Co to jest jastrych i jakie jest jego zastosowanie?
Co to jest jastrych? To pytanie często zadają sobie osoby bez doświadczenia budowlanego. Dużo bardziej znajomo brzmi z pewnością wylewka. Bez niej trudno przeprowadzić jakikolwiek większy remont: nie da się wykonać podłogi ani sufitu. Jeśli chcesz samodzielnie wykończyć dom, musisz wiedzieć jak się z nią obchodzić. Kiedy można go zastosować zamiast wylewki? Który jastrych sprawdza się najlepiej? Odpowiadamy na te oraz wiele innych pytań związanych z położeniem wylewki!
Czym jest jastrych?
Jeśli właśnie zadajesz sobie pytanie: co to jest jastrych – zdecydowanie nie jesteś jedyny. Jest to bowiem dużo mniej znane określenie na wylewkę podłogową. To nic innego jak warstwa podkładu układana na stropach lub betonowej płycie. Wykonany jest z mieszaniny, która po pewnym czasie twardnieje i staje się zwięzłym podkładem pod podłogą lub posadzką.
Jastrych ma za zadanie wyrównać podłoże przed położeniem podłogi lub stropu. Może znajdować się między innymi również pod terakotą, płytkami ceramicznymy oraz wykładziną. Wpływa również pozytywnie na materiał wierzchni, który dzięki niemu może swobodniej pracować pod obciążeniami.
Do wykonania wylewki wykorzystuje się najczęściej mieszaniny o tak zwanym niskim skurczu. W zależności od rodzaju jastrychu mogą mieć konsystencję ciekłą, plastyczną lub sypką. Zwykle miesza się je z wodą zaraz przed położeniem. W sklepach dostępny jest jednak również rzadziej używany jastrych w postaci płyt prefabrykowanych.
Sprawdź też: Czy podłoga z bambusa sprawdzi się przy wodnym ogrzewaniu podłogowym?
Jakie są rodzaje jastrychów?
W zależności od użytego przy produkcji materiału wyróżnia się kilka różnych typów wylewki. Są to:
- jastrych cementowy – inaczej: jastrych betonowy, powstający na bazie cementu portlandzkiego,
- jastrych gipsowy – tworzący grubą warstwę podkładu,
- jastrych magnezytowy – będący mieszanką tlenku magnezu oraz chlorku magnezu z organicznymi i nieorganicznymi wypełniaczami,
- jastrych asfaltowy – wykonany z lanego asfaltu, mączki kamiennej oraz piasku i wylewany na gorąco,
- jastrych anhydrytowy – z anhydrytem syntetycznym lub naturalnym, który wiąże się ze spowalniaczami w celu zastygnięcia masy,
- jastrych samopoziomujący – tworzący idealnie gładką powierzchnię.
Drugi podział jastrychów jest zależny od sposobu wbudowania. Pod tym względem wylewki dzieli się na:
- związane ze stropem – o grubości około 20 mm, w postaci zaprawy cementowej, która wylewana jest bezpośrednio na konstrukcję stropu, a po stwardnieniu na stałe się z nim wiąże;
- na warstwie rozdzielczej – o grubości około 30 mm, wylewany na folię budowlaną lub warstwę podkładową, stosowany w sytuacji, kiedy wylewka związana ze stropem nie może być użyta. System ten nie dopuszcza do zmian długości jastrychu pod wpływem skurczania się lub pęcznienia;
- pływające – o grubości około 35 mm, wylewany na uprzednio ułożonej warstwie izolacyjnej oraz rozdzielającej, aby wylewka nie miała bezpośredniej styczności z konstrukcją stropu oraz ścianami budynku.
Czym charakteryzuje się jastrych anhydrytowy?
Jednym z częściej wybieranych rodzajów wylewek jest jastrych anhydrytowy. Jest to bardzo uniwersalny typ wylewki, który po wyschnięciu ulega bardzo niewielkim skurczeniom. Wybierając go można zrezygnować z montowania dodatkowego zbrojenia. Podobnie jak wylewka gipsowa, nie wymaga wykonywania dylatacji, a na jego powierzchnie nie powstają odkształcenia. Nieocenioną zaletą jest to, że po jastrychu anhydrytowym można poruszać się już po dwudziestu czterech godzinach od jego położenia.
Jastrych anhydrytowy ma dość rzadką konsystencję, która sama tworzy stosunkowo równą powierzchnię. Nie wymaga dodatkowego wyrównywania. Wylewka ta nadaje się także do zastosowania na ogrzewaniu podłogowym, ale nie można kłaść jej w pomieszczeniach narażonych na znaczne działanie wilgoci oraz na zewnątrz. Jej minusem jest również stosunkowo wysoka cena.
Czym się różni jastrych suchy od jastrychu mokrego?
Przed wyborem odpowiedniej wylewki warto wiedzieć również, czym się różni suchy jastrych od mokrego. Jastrych suchy wykonany jest z karton – gipsu, gipso – włókna, płyt cementowych, MFP lub OSB. Układa się go bezpośrednio na gruncie lub na stropie. Wyróżnia się dużą lekkością. Dlatego używa się go głównie w miejscach, które wymagają zminimalizowania obciążenia. Suchy jastrych stosuje się więc na przykład na ogrzewanie podłogowe. Specjaliści chętnie wykorzystują go wtedy, gdy inwestorom zależy na czasie. Pozwala bowiem już drugiego dnia przystąpić do stanu deweloperskiego.
Jastrych mokry jest natomiast cięższy oraz wymaga wymieszania, nierzadko przy pomocy betoniarki. Nie sprawdzi się przez to na każdym podłożu. Jego zaletą jest jednak cena, która powoduje, że chętnie stosuje się go na wszędzie tam, gdzie jest to możliwe. Ma zastosowanie szczególnie w pomieszczeniach o dużej wilgotności, w których nie można położyć jastrychu suchego. Niestety z kontynuowanie prac trzeba poczekać aż materiał całkowicie wyschnie.
Warto wiedzieć: Jak połączyć płytki i panele?
Zastosowanie jastrychów
Jastrych stosowany jest właściwie przy każdym większym remoncie. Bez niego nie da się wykończyć domu lub mieszkania. Stanowi niezbędne podłoże pod podłogę oraz stropy. W jakim celu się go stosuje?
1. Pozwala wyrównać powierzchnię
Głównym powodem zastosowania wylewki jest chęć wyrównania podłoża pod dalsze prace wykończeniowe. Z jej pomocą podłoga oraz sufit są równe, co poprawia estetykę oraz komfort użytkowania. W ten sposób usuwa się też wszelkie dziury oraz ustępy. Samopoziomujące wylewki pozwalają uniknąć trzeszczących paneli, ułatwiając pracę kolejnym ich elementom. Jastrych ma też zastosowanie pod wykładzinami, parkietem oraz PCV.
2. Może stanowić wykończenie powierzchni
W mniej wykorzystywanych przestrzeniach, takich jak piwnica lub garaż, jastrych sam w sobie może być elementem wykończeniowym. W takim przypadku wybrać trzeba jednak odpowiedni typ wylewki, który będzie odporny na wysoki poziom wilgoci oraz obciążenia. Z jego wykorzystaniem możesz również kształtować podłoże, na przykład wykonując skosy w celu szybszego odprowadzania wody z tarasu.
3. Może mieć pozytywny wpływ na wyciszenie mieszkania
Dodatkowa warstwa podłoża wpływa pozytywnie na wyciszenie pomieszczenia. Poprawia też akustykę w pokoju. Między nią a ścianą lub stropem można dodatkowo zastosować kolejne materiały dźwiękoszczelne. To szczególnie istotne w przypadku wykańczania mieszkania lub domu, w którym będą mieszkać dzieci.
4. Może mieć pozytywny wpływ na termoizolację w domu
Jastrych stanowi również dodatkową warstwę termoizolacyjną domu. Zapobiega uciekaniu nadmiaru ciepła oraz nagrzewaniu się pomieszczeń w gorące dni.
ofe-5847238-70453 w-70453
Jakie wymagania musi spełniać jastrych na ogrzewanie podłogowe?
Jastrych na ogrzewanie podłogowe powinien spełniać dodatkowe kryteria, które nie zawsze są wymagane w przypadku położenia wylewki w innym miejscu. Musi wykazywać znaczną odporność na działanie wysokich temperatur, ale również na ich częste zmiany. Powinien być także elastyczny, aby dobrze wpasować się pomiędzy rurkami ogrzewania podłogowego.
Ważna jest też odporność na uszkodzenia mechaniczne, ale przede wszystkim możliwość optymalnego przewodzenia ciepła. W tym celu sięga się więc głównie po wylewki płynne, które są w stanie dokładnie wypełnić przestrzenie między poszczególnymi elementami instalacji wewnętrznej.
Który rodzaj jastrychu będzie najlepiej się nadawać na ogrzewanie podłogowe?
Jastrych może być stosowany również na ogrzewanie podłogowe. W tym celu trzeba jednak dobrać odpowiedni typ wylewki. Najlepiej sprawdzi się podkład anhydrytowany o wysokich parametrach wytrzymałościowych. Podkład taki bardzo dobrze wypełnia pustą przestrzeń pomiędzy elementami instalacji cieplnej. Od tradycyjnej formy wylewki wyróżnia go dwukrotnie wyższy współczynnik przewodzenia ciepła.
W przypadku ogrzewania podłogowego zalecany jest szczególnie jastrych o grubości równej około 8 cm. Pozwoli ona na efektywne przewodzenie ciepła. Co istotne, zanim zabierzesz się za kolejne etapy wykańczania podłogi, powinieneś przez 24 dni ogrzewać całą instalację podłogową. Możesz zacząć to robić jednak dopiero po tygodniu od położenia wylewki. Układanie podłogi z ogrzewaniem jest więc dość czasochłonne.
Jak wygląda procedura wylewania posadzki? Krok po kroku
Posadzka jastrychowa może być wykonana samodzielnie. Każdy typ jastrychu kładzie się jednak trochę w inny sposób. Abyś mógł przekonać się, że nie jest to tak skomplikowane, jak się wydaje, prześledźmy krok po kroku wykonywanie wylewki na ogrzewaniu podłogowym.
Krok 1. Przystosuj oraz oczyść podłoże
W pierwszym kroku musisz oczyścić podłoże. Zalegają na nim zwykle bowiem zaczyn cementowy oraz resztki tłuszczu. Gotowe do dalszych prac podłoże powinno być pozbawione spękań, suche, nośne oraz stabilne.
Krok 2. Ułóż folię paroizolacyjną
Kolejny krok to poprawne ułożenie foli paroizolacyjnej. Powinna ona zawijać na ściany.
Krok 3. Wykonaj warstwę izolacyjną ze styropianu
W trzecim kroku wykonać trzeba izolację. Do tego celu wybrać powinieneś odpowiedni materiał. Przy obciążeniach, które nie przekraczają 150 kg na metr kwadratowy sprawdzi się styropian o EPS 80.
Pamiętaj,
że wszystkie kolejno układane płyty styropianowe powinny do siebie przylegać, ale nie mogą się krzyżować. Zastosowany styropian nie musi być dokładnie tej samej grubości.
Krok 4. Ułóż folię aluminiową
Po położeniu styropianu rozłóż na nim specjalnie do tego przeznaczoną folię aluminiową.
Krok 5. Zamontuj ogrzewanie podłogowe
W kroku piątym powinieneś bardzo dokładnie przestrzegać zaleceń zawartych w instrukcji od producenta. Do przymocowania instalacji stosuje się najczęściej specjalne spinki. Dopina się je co około 40 – 50 cm na odcinkach prostych oraz co 20 – 30 cm na odcinkach zgiętych przewodu.
Krok 6. Ułóż siatkę stalową
Następny etap polega na rozprowadzeniu stalowej siatki Q131 o średnicy 5 mm.
Krok 7. Wykonaj dylatację
Siódmy krok to natomiast wykonanie dylatacji. Jedno pole dylatacyjne powinno mieć maksymalnie trzydzieści sześć metrów kwadratowych.
Krok 8. Przygotuj wylewkę
W tym momencie możesz przystąpić do wykonania wylewki właściwej. W tym celu jeden worek o wadze 25 kg wymieszaj z około 3,5 litra zimnej wody. Całość powinieneś mieszać, najlepiej wolnoobrotowym mieszadłem przez okło dwie minuty. Odczekaj chwilę, a następnie znów wszystko przemieszaj.
Krok 9. Wylej jastrych
Zanim zaczniesz wylewać jastrych, podziel powierzchnię na pola, wykorzystując listwy rozdzielające. Szerokość takich pól nie powinna być większa niż 3 metry. Wylewkę rozlewaj pasmami o szerokości 30 – 40 cm. Następnie rozprowadzają ją na wymaganą grubość.
Krok 10. Wygładź wylaną masę
W ostatnim kroku pamiętaj o zawibrowaniu powierzchni. Przyda Ci się do tego specjalna łata. Możesz również wygładzić jastrych.
Jastrych a wylewka
Pamiętaj, że jastrych i wylewka to dwa określenia tego samego. Poszukując informacji z nimi związanych warto posługiwać się dwiema nazwami.
Ile kosztuje jastrych?
Jednym z czynników wpływających na wybór inwestora, jest to ile kosztuje jastrych? Cena zależy od konkretnego typu wylewki, przez co ostateczna wysokość kosztów może bardzo się różnić w zależności od wybranego materiału.
Jak prezentują się przykładowe ceny wylewki?
- jastrych samopoziomujący anhydrytowo – gipsowy – 25 – 20 zł za worek 25kg
- jastrych cementowy – 10 – 12 zł za worek 25kg
- jastrych suchy – ceny wynoszą około 80 – 100 zł za metr kwadratowy
- jastrych suchy cementowy – około 200 zł za metr kwadratowy
Warto pamiętać o tym, że na cenę wpływa w dużej mierze grubość zastosowanej wylewki oraz koszty robocizny. Jeśli chcesz zaoszczędzić, a nie planujesz ogrzewać domu, wykorzystując ogrzewanie podłogowe, z powodzeniem możesz wybrać tańszy jastrych cementowy.
Dodano: 14.09.2020 | Zaktualizowano: 14.09.2020
Autor artykułu
Zobacz profil
Zobacz inne artykuły tego autora
Następny artykuł
Oświetlenie salonu - jakie wybrać? Pomysły i inspiracje na oświetlenie do salonu
Urządzając wnętrze swojego salonu, często skupiamy się na kolorach, meblach c...
