Powierzchnia biologicznie czynna – co to jest i jak obliczyć powierzchnię biologicznie czynną?

W artykule:

• Powierzchnia biologicznie czynna – definicja
• Powierzchnia biologicznie czynna i jej funkcje
• Jak obliczyć powierzchnię biologicznie czynną?
• Powierzchnia biologicznie czynna – jakie warunki techniczne musi spełniać?
• Czy można ingerować w powierzchnię biologicznie czynną?
• Czy powierzchnia biologicznie czynna może obejmować dach lub taras?

Powierzchnię biologicznie czynną możesz wygospodarować w każdym momencie. Jeśli jednak właśnie rozpoczynasz budowę, uwzględnij ją już na etapie wybierania projektu domu, aby całość była spójna wizualnie od samego początku.

Powierzchnia biologicznie czynna – definicja

Co to jest powierzchnia biologicznie czynna? Pod tym pojęciem ukrywa się teren z nawierzchnią ziemną urządzoną tak, by umożliwiać naturalną wegetację roślin. To aranżacja ogrodu i posesji, uwzględniająca:

• trawnik,
• rabatę ziemną,
• rabatę żwirową,
• powierzchnię utwardzoną kratami, pomiędzy którymi ulokowano rośliny,
• grunt obsadzony drzewami i krzewami,
• rowy, stawy, oczka wodne.

Termin odnosi się również – choć tylko częściowo – do tarasów i dachów z taką nawierzchnią, pod warunkiem, że ich metraż wynosi przynajmniej 10 metrów kw. Ciekawym pomysłem jest na przykład efektowny taras na dachu.

Istnieje konkretny akt prawny wskazujący, czym jest powierzchnia biologicznie czynna: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Znaleźć tam można wytyczne na temat procentu działki, który w poszczególnych sytuacjach zajmuje powierzchnia biologicznie czynna. W decyzji o warunkach zabudowy natomiast zagospodarowanie działki może zostać dodatkowo doprecyzowane.

Powierzchnia biologicznie czynna i jej funkcje

Wymogi, jakie powinna spełniać powierzchnia biologicznie czynna są nieprzypadkowe, ponieważ ten obszar pełni istotne funkcje – nie tylko z punktu widzenia konkretnej posesji, ale również w szerszym aspekcie. Jego podstawowe zadania to:

• ułatwienie rozwoju fauny i flory, a tym samym wpływ na mikroklimat i jakość powietrza,
• umożliwienie retencji wody poprzez odprowadzanie opadów i topniejącego śniegu do gruntu,
• poprawienie estetyki krajobrazu i wyglądu posesji,
• bardziej efektywny wypoczynek mieszkańców.

Kwestie retencji wody są na tyle istotne, że znalazły odzwierciedlenie w przepisach podatkowych. Im większa powierzchnia terenu biologicznie czynna, tym niższy (czasem nawet zerowy) podatek od deszczu.

Dowiedz się więcej: Deszczówka – jak zagospodarować deszczówkę i z niej korzystać by zmniejszać rachunki za wodę?

Jak obliczyć powierzchnię biologicznie czynną?

Nie wszyscy wiedzą, ile powinna wynosić minimalna powierzchnia biologicznie czynna. Tę kwestię szczegółowo regulują warunki techniczne opracowane dla różnych rodzajów działek oraz miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Sięgnij tam, jeśli zastanawiasz się, jaki obszar wygospodarować na powierzchnię biologicznie czynną, ile procent terenu zasiać trawnikiem czy przeznaczyć na ogród.

Najczęściej to wskaźnik procentowy określa, jaką część terenu powinna zająć powierzchnia biologicznie czynna. Jak liczyć ten metraż? W kalkulacji należy uwzględnić całą powierzchnię działki, włącznie z obszarem zajmowanym przez budynki. Jeśli zapis głosi, że wskaźnik nie może być niższy niż 25%, oznacza to, że na działce o powierzchni 1000 metrów kw. powinno znaleźć się 250 metrów kw. biologicznie czynnych.

Wyjątkiem są wspomniane tarasy i dachy, które – o ile ich metraż przekracza 10 metrów kw. – zalicza się połowicznie.

Eksperci często zwracają uwagę, że wyliczenie i wyznaczenie powierzchni wcale nie jest łatwe, jednak z pomocą przychodzą projekty domów opracowane przez specjalistów. Dzięki nim masz pewność, że całość będzie zgodna z obowiązującymi regulacjami i funkcjonalna w codziennym korzystania.

Powierzchnia biologicznie czynna – jakie warunki techniczne musi spełniać?

Wspomniane wyżej Rozporządzenie Ministra Infrastruktury wskazuje, jaki obszar w przypadku zabudowy wielorodzinnej powinna zajmować powierzchnia biologicznie czynna. Wymagania te mają na celu ograniczenie samowoli deweloperów i inwestorów – w praktyce często wykorzystują oni teren do maksimum.

Regulujące kwestię powierzchni biologicznie czynnej przepisy nakazują, by zajmowała ono:

• w odniesieniu do zabudowy wielorodzinnej, budynków opieki zdrowotnej i działalności oświatowej – co najmniej 25% terenu,
• w odniesieniu do domów wielorodzinnych objętych jedynie pozwoleniem na budowę – co najmniej 30% terenu.

Minimalne normy dotyczące działek przeznaczonych pod indywidualną zabudowę mieszkalną znajdują się w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Koniecznie zweryfikuj treść dokumentu przed rozpoczęciem inwestycji, gdyż przepisy lokalne mogą wymagać dość dużego obszaru zieleni – dotyczy to głównie terenów atrakcyjnych przyrodniczo.

Sprawdź: Pielęgnacja trawnika w ciągu roku - od czego zacząć?

Czy można ingerować w powierzchnię biologicznie czynną?

Stworzenie funkcjonalnej powierzchni biologicznie czynnej ułatwiają dostępne rozwiązania technologiczne. Producenci oferują wiele sposobów na ingerencję w teren bez zaburzania naturalnej wegetacji roślin. Żaden akt prawny nie wskazuje jednak, co rozumieć pod tym pojęciem, dlatego ostateczna ocena wprowadzonych zmian należy do właściwych organów administracji – to one decydują, czy ulokowana na powierzchni biologicznie czynnej kratka trawnikowa lub inna konstrukcja nadal pozwala uznać teren za spełniający wymogi.

Łatwa w montażu i praktyczna jest ekokratka – powierzchnia biologicznie czynna pozostaje niezakłócona, ponieważ ten element w żaden sposób nie niszczy roślinności. Konstrukcję osadza się na gruncie, a następnie wypełnia trawą. Całość przepuszcza wodę i jest odporna na nagrzewanie, dlatego możesz mieć pewność, że korzenie nie zostaną uszkodzone przez geokratę. Powierzchnia biologicznie czynna będzie prezentowała się bardzo estetycznie.

Geokraty to nie jedyna możliwość stworzenia powierzchni biologicznie czynnej. Płyty ażurowe również spełniają wszystkie wymogi prawne. Dzięki nim problem odwodnienia przestrzeni w zasadzie przestaje istnieć, a odpowiedni montaż pozwala wygospodarować na powierzchni biologicznie czynnej parking lub podjazd.

Powierzchnia biologicznie czynna wykonana w ten sposób utwardza teren, ale nie niszczy zasadzonej na nim roślinności – ważne jest jednak, aby płyty zostały ułożone na warstwie geowłókniny gwarantującej przepuszczalność wody.

Warto poznać jeszcze jeden sposób na powierzchnię biologicznie czynną: żwir. Szczególnie chętnie wykorzystuje się go w budownictwie wielorodzinnym, ponieważ – w odróżnieniu od trawnika – nie wymaga czasochłonnej pielęgnacji. W domach prywatnych chętnie wykładane są nim ścieżki i podjazdy. Utwardzenie jest przepuszczalne dla wód opadowych, a jednocześnie pozwala bezpiecznie parkować na nim pojazd. W podobnej roli chętnie wykorzystywane są również ekologiczne kostki brukowe.

Czy powierzchnia biologicznie czynna może obejmować dach lub taras?

Zgodnie z informacjami, które zostały zasygnalizowane już wyżej, powierzchnia biologicznie czynna na dachu lub na tarasie to przedsięwzięcie zgodne z przepisami, a na dodatek bardzo efektowne. Trzeba jednak spełnić kilka warunków. Jaka jest zależność: zielone dachy a powierzchnia biologicznie czynna?

Przede wszystkim, związek na linii dach i taras a powierzchnia biologicznie czynna uzależniony jest od roślinności. Jeśli pokrywa ona ten teren, przestrzeń spełnia definicję. W kalkulacjach jednak uwzględnić można tylko połowę metrażu, przy założeniu, że całość zajmuje przynajmniej 10 metrów kw. To ciekawe rozwiązanie na działkach z intensywną zabudową, na przykład w gęstych obszarach miejskich, w których występuje dużo powierzchni utwardzonych.