Studnia kręgowa. Ile kosztuje i jak ją wykopać?

Budowa domu pociąga za sobą konieczność wykonania pewnych prac ziemnych, np. przy kopaniu fundamentów. Może to służyć wykopaniu studni. Zapewnia wodę na terenach, gdzie nie ma dostępu do sieci wodociągowej lub podłączenie do niej wiązałoby się z koniecznością poniesienia bardzo wysokich kosztów.

Właściciele domów jednorodzinnych dzięki wykopaniu studni uniezależniają się od jej dostaw z wodociągów i płacą za nią mniej. Najpierw jednak trzeba zainwestować w taką konstrukcję. Może być to np. studnia kręgowa, a sam koszt jej wykonania nie musi być wysoki. Zobacz, jak działa studnia kopana kręgowa i w jaki sposób można ją wykopać.

Jak zbudowana jest studnia kręgowa?

Budowa opiera się na umieszczeniu w ziemi betonowych kręgów. Zaliczana jest do studni kopanych, nawet ręcznie, bez konieczności wykorzystywania do tego ciężkiego sprzętu. Kopie się ją tradycyjnie z użyciem łopaty i wiadra, metodą studniarską.

Do stworzenia takiej konstrukcji konieczne jest umieszczenie w wybranym miejscu w wykopie zbrojonych betonowych kręgów do studni. Każdy z nich musi być właściwie zabezpieczony przed zsunięciem, do czego służą tzw. felce. Położone jeden na drugim tworzą pancerz – konstrukcję studni, którą wieńczy betonowa pokrywa, pozwalająca jednak zajrzeć do środka bez konieczności jej uprzedniego usuwania.

Studnia z kręgów betonowych zasadniczo kopana jest ręcznie, choć do tego celu profesjonalne firmy zajmujące się takimi realizacjami coraz częściej wykorzystują sprzęty budowlane. Kręgi w studni kręgowej nie mogą zachodzić na siebie i ulegać stopniowo zasypywaniu, dlatego samodzielne wykopanie studni bez wcześniejszego przygotowania i uzyskania o niej wyczerpujących informacji niekoniecznie będzie dobrym pomysłem.  

Obecnie zdarza się, że betonowe kręgi są zastępowane elementami z tworzywa sztucznego. Powstaje studnia chłonna, która jest łatwiejsza w montażu.

Wiercenie studni w 2023: cena za wykonanie i aktualny cennik wiercenia studni głębinowych

Jaką średnicę mogą mieć kręgi betonowe do studni?

Kręgi studni są podstawą jej konstrukcji. Zwykle są one wpuszczane do uprzednio przygotowanego otworu do czasu pojawienia się wody, bez wpuszczania ich w warstwę wodonośną. Najczęściej spotykane są kręgi studni kręgowej o średnicy 1,2 m z uwagi na optymalną szerokość. Jeśli wybierzesz węższe kręgi betonowe studni, może pojawić się problem z pracą wewnątrz otworu. Z kolei za szerokie skutkują tym, że wody uzbiera się w niej więcej, ale na jej uzupełnienie potrzeba będzie trochę poczekać.

Jeśli chodzi o studnię kręgową w ogródku czy na działce rekreacyjnej, to wystarczy wybrać do niej standardowe kręgi o szerokości około 80 cm i wysokości od 0,5 do 0,75 m.

ofe-5847238-69999 w-69999

Jaką głębokość powinna mieć studnia kręgowa?

Zwykle tego rodzaju studnie mają od 4 do 12 m głębokości, ale przy gruntach gliniastych i niewielkiej warstwie wodonośnej zdarza się, że trzeba je kopać głębiej. Ręczne kopanie pozwala na pracę nawet w trudnych warunkach gruntowych. W wielu przypadkach studnia kopana jest tak, by umożliwić wbicie filtra 6 m od dna – gwarantuje on sprawną i wydajną pracę studni przez kolejne dekady.

Głębokość kopania studni kręgowej zależy także od tego, na jakiej głębokości jest woda zdatna do picia. Poziom wód gruntowych na Twojej działce może być różny, a przy tym wahać się w zależności od pory roku. Możesz zlecić ekspertom wykonanie badań geotechnicznych.

Na podstawie próbnych odwiertów ustalą oni, na jakiej wysokości można spodziewać się występowania lustra wody stojącej. To wskaże, jak głęboka powinna być studnia kręgowa i ile kręgów betonowych będzie koniecznych do jej zakupu. Być może potrzebna będzie jednak studnia głębinowa.

Ile kosztuje wykopanie studni z kręgów?

Studnie kręgowe mogą posłużyć zarówno do pozyskania wody do podlewania ogrodu i upraw rolnych, jak i do zapewnienia jej domownikom w domku rekreacyjnym lub jednorodzinnym. Ile kosztuje wykopanie studni kręgowej? To zależy od wielu zmiennych, wśród których wymienia się:

• typ podłoża,
• przeznaczenie wykopu,
• głębokość i średnicę studni,
• liczbę kręgów służących do ustabilizowania studni.

Jaki będzie zatem koszt kopania studni? Cena za 1 m głębokości w przypadku studni wierconych przy użyciu maszyny to około 150-175 zł. Natomiast wiele firm wycenia kopanie studni kręgowej na 1000 zł za 1 metr bieżący, ponieważ potrzeba w ich przypadku wykonać prace ziemne ręcznie.

Czym jest niwelacja terenu i czy wymaga pozwolenia na budowę?

Czy można samemu wykopać studnię kręgową?

Z uwagi na fakt, że w przypadku studni kręgowej prace ziemne wykonuje się bez użycia maszyn, a jedynie z wykorzystaniem narzędzi ręcznych, teoretycznie możesz to zrobić sam. Czy jednak samodzielne ręczne kopanie studni kręgowej to dobry pomysł? Niekoniecznie, ponieważ takie wybieranie ziemi pod umieszczenie w niej kręgów do studni jest naprawdę skomplikowane.

Pomimo że metody ręczne, studniarskie, znane są od wieków, to nieumiejętne podejście do takich prac może prowadzić do wielu negatywnych skutków, w tym do zamulania otworu studni i znaczącego obniżenia parametrów wydobywanej wody.

Ponadto samo kopanie otworu pod studnię kręgową to nie wszystko. Trzeba jeszcze opuścić do niego kręgi betonowe, zbrojone, co wymaga pracy co najmniej dwóch osób, dla własnego bezpieczeństwa.

Czy trzeba mieć pozwolenie na kopanie studni?

Na kopanie studni kręgowej nie musisz mieć pozwolenia. Wskazuje na to art. 29 ust. 2 pkt 25 ustawy Prawo budowlane. Wykonanie obudowy ujęć wód podziemnych nie wymaga wydania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia budowy w urzędzie. Należy przy tym rozróżnić pojęcie ujęcia wodnego i studni jako takiej. Dopiero zaopatrzenie ujęcia wody w obudowę powoduje, że formalnie staje się ono studnią.

Należy sięgnąć jeszcze do zapisów obwieszczenia Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2022 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Odległość studni dostarczającej wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, która nie wymaga ustanowienia strefy ochronnej, powinna wynosić, licząc od osi studni, minimum:

• 5 m do granicy działki;
• 7,5 m do osi rowu przydrożnego;
• 15 m od budynków inwentarskich i związanych z nimi szczelnych silosów, zbiorników do gromadzenia nieczystości, kompostu oraz podobnych szczelnych urządzeń;
• 30 m od najbliżej położonego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej, jeżeli odprowadzane są do niej ścieki oczyszczone biologicznie w odpowiednim stopniu;
• 70 m od nieutwardzonych wybiegów przeznaczonych dla zwierząt hodowlanych, ale i od najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji lokalnej bez urządzeń biologicznego oczyszczania ścieków oraz od granicy pola filtracyjnego.

Jak wykopać studnię z kręgów? Etapy krok po kroku

Jak wygląda w praktyce kopanie studni z kręgów betonowych? Tradycyjnie robi się ręczny wykop na pożądaną głębokość. Możliwe jest też z czasem pogłębianie studni kręgowych, jeśli zajdzie taka konieczność. Najpierw jednak sprawdź, jak wygląda w praktyce ręczne kopanie studni z kręgów betonowych. Prace przebiegają następująco:

• wybranie miejsca, gdzie wykonana zostanie studnia;
• przygotowanie niezbędnych narzędzi – szpadla, saperki, łomów, solidnego wiadra, liny wyposażonej w karabinek czy drabiny oraz starych opon;
• wybór i zakup kręgów betonowych do studni;
• usunięcie darni szpadlem w miejscu przeznaczonym pod wykop;
• umieszczenie pierwszego kręgu na ziemi;
• wybranie ziemi z wnętrza kręgu i podkopanie go po równo z każdej strony;
• wypoziomowanie kręgu i umieszczenie na nim kolejnego;
• powtórzenie prac związanych z wybieraniem ziemi spod kręgu – należy robić to równomiernie i pilnować poziomu, a dzięki dużej masie konstrukcji studni kręgowej będą one też samoczynnie osuwać się coraz niżej;
• zakończenie kopania na głębokości, gdzie widać ciek wodny.

Jeśli z czasem okaże się, że wody gruntowej w studni kręgowej jest jednak zbyt mało, można ją pogłębić.

Kopanie nie kończy wykonania studni kręgowej. Otwór trzeba zabezpieczyć pokrywą, a wewnątrz umieścić zestaw hydroforowy lub pompę głębinową ze zbiornikiem i mechanicznym wyłącznikiem ciśnieniowym.