Jak wybudować energooszczędny dom drewniany?

Zuzanna Kaliska-Borowicz

Dodano: 24.03.2020 | Zaktualizowano: 09.12.2021

Technologie budowlane

Jak zbudować drewniany dom energooszczędny, który spełni Twoje oczekiwania i wpisze się w najnowsze trendy? Czy budynek o minimalnym zużyciu energii zawsze jest ekologiczny? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedzi w dzisiejszym artykule. Podpowiemy również, jakie ogrzewanie zastosować w drewnianym domu energooszczędnym i ile będzie kosztować jego budowa.

Zastanawiasz się nad wyborem projektu domu drewnianego, ale nie chcesz przepłacać za jego ogrzewanie? Zależy Ci na energooszczędności? Zebraliśmy dla Ciebie najważniejsze informacje o drewnianych domach energooszczędnych.

Czy dom drewniany może być energooszczędny?

Drewniane domy pod Tatrami przekonują niedowiarków, że mogą to być budynki nie tylko estetyczne, znakomicie wpisujące się w podhalańską architekturę, ale i ciepłe. Drewno jest budulcem bardzo praktycznym w przypadku domów jednorodzinnych. Dlaczego? Ponieważ cechuje się wyjątkową izolacyjnością, co przekłada się na większą oszczędność energii. Z tego powodu domy drewniane jak najbardziej mogą być jednocześnie domami energooszczędnymi.

Co to jest dom energooszczędny? To taki, w którym zużywa się mało energii, zwłaszcza jeśli chodzi o zapewnienie ogrzewania. W Polsce takim mianem można określić budynki, w przypadku których wskaźnik sezonowego zapotrzebowania na ciepło wynosi 30–70 kWh/m2 na rok, podczas gdy obowiązujące przepisy dla budynku mieszkalnego mówią o wartości tego samego wskaźnika na poziomie do 95 kWh/m2 na rok.

Duże znaczenie w tego typu obiektach ma wykorzystanie drewna jako materiału budowlanego, ponieważ ma ono optymalną izolację cieplną i izolację akustyczną, a przy tym jest materiałem trwałym. Domy drewniane wybudowane w technologii energooszczędnej są w stanie zużywać nawet 25–50 proc. mniej energii w porównaniu z budynkiem spełniającym aktualne normy.

Dofinansowanie do budowy domu 2021 – jak otrzymać dofinansowane do budowy domu energooszczędnego?

Dzięki uwzględnieniu w projekcie domu wielu elementów z drewna można zwiększyć efektywność energetyczną całej inwestycji. Przy niewielkiej grubości ścian domy drewniane mogą spełniać oczekiwania, które łączy się z obiektami energooszczędnymi. To zaś pozwala na zwiększenie nawet o 10 proc. powierzchni użytkowej domu w porównaniu z budynkiem murowanym przy zachowaniu dokładnie tych samych wymiarów zewnętrznych. W domach energooszczędnych konieczne jest stosowanie wentylacji, np. nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła, tj. rekuperacji.

Taka instalacja zapewnia dopływ świeżego powietrza, ale jednocześnie chłodzi je w ciepłe letnie dni oraz podgrzewa w czasie zimy. Dlatego ona sama również przyczynia się do ograniczenia strat energii, które w przypadku standardowej wentylacji grawitacyjnej dochodzą nawet do 40 proc. całkowitego zapotrzebowania.

Odpowiedź na pytanie, czy dom drewniany może być energooszczędny, brzmi zatem — jak najbardziej.

O czym należy pamiętać, planując budowę energooszczędnego domu z drewna?

Jeśli chcesz zbudować energooszczędny dom z drewna, powinieneś zwrócić uwagę na technologię budowy. Jaki powinien być drewniany dom? Projekt może zakładać wybudowanie go w konstrukcji szkieletowej lub za pomocą bali.

Dla likwidacji ewentualnych mostków termicznych, których powinno być jak najmniej w przypadku domów energooszczędnych, warto zainwestować w domy prefabrykowane, szkieletowe z drewna. Wznosi się je szybko, choć także i one, podobnie jak domy z bali, muszą mieć tradycyjne fundamenty. To jedyne roboty mokre, które realizowane są przy tym na placu budowy, dlatego wymagają odpowiedniej pogody.

Mokrych prac nie przeprowadza się zimą, przy niskich temperaturach. Wszystkie inne przy budowie domów drewnianych można już realizować o tej porze roku. Domy z bali także mogą być energooszczędne, ale na ogół wymagają one wykonania wewnętrznej izolacji termicznej dla zapewnienia jak najmniejszych strat energii.

Dom energooszczędny drewniany musi także zostać wzniesiony z suchego drewna. Jego wilgotność powinna wynosić od 14 do maksymalnie 18%. Oznacza to więc konieczność rozpoczęcia budowy od razu po otrzymaniu materiałów. Także i po zakończeniu budowy energooszczędnego domu drewnianego nie należy zwlekać. Niezbędna będzie szybka i dokładna impregnacja drewna.

Jak zbudować drewniany dom energooszczędny? Technologie budowy

W Polsce, oprócz domów murowanych, równie popularne są domy szkieletowe. Czy są? To domy o konstrukcji wykonanej z drewna. Ich sposób budowy jest stosunkowo prosty i sprowadza się głównie do montażu poszczególnych elementów za pomocą gwoździ i metalowych łączników. Co warto o nich wiedzieć?

Szkielet w domach drewnianych energooszczędnych

Domy szkieletowe buduje się szybko, ale bez strat dla izolacyjności termicznej. Szkielet w domach drewnianych może mieć różną formę. Ściany zewnętrzne domu szkieletowego można wykończyć oblicówką z drewna, w wyniku czego wybudowany zostanie klasyczny dom drewniany.

Taki budynek bez trudu można też otynkować, upodabniając go przynajmniej na pierwszy rzut oka do klasycznego domu murowanego i to rozwiązanie w Polsce chętnie wybierane.

Należy jednak wspomnieć, że takie domy nie są wolne od wad. Kiedy przystąpisz do ich budowy, musisz mieć od razu zgromadzony cały budżet na inwestycję. Nie jest ona bowiem rozłożona na długi czas.

W domach szkieletowych występują ponadto kłopoty z akustyką, a w niektórych przypadkach takie budynki mogą się szybko wychładzać. Dom szkieletowy z drewna można wybudować od podstaw nawet w ciągu zaledwie 2–3 miesięcy, dlatego jest to rozwiązanie przeznaczone dla osób, którym zależy na czasie.

Energooszczędny i ekologiczny dom drewniany – jak go zbudować?

Istnieje kilka sposobów budowy ekologicznego domu drewnianego. Jak wiesz, można go postawić z przygotowanych wcześniej prefabrykatów lub z użyciem wielkowymiarowych modułów, wytworzonych wcześniej w halach produkcyjnych.

Istnieje także możliwość budowy domu drewnianego z pojedynczych elementów na placu budowy. Ściany wewnętrzne buduje się już jednak przede wszystkim w technologii ramowej. Do tego celu wykorzystuje się bale drewniane bądź tańsze rozwiązanie, czyli płyty gipsowo-kartonowe.

Ile kosztuje wybudowanie drewnianego domu energooszczędnego pod klucz?

Ostateczny koszt wybudowanie drewnianego domu energooszczędnego pod klucz zależy od wielu czynników. Duży wpływ na cenę ma głównie powierzchnia użytkowa. Im większa, tym koszt będzie wyższy. Znaczenie ma również standard wykończenia, czyli m.in. materiały zastosowane w jego wnętrzu. Także kształt dachu może zwiększyć cenę, zwłaszcza gdy będzie on nieregularny i nietypowy.

Orientacyjna cena za wybudowanie drewnianego domu energooszczędnego pod klucz wynosi 3000-4000 zł/m2. Przeciętny budynek tego typu kosztuje zatem ok.300 - 400 tysięcy złotych.

Jakie ogrzewanie stosować w drewnianym domu energooszczędnym?

W każdym domu trzeba zaplanować odpowiednie ogrzewanie. Jego rodzaj będzie wpływał na wysokość rachunków. Nowoczesne ogrzewanie domów drewnianych stanowi najczęściej pompa ciepła lub panele fotowoltaiczne.

Przy ogrzewaniu budynku szkieletowego w standardzie energooszczędnym wykorzystywane są jednak głównie pompy ciepła. Takie nowoczesne ogrzewanie domów drewnianych szkieletowych może polegać na wykorzystaniu pomp ciepła powietrznych lub gruntowych. Do tego do ogrzewania pomieszczeń mieszkalnych używać możesz:

grzejników niskotemperaturowych;
grzejników konwektorowych;
mat kapilarnych;
systemów ogrzewania podłogowego w technologii suchej.

Dobrym pomysłem może być wykorzystanie pomp ciepła typu powietrze-powietrze z rozprowadzeniem ciepłego powietrza do poszczególnych pomieszczeń. W niektórych przypadkach z uwagi na możliwość szybkiego nagrzania pokoi w domach szkieletowych z drewna stosowane jest ogrzewanie elektryczne z wykorzystaniem grzejników akumulacyjnych, mat elektrycznych lub klimatyzatorów ściennych.

Elementem aranżacji wnętrza, jednocześnie wspomagającym system ogrzewania waszych domów drewnianych, może być kominek, umiejscowiony na przykład w salonie.

Nie przegap: Dofinansowanie Czyste Powietrze – ile wynosi dotacja, co obejmuje i kto może się starać?

Jakie kominki nadają się do budynków drewnianych? Klasyczny kominek, w którym spala się drewno, może być zastosowany w domu drewnianym, ale ważne jest przy tym ułożenie materiałów niepalnych przy piecu, czy też umiejscowienie w odpowiedni sposób kanałów wentylacyjnych. Problem w tym, że w wielu regionach Polski zakazano już opalania drewnem pieców, w tym kominków.

Dlatego warto poszukać alternatywy – mogą nią być np. biokominki. To w pełni bezpieczny, a przy tym ekologiczny sposób na zapewnienie sobie kominka w domu drewnianym. Nie trzeba ich podłączać do przewodów kominowych. Ogromnym plusem jest też i to, że nie wymagają pozwoleń czy przestrzeni na opał.

Jak zabezpieczyć drewniany dom energooszczędny zimą?

Drewniany dom energooszczędny wymaga dodatkowego zabezpieczenia i to nie tylko od mrozu, ale również wilgoci i wiatru. Przed chłodem łatwo go uchronić, wystarczy zastosować ocieplanie pianką PUR.

Problemem dla mieszkańców domów drewnianych może być jednak głównie wiatr, który wpada w szczeliny pomiędzy bale drewniane i powoduje, że wewnątrz obiektu czuć często mocne powiewy. Jak ochronić drewniany dom przed takim zjawiskiem?

Można to zrobić dzięki wykorzystaniu odpowiednich warstw izolacyjnych. Energooszczędny dom drewniany powinien mieć dobrze zaizolowaną termicznie ścianę szkieletową, czyli przestrzeń pomiędzy słupkami. Wypełnia się ją termoizolacją, np. płytami izolacyjnymi ze skalnej wełny. Wełna jest przy tym niepalna i dobrze przepuszcza powietrze, jednocześnie zapobiegając powstawaniu wilgoci. Zaleca się, aby izolacja cieplna w ścianie szkieletowej miała co najmniej 15 cm grubości, tak aby ściany zewnętrzne spełniały wymogi stawiane przez współczynnik przewodzenia ciepła U.

Od zewnątrz należy zaś użyć pokrycia z wiatroizolacji, wykonanego z odpowiedniego materiału i poprawnie położonego – ochroni ono dom przed przewiewaniem oraz utratą ciepła. Wiatroizolacją może być folia polipropylenowa, która odporna jest na działanie promieni ultrafioletowych, ale przepuszcza parę wodną w jedną stronę w małych ilościach. Będzie ona skutecznie chroniła obiekt przed wilgocią, wodą i nawiewaniem do wnętrza zimnego powietrza.

Sprawdź też: Ulga termomodernizacyjna – co można odliczyć w ramach ulgi termomodernizacyjnej?

Drewniany dom energooszczędny – dlaczego warto w nim zamieszkać? Wady i zalety

Drewniany dom energooszczędny ma mnóstwo zalet. Należy do nich ciekawa architektura, bezdyskusyjne zalety związane z oddziaływaniem na otoczenie oraz energooszczędność. Do plusów zaliczyć można także szybki czas budowy, dlatego z pewnością drewniany dom całoroczny będzie wyborem dla tych, którym po prostu spieszy się z finalizacją całej inwestycji.

Za takim domem całorocznym przemawia także fakt, że powstaje na solidnych fundamentach, a ściany mają w nim bardzo dobre parametry cieplne. Folia wiatroizolacyjna, panele z wełny oraz innego rodzaju izolacje termiczne i akustyczne pozwalają chronić wnętrze domu przed przedostawaniem się do niego zimnego powietrza z zewnątrz. Minusem może być za to konieczność regularnej impregnacji — nawet 1-2 razy w roku.