Jak prawidłowo wykonać fugowanie płytek?
Fugowanie płytek to ostatni etap prac glazurniczych, którego nie można pominąć. Niektórzy decydują się zadanie to zlecić fachowcom, ale nie ma takiej konieczności. W końcu fugowanie płytek nie jest zbyt skomplikowane, dzięki czemu każdy szybko i sprawnie może przeprowadzić je samodzielnie. Jakie narzędzia będą potrzebne i jak przygotować podłoże do fugowania? Podpowiadamy, jak krok po kroku powinno wyglądać fugowanie płytek!
Fugowanie płytek – na czym polega?
Płytek – czy to klasycznych czy wielkoformatowych – nigdy nie układa się na styk. Zawsze należy pozostawić między nimi odstępy. Fugowanie płytek polega na wypełnieniu tych przestrzeni specjalnie przygotowaną spoiną. To działanie kończące układanie płytek, zapewniające atrakcyjny wygląd całej płaszczyzny.
Fugowanie nie jest trudne, jednak dużą rolę w tym procesie odgrywają szczegóły: zachowanie właściwych proporcji podczas przygotowywania zaprawy, precyzja nakładania, dopasowanie produktu do wybranej powierzchni. Zastanów się także, jaki efekt wizualny chcesz osiągnąć – wpływ na niego mają między innymi: szerokość fug, kolor, układ.
Dlaczego warto fugować płytki?
Dobrze nałożona fuga to nie tylko gwarancja estetycznego wyglądu kuchni, łazienki czy tarasu, choć warto podkreślić, że za jej pomocą można zamaskować defekty związane z wcześniej położonymi płytkami lub skorygować ewentualne niedociągnięcia montażowe.
Fugowanie płytek spełnia jednak przede wszystkim funkcje ochronne. Jeśli zostały one wybrane jako podłoga na taras lub fragment elewacji, fuga pełni dodatkową funkcję wentylacyjną. Odprowadza wilgoć, która – za sprawą ujemnych temperatur – mogłaby przyczynić się do odspojenia powierzchni, a nawet jej popękania.
Także we wnętrzach fuga zabezpiecza przed pęknięciami, deformacją oraz innymi uszkodzeniami mechanicznymi. Stanowi swoistą dylatację, kompensując powstające naprężenia.
Dodatkowo fuga hamuje gromadzenie się kurzu i brudu w przerwach między płytkami oraz ułatwia utrzymanie powierzchni w czystości. Zapobiega także rozwojowi grzybów i pleśni.
Kiedy warto wykonać fugowanie płytek?
Wiemy już, że – kończąc prace glazurnicze – koniecznie trzeba wykonać fugowanie płytek. Po jakim czasie można to zrobić?
Minimalnym odstępem są 24 godziny. To zalecany czas, jaki powinien dzielić położenie i fugowanie płytek. Kiedy w pomieszczeniu panuje duża wilgotność, warto wydłużyć odstęp dwukrotnie, do 48 godzin. W tym czasie klej lub zaprawa cementowa muszą całkowicie stwardnieć.
Jeśli fuga zostałaby położona przed wyschnięciem spoiwa, doprowadziłoby to do zatrzymania wilgoci wewnątrz i – w konsekwencji – pojawienia się plam na powierzchni.
Jak wybrać odpowiedni klej do płytek?
Jaka fuga do płytek? Najpopularniejsze rodzaje fug
Przed przystąpieniem do fugowania koniecznie wybierz odpowiedni typ produktu. Na rynku dostępne są różne rodzaje fug. Czym sugerować się, dopasowując wariant? Przede wszystkim uwzględnij właściwości materiału oraz warunki, w których ma zostać wykorzystany.
Podpowiadamy, jak to zrobić.
Fugi cementowe
To najczęściej wybierane i stosunkowo niedrogie rodzaje fug do płytek. Mają postać przeznaczonej do rozrobienia z wodą suchej mieszanki, której główny składnik stanowi cement z dodatkiem kruszywa i barwników. Dostępne są w szerokiej palecie kolorystycznej, nierzadko z dodatkami wpływającymi na wygląd gotowej fugi, na przykład drobinkami brokatu.
Nakładanie fug cementowych jest łatwe i nie pozostawia uciążliwych zabrudzeń. Ten typ skutecznie wypełni szczeliny o szerokości aż do 15 mm, zarówno przy płytkach ceramicznych, jak i kamiennych.
Ze względu na właściwości fugi cementowe stosuje się przede wszystkim wewnątrz, głównie na ściany, choć znajdziesz także produkty o zmodyfikowanych formułach. Te o zwiększonej wytrzymałości sprawdzą się jako rodzaje fug podłogowych lub tarasowych, a o podwyższonych parametrach odporności na wilgoć – jako rodzaje fug do łazienki lub kuchni, także przy ogrzewaniu podłogowym.
Fugi cementowe elastyczne
To nowocześniejsze wersje fug cementowych, wykazujące lepszą trwałość i korzystniejsze właściwości. Szybciej się wiążą i schną, są odporne na ścieranie, ograniczają ryzyko pojawienia się grzybów i bakterii, plam oraz nieestetycznych wykwitów.
Fugi cementowe elastyczne rekomenduje się jako rodzaje fug do glazury, płytek z kamienia i szkła, terakoty, a nawet klinkieru. Sprawdzają się wewnątrz i na zewnątrz, także w pomieszczeniach mokrych, na ogrzewaniu podłogowym i na powierzchniach odkształconych. Wypełnisz za ich pomocą szczeliny o szerokości od 2 do 20 mm.
Fugi akrylowe
Nazywane są także fugami gotowymi, ponieważ nie trzeba rozrabiać ich wodą – nadają się do bezpośredniego zastosowania. Kolor dobiera się z mieszalnika, dlatego odcień wypełnienia można niemal idealnie dopasować do wymarzonego projektu. Niestety, produkt ma pewne ograniczenia.
Fugowanie płytek akrylem sprawdzi się przede wszystkim we wnętrzach. Tego typu formuły rekomenduje się głównie do ceramiki i szkła, ale także jako rodzaje fug do gresu oraz mozaiki. Ich elastyczność sprawia, że możesz wykorzystać je na powierzchniach odkształconych oraz na ogrzewaniu podłogowym czy w pomieszczeniach mokrych. Wypełnisz nimi fugi o szerokości od 1 do 10 mm.
Fugi akrylowe można wykorzystać również na zewnątrz, jednak wyłącznie na ścianach. Jeśli jednak zdecydujesz się na taki krok, weź pod uwagę słabszą odporność tego materiału na wilgoć. Ponieważ zbyt intensywny kontakt z wodą stanowi zagrożenie, lepiej zrezygnować z nich chociażby w kabinach prysznicowych.
Czym wyróżnia się tynk akrylowy?
Fugi epoksydowe
Na rynku dostępne są różne rodzaje fug epoksydowych. Łączy je dwuskładnikowa formuła, czyli duet masy epoksydowej z utwardzaczem. W efekcie powstają spoiny o bardzo wysokiej odporności, także na wodę i mróz, które z powodzeniem możesz stosować w budynkach i na zewnątrz, również w przypadku budynków użyteczności publicznej.
To także znakomite rozwiązanie do płytek w kabinach prysznicowych, wokół wanny, a nawet w basenach.
Fugowanie płytek fugą epoksydową pozwala uzyskać wyjątkową trwałość. Po zakończeniu procesu dojrzewania spoiny stają się bardzo twarde, niepodatne na uszkodzenia mechaniczne.
Nie poddają się wysokim temperaturom i substancjom chemicznym, nie przepuszczają wody i pary wodnej. Nie zmieniają zabarwienia wraz z upływem czasu. Trudno je zabrudzić, dość łatwo natomiast doczyścić, gdyż pyły i zabrudzenia nie wnikają w ich strukturę.
Rzecz jasna, fugi epoksydowe mają również wady. Przede wszystkim są trudniejsze do nakładania, a prace z ich wykorzystaniem przebiegają wolniej. Nie powinny być także stosowane w warunkach zewnętrznych.
Fuga kontra silikon lub klej
Niektórzy decydują się również na fugowanie płytek silikonem lub fugowanie płytek klejem.
Pierwszy sposób wykorzystywany jest przede wszystkim na powierzchniach o dużych naprężeniach i odkształceniach. Dotyczy to spoin pionowych w miejscach łączenia ścian oraz spoin poziomych na styku ściany i podłogi. Można zdecydować się na nie także w przypadku zabudów z płyt gipsowo-kartonowych i w miejscach montażu urządzeń sanitarnych.
Kiepskim pomysłem jest natomiast spoinowanie przy użyciu kleju. Nie uszczelni on przerw między płytkami tak dobrze jak fuga, cechują go gorsze parametry i zdecydowanie mniej korzystny wygląd.
Jak widać, podczas wybierania rodzaju fugi należy sugerować się przede wszystkim właściwościami danego materiału. Jeśli w danym miejscu nie występują istotne zmiany temperatur czy wpływ innych czynników zewnętrznych, z powodzeniem możesz zastosować wąskie spoiny pozbawione szczególnych cech. Szczególne warunki wymagają jednak szczególnych rozwiązań.
Jak właściwie połączyć płytki z panelami?
ofe-5847238-69857 w-69857
Jak prawidłowo przygotować się do fugowania płytek?
Niemniej istotne od samego spoinowania jest przygotowanie do fugowania płytek. Porady, które zebraliśmy poniżej, sprawią, że przebieg dalszych prac z pewnością będzie sprawniejszy.
Zacznijmy od zakupów. Jeśli kupujesz więcej opakowań, wybieraj fugi z tym samym numerem partii produkcyjnej. W różnych partiach bowiem mogą pojawić się rozbieżności kolorystyczne i – nawet gdy są nieznaczne – po zakończeniu działania dostrzeżesz w poszczególnych miejscach odmienne odcienie.
Przed rozpoczęciem pracy:
- usuń resztki kleju ze spoin,
- oceń stan krawędzi płytek,
- aby ułatwić sobie zadanie, delikatnie zwilż brzegi płytek, uważając jednak, by woda nie dostała się do samej spoiny.
Jeśli płytki mają strukturę porowatą – dotyczy to na przykład gresu – wykonaj fugowanie próbne. Co to oznacza? Zaaplikuj mieszankę na niewielki fragment powierzchni, aby zaobserwować, czy nie dochodzi do odbarwienia płytki lub odkładania się masy w nierównościach. Jeśli tak się stanie, konieczne będzie zaimpregnowanie płytek.
Jak wybrać najlepsze narzędzia do fugowania płytek?
Następnie przygotuj akcesoria niezbędne przy fugowaniu płytek. Narzędzia podstawowe to:
- nożyk z wymiennym ostrzem,
- skrobak do fug,
- szpachelka,
- rękawica do fugowania,
- paca gumowa przy fugowaniu płytek ściennych lub kielnia w przypadku fugowania płytek podłogowych,
- gąbka, paca z gąbką albo paca z ząbkami.
Przyda się także wiadro i odkurzacz. Zaopatrz się również w preparat do usuwania osadów cementowych, a przy płytkach porowatych – dodatkowo w impregnat.
Wyjaśniając, jakie narzędzia do fugowania wybrać, koniecznie trzeba podkreślić, że te wymienione wyżej zaliczają się do najpopularniejszych. Ostateczny efekt jest w ich przypadku wynikiem głównie umiejętności i precyzji wykonującego fugowanie.
Alternatywę stanowi pistolet do fugowania. Wyglądem przypomina on nieco pistolet do silikonu. Wystarczy wlać do zbiornika przygotowaną fugę, a następnie wyciskać w docelowe miejsce odpowiednią ilość preparatu. Mechanizm ten pozwala w krótkim czasie fugować większe powierzchnie.
Jak wybrać odpowiednie płytki do łazienki?
Jak dobrać właściwą zaprawę do fugowania płytek?
Powyżej pojawiła się już charakterystyka najpopularniejszych dostępnych na rynku zapraw do fugowania płytek. Przed zakupem zawsze należy wziąć pod uwagę warunki, na jakie materiał będzie narażony. Duże znaczenie ma także rodzaj płytek.
Za przykład może posłużyć fugowanie płytek klinkierowych. Jaką wybrać zaprawę? Liczą się parametry, głównie w zakresie odporności na wilgoć. Jeśli poszukiwana jest przez ciebie zaprawa do fugowania płytek klinkierowych na zewnątrz, zwróć uwagę także na zakres możliwych temperatur. Gdy w twoim domu zastosowane zostało ogrzewanie podłogowe, także weź to pod uwagę – znaczenie ma bowiem nie tylko rodzaj płytek.
Jaka powinna być szerokość fugi?
Przyjmuje się, że fugi powinny mieć przynajmniej 2 mm szerokości i, co do zasady, zajmować od 2 do 6% całkowitej powierzchni okładziny. Jeśli jednak chcesz precyzyjnie określić szerokość fugi, powinieneś wziąć pod uwagę kilka czynników. Na co zwrócić szczególną uwagę?
Po pierwsze, na rozmiar płytek. Z reguły im większe elementy, tym szersze mogą być fugi. Jaka szerokość fugi do płytek będzie zatem optymalna?
- Do mozaiki 2 x 2 cm zastosuj fugę o szerokości 1 mm.
- Przy płytkach o wymiarach nie większych niż 10 x 10 cm sprawdzi się fuga 2 mm.
- Jeśli rozmiar płytek oscyluje w granicach 20 x 20 cm lub 20 x 30 cm, sięgnij po fugę średnią – od 3 do 5 mm.
- Przy płytkach wielkoformatowych (30 x 30 cm i więcej) stosuj fugi szerokie – od 6 mm wzwyż.
Uwzględnij także warunki panujące w danym pomieszczeniu. Jeśli nie będą w nim występować wahania temperatur, masz sporą dowolność. Ogrzewanie podłogowe wymaga jednak większych szczelin – nie mniej niż 5 mm – umożliwiających kompensację ewentualnych naprężeń.
Nie zapomnij, że fugi pełnią także funkcję estetyczną. W przypadku płytek nieregularnych lub zaokrąglonych, o charakterze rustykalnym, wykorzystuje się bardzo szerokie, nawet centymetrowe spoiny. Oryginalność kompozycji można zaakcentować przecież nie tylko barwą fugi, ale właśnie i jej szerokością.
Jak obliczyć potrzebną ilość płytek i fugi?
Dość ważne jest określenie, jak obliczyć ilość fugi do płytek. Wcześniej wspominaliśmy już o tym, by kupować produkt z tej samej partii. Jeśli preparatu nie wystarczy, późniejsze dokupienie go zwiększa ryzyko rozbieżności w odcieniu.
Skąd zatem wiadomo, jaka będzie odpowiednia ilość fugi? Kalkulator internetowy lub tradycyjny ułatwi odpowiedź na to pytanie. Narzędzia dostępne na stronach producentów pozwolą oszacować liczby w odniesieniu do konkretnego produktu. Możesz też dokonać obliczeń samodzielnie, korzystając ze wzoru:
[(A + B) / (A · B)] · Sf · Hf · C · G,
gdzie:
- A – długość płytki w cm,
- B – szerokość płytki w cm,
- Sf – szerokość fugi w mm,
- Hf – głębokość fugi w mm,
- C – szerokość fugi w mm,
- G – gęstość gotowej spoiny (kg/m3).
Najważniejsze zasady wybierania kafelków do kuchni
Jak wykonać fugowanie płytek? Krok po kroku
Jak wykonać fugowanie płytek? Poszczególne etapy pracy zawsze należy dopasować do rodzaju okładziny. Jeśli więc korzystasz ze szczególnego wariantu, może zdarzyć się, że poniższa instrukcja będzie musiała zostać rozszerzona. Duże znaczenie ma także to, czy decydujesz się na fugowanie płytek pistoletem, czy za pomocą narzędzi ręcznych.
Uogólniając, można jednak przyjąć, że prawidłowe fugowanie płytek przebiega zgodnie z poniższą instrukcją.
- KROK 1: Przygotowanie podłoża
Najpierw pozbądź się wszelkich zabrudzeń: resztek kleju, brudu, kurzu. Najlepiej wykorzystać do tego celu specjalny nożyk, dzięki któremu zadziałasz dokładnie, ale nie uszkodzisz krawędzi płytek. Delikatnie zwilż brzegi, jednak uważaj, by woda nie dostała się do spoin i możliwe było samo fugowanie płytek na sucho.
- KROK 2: Przygotowanie fugi
Niezależnie od tego, czy planujesz prace w pomieszczeniach, czy fugowanie płytek na zewnątrz, przygotuj preparat. Pamiętaj o zachowaniu odpowiednich proporcji wody i zaprawy, sugerując się w tej kwestii zaleceniami producenta.
- KROK 3: Fugowanie próbne
Ten etap nie zawsze występuje – dotyczy przede wszystkim fugowania chropowatych płytek oraz gresu. Wspomniane już wyżej fugowanie nierównych płytek wymaga przeprowadzenia próby – najlepiej na słabiej wyeksponowanym fragmencie. Jeśli pojawią się przebarwienia lub preparat zacznie odkładać się w porach, konieczne będzie gruntowanie płaszczyzny. Problem z reguły nie dotyczy fugowania płytek gresowych szkliwionych.
- KROK 4: Aplikowanie i zacieranie fugi
Nadszedł czas na główny etap pracy. Twoje działanie polega teraz na nakładaniu gotowej fugi na ścianę lub podłogę stosunkowo niewielkimi partiami, dokładnie i mocno wcierając substancję w spoinę.
Możesz użyć różnych narzędzi. Przy dużych powierzchniach, fugowaniu grawerowanych płytek, fugowaniu płytek 3D lub fugowaniu płytek fazowanych dobrym pomysłem może być wykorzystanie wspomnianego już wcześniej pistoletu. Przy pojedynczym remoncie jednak często okazuje się on zbędnym wydatkiem.
W większości sytuacji – nawet przy fugowaniu płytek dekoracyjnych – wystarczy gumowa paca prowadzona pod kątem. W niektórych przypadkach, jak choćby fugowanie płytek ceramicznych na podłodze, lepszy może okazać się suwak gumowy.
Co ważne, tego typu działanie prowadzi się przy temperaturach od 5 do 25 stopni Celsjusza. Zakres wydaje się dość szeroki, jeśli masz na myśli typowe fugowanie płytek w kuchni czy fugowanie płytek w łazience, jednak przy fugowaniu płytek na balkonie, fugowaniu płytek na tarasie lub fugowaniu płytek elewacyjnych trzeba zachować ostrożność.
- KROK 5: Poprawki i zebranie nadmiaru
Kiedy fuga przeschnie, zbierz jej nadmiar i nadaj całości odpowiedni kształt. Jeśli natomiast widzisz, że w niektórych miejscach została nałożona nierównomiernie, poczekaj około 30 minut do wstępnego zawiązania i nanieś poprawki.
- KROK 6: Czyszczenie
Wyczyść płytki, najlepiej za pomocą lekko zwilżonej i twardej gąbki, uważając, by nie rozetrzeć samej fugi. Prawdopodobnie na ścianie widnieje teraz lekki osad z cementu. Bezpiecznie usuniesz go za około 2 tygodnie specjalnym preparatem rekomendowanym przez producenta fugi.
Tak w skrócie przedstawia się schemat prac – kolejne kroki są podobne niezależnie od tego, czy działasz na klasycznej ceramice, czy przeprowadzasz fugowanie płytek drewnopodobnych, czy też fugowanie płytek z kamienia lub fugowanie płytek betonowych. Dodatkowych kroków wymaga na przykład fugowanie płytek klinkierowych na mokro.
Najważniejszą rolę odgrywa typ fugi, nie zaś typ płytek. Kluczowe jest natomiast odpowiednie dopasowanie wariantu zaprawy. Weryfikuj więc zalecenia producentów co do fugowania płytek antypoślizgowych, fugowania płytek gipsowych czy fugowania wypukłych płytek modnych w ostatnich kilku sezonach.
Fugowanie płytek ściennych
Podstawowe fugowanie płytek ściennych przebiega według powyższego schematu. Pamiętaj, by wszystkie czynności wykonywać po kolei na każdej ze ścian, nie zaś na całości powierzchni od razu. W przeciwnym razie zaprawa może nadmiernie wyschnąć i później pojawi się problem z doczyszczeniem i wygładzeniem fug.
Fugowanie płytek podłogowych
Fugowanie płytek podłogowych przebiega praktycznie tak samo, jak w przypadku ścian. Zacznij od narożnika, przesuwając się do centrum pomieszczenia. Jeśli metraż jest duży, a działasz w pojedynkę, podziel powierzchnię na mniejsze strefy.
Jak malować płytki i od czego zacząć?
Jak prawidłowo dobrać kolor fugi do płytek?
Przez wiele lat normę stanowiły fugi o neutralnej kolorystyce. Dzisiaj możliwości w tym zakresie są znacznie szersze. Wiele zależy od tego, jaki efekt dekoracyjny chcesz osiągnąć: stonowany i minimalistyczny czy niekonwencjonalny.
Jeśli gustujesz w uniwersalnych i bezpiecznych wyborach, zdecyduj się na fugę o barwie jak najbardziej zbliżonej do dominującego koloru płytek. To dobry pomysł przy płytkach wielkoformatowych, dekoracyjnych czy imitujących drewno lub kamień. Dodatkową korzyścią jest możliwość optycznego powiększenia wnętrza.
Możesz także wyeksponować wzornictwo czy ciekawy kształt. Sięgnij wówczas po spoiny kontrastowe względem dominującej barwy okładziny. Jasna fuga doskonale podkreśli rozmieszczenie i proporcje ciemnych płytek – i odwrotnie. Ciekawie prezentuje się także kolor wprowadzony jako nawiązanie do innych detali w pomieszczeniu.
Pod uwagę weź aspekt praktyczny: mimo coraz bardziej dopracowanych formuł utrzymanie w czystości jasnej fugi jest trudniejsze niż przy zaprawach ciemnych.
Ile kosztuje fugowanie płytek? Cennik
Jakie koszty pociąga za sobą fugowanie płytek? Cennik jest w tym względzie mocno zróżnicowany, uzależniony od regionu kraju. Szukając informacji, ile kosztuje fugowanie płytek, musisz wziąć pod uwagę także to, czy czynność traktujesz odrębnie, czy będzie ona wliczona w kosztorys prac glazurniczych.
Pierwszym ważnym wydatkiem jest cena samej zaprawy. Najtańsze są te cementowe – ok. 20 – 30 zł/kg – przy typowym fugowaniu płytek cena powinna być przeliczona na zużycie 0,4 – 0,8 kg/m kw. Fugi epoksydowe są ponad dwukrotnie droższe – więcej zapłacisz także za ich wykonanie.
Kolejnym punktem w wyliczeniach budżetowych jest to, jaka cena za fugowanie płytek znajdzie się w cenniku wykonawcy. Przeważnie jest ona ujęta w koszcie układania płytek, dlatego próżno szukać jej jako odrębnej pozycji. Cena za metr prezentuje się następująco:
- układanie i fugowanie płytek ceramicznych – cena ok. 80 – 100 zł/m kw.,
- układanie i fugowanie płytek klinkierowych – cena ok. 110 – 120 zł/m kw.,
- układanie i fugowanie płytek gresowych – cena ok. 110 – 140 zł/m kw.
Drożej będzie przy wariancie wielkoformatowym – dla układania i fugowania płytek podłogowych cena to ok. 150 zł/m kw.
Czym są płytki rektyfikowane i kiedy warto się na nie zdecydować?
Jak należy dbać o fugi?
Aby gotowa powierzchnia przez długi czas prezentowała się atrakcyjnie, warto zadbać o odpowiednią pielęgnację i konserwację fug. Jak wspomnieliśmy już wcześniej, najbardziej pracochłonne są te o jasnym zabarwieniu. Na szczęście odpowiedź na pytanie, jak dbać o jasne fugi, nie wiąże się wcale z ciężką pracą.
Do czyszczenia spoin możesz użyć zwykłej ciepłej wody. Porady, jak dbać o białe fugi, często wspominają o dodaniu sody oczyszczonej, ale bardziej wydajne i skuteczne okażą się specjalne płyny impregnujące o właściwościach czyszczących i grzybobójczych. Wystarczy nanieść je wąską szczoteczką – może być szczotka do zębów – lub bawełnianą ścierką w docelowe miejsce.
Dodano: 08.01.2021 | Zaktualizowano: 12.08.2022
Autor artykułu
Zobacz profil
Zobacz inne artykuły tego autora