Trawertyn – czy warto stosować trawertyn we wnętrzach?

Budowanie domów i innych obiektów budowlanych wymaga zastosowania wielu różnych materiałów konstrukcyjnych i wykończeniowych. Od wieków wykorzystywany jest do tego między innymi trawertyn. Znany już był w starożytności, o czym świadczą zachowane do naszych czasów starorzymskie budowle. Czym on jest i gdzie znajduje zastosowanie w nowoczesnym projekcie domu jednorodzinnego? 

Co to jest trawertyn?

Kamień naturalny wykorzystywany jest w budowie i wykańczaniu projektów domów, budynków komercyjnych czy obiektów sakralnych. Do grona takich materiałów zaliczyć można również trawertyn. Znany już od czasów starożytnych Rzymian kamień wykorzystywany jest głównie do aranżacji eleganckich wnętrz, niekoniecznie tych o charakterze mieszkalnym, niemniej tam również może znaleźć swoje miejsce, dodając uroku pomieszczeniom.

Trawertyn jest kamieniem – wapienną skałą osadową – o porowatej strukturze, który powstał w procesie wytrącania się węglanu wapnia ze słodkich wód, w tym w szczególności z gorących źródeł. Największe złoża trawertynu znajdują się w okolicy włoskiego Tivoli, tureckiego Pamukkale oraz w amerykańskim Parku Narodowym Yellowstone. Zasadniczo wieki temu wydobywano go ze źródeł w Egipcie, gdzie nazywany był alabastrem.

Trawertyn wykorzystywano do budowy rzymskiego Koloseum. Ciekawostką niech będzie fakt, że stanowi on odmianę tzw. martwicy wapiennej. Powstaje przy wytrącaniu się węglanu, na terenach o podłożu wapiennym, np. przy jaskiniach krasowych, uskokach tektonicznych i gorących źródłach. Wydobywa się go w formie bloków skalnych w kamieniołomach, które następnie trafiają do fabryk do obróbki.

Jego cechą charakterystyczną jest duża porowatość, dzięki której kamień ten jest lekki, a do tego bardzo wytrzymały oraz odporny na negatywny wpływ czynników zewnętrznych – atmosferycznych i mechanicznych. Nie należy zapominać także o tym, że trawertyn bardzo dobrze przewodzi ciepło, dlatego sprawdza się jako pokrycie posadzek, w przypadku których stosowane jest ogrzewanie podłogowe. Dostępny jest w szerokiej palecie barw, co poszerza możliwości wykorzystania go przy wykańczaniu wnętrz mieszkalnych i komercyjnych.

Sprawdź nasze projekty domów nowoczesnych!

Aston 2C

4 650 zł

4 650 zł

Werbi B

4 319 zł

4 319 zł

Lolek N 2G

4 800 zł

4 800 zł

Projekty domów nowoczesnych

Trawertyn – gdzie znajdzie swoje zastosowanie?

Trawertyn można wykorzystywać właściwie w większości pomieszczeń mieszkalnych i na zewnątrz. Kamień ten dobrze sprawdzi się jako pokrycie podłóg z ogrzewaniem podłogowym. W takim przypadku płyty z trawertynu naturalnego powinny być poprzedzielane elastycznymi fugami. Jeśli zostanie on właściwie zaimpregnowany, można go układać nie tylko w salonach i pokojach dziennych, lecz także kuchniach czy łazienkach, tam gdzie panuje większa wilgotność powietrza.

Trawertyn, nawet umieszczony na klatce schodowej, jest materiałem na tyle wytrzymałym na uszkodzenia mechaniczne i zużycie, że na długo zachowa swój doskonały wygląd.

W kuchniach trawertyn sprawdzi się jako blat kuchenny, który zwykle jest podatny na uszkodzenia i erozję. Jeśli użytkownik zadba o jego okresową impregnację, to materiał ten może służyć przez dekady.

Tynk strukturalny z trawertynu to właściwie imitacja naturalnego kamienia. Jest to mineralny tynk o drobnoziarnistej strukturze. Wytwarzany jest na bazie spoiwa wapiennego i sprzedawany w formie proszku. Po zmieszaniu w odpowiednich proporcjach z wodą można go od razu nakładać na ścianę lub sufit. Pięknie wygląda, a przy tym jest odporny na wilgoć, działanie biologicznych czynników zewnętrznych oraz szorowanie.

Najczęściej tynk trawertynowy stosowany jest do ozdobienia części ściany w pomieszczeniu, chociaż może też tworzyć oryginalną obudowę kominkową. W takim charakterze płyty z trawertynu również sprawdzają się idealnie, z uwagi na odporność na wyższe temperatury.

Zaimpregnowane płyty tarasowe z trawertynu po umieszczeniu na zewnątrz będą tworzyły unikatowy taras wypoczynkowy. Warto wykorzystać w takim przypadku duże płyty o powierzchni nawet około 3 mkw.

Dowiedz się więcej: Układanie kamienia elewacyjnego na styropianie - na co uważać?

Ile kosztuje trawertyn?

W zależności od sposobu obróbki, struktury czy kolorystyki, inne mogą być koszty nabycia trawertynu. Cena za mkw. waha się najczęściej w przedziale od 80 do 300 zł. Daje to możliwość wyboru takich płytek czy innych materiałów, które zmieszczą się w założonym budżecie wykończeniowym.

Płyty z trawertynu kosztują od 100 do 200 zł za mkw. i są od razu przygotowane do zamontowania w odpowiednim miejscu. Za ciekawe pod względem koloru i struktury materiały z trawertynu płacić można nawet ponad 500 zł za mkw. Do kosztów jego nabycia doliczyć trzeba cenę robocizny.

Trawertyn – rodzaje i wzory

W zależności od tego, jaką kolorystyką i strukturą odznacza się trawertyn, znane są różne jego rodzaje. Powszechnie wykorzystywany jest trawertyn egipski, nazywany alabastrem. To najtrwalszy materiał tego typu. Skała wykorzystywana do jego produkcji była wydobywana tradycyjnie, choć dzisiaj jej lokalizacja nie ma już większego znaczenia. Trawertyn egipski stosowany jest do aranżacji zarówno antycznych wnętrz, jak i nowoczesnych. Występuje w szerokiej gamie kolorystycznej.

Trawertyn marmurowy, jako skała wapienna, może do złudzenia przypominać naturalne marmury, zarówno pod względem wzoru, jak i kolorystyki. Rzadko spotykany jest trawertyn ciemny, np. ciemnoszary.

Z uwagi na mnogość technik obrabiania bloków z trawertynu powstawać mogą różne odmiany tego materiału pod względem powierzchni i jej tekstury:

• matowy trawertyn;
• polerowany, charakteryzujący się lśniącą powierzchnią;
• dłutowany, posiadający krawędzie specjalnie postarzane z użyciem młotkowania;
• szczotkowany, który ma porowatą, matową powierzchnię;
• bębnowany, z porowatą powierzchnią i zaokrąglonymi krawędziami;
• łupany, z obłupaną i dosyć szorstką strukturą;
• szpachlowany i szlifowany, z wypełnionymi żywicą porami, dla uzyskania satynowej powierzchni.

Mozaika trawertynowa to inaczej trawertyn szpachlowany, nieposiadający porów, w które mogłyby wnikać zabrudzenia. Taką mozaikę, np. w łazience, łatwiej utrzymać w idealnej czystości.

Jak można wykorzystać trawertyn we wnętrzach?

Trawertyn naturalny może być dostępny w wielu różnych kolorach i postaciach. To materiał, który ma liczne otwory, powstałe przy formowaniu skały. Wytwarzać można z niego płytki, forniry kamienne, po wypolerowaniu elementy dekoracyjne niewypełniane, a także blaty bez otworów wypełnione spoiwem żywicznym lub szpachlą przeznaczoną do kamienia naturalnego. Najczęściej jednak trawertyn na podłogę czy na ścianę ma postać płytek z kamienia, a trawertyn na elewację – formę tynku.

Z uwagi na wytrzymałość i solidność trawertyn można śmiało wykorzystywać w przedpokoju czy w salonie, a dzięki dobremu przewodzeniu ciepła można pokryć nim instalację ogrzewania podłogowego. Rozwiązanie w postaci płytek można zastosować jako ozdobę ścian w łazience, ale aby zachował trwałość, trzeba go zaimpregnować. W pomieszczeniach służących kąpieli z trawertynu wykonuje się blaty łazienkowe i obudowy wanien.

Płytki trawertynowe mogą być cięte na dwa sposoby – w poprzek żył, dzięki czemu powstaje jednolita struktura (tzw. Cross-Cut), lub wzdłuż, z pasami powstałymi na płytce, które wynikają z przekroju warstw skały (tzw. Vein-Cut).

Blat z trawertynu może być akcentem w kuchni lub można dopasować go na przykład do płyt trawertynowych na ścianach. Na zewnątrz materiał ten wykorzystuje się na tarasie z uwagi na wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne. Można z niego wykonać tarasy, obrzeża basenów czy ścieżki ogrodowe.

Żeby oszczędzić, zamiast trawertynu naturalnego można zastosować jego imitację. W sprzedaży są płytki ceramiczne, które bardzo dobrze imitują wygląd trawertynu, i tynki mineralne, które po umiejętnym położeniu mają strukturę podobną do tego materiału. Płytki ceramiczne, które imitują trawertyn, są tańsze niż ten materiał w postaci naturalnej skały, a będą dobrze wyglądać np. na dużych powierzchniach ścian lub podłóg w łazience, kuchni, salonie, czy w korytarzu.

Sprawdź: Kamień na ścianę - czy warto stosować kamień dekoracyjny we wnętrzach?

Trawertyn – czy warto się na niego zdecydować?

Trawertyn jest skałą – kamieniem naturalnym – i z racji tego oryginalnym materiałem, który wprowadza unikatowy styl do wnętrz mieszkalnych i nie tylko. Nawet takie same płyty trawertynowe mogą mieć nieco inny wzór – nie będą identyczne, chyba że mamy do czynienia z imitacją trawertynu. Materiał ten ma liczne, widoczne gołym okiem pory. Z racji swojej porowatej struktury jest nasiąkliwy, dlatego wymaga impregnacji.

Zaletą trawertynu jest to, że jako materiał alkaliczny, czyli taki, który tworzy środowisko nieprzyjazne dla rozwoju różnych mikroorganizmów, nie jest narażony na rozwój pleśni i grzybów. Zachowuje przez wiele lat doskonały wygląd. Uznaje się go za kamień długowieczny, który przetrwać może setki lat w idealnym stanie – jest odporny na uszkodzenia mechaniczne i wyższe temperatury.

Jako materiał o wielu różnych zastosowaniach, trawertyn może zostać uznany za produkt uniwersalny, stosowany wewnątrz i na zewnątrz domu, nawet w trudnych warunkach podwyższonej temperatury czy wilgotności (po impregnacji).

Co jeszcze warto wiedzieć przed wyborem trawertynu dekoracyjnego?

Jeśli zamierzamy zastosować trawertyn we wnętrzach mieszkalnych czy komercyjnych, powinniśmy wiedzieć, jak należy z nim na co dzień postępować. Nie ma problemu z czyszczeniem takiego kamienia z użyciem wody z niewielkim dodatkiem zwykłego płynu do mycia naczyń. Nie należy czyścić trawertynu agresywnymi środkami chemicznymi, ponieważ może to doprowadzić do powstania na nim mało estetycznych przebarwień. Kolorów nie będzie można już odzyskać.

Jaki kolor może mieć trawertyn? Szary jest rzadko spotykany w jego przypadku, podobnie jak biały. Najczęściej występuje w ciepłych odcieniach – od kremowego po brąz i żółty. Może mieć pomarańczowe lub nawet czerwone pojedyncze warstwy, tworzące piękny rysunek na płytkach.

Na ogół trawertyn ma jasny odcień, ale nawet płytki pochodzące z jednej partii mogą się nim nieznacznie różnić, podobnie rzecz ma się ze wzorem. Struktura kamienia jest niepowtarzalna za każdym razem i daje niezwykłe efekty wizualne, w zależności od tego, w jakim kierunku są cięte bloki kamienne.

Przeczytaj: Z jakich materiałów wykonać elewację?

Jak kłaść trawertyn?

Jak zrobić trawertyn i jak położyć go na ścianie? Wbrew pozorom jest to proste zadanie. Jedną z jego cech szczególnych jest to, że można go stosować bezpośrednio na wszystkich rodzajach tynku, a przy tym nie trzeba pod kamień kłaść gładzi. Zamiast wykorzystywać na ścianach czy podłogach trawertyn w formie naturalnego kamienia, można położyć go na ścianie w formie tynku.

Jak nakładać trawertyn? Najpierw trzeba odpowiednio przygotować podłoże, tj. oczyścić je z zabrudzeń i kurzu oraz wygładzić i zaszpachlować większe wgłębienia.

Kolejnym krokiem jest pokrycie go materiałem gruntującym, np. farbą podkładową. Tak przygotowane podłoże nadaje się do nakładania trawertynu w tynku, po wymieszaniu sypkiej mieszanki w odpowiednich proporcjach z wodą. Za pomocą pacy nakłada się stopniowo tynk trawertynowy na ścianę, uzyskując dzięki temu strukturę naturalnego kamienia.

Jak odnowić trawertyn?

Raz na rok należy impregnować trawertyn odpowiednim środkiem – specjalistycznym preparatem przeznaczonym do impregnacji naturalnego kamienia. Środki te zawierają najczęściej żywicę. Pokrywając nimi trawertyn, wypełnia się jego pory, kanaliki i ewentualne szczeliny w płytkach. 

Teoretycznie można też zmienić kolor tynku z tego materiału – służy do tego odpowiednia farba. Trawertyn w jasnym kolorze można skutecznie pomalować na ciemniejszy odcień, ale gorzej, jeśli ściana jest ciemniejsza, a farba jaśniejsza. Trzeba pamiętać, że farba nieco zmieni strukturę tynku.