Kiedy musimy wnioskować o pozwolenie na rozbiórkę?

Kwestię prac rozbiórkowych i samego pozwolenia na rozbiórkę budynku należy rozpatrywać na gruncie Prawa budowlanego. Sprawdź, co zmieniło się w Prawie budowlanym w 2022 roku!

Zgodnie z art. 28 Prawa budowlanego działania rozbiórkowe zaliczają się do prac budowlanych, co oznacza, że przed przystąpieniem do nich należy postarać się o decyzję wydaną przez odpowiedni organ administracji architektoniczno-budowlanej. Jednak i w tym przypadku ustawodawca przewidział szereg wyjątków, w których składanie wniosku o pozwolenie na rozbiórkę nie jest konieczne. Wówczas wystarczy zgłoszenie.

Gdzie złożyć wniosek o rozbiórkę budynku? Takimi sprawami zajmuje się odpowiedni wydział Starostwa Powiatowego lub Urzędu Miasta na prawach powiatu. Wydana decyzja jest ważna przez 3 lata – w tym czasie należy rozpocząć prace, w przeciwnym razie pozwolenie wygasa.

Czy na rozbiórkę potrzebne jest pozwolenie?

Temat pozwolenia na rozbiórkę budynku może pojawić się w różnych sytuacjach. Jednym z przypadków jest zakup działki budowlanej, na której został już wzniesiony jakiś obiekt. Zdarza się, że stan budynku lub inwestycji zlokalizowanej na działce z rozpoczętą budową sprawia, że prościej usunąć zabudowania niż je remontować bądź kontynuować realizację. Zdarzają się także sytuacje, że po prostu chcemy pozbyć się z posesji starszych zabudowań gospodarczych, altan i innych tego typu konstrukcji.

W większości przypadków musisz uzyskać pozwolenie, zanim przystąpisz do rozbiórki budynku. Trzeba ubiegać się o nie, chcąc usunąć z posesji budynek o wysokości przekraczającej w najwyższym punkcie 8 metrów, o powierzchni powyżej 25 m², zlokalizowany tuż przy granicy działki lub objęty ochroną konserwatorską. Do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę dołącza się szereg dokumentów – wykaz załączników znajdziesz w dalszej części tekstu.

Jak jednak wspomnieliśmy już wcześniej, nie w każdym przypadku te wszystkie formalności muszą poprzedzić rozbiórkę. Kiedy pozwolenie nie jest wymagane? Istnieje szereg wyjątków, o których opowiemy za chwilę. Generalna zasada głosi, że jeśli dany obiekt można wybudować legalnie bez pozwolenia na budowę, z reguły nie trzeba starać się również o zgodę przy rozbiórce.

Zgłoszenie rozbiórki a pozwolenie na rozbiórkę

Czasem, choć pozwolenie na rozbiórkę nie jest wymagane, prace i tak należy zgłosić do odpowiedniego wydziału w urzędzie. Skąd wiadomo, którą opcję wziąć pod uwagę w przypadku planowanej rozbiórki: pozwolenie czy zgłoszenie?

Podstawowe kryterium związane jest z konstrukcją danego obiektu. Działanie na podstawie zgłoszenia jest możliwe, gdy:

• wysokość budynku nie przekracza 8 metrów, a jednocześnie dystans od granicy działki jest większy niż połowa jego wysokości,
• budynek nie jest wpisany do rejestru zabytków i nie podlega ochronie konserwatorskiej.

W każdym innym przypadku z zestawienia: pozwolenie a zgłoszenie rozbiórki należy wybrać pozwolenie. Zdarza się także, że – chociaż obiekt formalnie mógłby zostać rozebrany na podstawie zgłoszenia – na inwestora nakładany jest obowiązek uzyskania pozwolenia, gdyż prace rozbiórkowe potencjalnie mogą pogorszyć warunki środowiskowe, sanitarne lub stosunki wodne.

Aby prawidłowo zgłosić zamiar rozbiórki, należy złożyć do urzędu następujące dokumenty:

• oryginał zgłoszenia, w którym określony zostanie rodzaj i zakres robót oraz sposób ich wykonania,
• oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
• oryginał lub potwierdzona kopia pełnomocnictwa – jeśli inwestora reprezentuje pełnomocnik,
• oryginał lub potwierdzona kopia dokumentacji strzałowej – jeśli rozbiórka ma zostać przeprowadzona metodą wybuchową,
• zgoda właściciela obiektu na rozbiórkę,
• oryginał lub kopia dowodu wniesienia opłaty skarbowej za ewentualne pełnomocnictwo.

Zgłoszenie o zamiarze rozbiórki budynku zostanie zweryfikowane pod kątem poprawności i kompletności. Urząd może wezwać do uzupełnienia dokumentacji, jeśli pojawią się w niej braki. Jeśli natomiast w ciągu 21 dni od złożenia kompletnego zgłoszenia nie wniesie sprzeciwu, należy potraktować takie zachowanie jako milczącą zgodę.

Bywa jednak również tak, że – mając na uwadze względy bezpieczeństwa – urzędnicy proszą o przedstawienie dodatkowych danych o obiekcie lub metodach planowanych prac.

Wymagane formalności przy przebudowie domu. Czy znasz je wszystkie?

Co wymaga pozwolenia na rozbiórkę?

Ustalmy zatem, kiedy pozwolenie na rozbiórkę jest konieczne. Każdorazowo dotyczy to:

• budynków i budowli o wysokości przekraczającej 8 metrów w najwyższym punkcie,
• budynków i budowli o wysokości poniżej 8 metrów, które stoją – licząc od granicy działki – w odległości mniejszej niż połowa ich wysokości;
• budynków i budowli wpisanych do rejestru zabytków oraz objętych ochroną konserwatorską.

Oznacza to, że nawet, gdy parametry kwalifikują dany obiekt do rozbiórki w ramach zgłoszenia, uwzględnić trzeba minimalną odległość budynku od granicy działki. Niezbędne jest pozwolenie na rozbiórkę budynku w granicy działki.

Na drugim biegunie znajdują się inwestycje, w przypadku których nie ma konieczności dopełniania takich formalności. Kiedy nie trzeba zgłaszać rozbiórki? Dotyczy to:

• budynków o wysokości poniżej 8 metrów, pod warunkiem, że ich odległość od granicy działki wynosi więcej niż połowa wysokości,
• budynków niewpisanych do rejestru zabytków  i nieobjętych ochroną konserwatorską,
• obiektów, w przypadku których nie uzyskuje się pozwolenia na budowę, pod warunkiem, że nie podlegają ochronie jako zabytki.

Co grozi za rozbiórkę bez pozwolenia?

Jeżeli inwestor zlekceważy regulacje dotyczące pozwoleń i zgłoszeń nakładane przez prawo budowlane, rozbiórka bez dopełnienia formalności zostanie uznana za samowolę budowlaną. Takie działanie pociąga za sobą dotkliwe konsekwencje.

Co grozi za rozbiórkę budynku bez pozwolenia? Kary to zwykle pouczenie lub kara pieniężna, ale w niektórych przypadkach może dojść nawet do ograniczenia wolności. Najsurowiej traktowana jest rozbiórka obiektu zabytkowego lub chronionego – tu może zostać orzeczone od 2 do 5 lat pozbawienia wolności.

Warto podkreślić, że za rozbiórkę bez pozwolenia jest uważane również rozpoczęcie prac przed upływem 30 dni od momentu zgłoszenia oraz rozpoczęcie wyburzania bezpośrednio po złożeniu wniosku o pozwolenie.

Przepisy przewidują jeden wyjątek, gdy oczekiwanie na wydanie pozwolenia nie jest wymagane. Zgodnie z art. 31 Prawa budowlanego do działania można przystąpić przed uzyskaniem zgody – lub nawet przed zgłoszeniem robót – gdy trzeba zapobiec bezpośredniemu zagrożeniu ludzi lub mienia. Dotyczy to na przykład budynków uszkodzonych wskutek nawałnicy.

Co warto wiedzieć o budowie, przesuwaniu i burzeniu ścian działowych w domu?

Jak wnioskować o pozwolenie na rozbiórkę?

Jak złożyć wniosek o pozwolenie na rozbiórkę? Przede wszystkim należy przygotować go na odpowiednim formularzu, a następnie złożyć w Starostwie Powiatowym lub Urzędzie Miasta na prawach powiatu. W niektórych przypadkach konieczne może okazać się złożenie wniosku do wojewody, o czym wnioskodawca zostanie poinformowany.

Niezbędne są także załączniki uzupełniające wniosek o rozbiórkę budynku. Zaliczają się do nich:

• oryginał pisemnej zgody właściciela budynku na rozbiórkę obiektu;
• szkic usytuowania obiektu;
• szczegółowy opis zakresu zaplanowanych robót oraz sposób ich realizacji;
• opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa osób i mienia, w tym wykaz wszelkich zabezpieczeń;
• oryginał lub potwierdzona kopia pozwolenia na wykonywanie robót przy obiektach wpisanych do rejestru zabytków lub na terenie wpisanym do tego rejestru;
• szczegółowe pozwolenia wymagane przepisami szczegółowymi, na przykład ustawą o ochronie przyrody, ustawą o lasach czy prawem wodnym;
• decyzja Generalnego Konserwatora Zabytków o skreśleniu obiektu z rejestru zabytków – dotyczy wyłącznie obiektów w nim uwzględnionych;
• decyzja o uwarunkowaniach środowiskowych – jeśli przedsięwzięcie wpływa na środowisko naturalne;
• oryginał lub potwierdzona kopia dokumentacji strzałowej – jeśli rozbiórka ma odbywać się z wykorzystaniem metody wybuchowej;
• projekt rozbiórki obiektu – jeśli organ administracji go wymaga; najczęściej dzieje się to, gdy budynek znajduje się przy granicy działki lub przylega do budynku sąsiada.

Dodatkowymi załącznikami jest potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej oraz ewentualne pełnomocnictwo. Ile kosztuje pozwolenie na rozbiórkę? Aktualna opłata skarbowa to 36 zł, zaś opłata za pełnomocnictwo – 17 zł.

Jak widać, wniosek wraz z załącznikami jest dość obszerny. Całość poddaje się analizie formalnej. Jeśli nie ma uchybień i konieczności uzupełniania dokumentacji, organ administracji może przedstawić swoje stanowisko w ciągu 65 dni. Jeśli tego nie zrobi, brak sprzeciwu uznaje się za zgodę. Teraz trzeba odczekać jeszcze 14 dni, by decyzja uprawomocniła się. Następnie można przystąpić do działania.

Organ wydający decyzję ma także prawo do doprecyzowania charakterystyki planowanych działań. Często określa:

• szczególne warunki zabezpieczenia terenu prowadzonych prac,
• czas użytkowania i termin rozbiórki tymczasowych obiektów budowlanych,
• szczegółowe wymagania odnośnie do nadzoru na budowie.

Od wydanej decyzji lub decyzji o odmowie udzielenia pozwolenia można się odwołać w terminie 14 dni od doręczenia informacji. Co ważne, odwołanie takie może złożyć nie tylko inwestor, ale każda ze stron, która nie zgadza się z wynikiem procedury.

Jak wykonuje się zgłoszenie robót budowlanych i ile jest ważny ten dokument?

Ile się czeka na pozwolenie na rozbiórkę?

Ile się czeka na pozwolenie na rozbiórkę? Standardowy czas oczekiwania na pozwolenie na wyburzenie budynku to 65 dni. Jeśli termin ten nie zostanie dotrzymany, można sprawę zaskarżyć.

Warto zaplanować wszystkie prace, uwzględniając, ile trwa pozwolenie na rozbiórkę.

Ile jest ważne pozwolenie na rozbiórkę?

W przypadku rozbiórki budynku lub rozbiórki domu pozwolenie nie jest bezterminowe. Odpowiedź na pytanie, czy pozwolenie na rozbiórkę wygasa, jest twierdzące. Zachowuje ono ważność przez 3 lata. W tym okresie należy rozpocząć roboty lub przynajmniej podjąć działania przygotowawcze.

Co dzieje się, gdy wygaśnie pozwolenie na rozbiórkę? Prawo budowlane jasno określa, że wówczas należy ponownie przejść przez całą wyżej opisaną procedurę.

Może zdarzyć się także, że wydana decyzja stanie się bezprzedmiotowa – na przykład: gdy budynek już wyburzono bez decyzji lub na podstawie innej, pozostającej w mocy decyzji wcześniejszej. Najczęściej takie sytuacje mają miejsce przy kilku współwłaścicielach nieruchomości.