Jak poradzić sobie z torfem na działce budowlanej?

Torf na działce wcale nie musi być ograniczeniem nie do przeskoczenia. Wręcz przeciwnie. Już dziś możemy dowiedzieć się, w jaki sposób szybko, efektywnie i bez zbędnego wysiłku możemy pozbyć się torfowiska.

Czym jest torf?

Jako właściciele działki budowlanej, na której występuje torfowisko, bardzo często zadajemy sobie pytanie – co to jest torf? Tak właściwie, choć sama nazwa nie wydaje się być zbyt oczywista, to pojęcie to wcale nie jest skomplikowane. Torf to skała osadowa, która powstaje w wyniku zachodzących w niecodziennych warunkach przemian, w których udział biorą obumarłe szczątki roślin, a także inne minerale i biologiczne pozostałości.

Opowiadając o tym, jak powstaje torf należy dodać, że jest to jeden z najmłodszych węgli kopalnych (zawierający poniżej 60% węgla). Jeśli chodzi o bardziej skrupulatne wyjaśnienie, to torf możemy uznać za efekt niedostatecznego rozkładu szczątków roślin. Rozkład ten zachodzi w warunkach długotrwałego bądź stałego zabagniania wierzchniej warstwy powierzchni glebowej. W skład torfu wchodzą m.in. nierozłożone jeszcze do końca szczątki roślinne oraz mineralne, a także morficzna masa humusu. Co więcej, możemy uznać, że torf pozostaje w bardzo różnym etapie nasycony poprzez substancje mineralne.

Najczęściej, mówiąc o torfie, myślimy o piasku, jak też (ale rzadziej) o wytrąconych związkach żelaza, rzadko natomiast o związkach fosforu. Torf pierwotny tworzy się w wyniku torfienia, które z reguły opiera się o gromadzenie oraz humifikację szczątków roślinnych, wszystko to odbywa się w warunkach nadmiernego wilgotnienia. W zależności od tego, jak długo utrzymują się warunki beztlenowe, zależy, to czy powstaną utwory całkowicie zhumifikowane – czyli muły, czy też częściowo zhumifikowane – czyli torfy.

Należy podkreślić także, że kompleksowe właściwości torfu są uzależnione od dokładnego składu florystycznego oraz roślinnego przestrzeni torfotwórczych, a także stosunków wodnych i temperatur (klimatu). Wówczas gdy w podłożu znajduje się piasek lub wytrącone związki żelaza, które można określać jako cząstki mineralne, dochodzi do osadzania się zawiesiny zawartej w przepływającej wodzie, jak też do przemieszczenia przez wiatr cząstek gleby.

Do czego jest wykorzystywany torf?

Wiemy już, że budowa domu na torfowisku jest niemożliwa, a sam torf pozostaje dość uciążliwym materiałem. Nie mniej, okazuje się, że minerał ten posiada również wiele pozytywnych i korzystnych zastosowań, na których my również z pewnością skorzystamy. Do tej pory torf wykorzystywało się do produkcji energii elektrycznej np. w Irlandii i Finlandii. To jednak nie wszystko, kiedy zastanawiamy się nad tym, jakie zastosowanie ma torf.

Należy uświadomić go, że posiada on swoje ważne miejsce również w medycynie (preparaty torfowe, kąpiele borowinowe), farmakologii, jak też w ogrodnictwie (nawozy torfowe, ziemia ogrodnicza, doniczki jednorazowe do sadzonek) i rolnictwie. Torf zastosowanie może przysporzyć nas o dość daleko idące przemyślenia, wydaje się bowiem, że pozbycie się torfu i wybudowanie domu wcale nie będzie takie trudne, a dodatkowo będziemy mogli na tym zarobić. Jakimi zdolnościami jeszcze może popisać się torf? Jest ich wiele. Torf może służyć jako opał – dając zastępstwo dla drewna lub węgla.

Jakie są rodzaje torfu stosowane w budownictwie?

Jak wiadomo, torfowisko jest o tyle niebezpieczne dla budowy domu, że na tego rodzaju podłożu może dochodzić m.in. do pękania fundamentów, do zapadlisk i tym podobne. W momencie kiedy jednak jesteśmy zmuszeni do tego, aby wybudować swoją posiadłość właśnie w takich warunkach, to obecnie istnieje wiele bardzo pomocnych możliwości, dzięki którym będziemy mogli czuć się pewnie i bezpiecznie. Jaki torf najlepszy? Warto zapoznać się ze wszystkimi propozycjami, a z pewnością jest w czym wybierać.

Torfy, w zależności od tego, w jakich warunkach powstają i ile czasu – dzielą się na trzy podstawowe rodzaje. Mowa o torfie wysokim, który ma ciemną warstwę, luźną strukturę, a także bardzo silne właściwości higroskopijne. Wartość ph w przypadku torfu wysokiego wynosi od 3.5 do nawet 4.5. Tworzy się on na terenach typowo zalewowych, wodnych – z małą ilością substancji odżywczych. Wbrew pozorom ten rodzaj torfu ma największe powodzenie skuteczności zastosowania w ogrodnictwie.

Następnym rodzajem jest torf niski, który powstaje na obszarach typowo zalanych wodą posiadającą w sobie dużą ilość tleny oraz substancji odżywczych. Posiada on wysoką zawartość ph (odczyn neutralny lub słabo zasadowy). Torf niski może być zasolony, a więc raczej nie przyda się on pod np. uprawy przydomowych roślin. Istnieje dodatkowo torf przejściowy, który posiada formę pośrednią pomiędzy torfem niskim i wysokim. Powstaje on w momencie, kiedy na torfowiska zaprzestaje dopływać woda. Jego odczyn jest lekko kwaśny.

Jakie są niebezpieczeństwa przy stawianiu budynków na gruntach torfowych?

Należy powiedzieć sobie jasno i wyraźnie, że budowa domu na torfowisku stanowi już od samego początku duże ryzyko. Wspominaliśmy już, że torf jest minerałem całkowicie niestabilnym i miękkim, co nie sprzyja budowaniu i utrzymaniu się równowagi budowli przez wiele lat. Musimy zwrócić uwagę na klimat oraz temperatury powietrza panujące w naszym rejonie. Pamiętajmy, że w przypadku długotrwałych deszczy torfowisko może ulegać zabagnieniu, co z kolei będzie prowadziło do pękania fundamentów, a może powodować nawet zawalenie.

Działka z torfem nie należy do najłatwiejszych, dlatego też cena tego rodzaju inwestycji, zwłaszcza jeśli nabywa posiada intencje wybudowania na niej domu – pozostaje zdecydowanie niska. Torf na działce w istocie jest przyczyną powstawania terenów bagiennych, co nie sprzyja powstawaniu budowli. Należy podkreślić, że przyroda i florystyka także nie preferują skrajności i zbytnie nawilżenie gleby, a wręcz jej zaglinienie oraz zalanie – powodują gnicie roślinności.

Budynki stawiane na gruntach torfowych zazwyczaj posiadają bardzo wiele problemów konstrukcyjnych wynikających z rodzaju podłoża na którym zostały one wybudowane. Nawet jeśli dom został postawiony w sposób jak najbardziej prawidłowy, to bądźmy świadomi tego, że musi stać on na twardym gruncie, który nie zmienia swoje położenia.

Jak budować dom na torfach? Rozwiązania

W momencie, kiedy podejmiemy decyzję o tym, że chcemy aby nasz dom został wybudowany na torfie, wówczas musimy zrobić dosłownie wszystko – aby zapewnić sobie i budowli pełne bezpieczeństwo, a także gwarancję nienaruszalności. W dzisiejszych czasach istnieją już na to pewne i sprawdzone sposoby. Jakie? Do tego typu projektu budowlanego sprawą fundamentalną będzie sporządzenie skrupulatnej mapy geologicznej danej działki. Dzięki temu uzyskamy jasną oraz klarowną informację świadczącą o tym, jaka jest rzeczywista struktura danej przestrzeni i gleby oraz ich przekrój. Kolejnym krokiem, równie ważnym, będzie usunięcie gruntów nośnych, czyli torfu, a także dokładne wyrównanie działki za pomogą odkrytych warstw wierzchnich.

Oczywiście, należy przy tym wyraźnie zaznaczyć, że taka sytuacja może mieć miejsce jedynie wtedy, gdy pod torfem zalegającym na działce budowlanej jest zlokalizowana solidniejsza (czyli twardsza ziemia). W przeciwnym razie budowa domu w ogóle nie ma racji bytu. Jeśli podejmiemy decyzję o użyciu całkiem nowej gleby, powinniśmy liczyć się z bardzo wysokimi kosztami, a także z tym, że nadal do danej działki będą podchodzić tzw. wody gruntowe, przez co będą powstawały bagna.

Aby trwale i odpowiednio wykopać fundamenty w tak przygotowanym podłożu, należy obniżyć do absolutnego minimum stan podchodzenia wody oraz jej poziom, a to z kolei może stanowić sprzeciw i problem dla sąsiadów posiadających działki z dostępem do wody gruntowej. W procesie wymiany podłoża, będziemy musieli wykorzystać piasek zagęszczony cementem bądź pospółkę. W celu utworzenia twardego, stabilnego i nienaruszalnego podłoża, potrzebna nam będzie duża ilość budulca – przez co koszty będą stale rosły. Należy podkreślić w tym miejscu, że wymiana gruntu jest zalecana wówczas, gdy warstwa nienośna sięga do jednego metra w głąb ziemi.

Kolejnym rozwiązaniem, poza wymianą gruntu, które może nam pomóc w wybudowaniu domu na torfowisku, jest palowanie. Pale to opcja równie kosztowna jak wymiana gruntu, ale mówi się, że jest ona znacznie skuteczniejsza. Dlaczego? Pale betonowe osadza się głęboko w gruncie, dzięki czemu tworzą one stabilną podporę. Całość, wraz z metalowymi mocowaniami, pozwala na to, aby było możliwe postawienie domu nawet w warunkach bardzo niestabilnych. Tak jak już mówiliśmy, inwestycja ta nie jest wcale tania. Dodatkowo wymaga ona również od nas wynajęcia ciężkiego sprzętu, a także wysokiej klasy koparek i wierteł, co dodatkowo powiększa opłaty i wydłuża czas.

Następnym rozwiązaniem mogą być studnie. Jest to najbardziej klasyczny i najprostszy sposób. Możemy postawić swoje fundamenty na cylindrycznych betonowych kręgach. Wygląda to tak, że są one wkopywane jeden na drugim, a podczas procesu instalacji dochodzi do wypompowania z owych kręgów (studni) wody – a tym samym odbywa się osuszanie i umacnianie podłoża. Tak jak w powyższych przykładach jednak, jest to związane bezpośrednio z kolejnymi wydatkami, a poza tym patrząc ze strony fachowo budowlanej, to tego typu działania są przyczyną rozluźniania piasków na dnie kręgów, co prowadzi do zakłócenia oraz degradacji struktury podłoża.

Sprawdź gotowe projekty domów jednorodzinnych!

Abra drewniana

3 900 zł

3 900 zł

Dom przy Przyjemnej 5

3 490 zł

3 490 zł

L-87 Dom szkieletowy

3 699 zł

3 699 zł

Projekty domów jednorodzinnych

Budowa domu na torfowisku - czy warto?

Jak widać pytanie, czy można budować dom na torfie – nie jest wcale tak oczywiste. Z prawnego, finansowego, a także czysto logicznego punktu widzenia – budowa domu na samym niezmienionym niczym torfowisku stanowi zagrożenie dla naszego życia i zdrowia, a także jest niemal pewne, że dom bardzo szybko popęka i zawali się, a zagrażać mu będą nawet najmniejsze zmiany pogodowe. Nie mniej, wówczas, gdy zastosujemy się do kroków i sposobów prezentowanych powyżej, to z całą pewnością uzyskamy większe szanse powodzenia naszej inwestycji.

Jaki dom na torfie? Warunki są dość niesprzyjające, jednak dla chcącego nic trudnego i nie warto się poddawać, gdy mamy chęci i poczucie pewności, że zapewnimy sobie bezpieczeństwo. Na pewno złym rozwiązaniem będzie wybudowanie na torfowisku domu drewnianego lub domu z bali. Wynika to z tego, iż te materiały budowlane chętnie pochłaniają wilgoć, a przy tak zabagnionej glebie bardzo szybko rozpocznie się proces ich gnicia i korozji, co jest absolutnie niedopuszczalne. Muszą to być raczej budowle, które nie będą wykonane z materiałów ulegających wilgoci i szybko pochłaniających wodę.