Do czego można zastosować płyty OSB i jaka jest ich cena?

Co to jest płyta OSB i jak wygląda?

Płyty OSB to mocno sprasowane, kompozytowe płyty budowlane wykonane z materiałów drewnopochodnych, które są bardzo przydatnym materiałem do budowy domu. Co ciekawe, zastosowanie płyt OSB nie ogranicza się jedynie do wewnątrz budynku, ale z powodzeniem można używać jej na zewnątrz niezależnie od panujących warunków atmosferycznych.

Płyta OSB ma charakterystyczną warstwową budowę. W środkowej części wióry ułożone są prostopadle do długiej krawędzi płyty. Zewnętrzne warstwy natomiast mają płyty skierowane równolegle do osi. Dzięki tej konstrukcji może ona zwiększać sprężystość płyty oraz jej wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne.

Płyty OSB różnią się między sobą zawartością drewna. Przekłada się to na różnice w parametrach odporności na wilgoć, trwałości oraz sprężystości, ale również wpływa na cenę. Powierzchnia płyty może być gładka lub porowata, a krawędzie różnie wykończone: na pióro lub wpust, frezowane lub dwustronne.

W budownictwie nierzadko mówi się o innych rodzajach płyt: np. MDF czy wiórowych. Czym się różni płyta OSB od MDF? Te pierwsze nie posiadają wad, które występują w przypadku litego drewna (mowa tu o pęknięciach czy sękach). Mają one też zwiększoną wytrzymałość wzdłuż osi głównej, a nie bocznej. A czym różni się płyta wiórowa od OSB? Płyta OSB to jeden z rodzajów płyty wiórowej.

O innych rodzajach płyt przeczytasz w następujących artykułach:

• Co to jest płyta MDF i do czego się ją wykorzystuje?
• Zastosowanie i wymiary płyty HDF
• Co to jest i gdzie najczęściej stosuje się płyty MFP?
• Rodzaje, ceny i zastosowanie płyt pilśniowych w budownictwie

Jakie rodzaje płyt OSB wyróżniamy i w jakich rozmiarach występują?

Zanim odpowiemy na pytanie, jaka jest najcieńsza płyta OSB oraz podamy jej wymiary, przedstawimy najpopularniejsze rodzaje płyt OSB, które możesz znaleźć w sklepach.

• Płyta OSB 1

Płyty OSB 1 to płyty ogólnego zastosowania. Można z nich korzystać w warunkach suchych. Do ich zespolenia używa się żywicy mocznikowo-formaldehydowej, która nie wykazuje wysokiej odporności na zawilgocenie. Są to jednak najtańsze oraz najbardziej dostępne płyty OSB. Cena za 1 sztukę wynosi bowiem ok. 11 zł.

• Płyta OSB 2

Płyty OSB 2 wykorzystuje się najczęściej jako płyty nośne. Łączone są one na bazie syntetycznej żywicy, dlatego wymagają dodatkowej impregnacji. Łatwo pochłaniają wilgoć, dlatego mają zastosowanie przede wszystkim we wnętrzach.

• Płyta OSB 3

Płytę OSB 3 można wykorzystywać w warunkach wysokiej wilgotności, jednak długie zamoczenie w wodzie może spowodować pęcznienie krawędzi. Ten rodzaj płyty jest znacznie bardziej wytrzymały niż OSB 2, dzięki temu, że spoiwem jest poliuretanowy klej oraz żywica melaminowo-uretanowa.

• Płyta OSB 4

Jak łatwo się domyślić, ta jest najbardziej wytrzymała ze wskazanych rodzajów. Może być więc wykorzystywana przy dużych obciążeniach mechanicznych oraz w warunkach podwyższonej wilgotności. Jest to niemalże płyta wodoszczelna OSB. Jakie grubości są dostępne? Wymiary mogą być bardzo różne, ale w praktyce płyty takie pojawiaj się w konstrukcjach nośnych, w konstrukcjach dachów, altanach ogrodowych, komórkach na narzędziach czy w budach dla psów.

Poza podziałem ze względu na wytrzymałość oraz sposób klejenia, płyty OSB dzieli się również ze względu na sposób wykończenia. Na rynku dostępne są:

• płyty z prostymi krawędziami,
• płyty z dwustronnie frezowanymi krawędziami na dłuższej krawędzi (na pióro i wpust),
• płyty z krawędziami frezowanymi czterostronnie (pełny obwód, na pióro i wpust).

W sklepach dostępne są różne rodzaje płyty OSB, które można podzielić również ze względu na ich wymiary. Płyty OSB charakteryzują bowiem takie parametry jak:

• grubość – od 6 do 30 cm,
• szerokość – od 125 do 207 cm,
• długość – od 244 do 289 cm.

Zdecydowanie najpopularniejszą jest płyta OSB o powierzchni 3,125 metra kwadratowego, czyli 125 na 250 cm. Waży ona średnio 700 kg na metr sześcienny. Na rynku znajdziesz też szereg innych propozycji, takich jak na przykład płyta OSB, której wymiary wynoszą 3000 × 1500.

Jakie są najpopularniejsze rodzaje płyt elewacyjnych?

Jakie parametry mają płyty OSB?

Przed zakupem warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań, które ułatwią poszukiwanie idealnego rodzaju materiału.

• Czy płyta OSB nadaje się na zewnątrz? Oczywiście, choć nie wszystkie. Najbardziej dostosowane do warunków atmosferycznych są płyty OSB 3 i 4.
• Czy płyta OSB może być na deszczu? Odpowiedź na to pytanie nie jest już tak, oczywista jakby się to mogło wydawać. Ważne jest bowiem skorzystanie z rozwiązania o podwyższonej odporności na działanie wody. Taką płytę należy też odpowiednio zabezpieczyć przed wilgocią.
• Czy płyty OSB trzeba impregnować? W niektórych przypadkach tak, zwłaszcza wtedy gdy są one narażone na wilgoć.
• Czy płyta OSB jest paroprzepuszczalna? Tak. Ten rodzaj płyt ma zdolność dyfuzji pary wodnej, dzięki czemu nie zagraża konstrukcji szkieletu pozostawaniem w środowisku zbyt wilgotnym.
• Czy można położyć tynk na płytę OSB? W przypadku gdy stanowi ona obudowę ściany zewnętrznej, można położyć na nią tynk cienkowarstwowy, który można kupić w formie gotowej zaprawy.
• Ile lat wytrzyma płyta OSB? Dzięki swojej konstrukcji są one odporne na zginanie i ścieranie. Jeśli odpowiednio zostaną zamontowane oraz zaimpregnowane, mogą posłużyć kilkanaście lat.
• Czy płyty OSB można malować? Tak. Możemy przy tym używać wszystkich farb, które są przeznaczone do malowania powierzchni drewnianych oraz drewnopodobnych.

Z punktu widzenia transportu oraz montażu płyt warto zadać sobie pytanie: ile waży płyta OSB? Waga oczywiście rośnie wraz z grubością danego egzemplarza.

• płyta OSB 12 mm waga – 5,3 kg na m2;
• płyta OSB 18 mm waga – 11,3 kg na m2;
• płyta OSB 22 mm waga – 13,8 kg na m2.

Na wagę nie mają w dużej mierze wpływu frezowania. Płyta OSB frezowana 18 mm będzie mieć podobne wymiary i wagę, co niefrezowana.

Czy znasz zastosowania płyty warstwowej w budownictwie? Może ułatwić ci planowanie budowy! 

Jaka jest cena poszczególnych płyt OSB?

Ile kosztuje płyta OSB? Cena w dużej mierze zależy od wielkości płyty oraz sposobu jej wykończenia. Poniżej podajemy uśrednione ceny.

• płyta OSB 8 mm – cena wynosi ok. 31 zł za m2,
• płyta OSB 12 mm – cena wynosi ok. 35 za m2,
• płyta OSB 15 mm – cena wynosi ok. 42 zł za m2,
• płyta OSB 18 mm – cena wynosi ok. 48 zł za m2,
• płyta OSB 22 mm – cena wynosi ok. 58 zł za m2,
• płyta OSB 25 mm – cena wynosi ok. 69 zł za m2

Przedstawione ceny dotyczą płyt OSB z krawędzią prostą. Jeśli potrzebujesz płyty z krawędziami frezowanymi na pióro i wpust, ceny będą nieco wyższe.

Dlaczego ceny płyt OSB rosną?

Od początku roku rynek materiałów budowlanych odnotowuje coraz większe wzrosty cen. Najmocniej zdrożały izolacje termiczne. A o ile wzrosła cena płyty OSB? Niestety nie mamy dobrych wiadomości. Cena płyty jest aktualnie o 20% wyższa niż przed rokiem i 50% wyższa w porównaniu z 2020.

Dlaczego OSB jest drogie? Duży wpływ na cenę ma dostępność materiału, ale również rosnące koszty pracy, transportu czy energii. Czynnikiem, który najbardziej odpowiada za to, jak podrożała płyta OSB jest sytuacja na światowym rynku drewna.

Na szczęście powoli nadchodzi przełom. Co się aktualnie dzieje z cenami płyt OSB? Chociaż te jeszcze nie spadają, to już możemy mówić o wyhamowaniu dynamiki wzrostowej.

Kiedy płyty OSB znajdują zastosowanie?

Płyty OSB mają bardzo szerokie zastosowanie przy wielu pracach remontowych i budowlanych. Ich atrakcyjna cena, łatwość obróbki oraz korzystne parametry cieplne, a także możliwość łatwego połączenia z elementami ze stali lub drewna, powoduje, że często służą jako zamiennik sklejki albo litych desek.

W jakich sytuacjach najczęściej ma zastosowanie?

• wykorzystywanie przy konstrukcjach szkieletowych domów,
• stosowane jako nośne wewnętrzne i zewnętrzne poszycia ścian i dachów,
• używane jako metariał do wykonania szalunków,
• stosowane przy remontach lub przebudowach strychów,
• wykorzystywane jako materiał przy stawianiu pomieszczeń gospodarczych, bud dla psów, miejsc na narzędzia itp.,
• wybierane do stworzenia lub zabudowania skosów na poddaszu,
• mają zastosowanie jako materiał do zaadaptowania piwnicy,
• używane są jako poszycia podkładów podłogowych oraz stropów,
• w miejscach o znacznej wilgotności sprawdzają się również jako okładzina podłogowa na drewnianych legarach.

Poniżej umieściliśmy przykłady najczęstszych budowlanych zastosowań płyty OSB. Odpowiadamy również na pytanie, jaki rodzaj płyty dobrać do konkretnego przypadku.

Jaka płyta OSB będzie najlepsza na dach?

Jaka będzie najlepsza płyta OSB na dach? Jaka grubość sprawdzi się, przy wykonywaniu sztywnego poszycia? W tym celu najlepiej sięgnąć po wodoodporne płyty OSB 3 lub 4. Grubość każdej z nich powinna zostać dobrana do rozmiaru krokwi. Najczęściej jednak odpowiedzią na pytanie: jaka płyta OSB na dach sprawdzi się najlepiej, jest płyta o grubości 22 mm.

Płyty te układa się dłuższymi bokami prostopadle do krokwi. Powinny one przylegać do siebie w jednym rzędzie. Każdy kolejny rząd powinien być przesunięty o połowę długości jednej sztuki. Między rzędami trzeba dodatkowo zostawić około 5 mm przerwy.

A co z kosztem zakupu płyty OSB? Cena, jaką zapłacisz zależy od jakości producenta, powierzchni dachu oraz tzw. robocizny. Za jedną sztukę musisz jednak liczyć ok. 35 zł.

Jakie drewno na dach wybrać i czy każdy rodzaj nadaje się na konstrukcję dachu?

Jaka płyta OSB nada się na poddasze?

Na rzadko użytkowanym poddaszu możesz zdecydować się na tańsze płyty OSB 2. Cena jednej rzadko przekracza 20 zł. Przed zakupem warto jednak zastanowić się, jaką grubość na poddasze warto wybrać. W przypadku podłogi powinno to być 22 lub 25 mm, a ścian – 12 mm.

A jaką grubą płytę OSB kupić na podbitkę? Warto wybrać trwalszą płytę np. OSB 4. Niezależnie od tego, jaką płytę OSB na poddasze wybierzesz, pamiętaj, że powinna być one zostać dodatkowo zabezpieczona przed działaniem wilgoci.

Jaką grubość płyty OSB wybrać na podłogę?

O tym, jaki rodzaj na podłogę sprawdzi się w naszym przypadku, decyduje kilka czynników, m.in. poziom wilgotności w pomieszczeniu oraz obciążenie podłogi. Najbardziej uniwersalna jest płyta OSB 3. Jeśli wnętrze jest wyjątkowo wilgotne, warto zabezpieczyć ją dodatkowo lakierem.

Poszukując odpowiedzi na pytanie, jaka płyta OSB na podłogę sprawdzi się najlepiej, warto pomyśleć przede wszystkim o jej grubości. Jaka płyta OSB na podłogę strychu? Jeśli podłoga ma mieć jedną warstwę, najlepiej wybrać płytę o grubości 22 mm.

A co z innymi pomieszczeniami, gdzie zamontujemy płytę OSB? Jaka grubość na podłogę, na którą zostaną położone płytki ceramiczne? Jeśli płyty mają znosić większy ciężar, warto postawić na płyty o grubości 25 mm.

Jak grubej płyty OSB użyć na suficie?

Jaka płyta OSB na sufit? Najlepiej gładka i wypolerowana. Dzięki temu nie będziesz musiał używać papieru ściernego przed nałożeniem gładzi, co sprawi, że zaoszczędzisz mnóstwo czasu i unikniesz bałaganu. Ważne, aby dobrze izolowała wilgoć oraz nie była ciężka. W takim razie jaką grubość płyty OSB na sufit? Najlepiej sprawdzi się ta o grubości ok. 18 mm.

Jaka płyta OSB na ściany?

W przeciwieństwie do płyty OSB do konstrukcji dachu lub położenia na podłogę, na ściany wewnętrzne możesz wykorzystać płyty cieńsze. Płyty o grubości 12 mm powinny być wystarczające. Płyty na ścianach wewnętrznych są bowiem znacznie mniej obciążone.

A jaka płyta OSB na ściany zewnętrzne sprawdzi się najlepiej? W takich przypadkach warto wybrać płytę OSB 3 lub 4, które wyróżniają się dużo lepszą wytrzymałością i odpornością na wilgoć. Do odbudowy ścian potrzebna jest płyta grubsza niż 12 mm, np. 18 mm czy 22 mm.