Puszka elektryczna - jaką wybrać? Do czego służy puszka elektryczna?

Puszka elektryczna - co to jest?

Większość z nas doskonale wie, co to jest puszka elektryczna i jak wygląda, ponieważ jest to stosowany od lat element instalacji elektrycznej. Zazwyczaj ma formę niewielkiej osłonki z tworzywa sztucznego (np. polipropylenu), która wyposażona jest w samozatrzaskującą się pokrywę i jest umieszczona w ścianie w celu zasłonięcia połączeń przewodów elektrycznych.

W zależności od rodzaju puszka elektroinstalacyjna może być widoczna lub ukryta pod tynkiem. Z reguły w budynku jest co najmniej kilkanaście takich puszek, a ich usytuowanie jest zazwyczaj określone w projekcie instalacji elektrycznej, który powinien zwierać każdy projekt domu.

Do najważniejszych funkcji, jakie pełnią puszki elektryczne, zaliczamy:

• funkcję ochronną – puszka osłania połączenia przewodów i przez to zabezpiecza je przed czynnikami zewnętrznymi,
• funkcję bezpieczeństwa – dzięki osłonce minimalizuje się ryzyko uszkodzenia połączeń przewodów, a więc także zwarcia i pożaru,
• funkcję techniczną i montażową – osłonka wskazuje w ścianie miejsce połączeń kabli i ułatwia ich montaż, a także późniejszy dostęp do nich na wypadek awarii,
• funkcję estetyczną – puszka maskuje przewody instalacji elektrycznej w ścianie.

Puszka elektryczna – wymiary

Na rynku można spotkać wiele rodzajów puszek elektroinstalacyjnych, jednak wszystkie charakteryzują się stosunkowo niewielkimi rozmiarami. Najprostsza okrągła podtynkowa puszka elektryczna ma średnicę około 60 mm. Te natynkowe są zazwyczaj kwadratowe i mają wymiary około 25 x 22 cm.

Są także puszki podwójne, potrójne i poczwórne, które zajmują nieco więcej miejsca. Największe są puszki przemysłowe do montażu natynkowego oraz te hermetyczne wykonane z materiału o podwyższonej odporności na czynniki zewnętrzne.

Puszki elektryczne - jakie są rodzaje puszek elektrycznych?

Puszki elektryczne dzielimy przede wszystkim na te natynkowe i podtynkowe – są to podstawowe rodzaje takich osłonek różniących się sposobem montażu. Oprócz tego można rozróżnić modele według materiału, z jakich zostały zrobione (plastikowe, metalowe), według wielkości, głębokości, liczby wejść i miejsca na przewody, czy wreszcie według przeznaczenia (standardowe, do złącz odgromowych). Dostępne są także puszki hermetyczne, modułowe, czy specjalne do montażu w płytach z karton-gipsu.

• Puszki elektryczne natynkowe

Jak sama nazwa wskazuje, puszka elektryczna natynkowa umieszczona jest na ścianie. Bardzo często służy nie tylko do ukrycia zwykłych połączeń kabli, ale także różnych czujników i przekaźników. Tego rodzaju osłony mają najczęściej obudowy na planie kwadratu lub prostokąta i są wyposażone w samozatrzaskującą się pokrywę (lub łatwą do demontażu).

Mogą być puste w środku lub od razu mieć zamontowane złączki. Mocuje się je za pomocą wkrętów lub kołków bezpośrednio do ściany bądź na korytko kablowe. Puszki natynkowe różnią się między sobą wielkością oraz przede wszystkim klasą odporności na czynniki zewnętrzne, głównie stopniem szczelności IP.

Przykładowo, w pomieszczeniach o wyższej wilgotności lub zanieczyszczonych (np. w halach przemysłowych) stosuje się puszki hermetyczne o podwyższonym stopniu szczelności. Niektóre modele wykazują także odporność na działanie promieni UV, a więc mogą być montowane także na zewnątrz budynków.

• Puszki elektryczne podtynkowe

W mieszkaniach najczęściej stosowana jest puszka elektryczna podtynkowa, którą montuje się w ścianie, a więc w taki sposób, by była niewidoczna na zewnątrz. Duży wybór produktów pozwala dopasować je do każdego rodzaju ściany i projektu instalacji.

Wśród modeli są specjalne do montowania w murze, jak również w ściankach z karton-gipsu. Różnią się one głównie głębokością i wielkością, która decyduje o możliwości podpięcia określonej ilości kabli. Dostępne są więc puszki pojedyncze, wielokrotne, a także puszki modułowe, które można łączyć ze sobą. Montowane w ścianie takie osłonki na kable mają zazwyczaj zaślepki, które są minimalnie widoczne pod tynkiem, dzięki czemu można je łatwo zlokalizowaćw razie potrzeby.

• Puszka elektryczna mała

Puszka elektryczna mała znajduje zastosowanie głównie w niewielkich przestrzeniach, gdzie trudno zamontować modele o standardowych rozmiarach. Można je spotkać na przykład w sufitach podwieszanych.

• Puszka elektryczna z kieszenią

Puszka elektryczna z kieszenią to specjalny model osłonki, który wyposażony jest w rozszerzony moduł służący do osadzania specjalistycznych urządzeń elektrycznych i elektronicznych takich jak zasilacze czy sterowniki. Najczęściej w tej kategorii występują puszki podtynkowe.

• Puszka elektryczna metalowa

O ile puszki wewnętrzne są wykonane z różnych tworzyw sztucznych, o tyle na zewnątrz częściej stosowana jest puszka elektryczna metalowa. Najczęściej jest ona wykonana z aluminium i jest montowana na tynku. Ze względu na materiał, z jakiego jest wykonana, jest wysoce odporna na uszkodzenia mechaniczne.

• Puszka elektryczna hermetyczna

Puszka elektryczna hermetyczna jest puszką natynkową i jest wykonana z materiału o podwyższonej odporności na czynniki zewnętrzne np. wilgoć, pył, kurz, promieniowanie UV itp. Stosuje się je na zewnątrz budynków, a także w pomieszczeniach przemysłowych.

Jaką puszkę elektryczną wybrać?

Wybór puszki najlepiej powierzyć fachowcom, którzy będą zajmowali się układaniem instalacji elektrycznej w budynku. Odpowiedni model należy bowiem dopasować pod względem zastosowania (np. czy ma być to puszka łączeniowa, czy pod osprzęt elektryczny), oraz miejsca i sposobu montażu.

Należy tu wziąć pod uwagę m.in. wielkość i głębokość puszki, a także jej odporność na czynniki zewnętrze np. wodoodporność czy ognioodporność. Z reguły do wnętrz mieszkalnych wybiera się puszki podtynkowe. Natomiast te natynkowe znajdują zastosowanie na zewnątrz budynku lub w takich pomieszczeniach jak garaż, pokój gospodarczy, czy piwnica.

Puszki elektryczne – zastosowanie

Puszki elektryczne montowane są praktycznie w każdym pomieszczeniu domu, a także na zewnątrz budynku. Miejsce ich zastosowania determinuje wybór odpowiedniego modelu. Puszka elektryczna do kuchni i łazienki powinna być odporna na wilgoć, z kolei puszka do drewna wykonana jest ze specjalnego tworzywa samogasnącego i ma konstrukcje ułatwiającą jej montaż w elementach drewnianych.

Z tego samego względu należy wybrać specjalne puszki elektryczne do gk i do styropianu, które charakteryzują się specyficznym sposobem osadzania za pomocą wkrętów montażowych lub elementów rozporowych. Warto też wiedzieć, że istnieją także puszki elektryczne do ziemi, które osadza się w gruncie i potem zalewa żywicą epoksydową.

Puszki elektryczne - ile kosztują?

Puszka elektryczna nie jest droga. Cena najprostszego modelu podtynkowego to zaledwie 35 groszy. Te z pokrywą i wielokrotne osiągają cenę od kilku do kilkunastu złotych. Zdecydowanie droższe są puszki natynkowe, szczególnie te hermetyczne, których cena może wynieść nawet około 100 zł.

Na co warto zwrócić szczególną uwagę przy wyborze puszki elektrycznej?

Przy wyborze puszki elektrycznej należy zwrócić szczególną uwagę na jej odpowiedni rodzaj, który powinien być dostosowany do przeznaczenia i miejsca montażu. W wielu miejscach znaczenie mają klasy szczelności i odporności na czynniki zewnętrzne.

Warto także sprawdzić sposób montażu osłonki (niektóre modele sprzedawane są od razu z wkrętami) oraz jakość produktu, ponieważ jakby nie było, puszka elektryczna montowana jest na lata.

Puszka elektryczna - zalety i wady

Aktualnie popularna staje się tzw. bezpuszkowa instalacja elektryczna, a więc bez konieczności montażu puszek elektrycznych. Wielu inwestorów woli jednak sprawdzone przez lata rozwiązania. Czy puszki elektryczne w domu mają jeszcze sens? Oto wady i zalety ich zastosowania.

Zalety:

• najprostszy sposób zabezpieczenia łączeń przewodów w budynku,
• estetyczna metoda zakrycia kabli,
• sprawdzone i funkcjonalne rozwiązanie,
• niski kosz elementów,
• łatwy montaż.

Wady:

• w przypadku awarii konieczność zrywania warstw wykończeniowych, by można było dostać się do puszki,
• dość pracochłonny montaż elementów - konieczność zastosowania dużej liczby puszek (w jednym pokoju może być ich nawet kilka),
• problem z przebudową instalacji z puszkami do instalacji inteligentnego domu.