Ogranicznik przepięć - czym jest i jak odpowiednio dobrać ogranicznik przepięć?

Ogranicznik przepięć - czym jest?

Przepięcia to wszystkie napięcia, które chwilowo przekraczają wartość progową napięcia sieciowego. Jednak przepięcia mogą wystąpić nie tylko w sieci 230 V (charakterystycznej dla domowego zasilania), ale mogą również dotrzeć do podłączonych sprzętów za pośrednictwem kabli telefonicznych lub antenowych.

Wówczas dochodzi do ich uszkodzenia. Aby zapobiec negatywnym konsekwencjom przepięć stosuje się specjalne urządzenia, których zadanie stanowi ograniczenie częstotliwości i czasu trwania prądu następczego. Do tych urządzeń zalicza się właśnie ograniczniki przepięć.

Zastanawiasz się, co to jest ogranicznik przepięć? Najprościej mówiąc to ochronnik przepięciowy stosowany w instalacjach elektrycznych. Jego główna funkcja to ochrona przeciwprzepięciowa instalacji. Kiedy stosować ogranicznik przepięć? Obecnie jego zastosowanie w instalacji elektrycznej jest już standardem. Jeśli nie jesteś pewien, jak przebiega instalacja elektryczna w Twoim domu, to przyjrzyj się bliżej projektowi domu.

Ogranicznik przepięć - na jakiej zasadzie działa?

Ochrona polega na ustawieniu napięcia progowego, powyżej którego obwód sterujący wyłącza zasilanie lub kieruje dodatkowe napięcie do innych części obwodu, takich jak kondensator. To w skrócie. A jak opisać zasadę działania ogranicznika przepięć nieco szerzej? Warto dowiedzieć się trochę o jego budowie, aby zrozumieć, jak działa ogranicznik przepięć.

Ogranicznik przepięć należy zamontować w skrzynce rozdzielczej i podłączyć do niego przewody fazowe. Po drugiej stronie znajduje się zaś miejsce do podłączenia przewodu ochronnego. W normalnej sytuacji przez ochronnik przepięciowy nie płynie energia elektryczna, lecz gdy tylko dojdzie do dużego skoku napięcia (np. na skutek uderzenia pioruna) to ogranicznik doprowadza do zwarcia pomiędzy przewodem fazowym, a przewodem ochronnym.

W tej sytuacji nadmiar energii zostaje uziemiony poprzez przeprowadzenie go przez przewody fazowe. Dzięki temu energia, która mogłaby uszkodzić instalację elektryczną w ogóle przez nią nie przepływa.

Ogranicznik przepięć - jakie są rodzaje?

Istnieje przynajmniej kilka rodzajów ograniczników przepięć, które różnić może m.in. klasa oraz parametry. Przyjrzyjmy się im nieco bliżej. Ta wiedza pozwoli na wybór właściwego urządzenia do Twojej domowej instalacji elektrycznej. Ograniczniki przepięć to urządzenia, którym przypisane są konkretne klasy od A do D. Każda z nich ma nieco inne właściwości.

• Klasa A - ograniczniki przepięć klasy A stosowane są w do ochrony linii napowietrznej w sieciach przesyłowych o niskich napięciach. 
• Klasa B - ogranicznik przepięć b to symbol oznaczający, że obiekt posiada ochronę pierwszego stopnia. Chroni zatem budynek także przed wyładowaniami atmosferycznymi powstałymi w bliskiej odległości. 
• Klasa C - ogranicznik przepięć C to drugi stopień ochrony, który stosuje się do ograniczania przepięć, jakich moc sięga do 11,5 kV. Na rynku spotkać można także ograniczniki przepięć B+C, które doskonale chronią domowe instalacje elektryczne, a zwłaszcza podpięte do niej urządzenia.
• Klasa D - ogranicznik przepięć D stosowany jest w przypadku, gdy klasa B i C może nie do końca sprostać zadaniu i przepuścić niewielką ilość energii. Przeważnie używa się go do ochrony pojedynczych urządzeń, które mogą okazać się bardzo wrażliwe na uszkodzenia. Zalicza się do nich chociażby czujniki ruchu.

Parametry ogranicznika przepięć - co warto wiedzieć?

Sama klasa ogranicznika przepięć to nie wszystko. Znaczenie będą mieć także parametry tego urządzenia. Na które z nich warto zwrócić uwagę? Będzie to:

• Ilość zacisków, czyli inaczej liczba modułów - ich dobór powinien zostać uzależniony od rodzaju instalacji. Dla przykładu instalacje jednofazowe typu TN-C wymagają zastosowania ograniczników jedno modułowych, zaś typu TT lub TN-S ograniczników czteromodułowych.
• Up - wartość napięcia prądu, która zostaje osiągnięta, gdy dojdzie do przepięcia
• Un - napięcie znamionowe, które obsługuje ogranicznik przepięć,
• Imax - wartość maksymalnego natężenia prądu dla wybranego ogranicznika.
• Uc - wartość, po której przekroczeniu włączona zostanie ochrona przeciwprzepięciowa.

ofe-5847238-961 w-961-testAB

Ile kosztuje ogranicznik przepięć?

Ogranicznik przepięciowy nie jest drogim urządzeniem, zważywszy na fakt, że ochrona, jaką zapewnia, pozwala zabezpieczyć się przed zniszczeniem drogocennych sprzętów (urządzeń AGD, komputerów, smartfonów, itd.). Podstawowy ogranicznik klasy B lub C to koszt ok 200-250 złotych.

Najczęściej stosowane ograniczniki klasy B+C będą zaś kosztować od 230 do nawet 300 złotych. Za najdroższe urządzenia tego rodzaju trzeba już zapłacić do pół tysiąca złotych. Cena ogranicznika przepięć jest zatem zróżnicowana i zależna głównie od stopnia jego zaawansowania.

Jak dobrać ogranicznik przepięć do domu jednorodzinnego?

Jaki ogranicznik przepięć do domu jednorodzinnego będzie dobrym wyborem? Wiele zależy od konkretnych potrzeb, niemniej zazwyczaj wystarczające będą te klasy B+C. Jeśli jednak jesteśmy posiadaczami sprzętów elektrycznych szczególnie podatnych na zmiany napięcia, to wówczas warto zdecydować się na ogranicznik klasy D.

Jak dobiera się ogranicznik przepięć? Na podstawie opisanych powyżej parametrów. Nie jesteś pewien, czy dane urządzenie dobrze spełni swoją rolę? Wybór skonsultować możesz z elektrykiem. Pamiętaj, aby uwzględnić także stopień ekspozycji ekspozycji na zagrożenia piorunowe i przepięciowe i poziom przepięć na granicy stref chronionych.

Ogranicznik przepięć - gdzie go zamontować?

Musisz mieć na względzie, że niewłaściwie zainstalowana ochrona przeciwprzepięciowa nie spełni swojej funkcji, a przy tym może okazać się niebezpieczna. Montażu nie należy zatem dokonywać samodzielnie. Powinno się go powierzyć elektrykowi z uprawnieniami do pracy przy instalacjach elektrycznych do 1 kV.

Gdzie zamontować ogranicznik przepięć? Ograniczniki należy zainstalować przed wyłącznikami różnicowoprądowymi od strony zasilania i jednocześnie za głównymi zabezpieczeniem nadmiarowo-prądowymi. Dotyczy to ograniczników klasy B, B+C oraz C.

Jak zabezpieczyć ogranicznik przepięć?

Nie jesteś pewien, jak zabezpieczyć ogranicznik przepięć we właściwy sposób? Przede wszystkim należy go umieścić w taki sposób, aby nie przekroczyć dopuszczalnych wartości napięć. Ponadto konieczne jest tzw. dobezpieczenie ogranicznika.

Ma to na celu wyłączenia zasilania w przypadku, gdy dojdzie do uszkodzenia ochronnika. Przeważnie stosuje się dobezpieczenie ogranicznika przepięć wyłącznikiem nadprądowym.

Jak podpiąć ogranicznik przepięć?

Jak podłączyć ogranicznik przepięć? Nie jest to proste zadanie. Wiesz już, że w mieszkaniach stosuje się tzw. ograniczniki hybrydowe, czyli klasy B+C. Ich montaż powinien odbyć się w głównej rozdzielnicy elektrycznej.

A jak wygląda schemat podłączenia ogranicznika przepięć? Przede wszystkim ogranicznik musi zostać umieszczony na początku ciągu elementów. To właśnie do niego trzeba następnie podpiąć przewody fazowe i przewód ochronny. 

Co daje ogranicznik przepięć?

Czy warto stosować ogranicznik przepięć? Co właściwie daje montaż tego urządzenia? Ogranicznik przepięć zabezpiecza instalację elektryczną, jak również wszystkie podpięte do niej urządzenia przed przejściowymi przepięciami. W praktyce oznacza to, że ogranicznik chroni Twoje urządzenia przed ich uszkodzeniem na wskutek przepięć, do których dochodzi najczęściej podczas burzy.

Zapewne Twój telewizor, pralka, zmywarka, czajnik, czy inne urządzenia są cały czas podłączone do gniazdka. W czasie burzy może dojść do wyładowania atmosferycznego, przez co przez instalację przepłynie prąd o wysokim napięciu, do którego nie jest ona przystosowana. W efekcie może dojść do przepalenia urządzeń, które do tej instalacji są podpięte.

Jak już się domyślasz, konsekwencje byłyby bardzo duże. Uszkodzenie wszystkich sprzętów, które zapewne wymagałoby ich wymiany, co pociąga za sobą spore koszty. Ogranicznik sprawia, że Twoje urządzenia pozostają bezpieczne, nawet podczas gwałtownej burzy.