Czym jest działka rekreacyjna i co można na niej wybudować?

W okresie pandemii COVID-19 zainteresowanie zakupem działki rekreacyjnej czy Rodzinnego Ogródka Działkowego zdecydowanie wzrosło. Wszystko przez ograniczenia związane z koronawirusem. Wypoczynek poza miastem, na własnej działce, to okazja do zdystansowania się od problemów codzienności.

Działki rekreacyjne kupowane są niejednokrotnie po to, aby wybudować na nich dom lub altanę do wypoczynku, nocowania czy urządzania biesiad. Czy standardowy projekt domu jednorodzinnego, dopasowany pod względem powierzchni do działki rekreacyjnej, będzie odpowiedni? Jakie są przepisy dotyczące wznoszenia obiektów budowlanych na takich działkach?

Działka rekreacyjna – co to jest?

W polskim prawie nie ma jednoznacznego określenia, czym jest działka rekreacyjna. Powszechnie przyjmowana definicja wskazuje, że to teren przeznaczony pod zabudowę letniskową oraz wypoczynkową. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub warunki zabudowy powinny oznaczać działkę rekreacyjną jako obszar przeznaczony pod budownictwo mieszkaniowo-rekreacyjne.

Wyróżnia się przy tym dwa podstawowe rodzaje działek rekreacyjnych:

• samodzielne działki rekreacyjne,
• ROD – Rodzinne Ogródki Działkowe.

Czym jest popularna działka rekreacyjna ROD? Co to oznacza i czym właściwie różni się od innych podobnych działek, zwykle zlokalizowanych poza miastem? Otóż ROD-y to tereny rekreacyjne należące do Skarbu Państwa, samorządów terytorialnych lub stowarzyszeń.

Działka rekreacyjna a Prawo budowlane

Jakimi przepisami objęta jest kwestia budowy domów, domków letniskowych czy altan na działce rekreacyjnej. Jakie masz prawa jako jej właściciel? Prawo budowlane nie wyjaśnia, czym jest działka rekreacyjna. Przepisy wskazują jednak, że jest to grunt wykorzystywany w celach wypoczynkowych i rekreacyjnych, a nie do budowy domu całorocznego.

Czy można mieszkać na działce rekreacyjnej? Aby odpowiedzieć na to pytanie, warto przeanalizować przepisy Ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane, a także Ustawę z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych.

Na działce rekreacyjnej można często wybudować niewielki domek letniskowy, a nawet całoroczny. Nie zawsze będzie w tym wypadku konieczne uzyskanie pozwolenia na budowę. Nie będzie ono wymagane zgodnie z art. 29 Prawa budowlanego w przypadku budowy:

• wolnostojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej, rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 mkw., liczba takich obiektów na jednej działce nie może jednak przekraczać jednego na każde 500 mkw. działki;
• wolnostojących altan o powierzchni zabudowy do 35 mkw., przy czym również i w tym przypadku łączna liczba takich obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 mkw. powierzchni działki. 

Od 19 września 2020 roku po znowelizowaniu Prawa budowlanego budowa każdego domu parterowego wymaga już zgłoszenia do starostwa lub wydziału architektoniczno-budowlanego urzędu miasta lub urzędu gminy.

Działkę rekreacyjną można wykorzystywać wyłącznie w celach rekreacyjnych i wypoczynkowych, nie nadaje się zaś do całorocznego zamieszkiwania.

Dowiedz się więcej: Co zawiera projekt zagospodarowania terenu i do czego jest potrzebny?

Działka letniskowa – z domkiem czy bez?

Kupując działkę rekreacyjną z domkiem letniskowym, od razu zyskujesz miejsce, gdzie możesz przespać się kilka nocy w ciepłe, letnie dni albo schować wszystkie narzędzia ogrodnicze, jakich potrzebujesz do uprawy grządek na swojej działce.

Możesz zdecydować się na zakup działki bez domku letniskowego i samodzielnie go wybudować lub zlecić takie prace wyspecjalizowanej firmie. Jeśli zależy Ci na posiadaniu miejsca noclegowego na swojej działce za miastem, wybierz działkę rekreacyjną z domkiem. Nie będzie to duży dom, ale za to postawisz go już po spełnieniu minimum formalności.

Działka rekreacyjna a budowlana – czym się różnią?

Istnieje wiele cech, które pozwalają określić, czym różnią się od siebie działka rekreacyjna i budowlana. Dowiedz się też, czym jest działka budowlano-rekreacyjna.

Działka rekreacyjna przeznaczona jest pod budownictwo rekreacyjno-mieszkaniowe, innymi słowy, możesz ją zabudować domem przeznaczonym do określonego wypoczynku. Natomiast działka budowlana służy do postawienia domu całorocznego. Właściwie informacje o tym, jak możesz zabudować daną działkę, znajdziesz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a jeśli nie istnieje – złożysz wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

Działki rekreacyjne oraz działki budowlane różnią się między sobą przeznaczeniem oraz wymogami, jakie powinny spełniać, aby dało się postawić na ich obszarze jakikolwiek budynek. Zasadniczo na działkach rekreacyjnych budowane są domki letniskowe, a na działkach budowlanych – całoroczne domy mieszkalne. 

Czy można zbudować dom na działce rekreacyjnej?

Nie da się ogólnie określić, co można wybudować na działce rekreacyjnej, ponieważ wszystko zależy od przeznaczenia danego terenu. Jeśli ma się na nim znaleźć zabudowa mieszkaniowo-rekreacyjna, wówczas jak najbardziej możesz wybudować tam domek letniskowy. Jak duży? W jakiej odległości od drogi? Wszystko to można sprawdzić w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Jeśli dla danej działki taki plan nie istnieje, złóż wniosek o wydanie decyzji dotyczącej warunków zabudowy w urzędzie, któremu podlega działka rekreacyjna.

Jaka zabudowa jest dla niej dopuszczalna? Jaki dom można na niej wybudować? Wszystko to znajdzie się w wydanych warunkach zabudowy. Nie musisz być przy tym właścicielem działki, aby złożyć wspomniany wniosek. Decyzja o warunkach zabudowy pozwoli Ci ocenić, jak możesz wykorzystać jej teren, tj. co można postawić na niej i czy możliwe będzie podłączenie się do sieci kanalizacyjnej i energetycznej.

W planie zagospodarowania przestrzennego może znaleźć się zapis, że na działce rekreacyjnej da się postawić jedynie zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. Jak duży dom należy wtedy wybudować? Powinien być to obiekt całoroczny, bo na takiej działce rekreacyjnej raczej nie będziesz mógł zgodnie z prawem wybudować małej altany czy drewnianego domku letniskowego.

Co zatem wybudujesz na działce rekreacyjnej? Jaki domek będzie dla niej odpowiedni? Sprawdź to, zanim rozpoczniesz etap inwestycji.

Zobacz także: Wybór działki pod budowę domu – co warto wiedzieć?

Zakup działki rekreacyjnej – o czym należy pamiętać?

Jak kupić działkę rekreacyjną, aby dało się wybudować na niej domek letniskowy lub nawet całoroczny? Musisz sprawdzić jeszcze przed zakupem działki plan zagospodarowania przestrzennego aby wiedzieć, co właściwie można na niej wybudować oraz jakie jest przeznaczenie sąsiadujących terenów. Zakup działki rekreacyjnej powinien być poprzedzony gruntowną analizą tego, czy np. w najbliższym czasie obok niej nie powstanie ruchliwa droga lub zakład przemysłowy.

Formalności związane z kupnem działki rekreacyjnej powinny obejmować sprawdzenie jej księgi wieczystej. Wystarczy w tym celu uzyskać numer księgi od sprzedającego działkę i sprawdzić go w serwisie internetowym, gdzie istnieje rejestr ksiąg wieczystych. Można to zrobić także stacjonarnie w sądzie, w wydziale wieczysto-księgowym.

Z księgi możesz wyczytać, kto w istocie jest właścicielem działki i czy nie jest ona obciążona hipoteką czy innym prawem. Jeśli na działce ciążą jakiekolwiek zobowiązania, to po sprzedaniu jej Tobie przejdą one na Ciebie.

Przy zakupie działki rekreacyjnej pamiętaj również o tym, że jeśli wybierasz działkę typu ROD, nie będziesz mieć swobody w dysponowaniu nią na własne cele. Jesteś członkiem ROD i dzierżawisz teren, przez co musisz stosować się do licznych ograniczeń. Nie możesz na terenie swojej działki prowadzić działalności gospodarczej czy zarobkowej, a budowa na niej domu obwarowana jest wieloma warunkami.

Jedyną konstrukcją, jaką możesz postawić na Rodzinnym Ogródku Działkowym, jest obiekt budowlany, który będzie spełniał funkcje altany.

Natomiast na samodzielnej działce rekreacyjnej, która stanowi Twoją własność, możesz postawić dowolny dom czy obiekt letniskowy, o ile będzie zgodny z warunkami zabudowy czy z treścią miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Po sprawdzeniu wszystkich najważniejszych kwestii związanych z zakupem działki rekreacyjnej można przystąpić do podpisania aktu notarialnego. Sprzedający i kupujący zgłaszają się do wybranej kancelarii notarialnej i składają podpisy pod aktem zakupu działki rekreacyjnej.

Ile kosztuje działka rekreacyjna? Cennik 2022

Kupno działki rekreacyjnej w 2022 roku to spory wydatek. Średnia cena za hektar użytku rolnego w Polsce wynosi około 47 tys. zł. Najdrożej jest w województwach kujawsko-pomorskim i wielkopolskim. Najtaniej zaś na Podkarpaciu i w województwie lubuskim. W ciągu pandemicznego roku wyraźnie zdrożały działki rekreacyjne, zwłaszcza Rodzinne Ogródki Działkowe, które obecnie można kupić w cenie nawet 50-60 tys. zł za niewielką działkę z domkiem letniskowym typu altana.

Sprawdź: Działka siedliskowa – czym różni się od działki budowlanej?

Jak urządzić małą działkę rekreacyjną?

Jeśli chcemy zagospodarować niewielką działkę rekreacyjną, powinniśmy mieć na uwadze jej małe gabaryty. Możesz na niej postawić wolno stojący parterowy budynek rekreacji indywidualnej, jak mówią przepisy, czyli po prostu niewielki domek letniskowy o powierzchni użytkowej do 35 mkw. i wysokości nieprzekraczającej 5 metrów przy dachu stromym oraz 4 metry przy dachu płaskim.

Nie będziesz musiał też pozyskiwać pozwolenia na budowę dla takiego domku. Podobnie jest w przypadku zabudowania działki przy wykorzystaniu altany o podobnych gabarytach, która pozwoli Ci na komfortowy wypoczynek.

Jak zagospodarować ją poza budynkiem? Możesz zorganizować na niej basen i saunę, grządki warzywne czy zasadzić drzewa owocowe. Być może jesteś miłośnikiem kwiatów? Działka rekreacyjna pozwoli Ci je hodować. 

W jakiej odległości od lasu możemy budować dom?

Czy warto kupić działkę rekreacyjną pod budowę domu jednorodzinnego?

Własna działka rekreacyjna w urokliwej okolicy stworzy warunki do wypoczynku i relaksu z dala od wielkomiejskich hałasów. Możesz mieć dzięki niej kawałek ziemi, co wydaje się szczególnie atrakcyjną propozycją dla osób mieszkających w wielorodzinnych blokach. Przy pięknej pogodzie zawsze możesz po prostu wybrać się na swoją działkę rekreacyjną. Czy warto kupić ją jednak z myślą o wybudowaniu na niej domu jednorodzinnego? 

Z pewnością skłonić Cię do tego może niższa cena działki rekreacyjnej w porównaniu z ceną działki stricte budowlanej. Nie zawsze jednak na takiej działce można postawić całoroczny budynek mieszkalny. Wszystko zależy od prawa obowiązującego na danym terenie. 

Nie możesz natomiast wybudować domu jednorodzinnego na obszarze Rodzinnych Ogródków Działkowych. Przepisy dopuszczają postawienie tam wyłącznie niewielkiej altany lub domku letniskowego.

Warto wiedzieć: Jak przekształcić działkę rolną na budowlaną? Odrolnienie działki krok po kroku

Porada wideo odnośnie powyższego tematu: