Dom z kamienia - jak zbudować i czy warto? Poznaj koszty budowy domu z kamienia

Dom z kamienia - czym się charakteryzuje?

Naturalny kamień jest jednym z najstarszych materiałów budowlanych, a budowa domu z kamienia jest jedną z najstarszych technologii budowlanych. Domy z kamienia spotkamy niemal w każdym zakątku świata. Kamień to także najtrwalszy budulec, o czym świadczą wzniesione z niego zabytkowe budynki, które stoją niewzruszenie nawet od kilku wieków.

W Polsce najwięcej budowli kamiennych powstało w średniowieczu, a do ich budowy używano głównie piaskowca, wapieni, granitu i tufu wulkanicznego, czyli materiałów, jakie można było pozyskać na miejscu. Z kamienia jednak powstawały głównie obiekty sakralne, zamki i miejskie kamienice, natomiast kamienne domy jednorodzinne na naszych terenach nigdy nie były tak popularne jak we Włoszech, Francji, czy Anglii.

Dzisiaj dom z kamienia można rozumieć dwojako. Może być to budynek wzniesiony z tego naturalnego surowca od podstaw lub jedynie z jego częściowym wykorzystaniem np. do budowy fundamentów lub pokrycia elewacji.

Pierwszy wariant jest dość trudny do zrealizowania z prostej przyczyny – w Polsce gotowe projekty domów rzadko przewidują tę technologię budowy, a ponadto jest bardzo mało fachowców, którzy potrafią ją zastosować w praktyce. Dużą popularnością cieszy się natomiast dom z elewacją z kamienia. Ozdabianie tym naturalnym materiałem fasad budynków jest bardzo modne i dotyczy zarówno domów w stylu tradycyjnym, jak i domów nowoczesnych.

Jaki kamień wybrać do budowy kamiennego domu?

Chcąc wybudować dom z kamienia, najlepiej sięgnąć po podobne materiały, jakie stosuje się na przykład do wznoszenia ogrodzeń, czyli przede wszystkim kamienie polne i łupane oraz wapienie.

• Dom z kamienia polnego – kamień polny można kupić w każdym składzie kruszyw budowlanych i jest dostępny w różnych wariantach np. jako mieszanka kamieni o różnej wielkości i kolorze, w formie większych głazów, otoczaków lub drobnych łupków. Kiedyś z kamienia polnego budowano głównie budynki gospodarcze, dzisiaj wykorzystuje się go do wznoszenia ogrodzeń i podmurówek domów. Może więc także służyć do budowy całego budynku.
• Dom z kamienia wapiennego – wapień to skała osadowa występująca w Polsce w różnych odcieniach, która jest łatwa w obróbce i powszechnie wykorzystywana w budownictwie. Aktualnie produkuje się z niego głównie materiały elewacyjne np. płytki wapienne, które dzięki szerokiej gamie wzorów i kolorów można dopasować zarówno do domu w stylu tradycyjnym, jak i nowoczesnym.
• Dom z kamienia łupanego – do jego wznoszenia używa się kamienia murowego łupanego lub cięto-łupanego, który sprzedawany jest w formie bloków o podobnej wielkości. Może być on np. z wapienia, piaskowca lub granitu.

Sama kamienna elewacja domu może być wykonana z łupku, bazaltu, marmuru, wapienia, trawertynu, granitu, piaskowca, kwarcu i wielu innych gatunków. Kamień elewacyjny można układać na styropianie i może on mieć bardzo różną formę – dzikówki, łupków lub płyt, zarówno o gładkiej, jak i nieregularnej powierzchni.

Jak wybrać odpowiedni projekt domu z kamienia?

Jeśli interesuje Cię dom z kamienia, projekty takich budynków niestety są bardzo rzadko dostępne w katalogach projektów gotowych. Ta technologia budowy nie jest po prostu w Polsce popularna. Większość biur projektowych przygotowuje koncepcje budynków z tradycyjnych murów z bloczków lub pustaków, z drewna albo domów szkieletowych. Chcąc zatem wybudować kamienny dom, należy zamówić projekt indywidualny.

Znacznie łatwiej znajdziesz natomiast projekty domów w technologii tradycyjnej, które mają przewidzianą elewację z kamienia naturalnego. Przykładem może być projekt domu Karmelek WRN1431 o prostej bryle z okładziną kamienną na fasadzie, czy też projekt domu Nasza Stodoła S KRY1003, w którym z kolei bryłę budynku w stylu nowoczesnej stodoły ozdobiono nie tylko kamieniem, ale także drewnem.

Ile kosztuje budowa domu z kamienia?

Koszt kamienia naturalnego murowego granitowego waha się od 400 do nawet 800 zł netto za tonę. Jaki będzie koszt budowy domu z kamienia, zależy od jego metrażu oraz rodzaju użytego materiału i sposobu obróbki. Na ostateczną cenę duży wpływ będzie miał także koszt robocizny – w tym przypadku będzie on dość wysoki ze względu na to, że wznoszeniem budynków kamiennych zajmuje się niewiele firm w Polsce.

Znacznie tańsza będzie elewacja z kamienia. Za metr kwadratowy kamienia elewacyjnego trzeba bowiem zapłacić od 200 do nawet 800 zł w zależności od rodzaju, grubości i jakości materiału. Koszt ułożenia kamienia na elewacji waha się (w zależności od źródeł i lokalizacji) od 110 do 280 zł/m².

Według renomowany cenników internetowych łączny koszt wykończenia domu kamieniem w 2025 roku wynosi:

Jak zbudować dom z kamienia?

Mury z kamienia naturalnego można wznosić na wiele sposobów. Najczęściej układany jest warstwami. Większe elementy układa się w narożnikach i od zewnątrz muru. Puste miejsca pomiędzy nimi natomiast wypełnia się drobniejszymi kamykami i zaprawą. Bardzo często także kamienie łączy się z cegłami. W budowie murów mogą być stosowane zaprawy: cementowa, cementowo–wapienna, a ostatecznie także wapienna.

Należy pamiętać, że mur kamienny jest znacznie szerszy niż tradycyjny – zwykle ma około 60 cm. Co ważne, od zewnątrz stanowi od razu gotową elewację, której nie trzeba niczym pokrywać. Warstwa izolacyjna budynku jest w tym przypadku wykonywania od wewnątrz.

Dom z kamienia i drewna - czy to dobre połączenie?

Bardzo ciekawe są projekty domów z kamienia i drewna, czyli dwóch naturalnych materiałów, które wyjątkowo dobrze pasują do siebie. Taki budynek najlepiej będzie się prezentował poza miastem, w otoczeniu zieleni i na tle pięknych, naturalnych krajobrazów.

Dość popularnym rozwiązaniem na połączenie kamienia i drewna w budynku jest na przykład pokrycie kamieniem elewacji parteru, a drewnem fasady piętra lub poddasza. Takie rozwiązanie nadaje bryle lekkości i niepowtarzalnego charakteru. Również wnętrza takich domów mogą być wykończone tymi materiałami. Kamienne mogą być np. ściany i kominek, natomiast drewniane podłogi, filary, czy antresole.

Możliwości wykorzystania tych surowców jest bardzo wiele. Bez względu na sposób ich użycia dom z drewna i kamienia będzie z pewnością bardzo stylowy i ponadczasowy, bo połączenie tych dwóch materiałów jest zawsze tak samo piękne – bez względu na zmieniającą się modę.

Jak ocieplić dom z kamienia?

Dom z kamienia pomimo grubych murów wymaga izolacji termicznej i najczęściej wykonuje się ją ze styropianu montowanego od wewnątrz. Warto jednak wspomnieć, że kamienne domy mają bardzo specyficzną właściwość – bardzo długo się nagrzewają, ale potem równie długu utrzymują stałą temperaturę. To przekłada się na zarówno na stosunkowo niskie koszty ogrzewania, jak i też przyjemny chłód latem.

Czy domy z kamienia są wytrzymałe i bezpieczne?

Kamienny dom może stać nawet kilkaset lat, dlatego można uznać, że jest bardziej wytrzymały niż dom z cegieł, którego trwałość szacuje się na około 100 lat. Wytrzymałość budynku zależy jednak od rodzaju użytego kamienia oraz przede wszystkim zastosowanej zaprawy, która jest zawsze najsłabszym elementem muru. Kiedyś stosowano zaprawy wapienne, dzisiaj lepiej postawić na te cementowe. Z pewnością także należy zadbać o solidne fundamenty, które udźwigną ciężkie ściany z kamienia.

Warto też wiedzieć, że domy z kamienia są znacznie mniej narażone na pojawienie się pleśni czy grzybów we wnętrzu. Mury kamienne są po prostu dobrze wentylowane, dlatego dobrze chronią dom przed wilgocią.

Budowa domu z kamienia - wady i zalety

Zanim zdecydujesz się budować dom z kamienia, poznaj jego wady i zalety.

Jak pomysłowo zaaranżować przestrzeń wokół kamiennego domu?

Dom z kamienia jest sam w sobie bardzo klimatyczny i naturalnie piękny, jednak warto podkreślić jego niepowtarzalny styl odpowiednio zagospodarowanym otoczeniem. Aż się prosi, by koło takiego budynku było jak najwięcej zieleni, dlatego warto na posesji posadzić wysokie drzewa i krzewy. Wokół domu kamiennego w stylu wiejskim świetnie prezentuje się dziki lub swobodny ogród.

Szarą kamienną elewację ożywią kwiaty, które można umieścić przy oknach lub przynajmniej tuż pod budynkiem. Warto też rozważyć posadzenie pod ścianą roślin pnących, które od wiosny do jesieni będą piękną ozdobą fasady. Do domu z kamienia pasuje kamienne lub kute ogrodzenie, a także wyłożone kamieniami alejki ogrodowe.

Dom z kamienia - czy warto go zbudować?

Dom z prawdziwego kamienia z pewnością warto zbudować, choćby ze względu na jego piękno, naturalność oraz trwałość. W Polsce jednak taka inwestycja może być dość trudna do zrealizowania. Warto więc pamiętać o alternatywnych rozwiązaniach – przede wszystkim o możliwości zamówienia projektu domu w tradycyjnej technologii i ozdobienia jego elewacji okładzinami kamiennymi. Innym sposobem na dom z kamienia jest zakup starego budynku i jego przebudowa.