Poddasze nieużytkowe: jak możemy je wykorzystywać?

W artykule:

• Poddasze nieużytkowe — definicja
  • Czym różni się poddasze nieużytkowe od użytkowego?
• Kiedy wybrać poddasze nieużytkowe?
• Poddasze nieużytkowe a kwestia powierzchni całkowitej
• Czy warto ocieplać poddasze nieużytkowe?
• W jaki sposób można korzystać z poddasza nieużytkowego?
• Adaptacja poddasza nieużytkowego na użytkowe
• Poddasze nieużytkowe w projektach domów
• Jakie są kary za niewłaściwe korzystanie z poddasza nieużytkowego?

Wybierając projekty domów, inwestorzy często zastanawiają się, jak najlepiej zagospodarować przestrzeń pod dachem. Nie zawsze musi to być w pełni wykończona strefa mieszkalna – dla wielu osób praktycznym i oszczędnym rozwiązaniem okazują się projekty domów z poddaszem nieużytkowym. Choć pojęcie to nie zostało jednoznacznie zdefiniowane w przepisach prawa budowlanego, wskazówki dotyczące jego charakterystyki znajdziemy w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki. Warto poznać różnice między poddaszem nieużytkowym a użytkowym – zwłaszcza jeśli planujesz pozostawić sobie furtkę do późniejszej adaptacji.

Poddasze nieużytkowe — definicja

Poddasze nieużytkowe to przestrzeń znajdująca się bezpośrednio pod połacią dachu, która nie została zaprojektowana ani przystosowana do stałego przebywania ludzi. Zwykle nie posiada odpowiedniej wysokości, izolacji termicznej ani instalacji umożliwiających pełnienie funkcji mieszkalnych. Tego typu poddasze pełni najczęściej funkcję techniczną lub magazynową – można tam przechowywać rzeczy sezonowe, poprowadzić instalacje lub po prostu pozostawić je jako pustą przestrzeń wentylacyjną między ostatnią kondygnacją a dachem. 

Choć nie ma jednej ustawowej definicji poddasza nieużytkowego, jego cechy określają normy techniczne oraz praktyka projektowa. Pomocne okaże się też rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki. Znajdziemy tam wyjaśnienie pojęcia kondygnacji, które pomoże nam określić, czym w istocie jest poddasze nieużytkowe:

[…] Za kondygnację uważa się także poddasze z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz poziomą część budynku stanowiącą przestrzeń na urządzenia techniczne, mającą średnią wysokość w świetle większą niż 2 m; za kondygnację nie uznaje się nadbudówek ponad dachem, takich jak maszynownia dźwigu, centrala wentylacyjna, centrala klimatyzacyjna, obudowa wyjścia z klatki schodowej, kotłownia lub inne pomieszczenia techniczne.

W praktyce więc poddasze nieużytkowe jest pomieszczeniem, które nie może być wykorzystywane w celach mieszkaniowych, a jego wysokość nie powinna przekraczać 1,9 m w kalenicy.

Sprawdź nasze projekty domów parterowych!

Wyjątkowy 2

7 192 zł

8 990 zł

Cena regularna

6 742 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Koniczynka Rex G2 (1663)

4 340 zł

4 690 zł

Cena regularna

4 140 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Mini 4 PLUS energo plus

4 640 zł

5 800 zł

Cena regularna

4 640 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Projekty domów parterowych

Czym różni się poddasze nieużytkowe od użytkowego?

W praktyce różnicę tę wyznaczają normy budowlane oraz przeznaczenie danej kondygnacji w projekcie domu. Poddasze użytkowe to przestrzeń przystosowana do celów mieszkalnych – posiada odpowiednią wysokość, izolację, dostęp do światła dziennego, instalacje i ogrzewanie. Można w nim urządzić pokoje, łazienkę czy biuro. Poddasze nieużytkowe natomiast nie spełnia tych warunków – zazwyczaj ma niższą wysokość, brak ocieplenia i instalacji, a jego funkcja ogranicza się do przestrzeni technicznej lub magazynowej, np. na strych. 

Kiedy wybrać poddasze nieużytkowe?

Dużym zainteresowaniem inwestorów cieszą się projekty domów z poddaszem użytkowym, jednak istnieją sytuacje, w których osoby budujące dom decydują się na poddasze nieużytkowe. Nawet jeżeli nie może być zamieszkane i nie można urządzić tam sypialni czy gabinetu, sprawdzi się jako miejsce do przechowywania.

Dlaczego inwestorzy decydują się na projekt domu z poddaszem nieużytkowym?

• Poddasze nieużytkowe nie zwiększa wymiaru opodatkowania.
• Poddasze nieużytkowe służy przede wszystkim jako przestrzeń dla konstrukcji więźby i przestrzeń wentylacyjna.
• Pomimo braku możliwości zamieszkania na nieużytkowym poddaszu, po spełnieniu określonych warunków można wykorzystać je jako strych.
• Poddasze nieużytkowe nie wymaga ocieplenia, wykończenia, a nawet doświetlenia, jednak w wielu przypadkach jest to uzasadnione.
• Do poddasza nieużytkowego mogą prowadzić schody składane lub rozsuwane.
• Co więcej, w niektórych przypadkach tylko taki rodzaj poddasza można zaprojektować w budowanym domu. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP) może narzucać konkretne wymogi dotyczące kształtu i parametrów budynków, w tym rodzaju poddasza. MPZP może zawierać zapisy dotyczące wysokości budynku, liczby kondygnacji, kąta nachylenia dachu czy rodzaju pokrycia dachowego i w ten sposób wpłynąć na kwestię posiadania poddasza użytkowego lub nieużytkowego w domu jednorodzinnym. 

Ograniczenia dotyczące wysokości budynku czy kąta nachylenia dachu zawarte w MPZP mogą uniemożliwiać zaprojektowanie poddasza użytkowego, pozostawiając jedynie możliwość realizacji poddasza nieużytkowego. Dlatego ważne jest, aby przed wyborem projektu domu dokładnie zapoznać się z zapisami obowiązującego MPZP dla danej działki. ​

Poddasze nieużytkowe a kwestia powierzchni całkowitej

Jak wygląda kwestia poddasza nieużytkowego a podatku od nieruchomości? 

Zgodnie z polskimi przepisami, podatek od nieruchomości naliczany jest na podstawie powierzchni użytkowej budynku. Poddasza o wysokości poniżej 1,9 metra nie są uznawane za użytkowe i nie podlegają opodatkowaniu. Natomiast poddasza o wysokości co najmniej 1,9 metra są traktowane jako użytkowe i wliczane do powierzchni użytkowej budynku, co skutkuje objęciem ich podatkiem od nieruchomości. 

A czy poddasze nieużytkowe jest kondygnacją?

Nie, poddasze nieużytkowe nie jest uznawane za odrębną kondygnację budynku. Jednakże, jego powierzchnia jest wliczana do powierzchni całkowitej budynku. W przypadku poddaszy o wysokości poniżej 1,9 metra, powierzchnia ta jest uwzględniana jako powierzchnia konstrukcji. ​

Czy warto ocieplać poddasze nieużytkowe?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, od właścicieli poddaszy nieużytkowych nie wymaga się ich ocieplania. Nie oznacza to jednak, że zastosowanie odpowiednich izolacji będzie złym pomysłem. Czy ocieplać poddasze nieużytkowe, nawet jeżeli nie korzystamy z niego na co dzień? Tak i jest ku temu jeden bardzo ważny powód.

Niezaizolowana przestrzeń pod dachem skośnym, podobnie jak nieocieplony dach, może prowadzić do bardzo dużych strat ciepła. W efekcie właściciel domu będzie musiał liczyć się z dużo wyższymi rachunkami za ogrzewanie, nawet jeżeli nie korzysta na co dzień z poddasz użytkowego. Izolacja jest więc opłacalną inwestycją, którą zdecydowanie warto rozważyć.

Czym obić poddasze nieużytkowe?

Do wykonania izolacji poddasza można wykorzystać:

• wełnę mineralną,
• styropian,
• pianę PUR. 

Więcej na ten temat dowiesz się z naszego artykułu: Ocieplenie poddasza - jak i czym ocieplić poddasze?

Uwaga! 

Bardzo częstym błędem właścicieli domów jest nieprawidłowe wykonanie systemu wentylacji na poddaszu nieużytkowym. Może to prowadzić do gromadzenia się pod dachem dużej wilgoci, a w konsekwencji pojawienia się pleśni. Zagrzybienie drewnianej konstrukcji to duży problem – nie tylko obniża jakość izolacji, ale również powoduje nadmierne przenikanie wody. Warto więc zwrócić na tę kwestię szczególną uwagę.

W jaki sposób można korzystać z poddasza nieużytkowego?

Czy można mieszkać na poddaszu nieużytkowym? Nie, ale nie oznacza to, że nie możesz wykorzystać tego pomieszczenia w inny sposób. Najczęściej pełni on rolę techniczną lub magazynową - na strychu przechowywane są rozmaite przedmioty. 

Co można trzymać na poddaszu nieużytkowym? 

Na poddaszu możesz magazynować rzadko używane rzeczy, jak między innymi:

• stare urządzenia RTV i AGD;
• nieużywane lub sezonowe ubrania;
• sprzęt sportowy i turystyczny, w tym sanki, narty czy namioty;
• ozdoby świąteczne;
• niewielkie meble.

Warto jednak pamiętać, że rodzaj przechowywanych na poddaszu nieużytkowym przedmiotów zależeć będzie od konstrukcji stropu. Bardzo istotną kwestią jest obciążenie na 1 m² – przekroczenie dozwolonych wartości może zakończyć się katastrofą budowlaną. Warto więc przed wniesieniem na strych ciężkich mebli czy sprzętów dopytać o tę kwestię konstruktora.

Czego nie można przechowywać na poddaszu nieużytkowym? 

• Przede wszystkim materiałów łatwopalnych (np. resztek farb, klejów czy rozpuszczalników) oraz wybuchowych (np. fajerwerków, butli z gazem czy podpałek do grilla). Ich gromadzenie może z jednej strony doprowadzić do bardzo niebezpiecznych sytuacji, a z drugiej narazić właściciela domu na karę grzywny.
• Co więcej, odradza się przechowywanie na strychu książek, albumów ze zdjęciami czy niektórych materiałów, np. galanterii skórzanej – podwyższona wilgoć oraz zmienne temperatury mogą doprowadzić do ich zniszczenia.

Co na poddaszu nieużytkowym oprócz przestrzeni magazynowej? 

Na poddaszu nieużytkowym można zagospodarować np. suszarnię lub spiżarnię. Możliwości jest więc całkiem sporo. Pamiętaj tylko, by zadbać o odpowiednie schody na poddasze nieużytkowe – najpopularniejsze są te składane, jednak w sprzedaży znajdują się też systemy nożycowe oraz rozsuwane. Kluczową kwestią jest również właz o odpowiednich wymiarach, który możesz zakamuflować w suficie i wykorzystać np. do montażu czujnika dymu.

Adaptacja poddasza nieużytkowego na użytkowe

Warto dodać, że – o ile pozwalają na to parametry konstrukcji, poddasze nieużytkowe możesz przystosować do celów mieszkaniowych. Wymaga to najczęściej wzmocnienia stropu, ocieplenia dachu, postawienia ścianek działowych, zamontowania okien, a także doprowadzania mediów. Często jest to rozwiązanie kosztowne, ale wskazane – zwłaszcza w przypadku dużej albo powiększającej się rodziny.

Dowiedz się więcej na temat tego, jak zaadaptować poddasze w domu jednorodzinnym, by z jednej strony zyskać komfort, a z drugiej dostosować się do obowiązujących w naszym kraju przepisów.

Pamiętaj! Przekształcanie poddasza nieużytkowego na pomieszczenie mieszkalne wymaga dokonania zgłoszenia albo uzyskania pozwolenia na budowę. Niedopilnowanie tego obowiązku może zostać uznane za samowolę budowlaną i tym samym wiązać się z bardzo wysokimi karami!

Zobacz projekty domów z poddaszem do adaptacji!

Wyjątkowy 2

7 192 zł

8 990 zł

Cena regularna

6 742 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Zosia 7

4 392 zł

5 490 zł

Cena regularna

4 117 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Fabian 4

4 999 zł

5 099 zł

Cena regularna

4 899 zł najniższa cena

Najniższa cena z 30 dni
przed obniżką

Projekty domów z poddaszem do adaptacji

Poddasze nieużytkowe w projektach domów

Coraz więcej inwestorów decyduje się na projekty domów z poddaszem do adaptacji – to rozwiązanie, które pozwala elastycznie zarządzać budżetem i etapami inwestycji. W takim wariancie poddasze nieużytkowe zaprojektowane jest w sposób umożliwiający jego przekształcenie w przestrzeń mieszkalną w przyszłości. Dzięki temu można początkowo zrealizować tylko parter, co znacząco obniża koszt budowy, a wykończenie górnej kondygnacji przeprowadzić dopiero wtedy, gdy pojawi się taka potrzeba – np. wraz z powiększeniem rodziny lub poprawą sytuacji finansowej. To praktyczne i przyszłościowe podejście do planowania przestrzeni w domu.

Sprawdź również: Ile kosztuje wykończenie poddasza i jakich materiałów najlepiej użyć?

Jakie są kary za niewłaściwe korzystanie z poddasza nieużytkowego?

Co grozi za niewłaściwe korzystanie z poddasza nieużytkowego? Kara grzywny w wysokości nawet kilku tysięcy złotych. Do takiej sytuacji może dojść np. w sytuacji, gdy zawiadomiona zostanie kontrola budowlana. Adaptacja poddasza nieużytkowego na cele mieszkalne bez dopełnienia wymaganych formalności, takich jak zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania lub uzyskanie pozwolenia na budowę, może zostać uznana za samowolę budowlaną. W konsekwencji właściciel nieruchomości może zostać obciążony wysokimi karami finansowymi.

​Ponadto niewłaściwe użytkowanie poddasza nieużytkowego może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. Zgodnie z art. 82 § 1 pkt 8 Kodeksu wykroczeń, składowanie materiałów palnych na nieużytkowych poddaszach jest zabronione i podlega karze aresztu, grzywny albo karze nagany.

Warto więc zwrócić uwagę nie tylko na to, jak korzystamy z poddasza nieużytkowego, ale również na to, co na nim przechowujemy.