Licznik dwukierunkowy. Jak go odczytać i jak on działa?

Instalacja fotowoltaiki na dachu czy gruncie na swojej posesji, a także na posesji firmowej, to dobry sposób na dostarczanie energii do zasilania urządzeń znajdujących się w budynku, ale nadmiar wyprodukowanego prądu przekazywany jest do sieci.

By wiedzieć, jaka część wyprodukowanej energii jest w domu zużywana, a jaka trafia do przedsiębiorstwa energetycznego, konieczne jest wykorzystanie licznika dwukierunkowego. Zobacz, jak czytać licznik dwukierunkowy. Jaka jest jego dokładna rola w całym układzie PV i jak interpretować znajdujące się na nim oznaczenia?

Czym jest i jak działa licznik dwukierunkowy?

Instalacja fotowoltaiczna pozwalająca na czerpanie energii odnawialnej ze słońca i przekształcanie jej na prąd zdolny do zasilania urządzeń domowych składa się z wielu różnych elementów. Jednym z nich jest dwukierunkowy licznik prądu. Jak wygląda licznik dwukierunkowy i czym on właściwie jest? To niezbędna część instalacji fotowoltaicznej, a jego rola jest w niej nieoceniona. Bez dwukierunkowego licznika energii nie ma możliwości, by panele PV pracowały i produkowały energię.

Już sama jego nazwa świadczy o tym, że dwutorowo. Odpowiada on za zliczanie pobranego z sieci energetycznej prądu i prądu przekazywanego do niej, który został wyprodukowany przez panele fotowoltaiczne.

Każdy prosument instalujący w swoim domu czy w firmie fotowoltaikę musi mieć zamontowany licznik dwukierunkowy. Na podstawie licznika dwukierunkowego prosumenci mogą rozliczać się ze zużycia prądu z zakładem energetycznym, zgodnie z zasadami, jakie zostały opisane w ustawie o OZE – odnawialnych źródłach energii.

Coraz częściej dotychczasowe liczniki dwukierunkowe zastępowane są przez inteligentne urządzenia, które dokonują pomiaru aktualnego zużycia energii, ale jednocześnie zdalnie mogą przesyłać takie dane bezpośrednio do dostawcy prądu. Automatycznie pozwala to uniknąć ręcznego szacowania wykorzystania energii i na wygodne rozliczanie się za rzeczywiste zużycie prądu w przedsiębiorstwie czy w gospodarstwie domowym.

Jaką moc instalacji fotowoltaicznej wybrać? Ile będzie nas kosztowała?

Czy instalacja fotowoltaiczna może nie mieć licznika dwukierunkowego?

Nie, nie ma takiej możliwości, by funkcjonowała instalacja fotowoltaiczna bez licznika dwukierunkowego. To niezgodne z obowiązującym prawem. Jest on niezbędny do prawidłowego rozliczania prądu pobranego i oddanego do sieci. Za montaż licznika dwukierunkowego energii odpowiada zakład energetyczny.

Brak licznika dwukierunkowego oznaczałby, że dodatkowa energia, jaką wytwarzają panele fotowoltaiczne, byłaby przekazywana do sieci i zliczana jako pobrana, jeśli w domu danej osoby zamontowany byłby jedynie licznik jednokierunkowy. W rezultacie zamiast oszczędzać dzięki korzystaniu z odnawialnych źródeł, prosument musiałby płacić wysokie rachunki.

Gdy pojawia się potrzeba wymiany licznika na dwukierunkowy, wystarczy to zgłosić do operatora sieci. Odbiorca nie będzie ponosił żadnych dodatkowych kosztów za dokonanie takiej wymiany. Wystarczy, że wyśle wniosek o zainstalowanie licznika z wymaganymi załącznikami do zakładu energetycznego, będącego operatorem sieci w miejscu jego zamieszkania.

Zgodnie z ustawą o OZE musisz poinformować operatora systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej o terminie przyłączenia mikroinstalacji na 30 dni przed planowanym przyłączeniem.

Czy fotowoltaika opłaca się w 2023 roku? Obliczamy!

Oznaczenia na liczniku dwukierunkowym

Oznaczenia licznika dwukierunkowego powinny być zgodne z kodami OBIS. Jak czytać licznik dwukierunkowy? Kody wykorzystywane w tym systemie wyglądają następująco:

• Kod 0.0.3 – nazwa licznika,
• Kod 0.1.0 – licznik okresów rozliczeniowych,
• Kod 0.1.2 – data i czas okresu rozliczeniowego,
• Kod 1.8.0 lub 1.8.0.0 – wielkość całkowitego zużycia energii, które należy rozumieć jako ilość kWh pobranych z sieci (jeśli masz taryfę jednostrefową) lub suma zużycia energii elektrycznej we wszystkich strefach (jeśli masz taryfy G12, G12w i inne). Dla tych taryf dodatkowo na liczniku mogą znaleźć się takie kody, jak:
  • Kod 1.8.1 – pobór prądu w strefie I,
  • Kod 1.8.2 – pobór prądy w strefie II,
  • Kod 1.8.3 – pobór prądu w strefie III,
• Kod 2.8.0 lub 2.8.0.0 – całkowita ilość energii elektrycznej, przekazanej do sieci energetycznej od chwili montażu licznika i jego uruchomienia. Dodatkowo dla taryf wielostrefowych mogą być wykorzystywane kody:
  • Kod 2.8.1 – ilość energii oddana w strefie I,
  • Kod 2.8.2 – ilość energii oddana w strefie II,
  • Kod 2.8.3 – ilość energii oddana w strefie III,
• Kod 0.2.2 – nazwa aktywnej taryfy rozliczeniowej lub oznaczenie kodowe taryfy wykorzystywane u operatora,
• Kod 0.9.1 – aktualny czas na liczniku,
• Kod 0.9.2 – aktualna data.

Zobacz projekty domów z dachem dwuspadowym!

Bocian 2 z garażem 2-st.

4 399 zł

4 399 zł

Willa Eska

6 540 zł

6 540 zł

Wodnik Mały (1512)

4 390 zł

4 390 zł

Projekty domów z dachem dwuspadowym

Jak odczytać licznik dwukierunkowy? Na które wartości zwracać uwagę?

Dla osób, które nie miały wcześniej do czynienia z licznikiem dwukierunkowym, odczyt wskazań znajdujących się na nim może nastręczać pewnych problemów. Jak czytać parametry? Co prawda, montowane liczniki mogą nieco różnić się od siebie, ale w każdym przypadku będą wykorzystywać takie same kody OBIS. Przyciski umieszczone na liczniku dwukierunkowym ułatwią przełączanie się pomiędzy kolejnymi wartościami.

Znając kody OBIS z liczników, wiesz już właściwie, jak odczytywać licznik dwukierunkowy. Pokazuje zawsze całą, sumarycznie zliczoną energię pobraną i wprowadzoną do sieci od początku jego działania. Dlatego przy odczytywaniu realnej, bieżącej wartości musisz porównać ją ze spisaną np. miesiąc wcześniej czy rok wcześniej.

Jeśli korzystasz z popularnych taryf G11 czy C11 lub C21, to na liczniku dwukierunkowym najbardziej interesującą wartością będzie liczba po prawej stronie dla kodu OBIS 1.8.0, oznaczająca całkowite zużycie energii, oraz liczba dla kodu OBIS 2.8.0, która oznacza energię przesłaną do sieci elektroenergetycznej.

Czy ogrzewanie domu fotowoltaiką jest możliwe?

Czy licznik dwukierunkowy może oszukiwać?

Użytkownicy paneli fotowoltaicznych zastanawiają się nad rozbieżnościami pomiędzy odczytami z falownika a tymi z licznika dwukierunkowego. Oznaczenia kodów OBIS pozwolą na odczyt odpowiedniej wartości.

Wiedząc, jak działa licznik dwukierunkowy, masz pewnie świadomość, że licznik pokazuje mniejsze wartości niż falownik. Na przykład, jeśli wartość na liczniku do fotowoltaiki jest o 30 procent mniejsza niż na falowniku, świadczy to o tym, że 30 proc. wynosi autokonsumpcja produkowanej energii elektrycznej ze słońca.

Wszystko dlatego, że przy fotowoltaice licznik dwukierunkowy przecież nie może wiedzieć, ile energii z Twojej instalacji od razu zużywasz na zasilanie różnych urządzeń, a ile oddajesz do sieci. Zlicza on tylko tę, jaką oddajesz do systemu.

Kiedy jednak licznik dwukierunkowy zacznie pokazywać 50 proc. mniejszą wartość niż falownik, powinieneś to zweryfikować. Być może Twoja instalacja została zaprojektowana w taki sposób, by zmaksymalizować autokonsumpcję produkowanego prądu – jest to mikroinstalacja.

Możesz mieć też za duże zużycie, np. z tytułu zainstalowanej pompy ciepła. Jeśli jest inaczej, to sytuacja nieprawidłowa. Problem może tkwić w tym, że elektrycy odwrotnie podłączyli fazy w liczniku albo falownik został błędnie skonfigurowany. Każda o wiele większa wartość na liczniku dwukierunkowym będzie podejrzana.

Dachówka fotowoltaiczna. Czy jest lepszą opcją niż panele?