Co warto wiedzieć o budowie, przesuwaniu i burzeniu ścian działowych w domu?

Ściana działowa – co to jest?

W każdym domu występują dwa rodzaje ścian wewnętrznych: ściany nośne oraz ściany działowe. Te pierwsze są odpowiedzialne za stabilność całej konstrukcji budynku, dlatego nie można ich dowolnie przesuwać lub burzyć. Ściana działowa pełni natomiast zupełnie inne funkcje, ponieważ jej głównym zadaniem jest podzielenie dostępnej przestrzeni w obrębie poszczególnych kondygnacji na konkretne pomieszczenia.

Każdy projekt domu przewiduje określone rozmieszczenie ścianek działowych we wnętrzu. Nie zawsze jednak zamysł projektanta odpowiada przyszłym mieszkańcom budynku. Ze względu na to, że takie ściany nie przejmują żadnych obciążeń i nie wpływają na konstrukcję obiektu, można swobodnie zmieniać ich położenie, zlikwidować lub postawić od nowa w wybranym miejscu i w ten sposób zmienić aranżację wnętrza. W niektórych przypadkach konieczne jest jednak skonsultowanie takich zmian ze specjalistą, co szerzej wyjaśnimy niżej.

Ściana działowa – do czego możesz ją wykorzystać?

Ściana działowa może być wykorzystana do różnych celów. Najczęściej służy do wygospodarowania dodatkowego pomieszczenia w domu np. poprzez rozdzielenie nią dużego salonu możemy stworzyć oddzielną jadalnię lub domowe biuro. Dzięki ściance można także oddzielić od pokoju dziennego otwartą kuchnię, aby do strefy wypoczynkowej nie docierały odgłosy i zapachy towarzyszące przyrządzaniu posiłków.

Ścianki działowe często są też stawiane w pokojach dziecięcych np. w celu wydzielenia osobnego pomieszczenia dla drugiego dziecka. Z kolei wstawienie ściany działowej do sypialni jest sposobem na stworzenie wygodnej garderoby. Również w łazience sprawdzają się różne dodatkowe przegrody, które można wykorzystać np. do oddzielenia strefy kąpielowej od ubikacji. W ten sposób z łazienki mogą korzystać jednocześnie dwie osoby.

Ściana działowa w domu może także służyć do wydzielenia pomieszczeń gospodarczych, które nie zostały zaplanowane w pierwotnym projekcie budynku. Stawiając taką przegrodę np. w przestronnym holu możemy wygospodarować pomieszczenie na domowy składzik, a na strychu – suszarnię.

Jakie są rodzaje ścianek działowych?

W zależności od przeznaczenia ścianki działowe mogą być zbudowane z różnych materiałów i mieć różną konstrukcję. Poniżej prezentujemy najważniejsze rodzaje takich przegród według ich specyficznych cech i właściwości.

Rodzaje ścian działowych pod względem konstrukcji:

• ścianka działowa jednowarstwowa – może być murowana albo wykonana z innych materiałów np. luksferów, czy betonu;
• ściana jednowarstwowa z dodatkowymi warstwami zapewniającymi jej określone właściwości np. izolację akustyczną, termiczną lub przeciwogniową;
• ściana działowa szkieletowa – składa się z drewnianego lub metalowego stelaża, do którego z obu stron mocuje się płyty g-k lub drewnopochodne.

Rodzaje ścian działowych pod względem mobilności:

• ściana działowa stała – jest ona trwale połączona z podłogą i sufitem;
• ściana działowa przesuwna – można ją przesuwać np. wzdłuż prowadnic;
• składana ściana działowa – jej konstrukcja przypomina składany parawan.

Rodzaje ścian działowych różniące się ciężarem (parametr ten jest bardzo ważny, ponieważ wpływa na konstrukcję budynku):

• ścianki działowe lekkie – ich ciężar jest mniejszy niż 3,0 kN/m;
• ścianki działowe ciężkie – ich ciężar jest większy niż 3,0 kN/m.

Przegrody mogą także różnić się sposobem połączenia ich z pozostałymi elementami konstrukcyjnymi budynku. Najczęściej stosuje się tutaj łączniki DS (służą one do łączenia ścian ze stropami z zachowaniem szczeliny dylatacyjnej), łączniki LP-30 (jest to kotwa służąca do łączenia ścian działowych z konstrukcyjnymi) oraz standardowe kątowniki.

Z czego najlepiej zbudować ścianki działowe?

Z czego ściana działowa może być zbudowana? Tak naprawdę można ją wykonać z różnych materiałów i poniżej prezentujemy najczęściej stosowane rozwiązania. Warto zwrócić uwagę, że wybór materiału wpływa na właściwości i ważne parametry ścianki (np. jej ciężar), a więc należy go dopasować do funkcji przegrody oraz warunków technicznych budynku.

Ściana działowa z cegły

Ściana działowa z cegły to najpopularniejsze rozwiązanie. Taka przegroda wznoszona jest metodą mokrą, dlatego najczęściej buduje się ją na etapie wznoszenia budynku. Ścianka z cegły jest bardzo solidna, dlatego najczęściej służy do trwałego podziału pomieszczeń.

Co ważne, można na niej zawieszać ciężkie przedmioty np. szafki. Zapewnia też dobrą izolację akustyczną i cieplną. Należy jednak pamiętać, że taka przegroda jest ciężka, dlatego jej wzniesienie powinno być skonsultowane ze specjalistą, który oceni jej wpływ na obciążenie stropu.

Ściana działowa z płyt kartonowo-gipsowych

Ściana działowa z płyt gk jest lekka, tania i można ją bardzo szybko wybudować oraz wykończyć. Jest także łatwa do demontażu, dlatego może służyć do tymczasowego wydzielenia pomieszczeń w już wybudowanym domu. Ściana działowa z gk nie stanowi obciążenia dla stropu, dlatego jej wzniesienie nie wymaga konsultacji z budowlańcem.

Płyty gipsowo-kartonowe są jednak mało wytrzymałe, dlatego na wykonanej z nich ściance trudno będzie cokolwiek zawiesić. Ich wadą jest również słaba izolacja akustyczna.

Ściana działowa z betonu komórkowego

Beton komórkowy to nowoczesny materiał budowlany, który ma postać dość sporych bloczków charakteryzujących się niewielką masą. Dzięki temu ściana działowa z betonu komórkowego jest szybka w budowie i nie obciąża stropu. Dużą zaletą takiej ścianki jest dobra izolacyjność cieplna i akustyczna.

Szklana ściana działowa

Szklana ściana działowa najczęściej budowana jest z luksferów, czyli szklanych pustaków. Na rynku dostępne są ich zarówno tradycyjne warianty, jak również barwione na różne kolory.

Wzniesiona z nich ścianka jest solidna i jednocześnie bardzo efektowna, a dodatkowo pozwala naturalnie doświetlić wnętrze. Właśnie dlatego ściany ze szkła stawiane są zazwyczaj w salonach, a ze względu na swoją odporność na wilgoć, także w łazienkach.

Ściana działowa z drewna

Ściana działowa drewniana może mieć różną postać, ponieważ można ją wykonać np. z jednolitych płyt, desek lub wąskich lameli połączonych równolegle lub krzyżowo.

Najsolidniejsza jest ściana działowa z drewna w konstrukcji szkieletowej, którą można wypełnić wełną mineralną i obłożyć płytami np. OSB lub z karton-gipsu. Takie ścianki sprawdzają się w szczególności na poddaszu użytkowym. W salonie można natomiast postawić ścianę działową z lameli. Jej lekka, ażurowa konstrukcja wyraźnie rozdzieli przestrzeń i jednocześnie będzie stanowić atrakcyjny element dekoracyjny wnętrza.

Sprawdź: Co to jest ściana oporowa?

Czym różni się ściana działowa od ściany nośnej?

Wiedza na temat tego, czym różni się ściana nośna a działowa, jest potrzebna w szczególności w sytuacji, gdy planujemy usunąć lub zmienić lokalizację jakiejś przegrody we wnętrzu domu.

Nie będzie to bowiem możliwe w przypadku ściany nośnej, która jest trwałym elementem konstrukcji budynku. Ściany nośne w odróżnieniu od ścian działowych przenoszą obciążenie z dachu, stropu, ścian wyższych kondygnacji i balkonów zarówno na fundament, jak i inne elementy domu, dlatego nie wolno ich ruszać.

Z kolei ściany działowe przenoszą wyłącznie własny ciężar oraz zamocowanych na nich elementów, dlatego nie pełnią funkcji konstrukcyjnej w budynku.

Rozpoznanie, czy mamy do czynienia ze ścianą działową, czy ścianą nośną może być trudne we wzniesionym już budynku. Te nośne są zazwyczaj znacznie grubsze (mają około 20 cm), natomiast działowe są cieńsze (wraz z tynkami mają zwykle nie więcej niż 16 cm). Wątpliwości powinny rozwiać także dokumenty techniczne domu, w których oba rodzaje przegród są oznaczone innymi symbolami.

Postawienie ściany działowej bez pozwolenia – czy jest możliwe?

Zastanawiasz się, czy na dobudowanie lub usunięcie ścianki działowej musisz uzyskać pozwolenie na budowę albo dokonać zgłoszenia zmian? Odpowiedź brzmi: nie.

Zgodnie z prawem budowlanym nie ma konieczności dopełnienia określonych formalności. Wszystko dlatego, że postawienie ścianek działowych nijak nie wpłynie na zmianę parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego.

Z punktu widzenia przepisów zarówno stawianie, jak i burzenie ścianek działowych w domu jednorodzinnym traktowane jest jako bieżąca konserwacja budynku.

Co innego, gdy takie prace planujemy w budynku wielorodzinnym np. w mieszkaniu w bloku. Może się bowiem zdarzyć, że spółdzielnia mieszkaniowa będzie wymagać złożenia stosownego wniosku przed rozpoczęciem prac remontowych i uzyskania na nie zgody.

Kiedy murować ścianki działowe?

Kolejna wątpliwość trapiąca inwestorów dotyczy odpowiedniego momentu wnoszenia przegród wewnętrznych w domu. Pojawia się pytanie, na jakim etapie budowy i kiedy murować ściany działowe, przed czy po stropie?

Warto więc pamiętać, że o ile ściany nośne stawia się w pierwszym etapie budowy, o tyle te działowe w drugim tj. po wzniesieniu konstrukcji nośnej domu, w tym również stropów. Murowanie ścian działowych w momencie budowania nośnych może doprowadzić do ich pęknięć i uszkodzeń.

To może Cię zainteresować: Jak zbudować ścianę na planie łuku?

Przesuniecie ścianki działowej – czy takie działanie jest bezpieczne?

Z pozoru mogłoby się wydawać, że jeśli ścianka działowa nie ma bezpośredniego wpływu na konstrukcję budynku, to nie ma żadnych przeciwwskazań do tego, by ją przestawić na etapie budowy lub jeszcze przed rozpoczęciem prac wykończeniowych. W praktyce wcale tak nie jest.

Ciężar ścian murowanych jest znaczny, dlatego stropy pod nimi muszą być odpowiednio wzmocnione. Dlatego przesunięcie ściany działowej lub postawienie nowej musimy skonsultować się z konstruktorem, czy takie działanie nie zagrozi bezpieczeństwu budynku.

Kiedy ścianę działową można przesunąć, a kiedy trzeba ją wyburzyć?

Zdarza się, że przesunięcie ścianki działowej nie jest możliwe ze względów technicznych. Najczęściej dotyczy to solidnych ścian murowanych, które łatwiej wyburzyć i postawić od nowa w innym miejscu. Warto też mieć świadomość, że również wyburzenie przegrody nie zawsze jest łatwe do wykonania lub wręcz niemożliwe np. gdy poprowadzone są w niej instalacje elektryczne lub przewody wentylacyjne.

O czym warto pamiętać podczas wznoszenia ścianki działowej?

Decydując się na wzniesienie dodatkowej ścianki działowej w domu, zawsze należy swoje plany skonsultować z konstruktorem. Musi on bowiem zbadać, czy nowa przegroda nie będzie stanowiła zbyt dużego obciążenia dla konstrukcji budynku lub nie będzie przejmować takich obciążeń od innych przegród nośnych (a jeśli tak, to czy wytrzyma takie obciążenia).

Zaniedbanie takich kwestii może skutkować uginaniem się lub nawet pęknięciem samej ściany lub stropu i w konsekwencji doprowadzić do katastrofy budowlanej. W razie potrzeby specjalista zaleci wzmocnienie ścianki działowej lub stropu, a także doradzi najlepszą technologię wzniesienia takiej przegrody.