Gniazdka elektryczne: jak i gdzie rozmieścić je w domu?
Gniazdka elektryczne to element niezbędny w każdym domu, któremu nie poświęcamy zbyt dużo uwagi. Najczęściej nie zastanawiamy się nad sposobem ich rozmieszczenia ani też nad ilością, w efekcie czego, aby podłączyć wszystkie potrzebne sprzęty, posiłkujemy się rozdzielnikami czy przedłużaczami. Podobnie wygląda kwestia estetyki. Nie musimy wybierać standardowych, białych gniazdek, ponieważ na rynku bez problemu znajdziemy gniazdka elektryczne nowoczesne, które mogą okazać się świetną ozdobą. Sprawdź, jaki rodzaj gniazdek wybrać i w jaki sposób rozmieścić je w swoim domu.
W trakcie budowy domu warto wstępnie rozplanować rozmieszczenie mebli oraz sporządzić listę sprzętów, które będą potrzebowały stałego dostępu do prądu. W znacznym stopniu ułatwi nam to proces ulokowania gniazdek, przed całkowitym wykończeniem ścian w naszym domu.
O czym piszemy?
Rodzaje gniazdek elektrycznych
Jak rozplanować gniazdka w domu? Rozmieszczenie gniazdek i włączników w poszczególnych pomieszczeniach warto przemyśleć samodzielnie, jednak finalną pracę powierzyć fachowcom elektrykom. Niesamowicie pomocna można okazać się wizja aranżacji wnętrza oraz lista urządzeń, które planujesz podpiąć w mieszkaniu do sieci elektrycznej. Oto lista najważniejszych kontaktów, które przydadzą się w domu:
- standardowe gniazda pojedyncze;
- gniazdka elektryczne podwójne;
- gniazdka z uziemieniem (bolcem) – służą do podłączania urządzeń o większej mocy takich jak: sprzęt RTV, AGD, komputer lub elektronarzędzia;
- gniazdka bez uziemienia – aktualnie nie są już polecane, choćby ze względu na to, że większość urządzeń ma wtyczki przystosowane do bolców; warto jednak mieć w domu kilka takich zwykłych gniazd, które przydają się do podłączania prostych urządzeń o niskim poborze mocy np. ładowarek do telefonów;
- gniazda hermetyczne (także z klapką bryzgoszczelną) – są to specjalne kontakty do łazienek, garaży i piwnic, które są zabezpieczone przed wodą i wilgocią;
- gniazda zewnętrzne – są odporne na wodę, promienie słoneczne, mróz oraz kurz, dlatego świetnie nadają się np. na taras;
- gniazdka z przesłoną styków – polecane do pokojów dziecięcych, ponieważ maluchy nie są w stanie włożyć do otworów żadnych przedmiotów, co mogłoby spowodować porażenie prądem lub zwarcie.
Oprócz standardowych kontaktów wtyczkowych w domach stosuje się także inne rodzaje gniazdek m.in. wspomniane wyżej gniazda USB, gniazda telewizyjne, telefoniczne, czy światłowodowe. W ofercie sklepów budowlanych z powodzeniem można znaleźć wymienione wyżej gniazda w różnej konfiguracji np. gniazdka elektryczne potrójne czy gniazdka elektryczne poczwórne.
Gniazdka elektryczne z USB wyglądają bardzo podobnie jak tradycyjne kontakty, jednak mają jedno lub dwa dodatkowe miejsca na podłączenie kabla USB. Dzięki temu bez problemu podładujesz telefon, laptop, ale też radio cyfrowe, czytnik e-booków czy nawet odkurzacz. W ofercie sklepów można znaleźć też samo gniazdko z USB, do którego nie podłączysz standardowej wtyczki.
Zaskakujące mogą być też gniazdka elektryczne na pilota. To rozwiązanie sprawia, że kontakt wyposażony jest w moduł WiFi, który umożliwia połączenie oraz sterowanie pilotem lub telefonem komórkowym. Takie gniazdka elektryczne mają wbudowane zabezpieczenia, które chronią zarówno dzieci, jak i zwierzęta przed przypadkowym kontaktem z elektrycznością.
Wśród nietradycyjnych kontaktów możemy też znaleźć gniazdka elektryczne nowoczesne natynkowe. Ten rodzaj gniazdek bez problemu zamontujesz na powierzchni elewacji bez potrzeby wiercenia i prowadzenia przewodów elektrycznych w ścianie.
ofe-5847238-961 w-961-testAB
Jak rozmieścić gniazdka w domu?
O tym, jak rozmieścić gniazdka w domu, należy pomyśleć już w czasie jego budowy lub remontu. W nowo powstającym budynku instalację elektryczną zazwyczaj układa się, po osiągnięciu stanu surowego zamkniętego. Późniejsza zmiana planów będzie wymagała ingerencji w konstrukcję ścian, dlatego ewentualne modyfikacje, warto zostawić sobie do pierwszego, poważniejszego remontu.
Zastanawiasz się jednak jak rozmieścić gniazdka elektryczne i zaplanować oświetlenie w domu? Najwygodniej zrobić to na planie wnętrza, choćby narysowanym odręcznie – na nim wygodnie zaznaczysz wszystkie elementy i łatwo dokonasz korekty. Rozmieszczenie oświetlenia jest stosunkowo proste – musisz jedynie zastanowić się, gdzie umieścić lampy sufitowe, a gdzie plafony i kinkiety ścienne, czy listwy.
Te ostatnie najczęściej stosujemy w kuchniach i łazienkach, ale być może planujesz w domu garderobę lub marzy Ci się niebanalne oświetlenie salonu. Weź także pod uwagę lampy stojące, które będą potrzebowały dostępu do gniazdek. Włączniki do światła standardowo umieszcza się w pobliżu drzwi – zwróć uwagę, aby znalazły się po stronie otwarcia skrzydła – wtedy będziesz miał do nich ułatwiony dostęp.
Cennik pomiarów elektrycznych. Ile kosztuje przegląd instalacji elektrycznej?
Jeśli w dalszym ciągu zastanawiasz się, jak rozmieścić kontakty w domu, dokładnie ustal poniższe kwestie:
- jakie urządzenia elektryczne będą używane w mieszkaniu (weź pod uwagę duży sprzęt RTV i AGD, komputery, lampy, a także drobne urządzenia, używana okazjonalnie),
- w jakich pomieszczeniach będą podłączone poszczególne urządzenia,
- gdzie będą umieszczone meble (gniazdka za meblami nie będą funkcjonalne).
Na tej podstawie łatwo określisz umiejscowienie gniazd elektrycznych i ich liczbę w każdym pomieszczeniu.
Na jakiej wysokości najlepiej montować gniazdka elektryczne?
Rozmieszczenie gniazdek na odpowiednią wysokość w dużej mierze zależy od pomieszczenia. W pokoju dziennym czy salonie gniazdka elektryczne powinny być zamontowane nad podłogą na poziomie około 20-30 cm.
Na jakiej wysokości gniazdka elektryczne w kuchni powinny być zamontowane? To miejsce jest specyficzne i od tego, gdzie zamontujemy kontakt, zależy, chociażby wysokość, na której znajduje się blat. Wtedy należy zamontować gniazdko bezpośrednio nad nim. W innej sytuacji podłączenie gniazdka powinno odbyć się na ścianie w wysokości około 30 - 100 cm od podłogi dla lodówki oraz 30 - 50 cm dla kuchenki lub zmywarki.
Zastanawiasz się także na jakiej wysokości gniazdka elektryczne w łazience? W tym pomieszczeniu wysokość montażu gniazd należy dopasować do konkretnego miejsca. Przy pralce kontakt może znajdować około 20 cm nad urządzeniem, natomiast koło lustra na wysokości około 140 cm nad podłogą.
W przypadku gniazdek elektrycznych, i tego na jakiej wysokości powinny się znaleźć, warto pamiętać o tym, że kontakty nie mogą być umieszczone zbyt blisko podłogi, zwłaszcza w takich pomieszczeniach jak łazienka czy kuchnia. Tutaj wyjątkowo łatwo zachlapać podłogę, a tym samym uszkodzić kontakty.
Gniazdka elektryczne w kuchni
Gniazdka elektryczne do kuchni w większości powinny mieć tzw. bolec, czyli uziemienie, ponieważ do nich zostaną podłączone sprzęty AGD, takie jak: lodówka, piekarnik czy zmywarka. Należy pamiętać o odpowiednich wysokościach, na jakich powinny być podłączone gniazdka dla każdego ze sprzętów umieszczonych w kuchni.
Planując rozmieszczenie gniazdek, warto wziąć pod uwagę również fakt, że w tym pomieszczeniu regularnie używamy drobnych urządzeń takich jak mikser, sokowirówka czy blender, które również korzystają z prądu. W tym wypadku najlepiej sprawdzą się gniazdka elektryczne na blat kuchenny, najlepiej w ilości od 3 do 4 sztuk.
Istotna będzie także odległość gniazdka od zlewozmywaka – jeśli umiejscowi się je nieprawidłowo, może to stanowić zagrożenie. Zaleca się, aby odległość gniazdek elektrycznych od zlewozmywaka była nie mniejsza niż 60 cm.
Gniazdka elektryczne w łazienkach
Istnieją przepisy, które określają, na jakiej wysokości gniazdka elektryczne w łazienkach umieścić, aby instalacja była w pełni bezpieczna. Mówi się, że:
- odległość od wanny powinna wynosić minimum 60 cm,
- odległość od podłogi w przypadku gniazd elektrycznych 230V powinna wynosić minimum 1,2 metra nad ziemią,
- odległość od podłogi w przypadku włączników oświetlenia musi być nie mniejsza niż 1,4 metra nad ziemią.
Warto pamiętać o tym, że montowane w łazience gniazdka elektryczne muszą być odpowiednio zabezpieczone, mieć bolce uziemiające i być możliwie hermetyczne, a na pewno bryzgoszczelne, tj. niewrażliwe na chlapnięcia wodą.
W pomieszczeniach takich jak łazienki powinny być montowane gniazdka o oznaczeniu IP44, zapewniające ochronę przed bryzgami wody z dowolnego kierunku.
Gniazdka elektryczne natynkowe i podtynkowe — gniazdka elektryczne zewnętrzne
Warto też wiedzieć, że istnieją gniazdka podtynkowe i natynkowe. We wnętrzach mieszkalnych montuje się te podtynkowe. Natomiast natynkowe stosuje się najczęściej w pomieszczeniach, w których przewody nie są schowane w ścianie, czyli np. w piwnicach lub na strychach.
Zupełnie innym tematem są też gniazdka elektryczne zewnętrzne. Te powinny mieć zamontowane specjalną klapkę, która uchroni kontakt przed działaniem wilgoci. Warto zwrócić też uwagę, aby gniazdka elektryczne na zewnątrz budynku miały uszczelkę, która będzie stanowiła dodatkowe zabezpieczenie.
Gniazdka elektryczne natynkowe
Gniazdka elektryczne natynkowe nie wymagają kucia, a przewody możemy bez problemu umieścić np. w specjalnych listwach, dzięki czemu znajdą zastosowanie niemal w każdym miejscu. Gniazdka elektryczne natynkowe zewnętrzne świetnie sprawdzą się na balkonach, tarasach czy werandach. Jeśli te miejsca są dodatkowe wyposażone w oświetlenie, to możemy zdecydować się na gniazdka elektryczne natynkowe podwójne, najlepiej hermetyczne.
Gniazdka elektryczne podtynkowe
Gniazdka elektryczne podtynkowe są nie tylko znacznie mniejsze od natynkowych, ale też zdecydowanie bardziej estetyczne. Ten rodzaj kontaktów najczęściej stosujemy w naszych domach lub innych pomieszczeniach reprezentatywnych, a dzięki temu, że są dość giętkie — łatwo je schować np. za szafą.
Gniazdka elektryczne zewnętrzne podtynkowe są rzadziej spotykane od natynkowych, jednak bez problemu znajdziemy ten rodzaj kontaktów w ofercie sklepów budowlanych czy elektrycznych.
Jak montować gniazdka elektryczne w domu?
Jak montować gniazdka elektryczne w domu? Wbrew pozorom, samo podłączenie kontaktów nie jest trudne, dlatego wiele osób decyduje się na samodzielny montaż. Możesz się do tego zabrać jednak wyłącznie wtedy, jeśli wiesz jak montować gniazdka elektryczne, ponieważ każdy błąd może być niebezpieczny.
Jak montować gniazdka elektryczne? Oto krótka instrukcja:
- wyłącz zasilanie w budynku,
- wykonaj otwór w ścianie, w którym ma być gniazdko (uważaj, żeby nie uszkodzić wewnętrznej instalacji),
- osadź puszkę elektryczną oraz podłącz do niej kable,
- podłącz kable do gniazdka (żółty kabel ochronny do bolca uziemiającego, czarny lub brązowy przewód fazowy do wtyku L, a niebieski przewód neutralny do zacisku N),
- umocuj osłonę gniazdka w ścianie za pomocą śrubokręta,
- włącz zasilanie i sprawdź działanie kontaktu za pomocą np. śrubokręta z czujnikiem napięcia,
- w razie potrzeby zamontuj zaślepki na gniazdka elektryczne.
Jeśli zastanawiasz się, gdzie gniazdka w domu powinieneś umieścić lub też jak łączyć gniazdka elektryczne, skontaktuj się z elektrykiem, który pomoże Ci w tej sprawie. Samodzielna zabawa z montażem kontaktów może być niebezpieczna, zwłaszcza jeśli się na tym nie znasz.
Co oznaczają kolory i opisy przewodów elektrycznych?
Gniazdka elektryczne — jak podłączyć gniazdko?
W sieci można znaleźć mnóstwo poradników mówiących o tym, jak podłączyć gniazdko.
Z całą pewnością, jest to przydatna umiejętność, zwłaszcza że gniazdka i kontakty instalujemy na etapie tzw. białego montażu, kiedy to inwestorzy budujący w systemie gospodarczym, próbują samodzielnie wykonać tę pracę.
Przed rozpoczęciem działania, warto zgromadzić kilka narzędzi, które ułatwią nam to zadanie. Do podłączenia gniazdka będziesz potrzebować:
- wiertarkę z opcją kucia,
- próbnik lub miernik napięcia
- pacę,
- młotek,
- kombinerki,
- śrubokręt,
- nóż,
- poziomicę
- oraz zwykły ołówek.
Montaż kontaktów wykonujemy zawsze przy wyłączonym prądzie, po wykręceniu bezpieczników lub po odłączeniu nadmiarowoprądowego, lub różnicowoprądowego zabezpieczenia. Próbnik lub miernik napięcia pozwoli nam sprawdzić, czy faktycznie w gniazdku nie ma prądu.
Jak podłączyć dwa gniazdka elektryczne?
Z reguły mówi się, że jedno gniazdko powinno się równać jednemu kablowi. W praktyce można podłączyć dwa gniazdka, ale jest to bardzo skomplikowane i wymaga pracy fachowca.
Standardowe gniazdko ma trzy kable — neutralny, fazowy i ochronny. Ochronny (najczęściej w kolorze zielono-żółtym) podłączamy do uziemienia, fazowy (czarny lub brązowy) do lewej, a neutralny (niebieski) do prawej części gniazdka.
Jak podłączyć gniazdka elektryczne z gotową puszką w ścianie?
- Podłączenie powinniśmy zacząć od sprawdzenia, które przewody są fazowe (w kolorze brązowym, czarnym lub szarym), neutralne (w kolorze niebieskim) i ochronne (w kolorze żółto-zielonym).
- Następnie przewód ochronny podłączamy do tzw. bolca uziemiającego (PE).
- W kolejnym kroku podłączamy przewód fazowy do złącza po lewej stronie gniazdka (L).
- Następnie przewód neutralny podłączamy do złącza po prawej stronie (N).
- Wsuwamy gniazdko do puszki i mocujemy je na wkręty lub za pomocą pazurków.
Na koniec polecamy Państwu również nasz webinar:
Autor artykułu
Inne artykuły tego autora