Wyłaz dachowy – czym jest i jakie wymiary powinien posiadać wyłaz dachowy?

Jeśli dopiero planujesz inwestycję budowlaną, obecność włazu dachowego powinien przewidywać projekt domu. Architekci muszą bowiem go uwzględnić w przypadku budynków, w których taka konstrukcja jest wymagana przez przepisy. O montażu włazu warto jednak pomyśleć nawet wtedy, gdy nie jest on obowiązkowy.

Wyłaz dachowy - dlaczego jest potrzebny?

Wyłaz dachowy składa się z ramy oraz uchylnej klapy otwieranej w jednym lub kilku kierunkach. Jego główną funkcją jest umożliwienie wydostania się na dach bezpośrednio z wnętrza domu np. ze strychu lub poddasza. Wykorzystywany jest zatem w wielu sytuacjach:

• przez kominiarzy kontrolujących przewody kominowe,
• przez dekarzy dokonujących napraw lub konserwacji dachu,
• przez ekipy odśnieżające dachy,
• przez instalatorów montujących anteny lub panele fotowoltaiczne,
• przez mieszkańców np. do wietrzenia poddasza lub strychu, albo jako droga ewakuacyjna w czasie pożaru.

Wyłazy dachowe mogą także pełnić funkcję świetlika, czy też klapy dymowej (konstrukcja musi być wówczas wyposażona w funkcję oddymiania).

Na pierwszy rzut oka wyłaz dachowy przypomina okno dachowe, jednak się od niego zasadniczo różni. Przede wszystkim nie zawsze jest ocieplone, ani wyposażone w szybę - może mieć pokrywę z poliwęglanu wielokomorowego, blachy lub aluminium.

Ponadto klapa wyłazu otwiera się pod kątem co najmniej 60⁰ (optymalne rozwarcie powinno wynosić 90^o), czasami wielokierunkowo i jest zabezpieczona specjalnymi sprężynami i blokadami zapobiegającymi jej samoistnemu zamknięciu się pod wpływem wiatru. Wyłaz ma również otwór o wielkości umożliwiającej swobodne przejście dorosłemu człowiekowi.

Wyłaz dachowy - czy jest obowiązkowy?

Montaż każdej dodatkowej konstrukcji w dachu wiąże się z kosztami, dlatego wiele osób zastanawia się, czy wyłaz dachowy jest obowiązkowy. Aby odpowiedzieć na to pytanie, wystarczy sięgnąć po przepisy, które są w tej kwestii jednoznaczne.

Chodzi tutaj o rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2012 r., które reguluje warunki techniczne, jaki muszą spełniać budynki. Zgodnie z nimi wejście na dach w formie wyłazu muszą mieć budynki mające co najmniej dwie kondygnacje a więc np. domy piętrowe oraz domy z poddaszem użytkowym.

Przepisy mówią także o tym, że przy dachu o spadku powyżej 25% należy dodatkowo zamontować tzw. ławy kominiarskie ułatwiające dojście do komina.

Co do zasady włazy montuje się głównie w dachach o nachyleniu 7-65°, jednak w praktyce stosuje się je także w domach z dachami płaskimi.

Wyłaz dachowy na dach płaski - czym się charakteryzuje? 

Wyłaz dachowy na dach płaski musi mieć specjalną konstrukcję – przede wszystkim powinien być wyposażony w sprężyny gazowe ułatwiające otwieranie klapy i utrzymywanie jej w pozycji otwartej. Ponadto konstrukcja włazu musi mieć dodatkowy kołnierz uszczelniający, który zapewni odpowiednią termoizolację oraz ochronę przed dostawaniem się wody deszczowej lub śniegu do wnętrza budynku.

Należy bowiem pamiętać, że na płaskim dachu wokół ościeżnicy może zalegać woda. Z tego też względu klapa wyłazu na dach płaski ma najczęściej formę kopuły, która ułatwia spływanie deszczówki.

Wyłaz na dach płaski (stropodach) powinien mieć również zapewniony wygodny dostęp do niego z wnętrza budynku, dlatego wielu producentów sprzedaje takie konstrukcje wraz z pasującymi do nich schodami strychowymi.

Wyłaz dachowy - jakie wymiary powinien posiadać wyłaz dachowy?

Zgodnie z przepisami wyłaz dachowy powinien mieć wymiary minimum 80 x 80 cm. Dotyczy to jednak wyłazu, który stanowi wyjście z klatki schodowej na dach. W pozostałych przypadkach można zastosować wyłaz o innych wymiarach. W praktyce więc w sprzedaży są wyłazy o mniejszych rozmiarach np. około 50 x 70 cm, jednak częściej spotkać można znacznie większe konstrukcje np. 90 x 100 cm, 60 x 120 cm, czy 80 x 130 cm.

Najmniejsze modele przeznaczone są zazwyczaj na dachy skośne i służą głównie jako wyjście kominiarskie. Z kolei standardowy wyłaz dachowy na dach płaski ma 80 x 80 cm lub więcej, ponieważ taki rozmiar ułatwia przechodzenie przez poziomy otwór.

Wyłaz dachowy - jaki wybrać?

Wybór konstrukcji jest na tyle duży, że warto dobrze się zastanowić, jaki wyłaz dachowy wybrać.

Jak wybrać wyłaz dachowy na dach skośny?

Najpopularniejsze modele na dach skośny np. dwuspadowy przypominają okna dachowe – składają się najczęściej z ościeżnicy drewnianej oraz klapy z szyby hartowanej osadzonej w lekkiej ramie aluminiowej. Takie szyby odporne są na gradobicie i przy okazji dobrze doświetlają strych.

Klapy zwykle są wyposażone w blokady umożliwiające pozostawienie ich w pozycji uchylonej, dzięki czemu wyłaz może pełnić rolę wywietrznika. Takie konstrukcje niemające żadnej termoizolacji nazywane są „zimnymi wyłazami” i są przeznaczone do montażu nad nieogrzewanymi strychami.

Przy wyborze takiego modelu warto zwrócić uwagę na sposób otwierania i uchylania klapy – niektóre otwierają się na bok, inne tylko do góry, a jeszcze inne mają opcję uchylania w kilku pozycjach.

Do poddaszy użytkowych należy wybrać wyłaz dachowy ocieplany. Jest on zazwyczaj wykonany z PVC i ma bardzo podobną konstrukcję jak okno dachowe. Przede wszystkim wyposażony jest w elementy termoizolacyjne czyli kołnierze uszczelniające, dodatkowe ocieplenie profili oraz pakiet szybowy o niskim współczynniku przenikania ciepła.

Taki plastikowy wyłaz dachowy z ociepleniem zapewnia odpowiedni komfort termiczny we wnętrzu, a także dobrą izolację akustyczną. Przy wyborze takiego wyłazu warto zwrócić uwagę na długość gwarancji, jaką daje producent na poszczególne elementy np. uszczelnienia, szyby itp.

Jak wybrać wyłaz dachowy na dach płaski?

Na dach płaski najczęściej proponowane są wyłazy z klapą kopułową wykonaną z poliwęglanu wielokomorowego lub litego, albo z akrylu. Są to materiały wytrzymałe. Konstrukcja ramy i podstawy wykonana jest natomiast z aluminium, PVC i blachy. Jeśli wyłaz ma pełnić funkcję świetlika, należy wybrać konstrukcje pokrytą wyłącznie materiałem przepuszczającym światło np. poliwęglanem lub akrylem.

Warto w tym przypadku zwrócić uwagę na jego parametry dotyczące przenikania ciepła. Jeżeli natomiast nie jest konieczne doświetlenie wnętrza, warto zdecydować się na wyłaz pokryty dodatkowo blachą ocynkowaną, która wzmocni jego konstrukcję i będzie lepiej zabezpieczała wnętrze przed wychłodzeniem.

Warto zwrócić uwagę również na to, czy konstrukcja jest wyposażona w sprężyny gazowe oraz szczelne zamknięcie (najlepiej na zamek zamykany kluczem). Wyłaz dachowy powinien być także dopasowany do estetyki budynku i samego dachu. Ma to szczególne znaczenie w przypadku dachu skośnego, na którym taka konstrukcja będzie widoczna.

Producenci na szczęście proponują duży wybór modeli także pod kątem wykończenia – znajdziesz więc bez problemu wyłazy pasujące do każdego rodzaju pokrycia dachowego (m.in. do dachówek, blachy trapezowej i płaskiej) np. w kolorze czarnym, antracytowym, czy brązowym.

Wyłaz dachowy montaż - jakie są zasady montażu wyłazu dachowego?

Montaż wyłazu dachowego najlepiej powierzyć fachowcom. Najkorzystniejszym rozwiązaniem jest zamontowanie takiej konstrukcji w trakcie budowy dachu. Wówczas umieszcza się ją po prostu między krokwiami w określonym przez projektanta miejscu.

A jak zamontować wyłaz dachowy w istniejącym dachu? W tym przypadku konieczna jest ingerencja w konstrukcję dachu. Należy przede wszystkim precyzyjnie zaznaczyć od strony wewnętrznej i zewnętrznej miejsce otworu, a następnie usunąć pokrycie dachowe oraz kolejne warstwy izolacyjne.

Najtrudniejszym etapem jest solidne zamocowanie kołnierza ochronnego, ponieważ pozostawienie nawet niewielkich szczelin może skutkować powstaniem mostków termicznych, a więc wychładzaniem się wnętrza i wnikaniem wilgoci do budynku.

Wyłaz dachowy - gdzie najlepiej go umieścić?

Miejsce montażu wyłazu dachowego powinno być wyznaczone w projekcie budynku. 

Zazwyczaj montuje się go w pobliżu komina, ponieważ to właśnie kominiarze korzystają z niego najczęściej. Jeśli nie jest to możliwe, należy zamontować dodatkowe akcesoria ułatwiające bezpieczne dotarcie do komina, czyli np. stopnie i ławy kominiarskie, a na bardzo stromych dachach także zaczepy na liny asekuracyjne.

Na dużych dachach np. wielospadowych warto zamontować nawet dwa lub trzy wyłazy, które ułatwią dotarcie do najważniejszych miejsc. Montując wyłaz nad pomieszczeniem nieużytkowym, należy pamiętać, że na kondygnacjach położonych poniżej 25 m nad terenem, odległość między górną krawędzią wewnętrznego podokiennika a podłogą powinna wynosić co najmniej 85 cm.

W przypadku kondygnacji znajdującej się powyżej 25 m wysokość ta powinna wynosić natomiast minimum 110 cm. Nieco trudniej znaleźć odpowiednie miejsce na wyłaz dachowy do pomieszczeń ogrzewanych umieszczany na poddaszu użytkowym.

Jeśli stanowi ono przestrzeń mieszkalną, najlepszym miejscem na wyłaz będzie klatka schodowa albo pomieszczenie gospodarcze. Dzięki temu można uniknąć dyskomfortu podczas korzystania z wyłazu np. przez kominiarzy.

Wyłaz dachowy cena - od czego zależy?

Wyłaz dachowy nie kosztuje dużo, a jego cena zależy głównie od rodzaju i wielkości konstrukcji. Najwięcej zapłacimy za wyłaz na dach płaski wyposażony w kopułkowy świetlik – cena takiego modelu wynosi bowiem od około 1300 do ponad 1800 zł. Znacznie tańsze są natomiast wyłazy na dachy skośne, które konstrukcją przypominają okna dachowe.

Najmniej kosztuje zimny wyłaz dachowy – cena konstrukcji o wymiarach około 50 x 60 cm wynosi około 200-300 zł. Z kolei za ocieplany wyłaz dachowy do pomieszczeń ogrzewanych trzeba zapłacić około 700-800 zł.