Presostat – czym jest i jak działa presostat?

Od chwili znalezienia projektu domu, do momentu jego realizacji i późniejszego wykończenia obiektu pod klucz, przyjdzie Ci podjąć wiele decyzji, które będą rzutować na funkcjonalność inwestycji.

Każdego dnia będziesz więc zgłębiać wiedzę na temat urządzeń, o których istnieniu nie miałeś wcześniej pojęcia. Jeśli zastanawiasz się, do czego właściwie służy presostat i czy jest Ci potrzebne to urządzenie w domu, to przeczytaj nasz artykuł do końca, a wszystkiego się dowiesz.

Presostat – co to jest?

Zacznijmy od początku, czyli od wyjaśnienia, co to jest presostat. Istnieje spora szansa, że już słyszałeś o tym urządzeniu, ale określane ono wtedy było mianem czujnika ciśnieniowego.

Presostat mierzy różnicę ciśnień i odłącza elektryczność w chwili, gdy ciśnienie osiągnie pewną z góry ustaloną wartość. W praktyce może to nastąpić w dwóch przypadkach – gdy ciśnienie przekroczy wymaganą wartość, jak również wtedy, gdy będzie niższe niż potrzeba.

Budowa presostatu jest dość prosta. Wyposażony jest w dwa przewody ciśnieniowe i ma przyłączone od jednego do trzech przewodów elektrycznych. Najważniejszym elementem presostatu jest przekaźnik. Może być on mechaniczny lub elektryczny. Stan przekaźnika zależy od wielkości różnicy ciśnień w przewodach ciśnieniowych w instalacji.

Warto jeszcze dodać, że istnieją normy europejskie, które regulują wszelkie kwestie związane z presostatem. Najważniejszą z nich jest norma PN-EN 60947-4-5 – to w niej znaleźć można m.in. wymagania dotyczące wymaganych warunków elektrycznych.

Presostat – ile kosztuje?

Średnia cena presostatu nie jest wysoka i wynosi ok. 50 zł. Na rynku są zarówno urządzenia, za które trzeba zapłacić nie więcej niż 30 zł, jak i takie, których cena oscyluje wokół 100 zł. Presostaty różnią się bowiem między sobą choćby typem przełączania styków, systemem działania czy rodzajem przyłącza elektrycznego. W każdej kategorii można jednak znaleźć zarówno droższe, jak i tańsze propozycje. Wystarczy tylko dobrze poszukać.

Presostat – jak działa?

Budowa presostatu jest Ci już znana, więc omówmy sobie teraz działanie tego urządzenia. Nie jest ono wbrew pozorom zbyt skomplikowane. W urządzeniu znajdują się dwa styki. Jeśli dojdzie do sytuacji, że ciśnienie wykroczy poza odgórnie ustalone normy, owe styki wywołają zwarcie elektryczne.

Zjawisko zwarcia elektrycznego jest bezpośrednio związane z ciśnieniem, którego poziom jest weryfikowany przy dwóch podłączonych przewodach ciśnieniowych – wlotowym i wylotowym.

Sprawdź też: Termostat grzejnikowy - czym jest i jak prawidłowo ustawić?

Presostat – gdzie może być stosowany?

Zastosowanie wyłączników ciśnieniowych jest dość szerokie. Presostaty można wykorzystać do:

• stabilizacji ciśnienia w hydroforach – presostat do hydroforu może włączać i wyłączać pompę w celu zapewnienia jej efektywnego działania, jak również włączać alarm w sytuacji niebezpiecznej.
• kontroli stanu filtrów powietrza – presostat w filtrze powietrza ma dwa przewody ciśnieniowe, które są podłączone po obu jego stronach. Gdy spadek ciśnienia na filtrze przekroczy ustalony poziom, nastąpi przełączenie styków, co z kolei uruchomi alarm.
• kontroli pracy wentylatorów – presostat klimatyzacji czy wentylatora podłączony jest zarówno przed urządzeniem, jak i za nim. Jeśli dojdzie do awarii sprzętu, różnica ciśnień pomiędzy punktami pomiaru spadnie, co spowoduje przełączenie styków, a to z kolei skutkować będzie wyłączeniem urządzenia i uruchomieniem sygnalizacji alarmowej.
• kontroli poziomu wody w zmywarkach i pralkach – presostat wody mierzy poziom wody pobieranej przez urządzenie. Kiedy zostanie osiągnięty ustalony poziom, wyłącznik przerywa pobór wody i uruchamia inne urządzenia wykonawcze. Ten rodzaj presostatu często nazywane jest hydrostatem.

Na co zwrócić uwagę przed kupnem presostatu?

Kluczowe znaczenie ma to, do czego ma służyć dany presostat. Od przeznaczenia uzależnić trzeba bowiem wybór konkretnego rodzaju. Bo jak się okazuje, na rynku są presostaty różnego typu.

Pierwszy podział dotyczy sposobu przełączania styków. Decyduje on o tym, kiedy czujnik doprowadza do zmiany pozycji styków, innymi słowy – kiedy następuje zwarcie. W zależności od typu przełączania styków wyróżnić można:

• presostaty automatyczne – moment wystąpienia zwarcia zależy od wartości nastawu. Urządzenia tego typu znajdują zastosowanie w instalacjach, w których ciśnienie powinno znajdować się na stałym poziomie.
• presostaty z resetem minimum – styki przełączane są w chwili, gdy ciśnienie spada poniżej określonego poziomu. Taki czujnik montuje się w instalacjach, w których spadek ciśnienia mógłby doprowadzić do sytuacji niebezpiecznej lub awarii, a wznowienie działania instalacji wymaga ręcznego nastawienia.
• presostaty z resetem maksimum – przełączenia styków następuje w momencie wzrostu ciśnienia powyżej ustawionej wcześniej wartości. Wyłącznik ciśnieniowy tego rodzaju zabezpiecza instalacje przez niebezpiecznymi sytuacjami. Wznowienie działania następuje dopiero po ręcznej interwencji.

Presostaty można sklasyfikować również ze względu na charakter systemu działania. W tej kategorii występują dwa rodzaje presostatów, a mianowicie:

• presostat mechaniczny – wyposażony w mechaniczny przełącznik ciśnienia, który w momencie zmiany położenia styków przesyła impuls elektryczny, a więc jego działanie jest dość proste. Może być wyposażony w ochronę przeciwwybuchową, a kwestię konieczności jej montażu regulują właściwe przepisy.
• presostat elektryczny – zaopatrzony w elektryczny czujnik ciśnienia, a nierzadko także wyświetlacz informujący o aktualnym poziomie ciśnienia.

Ostatnia kategoria obejmuje rodzaj przyłącza elektrycznego. W sklepach napotkać można urządzenia dwóch typów:

• presostaty 1-fazowe – urządzenia o prostej budowie, znajdują zastosowanie w klasycznych systemach hydroforowych.
• presostaty 3-fazowe – urządzenia bardziej rozbudowane, mogą być wykorzystywane w bardziej rozbudowanych systemach pomp.

Presostat – jaki wybrać?

Zastanawiasz się, jakie urządzenie kupić do domu: zwykły presostat różnicowy, czy może unowocześniony presostat elektroniczny? Zarówno jeden, jak i drugi, sprawdzi się tak samo dobrze.

Mechanika działania tego pierwszego jest nieco prostsza, przez co uważany jest on za urządzenie niezawodne. Z kolei model elektryczny pokazuje wartość aktualnego ciśnienia oraz daje możliwość dokładniejszego programowania. W domach jednorodzinnych zdecydowanie częściej zastosowanie znajdują presostaty 1-fazowe niż modele 3-fazowe.

Jak podłączyć presostat?

Ogromne znaczenie przy instalacji presostatu ma schemat podłączenia, dlatego w pierwszej kolejności zapoznaj się z nim. Przeczytaj także dołączoną do urządzenia instrukcję. To, jak podłączyć presostat do kompresora w dużej mierze zależy bowiem od modelu tego pierwszego.

Miej na uwadze, że każdy z producentów stosuje własne oznaczenia i symbole, więc mogą się one różnić pomiędzy presostatami. Nie sugeruj się zatem oznaczeniami, które gdzieś już widziałeś, a jedynie tymi pochodzącymi ze schematu podłączenia. Jeśli zajdzie taka konieczność, nie wahaj się poprosić o pomoc w podłączeniu presostatu specjalistę.

Jak wyregulować presostat?

Sposób regulacji presostatu zależy od typu urządzenia, każdy rodzaj ma bowiem inny system. Ogólna zasada działania jest taka, że ciśnienie górne oraz dolne reguluje się osobno. Zatem bez problemu można dopasować ciśnienie minimalne, jak również ciśnienie maksymalne, które powoduje zmiany w działaniu instalacji.

Presostat – regulacja. W presostatach mechanicznych ustawienia reguluje się, przekręcając do odpowiedniego poziomu dwie śrubki. Jedna odpowiada za normę ciśnienia górnego, a druga dolnego.

W przypadku presostatów elektrycznych sprawa jest nieco prostsza. Urządzenia tego typu mają ekran z programatorem, na którym ustawia się odpowiedni poziom norm ciśnienia po obu stronach układu. Wystarczy zatem postępować według instrukcji producenta presostatu.

Podczas regulacji presostatu trzeba pamiętać, że ustawione wartości nie powinny być mniejsze ani większe od tych, jakie zaleca producent instalacji, zwykle pompy. Jeśli zdecydujesz się ustawić wskazania według własnego uznania, może przyczynić się to do wystąpienia dużych strat energetycznych i przewymiarowania funkcjonowania urządzenia.

Przeczytaj także: Zawór zwrotny – jak działa i gdzie montowany jest zawór zwrotny?