Pierwsze klucze – co ogłoszenie programu oznacza dla inwestorów?

W artykule:

• Czy "Pierwsze klucze" będzie skuteczną receptą na kłopoty mieszkaniowe?
• Co już wiemy o programie "Pierwsze klucze"?
• Limity cen na zakup własnego mieszkania lub budowę domu
• Program zawiera ambitny plany wsparcia budownictwa społecznego i socjalnego
• Co program "Pierwsze klucze" oznacza dla osób planujących budowę domu?
• Jak przygotować się do skorzystania z programu?
• Jak będą wyglądać dopłaty w programie "Pierwsze klucze"?
• Budownictwo indywidualne i społeczne zasługuje na wsparcie władz
• Najpopularniejsze pytania o program mieszkaniowy "Pierwsze klucze"

Utrzymujące się wysokie ceny nieruchomości, ograniczona dostępność kredytów hipotecznych, wysokie koszty najmu i niewystarczająca liczba mieszkań socjalnych sprawiają, że zakup własnego mieszkania lub budowy wymarzonego domu nadal pozostaje poza zasięgiem większości Polaków. Czy inwestorzy, których interesuje budowa domu, skorzystają z zapowiadanego programu "Pierwsze klucze"?

Czy "Pierwsze klucze" będzie skuteczną receptą na kłopoty mieszkaniowe?

W odpowiedzi na piętrzące się wyzwania Ministerstwo Rozwoju i Technologii zaprezentowało założenia programu, który ma pomóc Polakom w nabyciu pierwszego mieszkania lub w budowie domu. "Pierwsze klucze" to element pakietu działań ukierunkowanych na rozwój mieszkalnictwa w Polsce pod nazwą „Klucz do mieszkania”. Wsparcie obejmie wyłącznie transakcje na rynku wtórnym i inwestycje indywidualne z wyłączeniem nowych mieszkań od deweloperów.

Kluczowe mechanizmy programu, jak limity cenowe czy restrykcje dotyczące minimalnego czasu posiadania nieruchomości przed sprzedażą mają ograniczyć spekulacje i skierować pomoc do naprawdę potrzebujących. Czy nowy model wsparcia okaże się skuteczniejszy niż poprzednio proponowane rozwiązania?

Sprawdź również: Domy w cenie mieszkania odpowiedzią na wysokie ceny na rynku nieruchomości

Co już wiemy o programie "Pierwsze klucze"?

Główną nowością jest to, że program mieszkaniowy "Pierwsze klucze" obejmuje dofinansowanie zakupu mieszkań i domów wyłącznie z rynku wtórnego. Nowe inwestycje deweloperskie nie są objęte wsparciem - żadna część funduszy nie trafi więc do deweloperów.

Warto podkreślić, że ograniczenia te nie dotyczą inwestorów indywidualnych planujących budowę domu, bo program przewiduje wsparcie przy zakupie działki i pomoc w sfinansowaniu budowy własnego domu.

Polecamy: 12 rzeczy, na jakie musisz zwrócić uwagę wybierając działkę

Drugą ważną zmianą jest wprowadzenie zapisu, że osoba sprzedająca nieruchomość musi być jej właścicielem od co najmniej 5 lat. Moim zdaniem to dobre posunięcie, które utrudni skorzystanie z programu przez flipperów.

Pewne moje wątpliwości budzi warunek wykluczający z programu "Pierwsze klucze" posiadaczy ponad połowy innej nieruchomości. Taki zapis z jednej strony zapewnia, że wsparcie trafi do osób faktycznie potrzebujących pierwszego lokum, z drugiej jednak wyklucza rodziny, które chcą poprawić swoją sytuację mieszkaniową.

Limity cen na zakup własnego mieszkania lub budowę domu

W mediach pojawiają się też informacje o limitach ceny za metr kwadratowy nieruchomości objętych programem. Maksymalna kwota ma wynosić 10 000 zł/m², wyjątkiem jest pięć największych i najdroższych miast, dla których granicę ustalono na 11 000 zł/m². Projekt przewiduje też możliwość podniesienia tych limitów przez samorządy gminne, aby dostosować je do realiów lokalnego rynku.

Autorzy programu "Pierwsze klucze" jako jeden z głównych celów wskazują wsparcie dla budownictwa indywidualnego - głównie zakup mieszkania. Program przewiduje też pomoc dla osób planujących zakup działki i budowę domu metodą gospodarczą. Jednak na bardziej szczegółowe informacje o wysokości i zasadach udzielenia tego wsparcia będziemy musieli jeszcze zaczekać.

Sprawdź aktualne koszty budowy: Ile kosztuje budowa domu?

Program zawiera ambitny plany wsparcia budownictwa społecznego i socjalnego

Rząd planuje w tym roku przeznaczyć co najmniej 2,5 mld zł na rozwój mieszkań komunalnych i społecznych. Celem jest budowa co najmniej 8 000 nowych mieszkań socjalnych oraz wsparcie dla Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych (SIM) i Towarzystw Budownictwa Społecznego (TBS), aby zwiększyć dostępność lokali dla osób o niższych i średnich dochodach.

Moim zdaniem budownictwo indywidualne, społeczne i socjalne w Polsce potrzebuje wsparcia ze strony państwa. Jednak pieniądze, które w znacznej mierze pochodzą z naszych podatków, powinny trafić do osób, które są gotowe wziąć sprawy we własne ręce i zabezpieczyć godne warunki mieszkaniowe swoim najbliższym. Bo kto lepiej niż oni wykorzysta dostępne środki?

Co program "Pierwsze klucze" oznacza dla osób planujących budowę domu?

Program "Pierwsze klucze" oferuje kilka istotnych korzyści dla osób planujących budowę własnego domu. Już teraz wiadomo, że do programu mogą przystąpić osoby planujące zakup działki i budowę domu, co odróżnia go od wcześniejszych propozycji koncentrujących się raczej na rynku mieszkaniowym.

Zapowiadane wsparcie ma dotyczyć zakupu działki budowlanej i budowy domu metodą gospodarczą, czyli realizacji inwestycji we własnym zakresie, bez udziału dewelopera.

Szukasz wymarzonego domu? Sprawdź: Projekty domów tanich w budowie

Wykluczenie z programu deweloperów oznacza większą dostępność działek. Ponieważ program "Pierwsze klucze" nie wspiera rynku pierwotnego, środki będą lepiej ukierunkowane na wsparcie osób, które chcą samodzielnie budować dom. Wymaga, aby sprzedający nieruchomość był jej właścicielem co najmniej 5 lat, co ogranicza możliwości szybkiego odsprzedawania działek przez spekulantów. To zapewne przełoży się na większą dostępność i niższe ceny gruntów.

Autorzy projektu "Pierwsze klucze" przewidzieli limity cenowe na zakup mieszkania. Jednak samorządy będą miały możliwość dostosowania ich do realiów lokalnego rynku nieruchomości. To słuszna decyzja, która powinna pomóc w lepszym dopasowaniu programu do rzeczywistych cen w poszczególnych regionach kraju.

Polecamy: Jak wybrać najlepszy kredyt hipoteczny na budowę domu?

W przeciwieństwie do rynku wtórnego, gdzie warunkiem skorzystania z programu jest określony czas posiadania nieruchomości przez sprzedającego, dla osób budujących domy od zera nie ma ograniczeń czasowych. Oznacza to większą swobodę w wyborze lokalizacji i warunków przez inwestorów indywidualnych.

Dzięki wsparciu zakupu działki i budowy domów jednorodzinnych oraz działaniom mającym na celu wyeliminowanie z programu deweloperów i flipperów, program "Pierwsze klucze" może stanowić realne wsparcie dla osób, które chcą budować swój dom lub planują zakup mieszkania. Dotyczy to zwłaszcza inwestorów planujących budowę metodą gospodarczą.

Sprawdź:

• Domy jednorodzinne dla czteroosobowego gospodarstwa domowego: projekty domów dla rodziny 2+2
• Domy jednorodzinne dla trzyosobowego gospodarstwa domowego: projekty domów dla rodziny 2+1

Jak przygotować się do skorzystania z programu?

Osoby planujące budowę dom powinny już teraz rozpocząć przygotowania, aby zwiększyć swoje szanse na otrzymanie dofinansowania z programu "Pierwsze klucze".

Warto już teraz:

• na bieżąco śledzić informacje dotyczące programu,
• sprawdzić swoją zdolność kredytową i zgromadzić niezbędny wkład własny,
• wybrać odpowiednią działkę budowlaną,
• przygotować projekt budowlany zgodny z wymogami programu,
• załatwić formalności i zdobyć zezwolenia związane z budową.

Przyszli inwestorzy muszą pamiętać, że pozwolenie na budowę jest niezbędne do rozpoczęcia procedury ubiegania się o kredyt hipoteczny. Oznacza to, że już teraz warto zacząć poszukiwania odpowiedniego projektu domu.

Ważne informacje dla planujących budowę: Zmiany w zasadach wydawania Warunków Zabudowy po 1 stycznia 2026

Jak będą wyglądać dopłaty w programie "Pierwsze klucze"?

Według serwisu money.pl (13.02.2025 r.), dopłaty do kredytów będą uzależnione od liczby osób w gospodarstwie domowym. Celem jest obniżenie oprocentowania kredytów z systemem rat malejących do 1,5%. Dzięki temu miesięczne raty mają być zbliżone do tych, jakie obowiązują w kredytach rynkowych o oprocentowaniu 4,5-5,5%.

Kryterium dochodowe wskazane przez money.pl (13.02.2025r.) - dochód miesięczny netto:

• 6 500 zł dla jednoosobowego gospodarstwa domowego,
• 11 000 zł dla dwuosobowego gospodarstwa domowego,
• 14 500 zł dla trzyosobowego gospodarstwa domowego,
• 18 500 zł dla czteroosobowego gospodarstwa domowego,
• 21 000 zł dla pięcioosobowego gospodarstwa domowego.

Inne źródła w późniejszych publikacjach (26.02.) podają, że limity te mogą być nieco odmienne:

• 9 500 zł dla dwuosobowego gospodarstwa domowego,
• 15 500 zł dla gospodarstw wieloosobowych.

Limitowana ma być również liczba wydawanych zgód na skorzystanie z programu, analogicznie do zapowiadanego wcześniej Kredytu naStart. W przypadku "Pierwszych kluczy" jest mowa o 10 tys. wniosków na kwartał.

Budownictwo indywidualne i społeczne zasługuje na wsparcie władz

Dobrze będzie przeanalizować oferty działek, sprawdzić swoją zdolność kredytową, by być gotowym na złożenie wniosku o dofinansowanie, gdy tylko program "Pierwsze klucze" zostanie oficjalnie uruchomiony. Trudno dziś przewidzieć, kiedy to się stanie, jednak nowa inicjatywa rządu wydaje się mieć większe poparcie społeczne niż wcześniejsze "kredyt na Start".

Moim zdaniem budownictwo indywidualne, społeczne i socjalne w Polsce potrzebuje wsparcia ze strony państwa. Jednak pieniądze, które w znacznej mierze pochodzą z naszych podatków, powinny trafić do osób, które są gotowe wziąć sprawy we własne ręce i zabezpieczyć godne warunki mieszkaniowe swoim najbliższym. Bo kto lepiej niż oni wykorzysta dostępne środki?

Wojciech Rynkowski

Ekspert Extradom.pl

Najpopularniejsze pytania o program mieszkaniowy "Pierwsze klucze"

Kiedy zostanie uruchomiony program "Pierwsze klucze"?

Planowane uruchomienie programu ma nastąpić w drugiej połowie 2025 roku.

Jakie są główne założenia programu "Pierwsze klucze"?

Program "Pierwsze klucze" to program wsparcia zakupu mieszkań i domów z rynku wtórnego oraz budowy domu metodą gospodarczą, skierowany do osób, które nie posiadają własnej nieruchomości. Ma na celu ograniczenie spekulacji na rynku nieruchomości poprzez wykluczenie z programu deweloperów i flipperów.

Kto może skorzystać z programu "Pierwsze klucze"?

Program jest skierowany dla osób, które nigdy nie posiadały własnego mieszkania lub domu. Dotyczy to również tych, którzy nabyli nieruchomość w drodze dziedziczenia lub darowizny, ale ich udział nie przekracza 50%.

Czy program obejmuje zakup mieszkań z rynku pierwotnego?

Nie, wsparcie dotyczy wyłącznie zakupu mieszkań i domów z rynku wtórnego. Zakup od deweloperów nie jest objęty programem.

Czy program wspiera budowę domu?

Tak, program przewiduje wsparcie dla osób planujących budowę pierwszego domu metodą gospodarczą, czyli samodzielnie zarządzając procesem budowy.

Jakie są wymagania dotyczące roku budowy nieruchomości?

Nieruchomość, którą chcesz nabyć, musi być oddana do użytku co najmniej 5 lat wcześniej, a jej dotychczasowy właściciel powinien posiadać ją od minimum 3 lat. Ma to na celu wykluczenie zakupu od tzw. flipperów.

Czy istnieją limity cenowe dla nieruchomości objętych programem?

Tak, wprowadzono limit ceny za metr kwadratowy:

• do 10 tys. zł, a w miastach takich jak Warszawa, Gdańsk, Kraków, Poznań i Wrocław,
• do 11 tys. zł.

Gminy mają możliwość ustalania własnych limitów cenowych.

Jakie są kryteria dochodowe uczestnictwa w programie?

Uczestnicy muszą spełniać określone kryteria dochodowe, które będą ustalane ustawowo. Szczegółowe informacje na temat progów dochodowych zostaną opublikowane po pełnym wdrożeniu programu.

Czy można skorzystać z programu, jeśli posiadało się wcześniej nieruchomość?

Program jest skierowany do osób, które nie miały i nie posiadają własnego mieszkania bądź domu. Wyjątkiem są osoby, które nabyły nieruchomość w drodze dziedziczenia lub darowizny, ale posiadają udział nie większy niż 50%.