Wiata ogrodowa – czy budowa wiaty wymaga pozwolenia na budowę?

Troska o aranżację ogrodu to nierzadko finalny etap procesu, jakim jest budowa domu. Planując każdy szczegół wyposażenia i dbając o prawidłowe nasadzenie roślin, budujemy przydomową estetykę, która powinna być spójna z zewnętrzną fasadą budynku. Warto zadbać też o miejsce, które posłuży nam do odpoczynku. Altana ogrodowa, przez wielu nazywana też wiatą, z pewnością spełni to zadanie.

Czym jest wiata ogrodowa?

Wiata ogrodowa to nieskomplikowana budowla, która służy do rekreacji. Najczęściej wykonana jest z drewna, ale można też znaleźć te o murowanej czy szkieletowej konstrukcji. Budowa altanowej wiaty ogrodowej wzbudza wiele emocji, chociażby ze względu na zapisy Prawa budowlanego, które zwalnia niektóre projekty z urzędowych formalności. W jaki sposób sprawdzić, czy mamy do czynienia z altaną, czy z wiatą?

Niestety Prawo budowlane nie podaje brzmienia definicji wiaty ogrodowej. Wiemy jednak, że jest to obiekt, który przede wszystkim ma służyć do wypoczynku. W zależności od metrażu może pomieścić komplety wypoczynkowe, pergole ogrodowe czy nawet wędzarnię i zadaszone grille.

Z zapisów Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych wynika, że wiata nie może być obudowana ze wszystkich stron ścianami. Powinna nie mieć co najmniej jednej z nich lub też nie posiadać ich wcale.

Co powinien zawierać projekt wiaty ogrodowej?

Decydując się na budowę małej wiaty ogrodowej, warto przemyśleć jej dokładne położenie na działce. Ilość wolnego miejsca pozwoli Ci zdecydować, jaki projekt wiaty ogrodowej możesz kupić i ułatwi dalsze planowanie wyposażenia.

Gdy dobierzesz już odpowiedni wymiar wiaty ogrodowej, zwróć uwagę również na konstrukcję. Do wyboru najczęściej jest wiata drewniana, ale też murowana czy szkieletowa.

Zdecydowanie najszybciej znajdziesz projekty drewnianej wiaty ogrodowej. Te występują zarówno w popularnych rozmiarach (np. wiata ogrodowa o wymiarach 3 × 3 m lub wiata ogrodowa o wymiarach 5 × 5 m), ale też tych nietypowych. Dlatego jeśli planujesz budowę dużej wiaty ogrodowej, zdecyduj się na tę, która zbudowana jest z popularnego surowca.

Co powinien zawierać schemat wiaty ogrodowej? Wraz z projektem powinieneś otrzymać:

• projekt architektoniczno-budowlany wraz z opisem i częścią rysunkową;
• projekt techniczny;
• zgodę na zmiany;
• materiały dodatkowe, takie jak: kopię uprawnień architektów, praktyczne poradniki czy materiały promocyjne.

Jeśli szukasz konstrukcji o konkretnych wymiarach (np. wiaty ogrodowej o wymiarach 3 × 2 m lub 3,5 × 5 m), pamiętaj o tym, aby podać wymiary budynku w wyszukiwarce. To z pewnością ułatwi cały proces.

Jakie są rodzaje wiat ogrodowych?

Tyle ile jest osób, tyle różnych gustów. Każdy z nas chciałby zaaranżować ogród według własnego pomysłu, dlatego nie warto ograniczać się jedynie do najczęściej wybieranych projektów. Na szczęście możesz wybierać spośród wielu rodzajów wiat, takich jak np.:

• przyścienna wiata ogrodowa, która montowana jest do ściany już istniejącego budynku (np. do elewacji domu);
• sześciokątna wiata ogrodowa, która swoim wyglądem przypomina elegancką i urokliwą altanę;
• półokrągła wiata ogrodowa doskonale sprawdzi się w romantycznym ogrodzie, który jest pełen urokliwych altanek, rzeźb, kolumn czy łuków zbudowanych z roślin;
• prostokątna wiata ogrodowa – tradycyjna wiata, często nieobudowana żadnymi ścianami;
• jednospadowa wiata ogrodowa o charakterystycznym zadaszeniu.

Dowiedz się więcej: Style ogrodowe – jak wybrać styl swojego ogrodu?

Wiata ogrodowa – z jakiego materiału może być wykonana?

Jak już wspominaliśmy, najszybciej możesz znaleźć projekt drewnianej wiaty ogrodowej. W niektórych ogrodach z powodzeniem sprawdzi się też wiata ogrodowa z bali czy o murowanej konstrukcji. To, którą z nich wybierzesz, w dużej mierze zależy od Twoich upodobań oraz możliwości finansowych.

Drewniane wiaty cieszą się dużą popularnością, ponieważ materiał, z którego są zbudowane, jest łatwo dostępny i prosty w obróbce. Dzięki czemu taka konstrukcja może być stosunkowo tania, a z całą pewnością okaże się korzystniejsza ekonomicznie niż jej murowany odpowiednik.

Co więcej, drewno wykorzystywane jest w ogrodzie niezwykle często, chociażby do budowy pergoli czy jako materiał na meble ogrodowe, co pozwoli Ci uzyskać aranżacyjną spójność. Warto wspomnieć też o tym, że altanę wykonaną z drewna z łatwością pomalujesz na wybrany kolor. Wielbiciele nietradycyjnych rozwiązań mogą też wybrać wiatę ogrodową zbudowaną z okrąglaków.

W przypadku gdy altana ma służyć również do celów gospodarczych, możesz postawić na metalową wiatę ogrodową, która przypomina swoją budową szopę lub niewielki domek. Solidna konstrukcja sprawia, że niestraszne będą jej warunki atmosferyczne panujące na zewnątrz, a Ty nie będziesz musiał poświęcać na jej renowację tak dużo czasu, jak miałoby to miejsce np. w przypadku altany z drewna. Blaszana wiata ogrodowa może być wykorzystywana jako schowek na narzędzia czy też letnie wyposażenie ogrodu.

Na rynku znajdziesz też poliwęglanowe wiaty ogrodowe, które zdecydowanie najlepiej sprawdzają się podczas upalnych dni. Dach z poliwęglanu skutecznie hamuje promienie UV, a przy okazji odporny jest na korozję i rdzę, czego nie można powiedzieć np. o stalowej wiacie ogrodowej.

Jak zbudować nowoczesną wiatę ogrodową? DIY

Jak zrobić wiatę ogrodową samemu? Jeśli nie masz dużych wymagań, to bez problemu poradzisz sobie z tym zadaniem. Wystarczy zebrać odpowiednie narzędzia, poświęcić trochę czasu i… gotowe!

Wiata ogrodowa DIY – o czym warto pamiętać? Zanim zaczniesz pracę nad swoją nowoczesną wiatą ogrodową, pamiętaj o prawidłowym wykonaniu projektu. Rysunek musi zawierać dokładne wymiary oraz jej kształt. Nie zapomnij też o pokryciu dachowym oraz zdecyduj, czy Twoja altana będzie posiadała podłogę.

Wiata ogrodowa zrób to sam – krok po kroku

1. Kiedy wykonasz już wszystkie rysunki (lub zakupisz gotowy projekt), możesz przystąpić do budowy. Zacznij od przygotowania gruntu. Utwardzenie terenu, na którym zostaną położone fundamenty, jest kluczowy do tego, aby konstrukcja była stabilna. Zwłaszcza jeśli marzysz o wiacie ogrodowej z kominkiem lub grillem.
2. Następnie można zabrać się za wykonanie konstrukcji altany i jej ścianek. Budowa, w zależności od projektu, z pewnością będzie wymagała zamontowania drewnianych słupów do betonowej płyty. Następnie należy wznieść ścianki, które mogą być wykonane z desek lub kratownic przyozdobionych roślinami.
3. W następnym kroku należy wykonać dach budynku. Zdecydowanie najłatwiejsze będzie budowanie altany jednospadowej (sprawdzi się w przypadku wiaty ogrodowej z garażem), ale te z dachami dwuspadowymi (czy nawet sześciospadowymi), wyglądają znacznie bardziej okazale. Tu możesz poprosić o pomoc dekarza lub samodzielnie wykonać pokrycie.
4. Kolejny etap to już urządzenie oraz zakup mebli i akcesoriów ogrodowych. Jeśli zbudowałeś nowoczesną wiatę ogrodową z grillem, zadbaj o to, aby znalazła się w niej przestrzeń na przygotowanie posiłków (odrobina wolnego blatu). Przydatne może też okazać się miejsce do przechowywania zastawy stołowej i kuchennych tekstyliów.

Ważne! Jeśli zdecydowałeś się na budowę wiaty ogrodowej z grillem, pamiętaj o jej odpowiednim ustawieniu. Dym, który ulatnia się podczas robienia barbecue, nie powinien lecieć wprost do ogrodu sąsiadów.

Sprawdź też: Zalecane zasłonięcie zielenią od głównej ulicy w większym ogrodzie – co warto wiedzieć?

Wiata ogrodowa – do czego może służyć?

Wiata ogrodowa, jak sama nazwa wskazuje, powinna służyć rekreacji i odpoczynkowi. Właśnie dlatego często kojarzona jest z altaną, która pełni podobną funkcję. W odróżnieniu od niej wiata często wykorzystywana jest jednak również w celach gospodarczych czy nawet magazynowych.

W przypadku domowego „zastosowania” wiata ogrodowa to nierzadko miejsce na narzędzia ogrodowe czy przestrzeń, w której możemy przechować nieużywane meble ogrodowe. Możemy też postawić sobie wiatę ogrodową na samochód, która będzie pełnić funkcję niezamkniętego miejsca garażowego. Wielbiciele kominków powinni za to pomyśleć o budowie wiaty ogrodowej na drewno i stworzyć sobie niewielką drewutnię.

Wiata ogrodowa a pozwolenie na budowę

Co ciekawe, w kwestii przepisów wiata ogrodowa jest dość problematyczna. Niektóre organy administracji traktują altany i wiaty jako obiekty małej architektury, w skład których wchodzą też posągi, wodotryski, piaskownice czy huśtawki. Takie obiekty zgodnie z prawem nie wymagają załatwiania żadnych formalności.

Inne urzędy często traktują wiatę jako obiekt budowlany, który podlega przepisom art. 28-30 Prawa budowlanego. Zgodnie z zapisami Ustawy budowa wiaty ogrodowej wymaga pozwolenia. Pytane więc, jak należy postępować?

W kwestii: wiata ogrodowa a pozwolenie na budowę warto posłuchać tego, co mówią sądy administracyjne. Te w większości stanowią bowiem o tym, że wiata nie należy do tzw. małej architektury.

Jak zrobić wiatę ogrodową bez zgłoszenia?

Szukając inspiracji na wiatę ogrodową, rzadko myślimy o tym, czy będziemy zobowiązani załatwiać jakiekolwiek formalności, a niestety budowa wiaty o powierzchni do 35 m² wymaga zgłoszenia. Większe budynki będą wymagać z kolei pozwolenia na budowę. Czy można jakkolwiek obejść przepisy i wybudować wiatę ogrodową bez zgłoszenia?

Warto zdać sobie sprawę z tego, że jeśli wybudujesz dużą wiatę ogrodową bez pozwolenia lub pozwolisz sobie na tzw. samowolę budowlaną i postawisz niewielką altankę bez zgłoszenia tego faktu, narażasz się na karę, która może skutkować chociażby decyzją o rozbiórce obiektu.

W niektórych sytuacjach do budowy wiaty ogrodowej nie będzie jednak potrzebne zgłoszenie. W jakim przypadku? Mowa tu o altankach działkowych. Zgodnie z prawem jest to zupełnie inny obiekt niż ten, który został opisany w niniejszym artykule.

Altana działkowa, aby została wybudowana bez zgłoszenia, musi być zlokalizowana na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, pełnić funkcję rekreacyjno-wypoczynkową i mieć konkretne wymiary. Powierzchnia zabudowy nie może przekraczać 35 m², a wysokość 4 m w przypadku budowli z dachem płaskim i 5 m, gdy dach jest stromy.

Ile kosztuje budowa wiaty ogrodowej?

Jaka jest cena wiaty ogrodowej? Finalny koszt w dużej mierze zależy od powierzchni altanki oraz użytych materiałów. Zakładając, że będziesz chciał nieco oszczędzić na surowcach, to budowa niewielkiej wiaty do 15 m² może kosztować Cię około 10 000 zł już z fundamentami. Do ceny musisz oczywiście doliczyć koszt zakupu projektu oraz ewentualną robociznę.

Cena projektu drewnianej wiaty ogrodowej może oscylować pomiędzy 300 a 600 zł. Jeśli chodzi o koszt usług, to w każdym regionie mogą one być nieco inne. Bez wątpienia jednak tania wiata ogrodowa to ta wybudowana własnymi siłami. Jeśli chcesz zaoszczędzić, poproś o pomoc znajomych lub kogoś z rodziny.

Zobacz także: Jak wykonać wiosenne porządki w ogrodzie?

Czy opłaca się kupić gotową wiatę ogrodową?

Zakup gotowej wiary ogrodowej z całą pewnością jest wygodniejszy. Nie musisz kupować materiałów, szukać zamienników czy też myśleć o tym, w jaki sposób zbudować konkretny element. Jednak o tym, czy gotowa altana sprawdzi się w Twoim przypadku, w dużej mierze decyduje jakość jej wykonania.

W sklepach budowlanych możesz znaleźć gotowce wiaty, które często pozostawiają wiele do życzenia. Jeśli zależy Ci na solidnej wiacie na lata, lepiej, abyś zbudował ją samemu lub też zlecił pracę fachowcom.

Jakie są różnice między wiatą ogrodową a altaną?

Jak już wspomnieliśmy, wiata ogrodowa przy altanie zyskuje nowe funkcjonalności. W odróżnieniu od niej może posłużyć za przestrzeń do przechowywania drewna, narzędzi czy nawet samochodów. Nierzadko jednak sformułowania te używane są zamiennie, zwłaszcza w przypadku gdy dotyczą przestrzeni do wypoczynku i rekreacji.

Nie przegap:

1. Ogród japoński – jakie rośliny wybrać do ogrodu w stylu japońskim?

2. Ogród wertykalny – czym jest i jak go zaaranżować?

3. Ogród wielopoziomowy – jak go zaprojektować?