Czynniki chłodnicze w pompach ciepła. Jaki dobrać do naszej pompy?

Zakup pompy ciepła to bez wątpienia duża inwestycja i krok w kierunku niezależności energetycznej oraz sporych oszczędności. Podczas wyboru odpowiedniego rozwiązania powinieneś zwrócić uwagę nie tylko moc i funkcje urządzenia, ale także czynnik chłodniczy.

Pompa ciepła będzie dzięki niemu działać efektywnie oraz niezawodnie na przestrzeni wielu lat. Warto więc przyjrzeć się bliżej poszczególnym opcjom, ponieważ różnią się one pod względem efektywności, kosztów eksploatacji oraz wpływu na środowisko naturalne. 

Jakie jest zadanie czynnika chłodniczego w pompie ciepła?

Zanim podejmiesz decyzję o zakupie konkretnej pompy ciepła, musisz dowiedzieć się, co to jest czynnik chłodniczy. Określany również mianem chłodziwa, pełni bardzo ważną rolę – bierze udział w procesie wymiany ciepła.

Podczas wrzenia odbiera ciepło z dolnego źródła (powietrza, gruntu lub wody), a następnie, w trakcie skraplania, oddaje je do górnego źródła (instalacji grzewczej). W praktyce to właśnie czynnik chłodzący pompy ciepła stanowi nośnik energii cieplnej i umożliwia urządzeniu efektywne ogrzewanie albo chłodzenie.

Ile jest czynnika w pompie ciepła? Wszystko zależy od rodzaju urządzenia oraz samego chłodziwa – producenci dbają o to, by jego ilość zawsze była odpowiednia, a dzięki szczelności całej instalacji użytkownik nie musi go uzupełniać czy wymieniać.

Pompa ciepła typu powietrze-woda. Jak działa i czy jest opłacalna?

Jakie czynniki chłodnicze są najczęściej stosowane w pompach?

Istnieje wiele rodzajów czynników chłodniczych. Mogą mieć one formę gazową oraz ciekłą, a do tego różnią się efektywnością. Co więcej, od rodzaju zastosowanego czynnika chłodniczego zależy w dużej mierze cena samego urządzenia, a każdy z nich może inaczej oddziaływać na środowisko naturalne. Oto zestawienie najpopularniejszych chłodziw – zapoznając się z nimi bliżej, łatwiej będzie Ci podjąć decyzję o zakupie konkretnego modelu pompy ciepła.

Czynnik chłodniczy R410A w pompach ciepła

Czynnik R410A jest jednym z najczęściej stosowanych w pompach ciepła. Przed kilkunastoma laty zastąpił czynniki R12 i R22, które zostały wycofane ze względu na swoją toksyczność. Stosuje się go nie tylko w pompach ciepła, ale również w klimatyzatorach – może być z powodzeniem wykorzystywany w tych urządzeniach grzewczych, chłodniczy oraz klimatyzacyjnych, których temperatura parowania wynosi od -70°C do 40°C.

Czynnik R410A jest niepalny, niewybuchowy i w aż 50% składa się z czynnika R32, dzięki czemu posiada bardzo dobre właściwości termodynamiczne. Niestety, choć nie zagraża on ludziom, wykazuje się dość dużą szkodliwością środowiskową, która została potwierdzona wysokim współczynnikiem GWP (Global Warming Potential).

Czym różnią się pompy ciepła pracujące na czynniku R410A od pomp ciepła wykorzystujących czynnik R134A? Przede wszystkim wpływem na środowisko naturalne – R410A posiada wartość GWP=2088 (1 kg uwolniony do atmosfery wpływa na efekt cieplarniany w taki sam sposób, jak 2088 kg CO2), zaś R134A ma GWA=1430.

Czynnik chłodniczy R32 w pompach ciepła

Czynnik R410 A, ze względu na wysokie GWP, jest coraz częściej zastępowany przez inne chłodziwa, takie jak R32. Co to jest czynnik R32? To difluorometan, który jeszcze do niedawna stosowany był przede wszystkim w klimatyzatorach, a od kilku lat wykorzystuje się go również w nowoczesnych pompach ciepła.

Od R410A różnią go przede wszystkim lepsze właściwości termodynamiczne, a także większa lepkość. Dzięki temu pozwala uzyskiwać wyższe temperatury zasilania oraz sprawność. W praktyce oznacza to, że potrzeba go mniej, by pompa ciepła osiągnęła optymalną moc. Co więcej, jego GWP wynosi 675, dzięki czemu jest o wiele mniej szkodliwy dla środowiska naturalnego.

Czy gaz R32 jest palny? Według ISO 817 został on sklasyfikowany w grupie A2L, co oznacza niski stopień palności. Jest to bardzo dobra wiadomość, ponieważ żadne źródło, poza otwartym ogniem, nie jest w stanie zainicjować zapłonu czynnika chłodniczego R32.

Sprawdź nasze projekty domów parterowych!

Dom przy Bukowej 11

3 290 zł

3 290 zł

Dostępny D45 wariant II

4 499 zł

4 499 zł

House 25

4 620 zł

4 620 zł

Projekty domów parterowych

Czynnik R290 w Pompach ciepła

Coraz popularniejszym rozwiązaniem jest propan, który od wielu lat wykorzystywany jest w chłodnictwie. Co to jest czynnik R290? To bezwonny i bezbarwny związek organiczny, który wchodzi w skład gazu ziemnego. Cechują go bardzo dobre właściwości termodynamiczne, dzięki czemu zapewnia wysoką sprawność pompom ciepła – również przy niskich temperaturach zewnętrznych. W efekcie stosuje go rosnąca liczba producentów.

To jednak nie wszystko. Za stosowaniem czynnika chłodzącego R290 przemawia również jego niski współczynnik GWP=3, dzięki czemu nie przyczynia się on do powstawania efektu cieplarnianego i tym samym jest bezpieczny dla środowiska naturalnego.

Koszt montażu i eksploatacji pompy ciepła dla domu 100 m2. Czy jest opłacalna?

Który czynnik w pompie ciepła jest lepszy?

Jeżeli zastanawiasz się, jaki czynnik lepszy: R32 czy R410A, odpowiedź może być tylko jedna – R32. Jak wspomnieliśmy wcześniej, posiada on lepsze właściwości termodynamiczne oraz niższy współczynnik GWP, dzięki czemu z jednej strony pozwala osiągnąć pompie wyższą sprawność, a z drugiej jest bezpieczniejszy dla środowiska naturalnego.

Co zamiast R32? Jeszcze lepszym rozwiązaniem, ze względu na ekologiczność, wydaje się być czynnik R290. Dzięki minimalnemu GWP nie przyczynia się on do powstawania efektu cieplarnianego, a do tego posiada doskonałe właściwości termodynamiczne. Warto jednak pamiętać, że jest on łatwopalny, dlatego należy obchodzić się z nim bardzo ostrożnie.

Kliknij baner i poznaj naszą ofertę!

Czy czynnik ciepła w pompie można wymienić na inny?

Tak, w wielu przypadkach jest to jak najbardziej możliwe. Warto jednak dokładnie zapoznać się z informacjami na temat posiadanego modelu pompy ciepła albo skontaktować się z producentem. Dzięki temu dowiesz się, czy można zamienić R410A czynnikiem R32 albo innym (nie zawsze jest to możliwe, ponieważ niektóre czynniki nie spełnią wymagań konkretnego systemu).

Pamiętaj również o tym, że wymianę chłodziwa należy zlecić specjaliście z uprawnieniami f-gazowymi, który specjalizuje się w pompach ciepła. Samodzielne podejmowanie się tego zadania nie jest zalecane, ponieważ cały proces wymaga bardzo dokładnego opróżnienia układu chłodzenia, a następnie dodania czynnika o właściwych parametrach.

Ile kosztuje wymiana czynnika w pompie ciepła? Kilkaset złotych. W zależności od lokalizacji, posiadanego urządzenia oraz doświadczenia fachowców, zapłacisz 300-600 zł.

Na czym polega taktowanie pompy ciepła i jak mu przeciwdziałać?

Dyrektywa UE o f-gazach w pompach ciepła. Jaki ma wpływ na czynniki chłodnicze?

Zgodnie z planami Unii Europejskiej, od 2026 roku stosowanie niektórych czynników f-gazowych w pompach ciepła będzie niemożliwe. Ma to na celu wyeliminowanie emitowanych przez nie fluorowanych gazowych związków węgla, które przyczyniają się do powstawania efektu cieplarnianego i są szkodliwe dla środowiska naturalnego.

Wprowadzone zmiany dotyczyć będą jednak wyłącznie nowych pomp ciepła, które zostały dopiero wprowadzone do obrotu. Jeżeli więc posiadasz tego rodzaju urządzenie, bez obaw – nie będziesz musiał go wymieniać. Co więcej, nowe przepisy dotyczyć będą zakazu sprzedaży wyłącznie tych pomp ciepła, w których zastosowano współczynnik GWP równy lub wyższy niż 150.

• Czy R32 jest F-gazem? Tak, podobnie jak R410A. Można więc założyć, że ich stosowanie w nowych pompach ciepła będzie od 2026 roku zakazane.