Cokół – co to jest i jak go wykonać we wnętrzach i na elewacji?

Cokół – co to jest i jakie pełni funkcje?

Co to jest cokół? To dolny pas elewacji budynku. Jeśli przyjrzysz się wybranemu projektowi domu, to na pewno go dostrzeżesz. Jego podstawowa funkcja to ochrona domu przed uszkodzeniami mechanicznymi i czynnikami zewnętrznymi. Cokół zabezpiecza go m.in. przed zamoczeniem. Ma to szczególne znaczenie w przypadku łączenia części nadziemnej i podziemnej budynku.

W większości przypadków cokół sięga do parteru. Zdarza się jednak, że jego wysokość może kończyć się na poziomie pierwszego piętra. Łatwo go rozpoznać, ponieważ jest zaznaczony inną barwą, a niekiedy także fakturą.

Cokół może wyglądać niezwykle różnorodnie. Nie ma pod tym względem większych ograniczeń. Najważniejsze, aby zapewniał wysoką trwałość ścian fundamentowych. Odpowiednio zaprojektowany może zwiększyć walory estetyczne budynku.

Cokół zewnętrzny to nie jedyny rodzaj, z jakim możesz mieć do czynienia. Istnieje również cokół wewnętrzny. Jaką formę przyjmuje? Przeważnie mowa o tzw. cokołach przypodłogowych, które znajdują się, chociażby w kuchni. Ten element służy najczęściej do połączenia powierzchni podłogi ze ścianą lub do ich rozdzielenia. Alternatywę dla cokołów wewnętrznych mogą stanowić listwy progowe lub podłogowe.

Cokoły – najpopularniejsze rodzaje

Cokół budynku, pomnika, a może cokół kuchenny? Ten element może występować w bardzo wielu rodzajach. Czym się od siebie różnią? I czy w każdym przypadku należy go koniecznie zastosować?

Cokół kuchenny

Cokoły kuchenne lub listwy to niezbędne elementy do wykończenia instalacji szafek kuchennych. Cokoły nazywane bywają listwami przypodłogowymi i służą do wypełnienia szczeliny między podłogą a dnem szafek. Stosuje się je, aby ukryć rury, kable i inne mniej estetyczne części. 

Cokół pomnika 

Także pomnik posiada elementy zwany cokołem. Jest to jego najniższa część, którą nazwać można również podstawą. Ma ona kontakt z gruntem i zapewnia stabilność konstrukcji. 

Cokół budynku

Cokół tworzy fundament domu, stąd też jego nazwa - cokół fundamentowy. Jest to prostokątny blok z kamienia, na którym stoi kolumna i filar budynku lub ściana między poziomem parteru a gruntem. Główną funkcją cokołu w konstrukcji jest równomierne rozłożenie obciążenia słupów na fundamencie.

Cokół przypodłogowy

Listwy przypodłogowe, zwane również cokołami, zazwyczaj chronią ściany przed przypadkowymi uderzeniami, zużyciem mebli oraz zabrudzeniami i zadrapaniami spowodowanymi przez mopy i odkurzacze. Cokoły przypodłogowe mogą być wykorzystane również jako sprytny sposób na ukrycie nierównej lub chropowatej podłogi, lub krawędzi ścian. 

Cokół dachowy

Cokół dachowy zapewnia stabilne oparcie dla podstaw dachowych, a pośrednio także dla elementów instalacji klimatyzacji i wentylacji. Zazwyczaj przyjmują kształt prostokąta.

Cokół kuchenny – wymiary i montaż

Cokół w kuchni to przydatny element, który zamontować możesz samodzielnie. W jaki sposób to zrobić? Najpierw zacznij od nabycia niezbędnych materiałów. Sprawdź także, jakie wymiary powinien mieć cokół kuchenny. Musisz wiedzieć, że cokoły zazwyczaj dostępne w 2 wysokościach: 10 lub 15 cm. Mają także standardową długość, która wynosi 400 cm.

Jak samodzielnie zamontować cokół kuchenny? To prosty proces, który zawiera się 5 krokach.

1. Zmierz potrzebną długość i zaznacz taśmę maskującą w miejscu, w którym chcesz ją przyciąć.
2. Przytnij cokół za pomocą piły ręcznej.
3. Ustaw cokół w jednej linii z nogami szafki kuchennej i zaznacz ołówkiem na środku miejsca ich styku. W tym miejscu pojawia się wątpliwość, o ile cofnąć cokół w szafkach kuchennych. Standardowe cofnięcie to 6 cm.
4. Wykonaj nawiert i przykręcić klipsy cokołowe z tyłu płyt kuchennych, a następnie je dociśnij.
5. Powtórz tę czynność, przechodząc za róg kuchni.

Cokół wokół domu – z czego go zrobić?

Z czego wykonać cokół wokół budynku? Rozważyć możesz przynajmniej kilka dostępnych rozwiązań. Do wyboru masz klasyczne płytki, tynk mozaikowy, beton, a nawet drewno. Który materiał okaże się najlepszą odpowiedzią na pytanie: co na cokół? Sprawdź, zastosowanie każdego z nich.

Cokół z płytek wokół domu

Cokoły z płytek klinkierowych lub płytek silikatowych to jeden z wyborów, na jaki możesz się zdecydować. Czy warto go rozważyć? Z pewnością duża zaleta cokołu z płytki klinkierowej to jego wygląd, który zbliżony jest do cegły. Jednocześnie jego cena okaże się przystępna, ponieważ wynosi nawet dwa razy mniej niż w przypadku cokołu z cegły. Dodać należy także, że płytki nie są nasiąkliwe i posiadają dodatkową warstwę, która zabezpiecza je przed wilgocią.

Cokół domu z tynku mozaikowego

Tynk mozaikowy na cokół to nowoczesne rozwiązanie, które zapewni wysoką estetykę budynku. Przeważnie stosuje się go na cokołach, które zawierają drobne kruszywo wraz ze spoiną z żywicy. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie dowolnego wzoru. Zaleta tynku mozaikowego to mrozoodporność. Jednocześnie wykazuje on wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne.

Cokół betonowy na elewacji

Cokół betonowy na elewacji zazwyczaj przyjmuje postać płytek lastrykowych. Są to płytki betonowe, które składają się z dodatkowej warstwy ozdobnej, najczęściej szlifowanej. Przeważnie wykonana jest ona z marmuru lub granitu. Obecnie popularność cokołu betonowego na elewacji spada na rzecz bardziej minimalistycznych rozwiązań.

Cokół drewniany wokół domu

Cokół drewniany wokół domu prezentuje się bardzo wdzięcznie, lecz niekoniecznie będzie wyborem zapewniającym trwałość na długie lata. Tego rodzaju materiał zdecydowanie częściej stosuje się wewnątrz budynku.

Cokół z kamienia na elewacji

Kamienny cokół to wybór dość ciekawy pod względem aranżacji. Kamień to materiał solidny wykazujący wysoką odporność na mróz. Zazwyczaj znajduje się w nim dodatek specjalnych wypełniaczy. 

Cokół na elewacji – jak go wykonać?

Jak wykonać cokół wokół domu? Cokół wznosi się od poziomu gruntu. Najczęściej sięga on do podłogi pierwszej kondygnacji naziemnej. Ile ma zatem wysokości? To zależy od budynku. Zazwyczaj będzie to od 50 do nawet 90 cm. Nieco więcej, bo nawet 100 cm może sięgać cokół w przypadku domów z piwnicą.

Przy wykonaniu cokołu ważny jest także jego rodzaj. Zdecydować możesz się na cokół cofnięty lub wysunięty. Ten pierwszy będzie lepszym wyborem w większości przypadków, ponieważ nie zamoknie i nie będzie podatny na wilgoć. Jeśli jednak wybierzesz cokół wysunięty, to pamiętaj, że konieczna będzie dodatkowa obróbka blacharska. Powinna być nachylona do ścian pod kątem 15 stopni.

Wykonanie cokołu elewacyjnego w dużej mierze będzie uwarunkowane materiałem, który wybierzesz. Najczęściej umieszcza się go bezpośrednio na farbie elewacyjnej.

Cokół elewacyjny – jak dobrać go do stylu domu?

Cokół to element widoczny, dlatego warto zadbać o jego stylistykę. W innym wypadku może negatywnie wpływać na estetykę budynku. Najlepiej zdecydować się na minimalistyczne wzory i kolory.

Cokół nie powinien rzucać się w oczy - takie rozwiązanie jest już niemodne. Warto zatem postawić na stonowane i jednolite barwy. Dobrze sprawdzi się, chociażby szary cokół. Nowoczesny cokół budynku to zazwyczaj kolory neutralne. Równie dobry wybór to biały cokół.

Jak zabezpieczyć cokół wokół domu?

Niekiedy konieczne może okazać się zabezpieczenie cokołu przed wodą. W takiej sytuacji na wysuniętej ścianie zewnętrznej warto pomyśleć o zamontowaniu profilu okapnikowego. A jak ocieplić cokół? Na pewno musisz unikać zwykłego styropianu, który służy do ocieplania ścian.

Ten materiał nie poradzi sobie w trudnych warunkach zewnętrznych. Sięgnij po specjalny styropian wodoodporny. Jest to ten sam materiał, który stosowany jest do izolacji fundamentów.

Ile kosztują cokoły wewnętrzne i zewnętrzne?

Cenę cokołu w domu podaje się przeważnie w przeliczeniu na m2. Stawka będzie się różnić, w zależności od materiału, na jaki się zdecydujesz.

Cokół z cegły klinkierowej to koszt około 95zł-200zł/m2. W przypadku cegieł licowych cena ta spada do 85zł-150zł/m2. Najniższa będzie dla cegieł wapienno-piaskowych, gdyż wynosi ok. 22zł-70zł/m2. Koszt cokołu z płytek klinkierowych waha się zaś w granicach 55zł-70zł/m2. Za cokół domu jednorodzinnego z kamienia zapłacisz już zaś nawet 150-200 zł/m2.

Całościowy koszt będzie zależny również od rozmiarów budynku i tego, czy na wykonanie cokołu decydujesz się samodzielnie, czy też zlecasz to zadanie fachowcom. Pamiętaj, że to kluczowe element dla Twojego domu i warto wykonać go solidnie.