Jak wybrać dachówkę i na co zwrócić uwagę przy wyborze?

Na co zwrócić uwagę przy wyborze dachówki?

To, w jaki sposób skonstruowany i wykończony jest dach, w bezpośredni sposób przekłada się na bezpieczeństwo całego budynku. Teoretycznie do wyboru masz wiele różnych pokryć, jednak w praktyce – nie po każde z nich warto i można sięgnąć w danym przypadku. Wybór produktów na rynku jest imponujący. Jak zatem odnaleźć się w tym asortymencie? Jak wybrać dachówkę?

Wiele zależy od pokrycia dachu, jego kształtu i rodzaju. Im bardziej skomplikowana i rozbudowana bryła, tym większe wymagania stawiane materiałom. Sprawdzą się zwłaszcza małoformatowe dachówki ceramiczne i cementowe. Są idealne przy wielu załamaniach połaci, wykuszach i oknach dachowych, gdyż unikniesz dzięki nim kłopotliwego i nie zawsze możliwego docinania elementów. Przy prostszych konstrukcjach wykorzystuje się dachówki zakładkowe lub zakładkowe przesuwne. Nowoczesne bryły natomiast świetnie współgrają z dachówkami prostymi.

Ważną rolę w dobieraniu materiałów odgrywają czasami wytyczne miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub określone warunki zabudowy. Najczęściej dotyczą one koloru dachu, zdarza się jednak, że zapisy regulują również kąt nachylenia czy rodzaj pokrycia.

Czym jest i jak działa dachówka solarna?

Jak dobrać odpowiednie parametry dachówki?

Dokładne parametry dotyczące wytrzymałości, mrozoodporności czy nasiąkliwości dachówek nie są ujawniane przez producentów, dlatego podczas zakupu zweryfikować możesz jedynie deklarację zgodności wszystkich wartości z wytycznymi.

Precyzyjnemu sprawdzeniu podlegają natomiast pozostałe parametry:

• Ciężar dachówki

Dachówki są materiałem ciężkim: metr kwadratowy takiego pokrycia może ważyć nawet 50 kilogramów. Dla porównania – w przypadku blachodachówki wartość ta to nawet dziesięciokrotnie mniej. Co to oznacza w praktyce?

Najistotniejsze, by ciężar dostosować do więźby wytrzymującej duże obciążenia lub jeszcze mocniejszej konstrukcji, gdy planujesz dwuwarstwowo układaną karpiówkę, której waga może przekraczać 70 kilogramów na metr kwadratowych. Różnice w ciężarze są jednak na tyle niewielkie, że nie warto sugerować się wyłącznie wagą.

• Grubość i wymiary dachówki

Dachówki są materiałem małoformatowym. Pojedynczy element ma z reguły ok. 36-50 cm długości oraz 15-33 cm szerokości. Na rynku znajdziesz jednak także zdecydowanie większe, całkiem płaskie warianty, idealnie dopasowane do nowoczesnych budynków. Grubość dachówki z kolei bezpośrednio wpływa na jej właściwości fizyczne, a także na ciężar – warto więc dopasować ten parametr w porozumieniu z fachowcem.

• Powłoka dachówki

Oprócz wymiaru i ciężaru dachówki bardzo ważnym aspektem jest jej faktura. Porowate, naturalne powłoki prezentują się atrakcyjnie, jednak trzeba pamiętać, że są również znacznie bardziej podatne na osiadanie zabrudzeń i działanie czynników atmosferycznych. Praktyczną przewagę mają więc dachówki pokryte glazurą nadającą im piękny wygląd na długie lata.

Jak dobrać kształt dachówki?

Na rynku znajdziesz różne wersje dachówek o rozmaitych kształtach. Zgodnie z podstawowym podziałem wyróżniamy następujące możliwości:

• dachówka karpiówka – jeden z najstarszych typów, w przypadku którego poszczególne elementy układa się obok siebie, górną warstwą częściowo przykrywając dolną;
• dachówka falista – do tej grupy należą dachówki esówki (holenderki), marsylki czy dachówka romańska; tworzą one na dachu faliste linie ułożone w dynamiczny wzór,
• dachówka esówka, czyli holenderka – zgodnie ze swoją nazwą, przypomina kształtem literę „S”; układana jest zakładkowo,
• dachówka marsylka – o charakterystycznym i bardzo dekoracyjnym podwójnym wyżłobieniu,
• dachówka romańska (podwójna rzymska) – stylowy i elegancki model z podwójnym wyżłobieniem,
• dachówka płaska – w formie gładkich kwadratów lub prostokątów; tworzy wyrazistą siatkę równych linii, a efekt jest jeszcze silniejszy, gdy elementy mają podwiniętą krawędź; można układać je naprzemiennie lub szeregowo,
• dachówka mnich/mniszka – jedna z najstarszych form o charakterystycznym zaokrągleniu świetnie odprowadzającym wodę; chętnie wykorzystywana w budynkach zabytkowych, klasycznych i stylowych rezydencjach.

Na rynku znajdziesz też szereg nowoczesnych dachówek o ciekawych formach, które doskonale podkreślą różne kształty dachów.

Czym zatem sugerować się, dobierając kształt? Zarówno względami konstrukcyjnymi, jak i estetyką. Na dachach rozbudowanych dachówka profilowana może prezentować się ciężko, dlatego częstym wyborem jest wariant płaski. Dekoracyjna karpiówka z kolei nada przestrzenny efekt wielopołaciowym powierzchniom.

Jak dobrać dachówkę do kąta nachylenia połaci?

Układ dachu również ma znaczenie. Dachówki, ze względu na specyfikę układania elementów, nie nadają się do wykorzystania na dachach płaskich. Minimalny kąt nachylenia połaci to 10 stopni, choć są i takie dla których granica rozpoczyna się przy 15, 20 lub nawet 30 stopniach (w przypadku karpiówek, które nie mają zamków).

Jaka dachówka na dach dwuspadowy będzie najlepszym wyborem? Prosta połać nie nastręcza większych problemów wykonawczych. Można na niej ułożyć zarówno drobne elementy, jak i dachówki wielkoformatowe – ta druga opcja będzie zdecydowanie bardziej ekonomiczna.

Jeśli planujesz dach skomplikowany, złożony z połaci o różnych rozmiarach ustawionych pod różnymi kątami, warto pokusić się o małoformatowe dachówki. Ograniczysz w ten sposób straty materiału spowodowane koniecznością docinania elementów. Gdy na dachu znajduje się sporo elementów łukowych, wybierz mniejsze dachówki płaskie – łatwo utworzysz za ich pomocą łagodne, płynne linie.

Jaki rodzaj dachówki wybrać?

Dokonując zakupu, zwróć uwagę nie tylko na wielkość i kształt dachówki. Rodzaje dostępne na rynku różnią się także materiałem, z którego elementy zostały wykonane. Jaką dachówkę wybrać na dach? Który wybór okaże się bardziej trafny: dachówka ceramiczna czy betonowa? Poniżej znajdziesz charakterystykę obu typów, która ułatwi ci podjęcie decyzji.

Zastanawiając się, jaka dachówka najlepsza będzie w przypadku realizowanej przez ciebie inwestycji, zwróć uwagę także na sposób wykończenia. Istnieją cztery warianty natężenia połysku wierzchniej warstwy:

• dachówka naturalna – klasyczna, matowa,
• dachówka angoba – półmatowa,
• dachówka angoba szlachetna – o wyraźnym połysku,
• dachówka glazura – o wysokim połysku.

Wybór pomiędzy nimi to nie tylko kwestia estetyki. Im bardziej naturalna, chropowata powierzchnia, tym większe ryzyko przyciągania brudu i powstawania trudnych do usunięcia zabrudzeń. Z tego względu  w obszarach o dużym zanieczyszczeniu powietrza zaleca się stosowanie dachówek glazurowanych. Podobna rekomendacja obowiązuje, gdy twój dom sąsiaduje z lasem lub dużym skupiskiem drzew, gdzie narażony jest na rozwój mchu i osiadanie pyłków.

Jak zlikwidować mech na dachu?

Dachówka ceramiczna

Dachówki ceramiczne powstają na bazie gliny wypalanej w temperaturze przekraczającej 1000 stopni Celsjusza. Masę często wzbogaca się o dodatki poprawiające jej właściwości, na przykład piasek kwarcowy czy mączkę ceglaną. W składzie znajdują się także barwniki, modyfikujące naturalny, ceglasto-czerwony kolor na odcienie z szerokiej palety kolorystycznej.

Dachówki ceramiczne charakteryzują się niską nasiąkliwością (ok. 5-7%), twardością i odpornością na uszkodzenia mechaniczne. Ich żywotność szacuje się na nawet 100 lat.

Dachówka betonowa

Dachówki betonowe powstają na bazie zaprawy cementowej wymieszanej z wodą, piaskiem kwarcowym i barwnikami. Nie wymagają obróbki termicznej, dlatego zachowują dużą dokładność wymiarową. Są przy tym lżejsze i tańsze od ceramicznych, a także dostępne w różnych wariantach kolorystycznych (choć jest to paleta mniej bogata).

Podobnie jak inne wyroby betonowe, dachówki są twarde i odporne na uszkodzenia mechaniczne. Ich wytrzymałość jest zbliżona do ceramicznych odpowiedników, jednak zasługują na korzystniejszą ocenę w kontekście nasiąkliwości (do 2,5%).

Układanie dachówki. Instrukcja krok po kroku

Prawidłowe układanie dachówek ceramicznych i dachówek cementowych wymaga sporej precyzji i doświadczenia, dlatego warto – jeszcze przed zakupem elementów – znaleźć sprawdzonych fachowców. Dlaczego? Po pierwsze, z pomocą specjalisty łatwiej zamówić materiał dopasowany do więźby dachowej i powierzchni dachu. Po drugie, niektóre ekipy specjalizują się w konkretnych pokryciach i wiedzą, jak położyć dachówkę danego typu.

Pamiętaj, że pierwszy krok to zawsze przygotowanie rusztu z łat i kontrłat osadzonego na więźbie dachowej. Sposób ułożenia tej konstrukcji jest uzależniony od rodzaju dachówki – elementy mają różną wielkość, wymagają więc dostosowanego rozstawu między łatami.

Kiedy podłoże jest już gotowe, można przystąpić do układania dachówki. Zapoznaj się z instrukcją krok po kroku.

• KROK 1: Ułóż folię na drewnianej konstrukcji i przytwierdź ją do więźby za pomocą takera.
• KROK 2: Ułóż membranę, dbając, by jej fragmenty zachodziły na siebie dość znacznie.
• KROK 3: Określ rozstaw łat. Aby to zrobić, ułóż na równej powierzchni szereg 12 dachówek z zazębiającymi się zamkami czołowymi. Zmierz odległości między krańcem pierwszej i jedenastej na zsuwie i rozsuwie, dodaj i podziel przez 20.
• KROK 4: Przybij łaty, dokładając starań, by były wypoziomowane.
• KROK 5: Zamontuj rynny. Przybij także grzebienie okapu z kratką wentylacyjną.
• KROK 6: Rozpocznij klamrowanie dachówek, czyli przybijanie ich do łat. Najczęściej przypina się co trzecią dachówkę po skosie, chyba, że specyfika dachu wymaga innego działania. Takim czynnikiem może być na przykład narażenie na silne podmuchy wiatru.
• KROK 7: Wykończ newralgiczne miejsca dachu, na przykład okolice okien lub komina. Prawdopodobnie konieczne będzie docięcie elementów.
• KROK 8: Przygotuj elementy do obróbki komina. Naklej taśmę kominową tak, by zachodziła na dachówki. Miejsca styku dwóch warstw taśmy dokładnie sklej.
• KROK 9: Zamontuj akcesoria: ławę kominiarską, płotki śniegowe i inne zaplanowane dodatki.

Czym się kierować przy wyborze koloru dachówki?

Kiedy tylko zaczniesz przygotowywać się do zakupów, z pewnością zauważysz, jak zróżnicowane są kolory dachówek. W ofertach producentów dominują najczęściej wybierane standardowe zabarwienia: odcienie czerwieni, brązu i szarości, bez większych trudności znajdziesz jednak również mniej typowe rozwiązania.

W jaki sposób uzyskuje się te odcienie? Dachówka ceramiczna swoje kolory zawdzięcza pigmentom dodawanym do gliny przed wypaleniem, lub barwionym powłokom angobowanym, lub glazurowanym. Dachówki betonowe natomiast barwione są w masie lub malowane farbami.

W jaki sposób dobrać najlepszy kolor dachówki? Nie kieruj się w tym przypadku wyłącznie własnymi upodobaniami. Może okazać się, że twój ulubiony kolor nie będzie współgrał ze stylem budynku. Jakie są najczęstsze dopasowania, wynikające z przestrzegania tej zasady? Poniżej znajdziesz kilka podpowiedzi.

• Czerwone dachówki najczęściej pokrywają budynki o klasycznej bryle. Świetnie współgrają z jasnym zabarwieniem elewacji, przede wszystkim z białymi ścianami.
• Jeśli twój dom reprezentuje styl nowoczesny lub minimalistyczny, wybieraj dachówki w zimnych kolorach. Dobrym pomysłem są wszystkie odcienie szarości, od srebra po grafit i antracyt, a także czerń i biel. Na szarym pokryciu mniej widać zabrudzenia, dlatego ten wybór sprawdzi się w obszarach o wysokim zanieczyszczeniu powietrza.
• Do budynków w stylu rustykalnym pasują dachy zielone, miedziane lub brązowe. Ta ostatnia opcja sprawdzi się również, gdy realizujesz inwestycję na terenach podmiejskich, w otoczeniu zieleni.
• Przy stylu skandynawskim dobrym wyborem okażą się różne odcienie szarości, zwłaszcza te jaśniejsze.

Możesz także dopasować kolor dachu do zabarwienia elewacji. Jak to zrobić?

• Najbardziej uniwersalna biała elewacja dobrze skomponuje się z każdym kolorem dachówki, dlatego możesz pozwolić sobie na wiele – nie tylko na tradycyjną czerwień.
• Elewacja niebieska lub zielona wymaga ostrożności i wyważenia efektu. Dobrym pomysłem jest wykorzystanie brązu oraz odcieni szarości.
• Przy elewacjach kamiennych i ceglanych dobrze wygląda dach w odcieniu beżu, żółci i brązu.
• Kolorowe elewacje w wydaniu żółtym czy pomarańczowym wymagają stonowania. Tu także przyda się paleta brązów.

Jaki kolor elewacji domu wybrać? Najmodniejsze kolory w 2022 roku

Ile kosztuje dachówka i koszt jej położenia na dach?

Ostateczna cena wykonania pokrycia dachowego jest uzależniona od wielu czynników, w tym od kosztu materiałów. Ile zapłacisz za dachówki?

Najtańsza dachówka ceramiczna jest dostępna już za ok. 40 zł/m², najdroższe warianty, ręcznie wykonywane, za kwotę przekraczającą 200 zł/m². Przy ceramicznej dachówce cena mieści się w przedziale od 30 do 100 zł/m².

Planując koszty, uwzględnij także zakup akcesoriów dachowych: uchwytów, taśm, gąsiorów, dachówek wentylacyjnych czy śniegołapów. Z reguły to dodatkowych kilkadziesiąt złotych za element.

Istotną częścią budżetu są koszty robocizny. W zależności od regionu kraju wynagrodzenie ekipy pochłonie od ok. 35 do 60 zł/m². Najdrożej będzie przy najbardziej pracochłonnej karpiówce.

Ile kosztuje budowa dachu w 2022 i jak przebiega krok po kroku?