Rodzaje okien, czyli jakie okna możesz wybrać do swojego domu

W artykule:

• Jakie są najczęściej wybierane rodzaje i typy okien?
  • Rodzaje okien ze względu na materiał wykonania
  • Rodzaje okien ze względu na sposób otwierania skrzydeł
  • Rodzaje okien ze względu na miejsce montażu
  • Rodzaje okien ze względu na ich konstrukcję
  • Rodzaje okien a liczba szyb
  • Rodzaje okien ze względu na kształt ramy okiennej
• Co trzeba wziąć pod uwagę, wybierając rodzaj okien?
• Rodzaj okna a jego montaż – które będą najłatwiejsze w montażu i jednocześnie najtrwalsze?
• Ile kosztują okna i od czego zależy ich cena?
• Okna na lata – jakie wybrać?

Choć przy wyborze projektu domu nie zwracasz zapewne uwagi na rodzaje i typy okien, to musisz wiedzieć, że mogą one wpływać na ostateczny koszt budowy. Niektóre rodzaje okien do domu bywają znacznie droższe od innych. Aby móc dokonać dobrego wyboru, musisz jednak się najpierw dowiedzieć, jakie są rodzaje okien i co je charakteryzuje. Dowiedzmy się zatem, jakie typy są dostępne, dzieląc je na konkretne kategorie.

Jakie są najczęściej wybierane rodzaje i typy okien?

Rodzaje okien ze względu na materiał wykonania

Na rynku dostępne są trzy rodzaje okien ze względu na materiał ich wykonania. Zalicza się do nich:

• drewno,
• plastik
• aluminium. 

Co je różni i które mogą okazać się najlepszym wyborem?

Okna plastikowe, czyli okna PCV

Okna plastikowe, czyli PCV są najpopularniejsze i najczęściej spotykane. Wytwarzane są z wysokoudarowego polichlorku winylu, a wnętrza ich profili poprzedzielane są w taki sposób, aby tworzyć tzw. komory. Im większa ilość okien PCV, tym skuteczniej zabezpieczają przed utratą ciepła. Ponadto, dostępne są różne rodzaje okien PCV. Podział dotyczy głównie sposobu ich otwierania.

Okna drewniane

Inny rodzaj to okna drewniane. Są stylowe i eleganckie, dzięki czemu pięknie wyglądają w domach o tradycyjnym i klasycznym wystroju. Wykonywane są z drewna sosnowego, dębowego lub meranti i charakteryzują się wysoką odpornością na czynniki atmosferyczne. Wadą okien drewnianych jest ich żmudna pielęgnacja. Raz w roku należy je dokładnie wyczyścić, a co kilka lat poddać zabiegom renowacyjnym.

Zobacz projekty domów w stylu tradycyjnym!

BK-22

4 399 zł

Mini 22 energo

4 700 zł

Mewa - segment lewy

3 420 zł

Projekty domów w stylu tradycyjnym

Okna aluminiowe

Okna aluminiowe są za to zdecydowanie najrzadziej spotykane. Mają zdecydowanie gorsze właściwości izolacyjne (w porównaniu, chociażby do okien plastikowych), ale za to nie wymagają żadnej dodatkowej pielęgnacji. Doskonale sprawdzą się w nowoczesnym budownictwie oraz surowych, minimalistycznych wnętrzach.

ofe-5847238-70387 w-70387

Rodzaje okien ze względu na sposób otwierania skrzydeł

Istnieją przynajmniej 3 rodzaje okien ze względu na sposób otwierania. Zaliczamy do nich poniższe rozwiązania.

• Okna rozwierane oraz okna uchylno-rozwierane – wybierane zdecydowanie najczęściej w przypadku stolarki elewacyjnej. Skrzydło takich okien otwiera się do pomieszczenia na całej długości lub od góry w wąskim zakresie (na kilkanaście centymetrów).
• Okna odchylne – otwierane są od dołu i na zewnątrz. Sprzyja to wentylowaniu pomieszczeń. Pozwalają jednocześnie na pełne wykorzystanie przestrzeni wewnątrz budynku.
• Okna przesuwne – stosowane głównie jako okna balkonowe. Ich skrzydła można przesuwać w płaszczyznach równoległych do siebie.
• Okna wyłazowe – połączenie okna dachowego i wyłazu dachowego. Najczęściej stanowią łatwe wyjście na dach.

Wyróżnić można także okna obrotowe i okna nieotwieralne.

Rodzaje okien ze względu na miejsce montażu

Okna ze względu na miejsce montażu dzieli się zazwyczaj na:

• okna elewacyjne, czyli okna fasadowe,
• okna dachowe, nazywane inaczej oknami połaciowymi. 

Rodzajem okien dachowych, są tzw. okna kolankowe. Stanowią one dodatkowy element, który niejako przedłuża samo okno, dzięki czemu możliwa jest poprawa doświetlenia pomieszczenia, ale i zwiększenie pola widzenia.

Rodzaje okien ze względu na ich konstrukcję

Konstrukcja okna ma wpływ na jego montaż, ale i sposób otwierania. Zdecydowanie najczęściej wybierane są okna jednoramowe, ponieważ ich układ jest stosunkowo prosty. Wybór rodzajów okien ze względu na konstrukcję jest jednak o wiele bogatszy. Do czynienia mamy z oknami krosnowymi, zespolonymi, skrzynkowymi czy oknami ościeżnicowymi. Co je charakteryzuje?

• Okna jednoramowe – zbudowane z pojedynczej ościeżnicy i jednego skrzydła, które otwiera się do wewnątrz pomieszczenia.
• Okna krosnowe – rama okienna na całym obwodzie składa się z tylko jednego elementu, którego przekrój ma kształt prostokąta. Bardzo często są to okna, których nie można otworzyć.
• Okna zespolone – zbudowane z dwóch scalonych ze sobą skrzydeł. Bywają zwane również oknami szwedzkimi. Z jednej strony chronią przed słońcem, z drugiej przed wzrokiem sąsiadów.
• Okna ościeżnicowe – do ościeżnicy montuje się podwójne skrzydła, z czego jedno otwiera się do wewnątrz pomieszczenia, a drugie na zewnątrz.
• Okna skrzynkowe – podstawą konstrukcji stanowi w nich krosno i ościeżnica. To właśnie do nich montuje się podwójne skrzydła, które są otwierane do środka.

Rodzaje okien a liczba szyb

Konstrukcja szyb wpływa na parametry izolacyjności termicznej i akustycznej. Popularne modele okien mają 2 lub 3 szyby, które oddzielone są od siebie ramkami dystansowymi. 

Wolna przestrzeń wypełniana jest gazem szlachetnym, co w znacznym stopniu wpływa na izolacyjność cieplną. Jedna z szyb dodatkowo często zostaje pokryta powłoką niskoemisyjną, która ma za zadanie przepuścić promieniowanie cieplne w taki sposób, aby przetransportować jak największą ilość energii słonecznej. 

Okna trzyszybowe są o wiele cieplejsze od okien dwuszybowych i to nawet o ponad 50%.

Rodzaje okien ze względu na kształt ramy okiennej

Najczęściej spotkać można okna prostokątne lub kwadratowe. Jednak osoby, którym zależy na niebanalnym wystroju wnętrza, mogą zdecydować się również na okna łukowe, które świetnie sprawdzą się w pomieszczeniach z wysokimi sufitami. 

W nowoczesnych wnętrzach świetnie zaprezentują się także okna trapezowe i okna trójkątne - szczególnie na ścianach szczytowych. Nieco rzadziej wybierane, ale również dostępne są okna okrągłe.

Okna o niestandardowym kształcie wykonywane są na specjalne zamówienie klienta i dopasowywane są do potrzeb konkretnego budynku. Decydując się na taki model, warto zaprosić specjalistę, który w profesjonalny sposób określi dokładne wymiary okien.

Co trzeba wziąć pod uwagę, wybierając rodzaj okien?

1. Wybierając okna do swojego przyszłego domu, warto pomyśleć o różnego rodzaju zabezpieczeniach.
   1. Jednym z nich jest chociażby ochrona antywłamaniowa. Producenci przykleją do szyb specjalne folie na okna, które uniemożliwiają ich zbicie lub montują rygle, dzięki którym potencjalny złodziej nie będzie w stanie podważyć skrzydła.
   2. Rodzice małych dzieci powinni w szczególności zainteresować się oknami, które mają zamontowane zabezpieczenia uniemożliwiające ich otwarcie. Może być to folia, naklejana od wewnętrznej strony szyby, ale również specjalne klamki otwierane na kluczyk lub specjalny przycisk.
2. Istotnym parametrem przy wyborze okien jest ich energooszczędność.
   Najważniejszy jest współczynnik przenikania ciepła Uw, który określa, ile energii cieplnej „ucieka” przez okno – im niższa jego wartość, tym lepsza izolacyjność. Warto zwrócić też uwagę na parametry szyb (Ug) i ram (Uf), bo wpływają na końcową efektywność stolarki. Dobre okna energooszczędne pomagają ograniczyć rachunki za ogrzewanie i poprawiają komfort cieplny we wnętrzu.
3. Przy wyborze okien należy zwrócić szczególną uwagę na klasę profili okiennych, ponieważ odgrywają one kluczową rolę w kwestii izolacyjności termicznej i akustycznej. 
   Na rynku dostępne są trzy klasy profili – A, B i C. Najkorzystniejsze parametry mają profile o klasie A, które są na tyle grube i szerokie, że umożliwiają odpowiednie osadzenie szyb, dzięki czemu ramy okna nie ulegają odkształceniom pod wpływem wiatrów czy różnic temperatur.
4. Okna powinny również chronić domowników przed hałasem. 
   Dlatego przed zakupem warto zwrócić uwagę na wysokość współczynnika Rw, który wyrażany jest w decybelach (dB). Im wyższy współczynnik, tym większa ochrona przed niechcianymi dźwiękami.
5. Znaczenie ma również przepuszczalność światła i energii słonecznej (g).
   Od tego parametru zależy, ile naturalnego światła i ciepła dostaje się do pomieszczeń. Odpowiedni dobór pozwala zyskać darmową energię zimą, a latem chronić wnętrza przed przegrzewaniem.
6. Nie można zapomnieć o trwałości i konserwacji materiałów, z których wykonane będą okna.
   Okna z PCV są odporne na warunki atmosferyczne i praktycznie bezobsługowe, drewno wymaga regularnej pielęgnacji, a aluminium łączy wysoką trwałość z nowoczesnym wyglądem. Warto wziąć to pod uwagę, myśląc o kosztach i wygodzie użytkowania w przyszłości.
7. Na samym końcu pomyśl o cenie i czasie realizacji. 

Pamiętaj jednak, że zakup okien jest zakupem na lata, dlatego nie należy na nim przesadnie oszczędzać. Już na etapie projektu domu każdy inwestor powinien uwzględnić, jakie okna wybrać. Lepsza jakość, materiał, z których zostały wykonane oraz ich wielkość mają duży wpływ na ostateczną cenę, a co za tym idzie, na końcowy wybór.

Rodzaj okna a jego montaż – które będą najłatwiejsze w montażu i jednocześnie najtrwalsze?

Ciężko jednoznacznie stwierdzić, które okna będą łatwiejsze w montażu, ponieważ jest to zależne od wielu czynników. 

• Jednym z czynników jest rodzaj materiałów, z których zostały wykonane ściany budynku. Inaczej będzie też przebiegał montaż okien w budynku, który dopiero co został wybudowany, a inaczej w starym budownictwie.
• Co więcej, zdecydowanie szybciej poradzimy sobie z montażem okna, które znajduje się np. w salonie, niż z oknem dachowym w łazience.
• Przeglądając cennik fachowców, którzy zajmują się profesjonalnym montażem, można dostrzec, że instalacja okien PCV jest zdecydowanie tańsza od montażu okien drewnianych. Decydując się na montaż okien, warto wziąć pod uwagę fakt, że ceny podawane w ogólnym cenniku najczęściej nie uwzględniają montażu parapetów, które są osobno wyceniane.

Polecamy również: Regulacja okien: jak wykonać regulację okien i kiedy jest potrzebna?

Ile kosztują okna i od czego zależy ich cena? 

Koszt stolarki okiennej to jeden z kluczowych elementów budżetu podczas budowy domu. Cena nie zależy wyłącznie od materiału, ale również od wielkości, kształtu, sposobu otwierania, rodzaju szyb czy dodatkowych powłok. Inaczej zapłacimy za niewielkie okno gospodarcze, a inaczej za duże przesuwne drzwi tarasowe czy zestaw okien kolankowych. Czytaj więcej: Co wpływa na cenę okna?

Najpopularniejsze w Polsce pozostają okna PCV – są stosunkowo tanie, dobrze dostępne i oferowane w szerokiej gamie kolorów. Droższe, ale bardziej prestiżowe i trwałe, są okna drewniane oraz drewniano-aluminiowe. Z kolei okna aluminiowe wybierane są często do nowoczesnych domów z dużymi przeszkleniami – to rozwiązanie o wysokiej wytrzymałości, ale też wyższej cenie.

Orientacyjne ceny okien w 2025 roku

Źródło danych: zestawienie na podstawie aktualnych cenników producentów stolarki okiennej i dystrybutorów budowlanych (2025)

Na co jeszcze uważać przy porównywaniu cen okien?

• cena w dużej mierze rośnie wraz z wielkością okna,
• kolor inny niż biały czy okleina drewnopodobna to dodatkowe 20–40%,
• wybór okna z drewna egzotycznego (meranti, dąb) to +20–50% do ceny bazowej,
• szyby o podwyższonej izolacyjności akustycznej, antywłamaniowe lub z powłokami przeciwsłonecznymi również podnoszą koszt,
• okna dachowe i przesuwne tarasowe należą do najdroższych elementów stolarki.

Warto pamiętać, że okna to inwestycja na lata – często ich koszt zwraca się w postaci niższych rachunków za ogrzewanie i wyższego komfortu mieszkania.

Okna na lata – jakie wybrać?

Stojąc przed niełatwym zadaniem, jakim jest odpowiedni wybór okien, warto zdać sobie sprawę, że jest to zakup, który posłuży nam kilkanaście lat. Tak naprawdę z okien korzystamy codziennie, niezależnie od temperatury i warunków atmosferycznych panujących na zewnątrz. To one są źródłem światła i zapewniają nam ciągły dostęp do świeżego powietrza. Dlatego tak ważne jest, aby kupując okna, nie kierować się ceną, a jakością.

Polecamy także: Jakie okna wybrać do domu energooszczędnego i pasywnego?