenikania ciepła w stolarce pasywnej, nie może przekraczać poziomu U równego 0,8 W/m2K, a w tej stosowanej po 2021 roku dla nowo budowanych domów – 0,9 W/m2K.

W domach prefabrykowanych i modułowych łatwo uzyskać parametry domu pasywnego. Sprawdź ofertę gotowych domów w Extradom.pl!

Budowa domu pasywnego

Na etapie projektowanie domu pasywnego trzeba pogodzić się z tym, że budowa domu metodą gospodarczą nie będzie możliwa. Jest to zadanie wymagające specjalistycznej wiedzy i doświadczenia, które bez zaangażowania doświadczonych fachowców okaże się niemożliwe do realizacji.

Aby mówić o osiągnięciu pełnej pasywności budynku, trzeba zwrócić uwagę na kilka kluczowych obszarów, takich jak m.in. zastosowanie odpowiedniej technologii budowlanych, postawienie na rozwiązania pozwalające na osiągnięcie wysokiego wskaźnika izolacyjności czy wybór odpowiednich instalacji i systemów grzewczych, a także wentylacyjnych. Specjalnie opracowane mechanizmy, w tym również wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w postaci paneli fotowoltaicznych czy pomp ciepła, pozwala na to, by osiągnąć pasywność.

Te wszystkie aspekty wymagają zaawansowanego planowania i umiejętnego wykonania, aby zapewnić komfort użytkowania przy jednoczesnym maksymalnym ograniczeniu zużycia energii. Poniżej omówimy bardziej szczegółowo każdy z kluczowych obszarów, które decydują o pasywności budynku.

Technologia budowy domu pasywnego – jaką wybrać? 

Kiedy wiesz już, jakie warunki musi spełniać dom pasywny parterowy czy piętrowy lub z dom z poddaszem użytkowym, warto dowiedzieć się, z czego budować obiekt pasywny, aby ograniczać straty ciepła i jednocześnie spełniać wymagania dotyczące przenikalności cieplnej przegród zewnętrznych. Jaki materiał wybrać, by spełniał wszystkie stawiane mu wymagania techniczne, zwłaszcza w zakresie termoizolacji?

Wybór technologii budowy domu pasywnego jest kluczowy dla osiągnięcia jego optymalnych parametrów energetycznych. Obecnie najczęściej rekomenduje się technologie budowy ścian dwuwarstwowych. Ściany jednowarstwowe mogą się okazać gorszym wyborem, ponieważ Ponieważ przegrody zewnętrzne wyróżnia duża przepuszczalność ciepła. Wyjątkiem są tutaj bloczki styropianowe, które posiadają dwuwarstwową konstrukcję, które jest wypełniona betonem zbrojonym. W przypadku większość przegród można mówić o budowie dwuwarstwowej, a sama konstrukcja powstaje z wykorzystaniem różnych materiałów. Najczęściej jest to:

  • beton komórkowy,
  • keramzytobeton,
  • silikaty,
  • prefabrykaty betonowe lub z keramzytobetonu,
  • bloczki z perlitu.

Inwestorzy coraz chętniej wybierają również konstrukcje z drewnianym szkieletem (np. szkielet drewniany lub prefabrykat drewniany), która w połączeniu z dobrze dobraną technologią i odpowiednią izolacją podłogi, jest w stanie osiągnąć dobre parametry cieplne. Bardzo ważne jest także to, by skupić się na jak najmniejszej licznie mostków termicznych, czyli miejsc w przegrodach, które mają niższe parametry izolacyjności cieplnej. Przy ich maksymalnym ograniczeniu straty cieplnej będą możliwie jak najniższe.

Czy wiesz, że: dom zbudowany z perlitu od razu spełnia wymogi domu energooszczędnego

Minimalizacja mostków termicznych

Gdzie najczęściej występują mostki termiczne? Są to takie miejsca jak:

  • połączenia podłóg ze ścianą,
  • osadzenia okien oraz drzwi,
  • połączenia płyt balkonowych ze stropem
  • wszelkie miejsce, gdzie występują konstrukcje wsporcze, czyli np. miejsca mocowania balustrad.

Już na etapie projektowania te miejsce powinny być brane pod uwagę przy planowaniu izolacji najważniejszy punktów. Często balkon czy garaż nie są wbudowane w bryłę budynku, a tworzone jako osobne konstrukcje dostawiane do niego, aby uniknąć właśnie takich problemów jak odpowiednia izolacja.

W przypadku drzwi oraz okien ich montaż to również wyzwanie, dlatego ekipa, która się tym zajmie, musi znać m.in takie zasady jak unikanie przeszkleń od strony północnej czy odzyskiwanie ciepła ze strony południowej. W przypadku ścian dwuwarstwowych najlepiej okna i drzwi osadzać jak najbliżej zewnętrznej krawędzi, a jeśli chodzi o ściany trójwarstwowe, należy je osadzać w warstwie ocieplenia.

Jeśli odpowiednio zadba się o wysoką jakość przegród zewnętrznych, w tym właśnie o stolarkę okienną i drzwiową, a także właściwą szczelność powietrzną całego budynku, łatwo jest pozyskać dużo darmowej energii słonecznej. Przykładowo, odpowiednie wykorzystanie ekspozycji południowej, może przynieść około 25-35% energii grzewczej potrzebnej w ciągu roku.

Układ pomieszczeń w domu pasywnym

Dobrze przemyślany układ pomieszczeń to również ważna zasada domu pasywnego. Od północnej strony, gdzie nie dociera zbyt wiele światła, lepiej zaprojektować pomieszczenia gospodarcze czy schowki. Dostosowanie temperatury do konkretnych pomieszczeń to także jedno z wyzwań domu pasywnego.

  • Najniższe temperatury mogą panować w spiżarni czy innych pomieszczeniach gospodarczych. Optymalna temperatura tam to około 16–18°C.
  • Nieco cieplej powinno być w sypialni, gdzie dobrze utrzymywać temperaturę 18–20°C.
  • Cieplej może być w salonie czy pozostałych pokojach (do 22°C).
  • Najcieplej powinno być w łazience, gdzie temperatura może wynosić do 24°C.

Czytaj więcej: Jak rozmieścić pomieszczenia względem stron świata?

Izolacyjność przegród budowlanych domu pasywnego

Istotnym aspektem projektowania i budowania domów pasywnych jest wysoki wskaźnik izolacyjności ich przegród budowlanych – nie tylko ścian zewnętrznych domu pasywnego. Jakie ocieplenie zastosować, by spełnić wymagania dotyczące przenikalności cieplnej? Konieczny jest wybór odpowiedniego materiału izolacyjnego. Jaka izolacja będzie odpowiednia? Grubość warstwy izolacyjnej domu pasywnego może sięga od 25 do 30 cm, czyli jest około trzykrotnie grubsza niż standardowo.

Izolację można wykonać z wykorzystaniem styropianu dla domu pasywnego. Jaki będzie nadawał się do tego celu? Może być to styropian grafitowy EPS 032 lub EPS 031, który układać należy starannie na całej wysokości ściany, czyli od poziomu fundamentów aż po dach.

Styropian grafitowy jest najsolidniejszym obecnie materiałem do ocieplania domów pasywnych. Ile styropianu należy przy tym położyć? Wystarczy warstwa o grubości około 20 cm, dach wymaga zaś położenia warstwy o 10 cm grubszej.

Do izolacji termicznej i akustycznej możesz też zastosować wełnę mineralną. Jej warstwa powinna mieć co najmniej 30 cm grubości.

Wszystkie te cechy domu pasywnego mają na celu zatrzymanie wytwarzanej energii wewnątrz obiektu i zminimalizowanie jej strat. Dzięki temu mamy pewność, że w pełni wykorzystujemy całą energię, którą wytwarzamy, np. na potrzeby ogrzania domu czy wody. A więc dostajemy tyle, za ile zapłacimy. Oczywiście nie istnieją rozwiązania idealne i pewne straty energii są nieuniknione, ale zastosowanie odpowiedniej izolacji pomaga ograniczyć je do minimum.

Należy pamiętać, że izolacja potrzebna jest nie tylko w przegrodach zewnętrznych, lecz także w stropie i dachu oraz fundamentach, w tym w płycie fundamentowej. Dom pasywny powinien mieć jak najmniej mostków termicznych, które występują z reguły w:

  • połączeniach podłóg na gruncie ze ścianą fundamentową;
  • wieńcach;
  • osadzeniach drzwi i okien;
  • połączeniach płyt balkonowych ze stropem (jeśli bryła budynku urozmaicona jest balkonami);
  • konstrukcjach wspierających, przy mocowaniu różnego rodzaju wsporników;
  • odciągach wystających z zewnętrznych ścian.

Może Cię zainteresować: Dylatacja posadzki. Czym jest i jak ją wykonać?

Szczelność powietrza

Aby mówić o prawidłowym bilansie energetycznym budynku, samo ograniczenie start energii w postaci odpowiedniej liczby przegród nie jest wystarczające. Ważnym kryterium jest zapewnienie w domu pasywnym jak najwyższej szczelności powietrza powłoki budynku. W praktyce oznacza to kontrolę nad przepływamy powierza do budynku i odpowiednie ogrzewanie lub schładzanie go, zależnie od pory roku.

W przypadku domów pasywnym mówimy o standardzie szczelności powietrza na poziomie przynajmniej n50 ≤ 0,6 1/h.

Ten parametr to wymiany kubatury ogrzewanego budynku na godzinę, dla różnicy ciśnień wynoszącej 50 Pa. W przypadku, gdy szczelność powietrza jest wyższa niż n50 ≤ 0,6 1/h, wszystkie urządzenia grzewczo-chłodzące mają do wykonania więcej pracy, a przez to zużywają więcej energii, co przekłada się na wielokrotnie wyższe koszty eksploatacji samego budynku. Stąd ważnym aspektem jest zmierzenie również tego parametru przy projektowaniu domu pasywnego, ponieważ pozwoli on poprawić efektywność pracy wszystkich systemów wentylacyjnych oraz grzewczo-chłodzących z wysokim wskaźnikiem odzyskiwania ciepła.

Wentylacja nawiewno-wywiewna w domu pasywnym

Przyczyną znacznych strat ciepła w standardowych budynkach jednorodzinnych jest zastosowanie wentylacji grawitacyjnej, nazywanej również wentylacją tradycyjną. Aby tego uniknąć, w obiektach pasywnych stosuje się system nawiewno-wywiewnej instalacji wentylacyjnej, która zmniejsza straty ciepła nawet o 70-90%.

W okresie zimowym świeże, przefiltrowane powietrze przechodzi przez gruntowy wymiennik ciepła, gdzie zostaje wstępnie ogrzane. Następnie trafia do rekuperatora, który przekazuje mu ciepło powietrza wywiewanego. Takie rozwiązanie ma na celu ponowne wykorzystanie raz wytworzonej energii – ciepło ogrzanego powietrza z wnętrza budynku jest przekazywane świeżemu, przychodzącemu z zewnątrz.

Pozwala on na ograniczenie ucieczki ciepła i ponowne wykorzystanie go w obiekcie do ogrzewania. Warto przy tym zaznaczyć, że system wentylacji mechanicznej połączonej z odzyskiem ciepła musi mieć odpowiednio izolowane kanały wentylacyjne, aby nie powstały w nich mostki termiczne, które dyskwalifikowałyby system jako element domu pasywnego.

Czym ogrzewać dom pasywny?

Budownictwo pasywne pozwala na znaczne ograniczenie zapotrzebowania na energię cieplną, dzięki czemu nie ma potrzeby instalacji tradycyjnych systemów grzewczych. Jednak w Polsce, gdzie sezon grzewczy trwa o wiele dłużej, konieczne jest wspomaganie się dodatkowymi systemami o zredukowanej mocy grzewczej w czasie, gdy promieniowanie słoneczne nie jest na wysokim poziomie, czyli w okresie jesienno-zimowym.

Istnieje kilka rozwiązań stosowanych przy ogrzewaniu domu pasywnego. Są to m.in.:

  • kocioł gazowy z podłączonym buforem ciepła, który włącza się tylko raz na jakiś czas, by potrzymać odpowiednią temperaturę w pomieszczeniach;
  • wentylacja mechaniczna z wysokim odzyskiem ciepła - jest najczęściej wykorzystywanym rozwiązaniem;
  • kotły elektryczne, których zadaniem jest zrekompensowanie niedoborów ciepła;
  • rozstawione punktowo w pomieszczenia grzejniki elektryczne na podczerwień.

Jak widać, rozwiązań jest wiele, a wybór najlepszego powinien być uwzględniony już na etapie planowania budowy.

Sprawdź również: Jakie ogrzewanie stosować w domu energooszczędnym?

Okna w domu pasywnym

Pozostaje jeszcze kwestia różnorodnych przeszkleń w domu pasywnym. Jakie okna wstawić w ściany, by nie doszło do powstania dużych mostków termicznych? Okna powinny przyczynić się z jednej strony do ograniczenia strat energii cieplnej, ale z drugiej – ułatwiać kumulowanie energii z naturalnych źródeł, w tym ze słońca.

Nowoczesny dom pasywny będzie miał nie tyle nawet dużą liczbę okien, ile całe przeszklenia po stronie południowej, co pozwoli Ci korzystać z ciepła z promieniowania słonecznego. Niejednokrotnie w domach pasywnych możemy spotkać się z oknami połaciowymi, które zajmują całą ścianę południową budynku. Od strony północnej unika się natomiast projektowania jakichkolwiek otworów okiennych, gdyż straty ciepła są tam największe.

W idealnym domu pasywnym na ścianie północnej nie będzie żadnych okien lub tylko niewielkie, niezbędne świetliki o wysokiej szczelności. Po tej stronie domu powinno się umieścić pomieszczenia gospodarcze, garaż czy nawet sypialnie – jeśli służą nam faktycznie tylko do snu.

W domach pasywnych dobrze sprawdzają się szczelne okna o konstrukcji uwzględniającej potrójne lub poczwórne pakiety szybowe, mające wielokomorowe profile, najlepiej z wypełnieniem termicznym. Ponadto muszą mieć odpowiednio dobrane uszczelki oraz tzw. ciepłe ramki dystansowe, które odpowiadają za redukowanie mostków cieplnych na styku szyby z profilem. Mogą to być okna PCV czy okna aluminiowe.

Może Cię zainteresować: Jak dobrać odpowiednie uszczelki do okien, by uzyskać maksimum korzyści?

Wykorzystanie OZE w domu pasywnym

Systemy oparte o OZE, czyli odnawialne źródła energii, to ważna część budownictwa pasywnego. Takie rozwiązania jak kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne, czy pompy ciepła, to rozwiązania, które pomagają osiągnąć niezależność energetyczną budynku. W domach pasywnych wykorzystanie OZE można podzielić na takie obszary jak:

  • produkcja energii - to główne zadanie systemów opartych na OZE. Przykładowo, panele fotowoltaiczne na dachu czy ziemi, będą odpowiedzialne za wytworzenie energii elektrycznej, w tym także ogrzewania budynku czy wody. Inną opcją mogą być np. kolektory słoneczne, które są chętnie wykorzystywane właśnie do podgrzewania wody użytkowej czy kotły na biomasę stosowane są przy instalacjach grzewczych.
  • wentylacja oraz chłodzenie - pompy ciepła, które nie tylko ogrzewają powietrze, ale także chłodzą je, potrafią robić to lepiej niż tradycyjne systemy. Z kolei rekuperatory potrafią pozyskiwać energię odpadową z wentylacji lub ścieków.

Sprawdź: Ile kosztuje fotowoltaika? Aktualne ceny fotowoltaiki

Dom pasywny – koszty związane z budową

Budowa domu pasywnego wiąże się z większymi kosztami początkowymi, ale stanowi inwestycję, która może okazać się wyjątkowo opłacalna na dłuższą metę. Koszty związane z budową domu pasywnego są średnio o 10-20% wyższe w porównaniu do domu standardowego. Wynika to z wykorzystania zaawansowanych technologii, wysokiej jakości materiałów budowlanych oraz wdrożenia nowoczesnych systemów wentylacji z odzyskiem ciepła. To wszystko ma na celu stworzenie budynku, który jest niezwykle energooszczędny, przy minimalnych kosztach eksploatacji.

Dom pasywny różni się od tradycyjnego nie tylko metodą budowy, ale też nastawieniem na maksymalną efektywność energetyczną. Nic dziwnego, że koszty budowy domu pasywnego będą wyższe, ale trzeba pamiętać, że zależą m.in. od takich czynników jak:

  • powierzchnia domu pasywnego,
  • zastosowana technologia budowlana,
  • wykorzystane materiały budowlane i izolacyjne.

Poniżej przedstawiamy orientacyjne koszty budowy domu pasywnego w porównaniu do domu standardowego w tabeli, aby łatwiej było zobaczyć różnice finansowe:

 Dom pasywny 
100 m2
Dom energooszczędny 
100 m2
Koszt budowy domu
do stanu deweloperskiego (netto)
660-708 tys. zł550-590 tys. zł

Budowa domu pasywnego o powierzchni wiąże się z wyższymi kosztami, a te dodatkowe wydatki wynikają z potrzeby użycia specjalnych materiałów izolacyjnych, okien o bardzo niskim współczynniku przenikania ciepła, a także z instalacji systemów takich jak rekuperacja czy pompy ciepła.

Choć początkowe koszty mogą wydawać się wysokie, warto wziąć pod uwagę perspektywę długoterminową. Dom pasywny praktycznie nie wymaga nakładów na ogrzewanie, co oznacza ogromne oszczędności w kolejnych latach użytkowania. Wysoka efektywność energetyczna takiego budynku sprawia, że koszty eksploatacji są zredukowane do minimum, a różnica w kosztach budowy szybko się zwraca. Decyzja o budowie domu pasywnego to więc nie tylko inwestycja w ekologię, ale także w komfort i stabilność finansową na wiele lat.

Ponadto, domy pasywne zapewniają wyższy komfort termiczny – wnętrza nie tylko dobrze trzymają ciepło zimą, ale też pozostają przyjemnie chłodne latem. Dzięki zastosowanym technologiom, domy te są bardziej przyjazne dla zdrowia – wentylacja mechaniczna z rekuperacją zapewnia stały dopływ świeżego powietrza, bez konieczności otwierania okien. To wszystko sprawia, że dom pasywny jest inwestycją w zdrowie, komfort życia oraz znaczące oszczędności w przyszłości.

Sprawdź: Aktualny koszt budowy domu w 2025 r. Ile kosztuje budowa domu jednorodzinnego?

Budowa systemem gospodarczym - czy to opcja na tańszy dom pasywny?

Czy można przeprowadzić budowę domu pasywnego samodzielnie, czy jednak trzeba do tego celu zatrudniać ekspertów? Zazwyczaj samodzielna budowa takiego obiektu nie będzie dobrym pomysłem. Przy budowie domu pasywnego trzeba wykazać się nie tylko fachową wiedzą, ale także doświadczeniem i skrupulatnym przestrzeganiem zaleceń projektowych, tak istotnych dla budynków ograniczających zużycie energii elektrycznej. Próba budowy domu pasywnego systemem gospodarczym może zakończyć się podwójnym wydatkiem - łatwo o popełnienie błędów, a ich naprawa może słono kosztować.

Zleć budowę domu w Extradom.pl - sprawdzeni wykonawcy, gwarancja na dom, szybki i terminowa realizacja!

Dofinansowanie do budowy domów pasywnych

Budowa domu pasywnego wiąże się z większymi kosztami, jednak warto wiedzieć, że istnieją programy wsparcia, które mogą pomóc zredukować te wydatki. W Polsce dostępne są różne formy dofinansowania do budowy domów pasywnych, w tym rządowe programy, takie jak Czyste Powietrze czy Mój Prąd, które oferują wsparcie finansowe na instalacje związane z poprawą efektywności energetycznej budynków. Można także ubiegać się o dotacje na montaż systemów fotowoltaicznych, pomp ciepła czy rekuperacji.

Istnieje także możliwość skorzystania z preferencyjnych kredytów na budowę domów energooszczędnych, oferowanych przez niektóre banki, w ramach współpracy z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Tego typu kredyty charakteryzują się obniżonym oprocentowaniem oraz korzystnymi warunkami spłaty, co znacząco ułatwia finansowanie budowy. Skorzystanie z tych możliwości wsparcia może sprawić, że inwestycja w dom pasywny stanie się bardziej dostępna, a jej zwrot szybszy i bardziej opłacalny.

Ile faktycznie można zaoszczędzić, decydując się na dom pasywny? 

Budowa domu pasywnego to znaczne oszczędności w kosztach eksploatacji, które mogą wynosić nawet kilkadziesiąt procent w porównaniu do tradycyjnego domu. Poniżej przedstawiamy porównanie rocznych kosztów ogrzewania oraz energii dla domu pasywnego i standardowego o powierzchni 150 m2:

Rodzaj budynkuRoczne koszty ogrzewaniaRoczne koszty energiiRoczne oszczędności
Dom standardowy5000-7000 zł2000-3000 zł0 zł
Dom pasywny500-1500 zł800-1200 zł4700-7300 zł

Jak wynika z powyższej tabeli, koszty ogrzewania domu pasywnego mogą być nawet dziesięciokrotnie niższe w porównaniu do domu standardowego, a oszczędności mogą wynosić średnio od 4700 do 7300 zł rocznie. To znacząca różnica, która z biegiem lat przynosi ogromne korzyści finansowe

Koszty energii są również znacznie niższe, dzięki zastosowaniu zaawansowanych technologii i efektywnych systemów zarządzania energią. Oznacza to, że sam koszt budowy domu pasywnego zwraca się w przeciągu około 8-10 lat, a w kolejnych latach dom generuje znaczne oszczędności.

Dom pasywny - zdrowie w parze z ekologią

Domy pasywne zapewniają wyższy komfort termiczny – wnętrza nie tylko dobrze trzymają ciepło zimą, ale też pozostają przyjemnie chłodne latem. Dzięki zastosowanym technologiom, domy te są bardziej przyjazne dla zdrowia – wentylacja mechaniczna z rekuperacją zapewnia stały dopływ świeżego powietrza, bez konieczności otwierania okien. Dzięki temu, jakość powietrza wewnątrz jest znacznie lepsza niż w tradycyjnych budynkach, co sprzyja zdrowiu mieszkańców, minimalizując ryzyko alergii i problemów z układem oddechowym. Cisza i izolacja akustyczna są kolejnym atutem domów pasywnych – odpowiednia izolacja ogranicza hałas z zewnątrz, zapewniając większy komfort psychiczny i spokój mieszkańców.

Domy pasywne wpisują się również w działania na rzecz ochrony środowiska. Dzięki ich wysokiej efektywności energetycznej, zużycie energii potrzebnej do ogrzewania, chłodzenia czy wentylacji jest minimalne, co przekłada się na niższą emisję dwutlenku węgla. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, takich jak instalacje fotowoltaiczne, pomaga dodatkowo czerpać energię z niskoemisyjnych źródeł.

Sekcja pytań i odpowiedzi o domach pasywnych

Jakie jest zapotrzebowanie energetyczne w domach pasywnych?

Zapotrzebowanie energetyczne domu pasywnego wynosi maksymalnie 15 kWh/m2 rocznie. Dzięki temu domy pasywne są znacznie bardziej efektywne energetycznie niż tradycyjne budynki.

Jak ogrzewać dom pasywny?

Dom pasywny ogrzewa się głównie przy użyciu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (rekuperacja), a także za pomocą źródeł naturalnych, takich jak słońce, ciepło urządzeń elektrycznych i mieszkańców.

Czy można wybudować dom pasywny metodą gospodarczą?

Bez doświadczenia i pomocy fachowców samodzielna budowa domu może okazać się ogromnym wyzwaniem. Przy tego rodzaju budowie konieczna jest znajomość odpowiednich materiałów oraz technologii, aby spełnić surowe normy energetyczne.

Ile kosztuje budowa domu pasywnego?

Na finalną cenę domu pasywnego składa się wiele czynników, ale przy uśrednionych założeniach inwestycyjnych, można przyjąć, że jest on średnio o 10-20% droższy od tradycyjnego domu. Należy przy tym pamiętać, że dom pasywny generuje w ciągu roku oszczędności rzędu kilku tysięcy złotych.

Jak działa dom pasywny?

Dom pasywny działa dzięki odpowiedniej izolacji termicznej, wentylacji mechanicznej z rekuperacją oraz szczelności budynku, które razem minimalizują straty ciepła i zapewniają komfort termiczny przez cały rok.

Kiedy dom jest pasywny?

Dom uznaje się za pasywny, jeśli jego zapotrzebowanie na energię grzewczą nie przekracza 15 kWh/m2 rocznie, a jego konstrukcja jest odpowiednio izolowana i wyposażona w nowoczesne technologie zapewniające minimalne straty ciepła.

Autor artykułu

Nowości w tej kategorii

Technologie budowlane
gotowe domy prefabrykowane przyszłość budownictwa
14.04.2025 r. Daria Sicińska

Gotowe domy to przyszłość budownictwa jednorodzinnego? Sprawdzamy, co mówią dane rynkowe

Budowa domu nie musi trwać latami, kosztować fortuny ani oznaczać nerwów i ni...

Technologie budowlane
Pustak ceramiczny
30.03.2025 r. Zuzanna Kaliska-Borowicz

Pustak ceramiczny - cena, wymiary i zastosowanie pustaków ceramicznych

Podobnie jak cegła pustak ceramiczny jest materiałem budowlanym wytwarzanym z...

Technologie budowlane
silikat dom z silikatu
18.03.2025 r. Jan Susmaga

Silikat – właściwości, zastosowanie i budowa z bloczków silikatowych

Coraz więcej inwestorów odkrywa potencjał, jaki kryją w sobie silikaty. Choć...

Technologie budowlane
gotowe domy modułowe jak powstają
12.03.2025 r. Zuzanna Kaliska-Borowicz

Jak powstają nowoczesne gotowe domy modułowe i dlaczego warto je wybrać?

Gotowe domy modułowe cieszą się coraz większą popularnością, ponieważ wyróżni...

Technologie budowlane
gotowe domy prefabrykowane przyszłość budownictwa
14.04.2025 r. Daria Sicińska

Gotowe domy to przyszłość budownictwa jednorodzinnego? Sprawdzamy, co mówią dane rynkowe

Budowa domu nie musi trwać latami, kosztować fortuny ani oznaczać nerwów i ni...

Technologie budowlane
Pustak ceramiczny
30.03.2025 r. Zuzanna Kaliska-Borowicz

Pustak ceramiczny - cena, wymiary i zastosowanie pustaków ceramicznych

Podobnie jak cegła pustak ceramiczny jest materiałem budowlanym wytwarzanym z...

Technologie budowlane
silikat dom z silikatu
18.03.2025 r. Jan Susmaga

Silikat – właściwości, zastosowanie i budowa z bloczków silikatowych

Coraz więcej inwestorów odkrywa potencjał, jaki kryją w sobie silikaty. Choć...

Technologie budowlane
gotowe domy modułowe jak powstają
12.03.2025 r. Zuzanna Kaliska-Borowicz

Jak powstają nowoczesne gotowe domy modułowe i dlaczego warto je wybrać?

Gotowe domy modułowe cieszą się coraz większą popularnością, ponieważ wyróżni...

REKLAMA
Zamknij