Dźwigar dachowy: jakie wyróżniamy i kiedy je stosujemy?
Właściwa budowa dachu w dużej mierze wpływa na funkcjonalność budynku. Kluczową rolę w tym przypadku pełni odpowiednio zaplanowana konstrukcja. Jednym z jej istotnych elementów są więźby dachowe. Warto zwrócić uwagę szczególnie na konkretny typ, jaki stanowi dźwigar dachowy. Jakie jest jego zadanie?
Budowa domu to duże przedsięwzięcie, które wymaga przeprowadzania wielu operacji. W końcu każdy element ma znaczenie zarówno dla wyglądu budynku, jak i bezpieczeństwa domowników. Jedna z istotniejszych części każdego domu, to dach. To właśnie on chroni przed czynnikami zewnętrznymi i stanowi zwieńczenie budynku. Budowa dachu nie należy jednak do najprostszych i wymaga dokładnego zaplanowania kolejnych etapów.
Jeśli zdecydowałeś się na projekt domu o dużej powierzchni, to konstrukcja jego dachu powinna uwzględniać element budowli, którym jest dźwigar dachowy. Jego zastosowanie jest wskazane również, gdy chcesz uniknąć budowy ścian wewnętrznych do podtrzymywania konstrukcji dachu. Co to jednak właściwie jest?
Czego się dowiesz?
Co to jest dźwigar dachowy?
Dźwigar dachowy to rodzaj więźby dachowej lub belki, która jest zbudowana solidniej niż standardowa kratownica w celu wsparcia konstrukcji. Jest on zazwyczaj zdolny do większych rozpiętości i przyjmowania większych obciążeń niż zwykła belka, dzięki czemu stosuje się go często jako podporę konstrukcyjną dla mniejszych belek, na przykład przy budowie mostów.
Zazwyczaj kratownica dźwigarowa jest wykonana z drewna, chociaż często stosuje się mocniejsze materiały, takie jak stal. Drugorzędną funkcją kratownicy dźwigarowej jest zapewnienie wsparcia konstrukcyjnego zarówno dachowi, jak i przylegającym ścianom.
ofe-5847238-70028 w-70028
Rodzaje dźwigarów. Od czego zależy zastosowanie?
Dźwigary dachowe są dostępne w wielu różnych stylach i konfiguracjach, co pozwala na nieograniczoną wszechstronność architektoniczną. Wyróżnia się m.in.:
- dźwigar dachowy jednospadowy – stosowany na dachach jednospadowych, które wymagają zastosowania specjalnej półki poziomej dolnej służącej do podwieszania urządzeń;
- dźwigar kratowy dachowy dwuspadowy – wybierany najczęściej w przypadku dużych obiektów, np. hal i galerii. Stosuje się go przy rozpiętościach od 10 do nawet 40 metrów;
- sprężony dźwigar dachowy – przenosi obciążenia z powierzchni dachu na słupy oraz ściany. Najczęściej produkowane są z betonu sprężonego o stałym przekroju.
Zastosowanie konkretnego rodzaju dźwigara dachowego jest zależne od typu dachu, jego kąta nachylenia, a także jego powierzchni. Zazwyczaj w przypadku domów jednorodzinnych stosowany jest sprężony dźwigar dachowy, zaś w budynkach przemysłowych, dźwigar kratowy dachowy dwuspadowy.
Z czego może być wykonany dźwigar dachowy?
Ze względu na materiał, z jakiego dźwigar dachowy został wykonany, rozróżnić można: dźwigar drewniany, dźwigar stalowy czy też dźwigar żelbetowy. To zdecydowanie najpopularniejsze typy, choć to nie koniec listy. Niekiedy stosowany bywa również dźwigar dachowy kablobetonowy. A który wybór okaże się najlepszy?
Dawniej dźwigar dachowy wykonany był z tego samego materiału co dach. W związku z tym, że przeważało budownictwo drewniane, także ten element dachu produkowany był z drewnianej belki. Z czasem jednak zaczęło się to zmieniać, gdyż okazało się, że podtrzymywanie dużych konstrukcji może wymagać solidniejszych materiałów, takich jak chociażby stal.
Dźwigar dachowy posiada prostokątny, trapezowy lub okrągły przekrój. Jednocześnie jest dość długi. Właśnie dlatego materiał, z którego jest stworzony, powinien być podatny na obróbkę. Jednocześnie wymagana jest wysoka trwałość i zdolność do utrzymywania bardzo dużych obciążeń. Z takimi zadaniami sprawnie radzą sobie również konstrukcje żelbetonowe. Dźwigary dachowe z nich wykonane tworzą konstrukcję połączoną w sztywnym układzie.
Dźwigar dachowy z drewna klejonego stosuje się zdecydowanie częściej w budownictwie mieszkalnym. Gdy mowa o budynkach użyteczności publicznej lub przemysłowych, to wówczas wybór pada przeważnie na dźwigar dachowy prefabrykowany.
Co istotne, dźwigary dachowe drewniane mogą być stosowane nie tylko w domach drewnianych. Z powodzeniem odnajdują stosowane także w domach murowanych. Dźwigary produkuje się z drewna suszonego, które następnie zostaje zaimpregnowane.
Jaki powinien być rozstaw dźwigarów dachowych? Co ile je umieszczać?
Bardzo ważne dla zachowania stabilności i trwałości konstrukcji dachu jest uzyskanie odpowiedniego rozstawu podpór stropowych. Warto zatem wiedzieć, w jakiej odległości od siebie powinny znajdować się dźwigary. Zależne jest to od ciężaru pokrycia dachu. Rozstaw dźwigarów stropowych tak naprawdę może wynosić od 1,5 do 3 metrów.
W konstrukcji jętkowej więźby dachowej rozstaw dźwigarów może być jeszcze gęstszy – co 80–120 cm, dzięki czemu stanowią one dobrą konstrukcję wsporczą pod później montowane na poddaszu użytkowym płyty gipsowo-kartonowe ścian ukośnych i sufitu podwieszonego.
Rozstaw dźwigarów w kierunku podłużnym uzależniony jest od rodzaju pokrycia dachowego oraz od tego, na ile obciążony jest pas dolny. Wynosi on zazwyczaj od 0,9 do 1,5 metra.
Ile miesięcy potrzeba, by sfinansować budowę domu 100 m2? Analiza w kontekście średniej pensji
Jakie jest znaczenie dźwigarów dla konstrukcji dachu?
Kratownice dźwigarowe są przeznaczone do przenoszenia dodatkowych obciążeń innych niż standardowe obciążenia dachowe. Obciążeniami tymi mogą być inne kratownice, które mocuje się na szczycie dźwigara lub mogą być przymocowane do boku dźwigara za pomocą wieszaków kratownicowych. Dźwigary mogą być również zaprojektowane do specjalnych zastosowań projektowych. Taka potrzeba zachodzi najczęściej w przypadku budynków przemysłowych.
Dźwigary dachowe pełnią bardzo istotną rolę, utrzymując ciężar całego dachu i przenosząc go na podpory. Zastosowanie dźwigarów o stosunkowo dużych długościach ogranicza liczbę koniecznych punktów podparcia dachu.
Domy jednorodzinne nie są zwykle budowane o stropach strunobetonowych i przeważnie wykorzystywane są w nich dźwigary drewniane. Dzięki temu zyskuje się pewność, że konstrukcja dachu jest stabilna i wytrzymała, co gwarantuje bezpieczeństwo domownikom.
Jaki profil na dźwigar dachowy?
To, jaki profil na dźwigar dachowy powinien zostać zastosowany, zależy od rodzaju dachu i jego powierzchni. W tej kwestii warto poradzić się eksperta.
Co jeszcze warto wiedzieć? Dźwigary dachowe nie muszą być wykonywane bezpośrednio na miejscu budowy. Istnieje możliwość zakupu gotowych elementów, które są wykonywane na podstawie wybranego pokrycia dachowego i przewidywanego obciążenia dachu. Taki proces sprawia, że zużycie drewna jest mniejsze, co przekłada się na atrakcyjniejszą cenę, ale i szybszy montaż dachu.
Dźwigar dachowy to niezwykle istotny element w konstrukcji dachu, który odpowiada za jej stabilność. I to w przypadku domów jednorodzinnych, jak również innych budynków. Przeważnie od jego przeznaczenia i powierzchni zależy wybór konkretnego rodzaju kratownicy. Jest to jednak kwestią, którą powinny zająć się specjaliści.
Polecamy także inne nasze powiązane artykuły:
- Ile kosztuje budowa dachu w 2023 i jak przebiega?
- Dach naczółkowy. Jak wygląda taka konstrukcja dachu?
- Ile kosztuje więźba dachowa w 2023 roku?
Dodano: 21.10.2021 | Zaktualizowano: 26.07.2023
Autor artykułu
Zobacz profil
Zobacz inne artykuły tego autora