Nawiewnik okienny – czym jest? Najważniejsze informacje o nawiewnikach okiennych

Teoretycznie wydawać by się mogło, że najlepsze są okna szczelne. W końcu dopływ świeżego powietrza do środka można zapewnić poprzez ich otwarcie. W rzeczywistości nie do końca tak jest. W chłodniejsze miesiące otwieranie okien prowadzi do nadmiernego wychładzania wnętrz.

Ponadto do środka dociera niepożądany hałas z zewnątrz. Dlatego projekt domu powinien uwzględniać dobrą wentylację zawierającą nawiewniki okienne, które zapewnią dopływ świeżego powietrza, a jednocześnie wyeliminują problem przeciągów i hałasu.

Nawiewnik okienny – co to jest?

Zacznijmy może od tego, do czego służy nawiewnik (inaczej nawietrznik) okienny. Jest to niewielkie urządzenie, które montuje się na szczelinach w górnej części ramy okna albo pomiędzy górną częścią ramy okna a nadprożem. Na rynku dostępne są także okna z fabrycznie wbudowanym nawiewnikiem.

Jego zadaniem jest zapewnić przez zamknięte okno kontrolowany przepływ powietrza z zewnątrz do wewnątrz. Choć nawiewnik okienny jest urządzeniem automatycznym, a nie elektrycznym, zatem nie wymaga zasilania, a za jego użytkowanie nie trzeba nić płacić. Skoro wiesz już, co to jest nawiewnik okienny, powiedzmy sobie teraz, jakie są rodzaje nawiewników.

Nawiewnik okienny – rodzaje

Jednym z najczęściej stosowanych jest podział z uwagi na sposób działania nawiewników okiennych. Mechanizm powinno się dobrać stosownie do swoich potrzeb i oczekiwań, jednocześnie uwzględniając parametry pomieszczenia. Nawiewnik okienny – typy:

• nawiewnik okienny higrosterowany

Umożliwia kontrolowany dopływ świeżego powietrza do wnętrza domu. Jego działanie zależy od poziomu wilgotności powietrza w danym pomieszczeniu. Zatem, gdy wilgotność jest zbyt duża, nawiewnik okienny automatyczny higrosterowany zapewnia dopływ powietrza z zewnątrz, otwierając przesłonę. W przypadku spadku wilgotności poniżej określonego poziomu przesłona automatycznie się zamyka.

Nawiewnik higrosterowany ma wbudowany czujnik z taśmą poliamidową, co pozwala mu monitorować zmiany wilgotności. Sprawdzi się np. w kuchni lub pralni. Usuwanie nadmiaru wilgoci może jednak pociągać za sobą wychłodzenie wnętrza. Ponadto taki nawiewnik jest dość duży, przez co rzuca się w oczy, co dla niektórych może być problemem.

• nawiewnik okienny ciśnieniowy

Samoistnie reguluje dopływ powietrza do pomieszczenia. Funkcjonuje w automatyczny sposób pod wpływem zmian różnicy poziomu ciśnienia wewnątrz i na zewnątrz – przy określonej różnicy ciśnień przepustnica się otwiera, a przy jej zmianie zamyka. Zapobiega to nadmiernemu napływowi zimnego powietrza z zewnątrz i wychładzaniu pomieszczeń. Nawiewnik okienny z regulacją ciśnienia dedykowany jest obiektom o mało wydajnej wentylacji.

• nawiewnik okienny ręczny

Ma dość prostą konstrukcję – składa się z obudowy, przesłony i pokrętła. Precyzyjne ustawienie położenia przesłony dopuszczającej powietrze z zewnątrz przy pomocy pokrętła umożliwia użytkownikowi samodzielne ustawienie, ile powietrza z zewnątrz ma dopływać do środka. Przesłonę można ustawić na jednej z kilku możliwych pozycji albo całkowicie uniemożliwić wlot powietrza. Nawiewniki ręczne nie są zbyt dokładne, gdyż nie chronią przed zbyt dużym napływem powietrza. Najczęściej znajdują zastosowanie tam, gdzie nie ma możliwości zamontowania zautomatyzowanych nawiewników.

• nawiewnik okienny termostatyczny

Podobnie jak nawiewnik ciśnieniowy czy higrosterowany działa automatycznie, ale pod wpływem temperatury zewnętrznej. Przepustnica otwiera się wtedy, gdy temperatura nie będzie w stanie doprowadzić do wychłodzenia pomieszczenia. Jeśli spadnie, otwór nawiewny zmniejsza się i napływ powietrza z zewnątrz zostaje ograniczony.

Dużym minusem z punktu widzenia osób ciepłolubnych jest to, że niektóre modele zaczynają się zamykać dopiero, jak temperatura na zewnątrz spadnie poniżej zera. Nawiewniki termostatyczne zazwyczaj mają duże rozmiary.

Większość dostępnych na rynku nawiewników to nawiewniki automatyczne, nie mylić z elektrycznymi – nawiewnik okienny elektryczny nie istnieje. Oprócz podziału ze względu na mechanizm działania obowiązuje także taki z uwagi na sposób montażu. W tym przypadku wyróżnić możemy:

• nawiewnik okienny wrębowy – tzw. nawiewnik okienny bezinwazyjny, zapewnia bezinwazyjne rozszczelnienie okna. Dostępny jest nawiewnik okienny pionowy z możliwością zamontowania w poziomie;
• nawiewnik okienny naramowy – montowany na ramie okiennej osłania wykonane w niej otwory zapewniające dopływ do wnętrza świeżego powietrza.

Ale to nie wszystko. Chcąc mieć pewność, że do wnętrza domu przedostaje się powietrze wysokiej jakości, warto postawić na nawiewnik okienny z filtrem. Nabyć można nawiewnik okienny z filtrem hepa lub nawiewnik okienny z filtrem antysmogowym. To dobra opcja dla mieszkańców miast, gdzie powietrze jest bardzo zanieczyszczone.

Zobacz: GWC - czym jest i jak działa gruntowy wymiennik ciepła?

Nawiewnik okienny – jak działa?

W dużym uproszczeniu – nawiewnik zapewnia dostawę świeżego powietrza do pomieszczenia, w którym jest zamontowany. Nie da się jednak uniwersalnie odpowiedzieć na pytanie, jak działa nawiewnik okienny, gdyż zależy to w dużej mierze od tego, z jakim rodzajem nawiewnika mamy do czynienia.

Zasadniczo biorąc pod uwagę działanie nawiewników, możemy je podzielić na dwa rodzaje: automatyczne i sterowanie ręcznie. Modele zaliczane do drugiej kategorii, jak można się domyślić po samej nazwie, obsługujemy samodzielnie. Z kolei sposób działania tych przynależących do pierwszej grupy zależy od: w przypadku nawiewników higrosterowanych – poziomu wilgotności, nawiewników ciśnieniowych – różnicy ciśnień, a nawiewników termostatycznych – temperatury.

Nawiewnik okienny – wydajność

Według Polskiej Normy z zakresu wentylacji strumień objętości powietrza przepływającego przez całkowicie otwarty nawiewnik przy założeniu, że różnica ciśnienia po obu jego stronach wynosi 10 Pa, powinien mieścić się w granicach:

• wentylacja grawitacyjna – od 20 m³/h do 50 m³/h,
• wentylacja mechaniczna wywiewna – od 15 m³/h do 30 m³/h.

W przypadku gdy element zmieniający wielkość przepływu powietrza w nawiewniku jest maksymalnie przymknięty, to strumień objętości powietrza przepływającego przez nawiewnik powinien zawierać się w granicach od 20% do 30% maksymalnej wydajności.

Przeczytaj także: Współczynnik przenikania ciepła okna - co jest istotne dla izolacyjności okna?

Nawiewniki okienne – dodatkowe funkcje

Podstawowym zadaniem nawiewników jest zapewniać swobodny przepływ powietrza do pomieszczeń, ale oprócz tego mogą również pełnić inne funkcje. Dobrym tego przykładem są nawiewniki antysmogowe i antyalergiczne, które filtrują wpuszczane do środka powietrze.

W urządzeniu umieszczony zostaje filtr, który zatrzymuje do 80% pyłu zawieszonego PM2.5 i do 99% pyłu zawieszonego PM10, dodatkowo ponad 99% alergenów o najczęściej występującej wielkości.

Okazuje się, że dzięki nawiewnikom okiennym można także stłumić dochodzący z zewnątrz hałas. Pomogą w tym nawiewniki akustyczne. W urządzeniach tego typu znajduje się tłumik akustyczny, który ogranicza przedostawanie się hałasów do środka.

Ile kosztuje nawiewnik okienny?

Ceny nawiewników są różne i zależą od bardzo wielu czynników. Przykładowo kupując nawiewniki razem z oknami cena jest nieco niższa, niż przy kupowania obu tych rzeczy osobno.

Nawiewnik okienny – cena. Zatem ile kosztuje nawiewnik okienny? Średnio na zakup tego typu urządzeń przeznaczyć trzeba od ok. 50 zł (modele ręczne) do nawet 300 zł (modele automatyczne) za sztukę.

Każdemu zależy, aby kupić nawiewnik okienny tanio, ale jak wiadomo, niska cena nie zawsze idzie w parze z jakością. Dlatego to nie cena powinna decydować o zakupie danego nawietrznika, lecz wyłącznie jego parametry techniczne. Jednocześnie warto pamiętać, że jest to jednorazowa inwestycja, a nawiewniki będą służyć przez długi czas.

Jaki nawiewnik okienny wybrać?

W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że efekt działania każdego nawiewnika jest bardzo podobny, ale sposób dla poszczególnych rodzajów jest już różny. W przypadku nawiewników sterowanych ręcznie możemy samodzielnie regulować ich działanie w zależności od potrzeb, ale nawiewniki automatyczne już nie pozwalają na zmianę ustawień (można je tylko całkowicie zamknąć).

W projektach domów jednorodzinnych i mieszkaniach najczęściej wybierane są nawiewniki okienne z regulacją ręczną, gdzie można samemu decydować o tym, ile powietrza będzie wpadało do pomieszczenia. Nawiewnik automatyczny dobrze sprawdzi się za to w projektach budynków biurowych i projektach dla biznesu.

System regulacji nawiewników okiennych – jak je regulować?

Wielkość otworu w nawiewnikach okiennych automatycznych zmienia się samoczynnie w zależności od wilgotności, temperatury lub ciśnienia. Zatem o ich działanie nie trzeba się martwić. W przeciwieństwie do nawiewników sterowanych ręcznie, gdzie należy samemu regulować ilość dostarczanego powietrza.

Użytkownicy nawiewników sterowanych ręcznie w zależności od potrzeb mogą zmieniać stopień otwarcia urządzenia – mogą je całkowicie zamknąć, odcinając w ten sposób dopływ powietrza.

Dźwignia umożliwiająca zwiększenie otwarcia lub przymknięcie urządzenia zazwyczaj znajduje się z jego boku. Zmiana przepływu może być wykonywana płynnie lub skokowo, w zależności od konstrukcji. Niektóre modele nawiewników mają jedynie dwa położenia przepustnicy (zamknięta i otwarta).

Nawiewniki okienne w domu – jak je rozmieścić?

Chcąc dowiedzieć się, jaka liczba nawiewników okiennych będzie odpowiednia, należy obliczyć wielkość strumienia powietrza wentylacyjnego dla całego domu. W tym celu trzeba zsumować zbilansowany strumień powietrza objętego cyrkulacją (ilość usuwanego powietrza musi być równa ilości powietrza napływającego).

Otrzymaną wartość powinno się podzielić przez wydajność (maksymalną wielkość strumienia) wybranego modelu nawiewnika. Wynik zaokrąglony do całości w górę wskaże ilość zalecanych nawiewników.

Najpierw najlepiej rozmieścić po jednym nawiewniku w każdym pomieszczeniu, a w pokojach o powierzchni większej niż 25 m² można zamontować dwa nawietrzniki. Opcjonalnie urządzenie można także założyć na okno kuchenne.

Gdzie zamontować nawiewniki okienne?

Zaleca się umieszczenie nawiewników w pokojach, ewentualnie w kuchni. Z całą pewnością nie powinno się jednak montować ich w łazienkach. Tam konieczna jest kratka wentylacyjna i otwory w drzwiach, aby powietrze mogło dopływać do pomieszczenia.

Nawiewniki rozmieszcza się w ilości adekwatnej do zapotrzebowania na powietrze wentylacyjne, czyli zgodnie z kubaturą pomieszczeń. Minimalna ilość nawiewników w domu to dwa urządzenia – montaż jednego nie ma większego sensu. W przypadku dwóch nawietrzników najrozsądniej jest umieścić je na przeciwległych końcach budynku, w górnej części okna. Zagwarantuje to najlepsze warunki w zakresie wymuszenia napływu powietrza z zewnątrz.

Jak zamontować nawiewnik okienny?

Samodzielny montaż nawiewnika okiennego nie jest trudny. Wystarczy pamiętać o kilku ważnych zasadach. Najważniejsze, by urządzenie zamocować w górnej części ramy okiennej, tak by dysza doprowadzająca powietrze z zewnątrz skierowana była ku górze. Dzięki temu napływające powietrze będzie mieszać się z tym znajdującym się pod sufitem i nie będzie efektu przeciągu.

Niebagatelne znaczenie ma miejsce, w którym zostanie zamontowany nawiewnik. Najlepiej zamocować go na środku ramy lub bliżej klamki, co wyeliminuje ryzyko jego uszkodzenia podczas otwierania okna, które w przypadku montażu w pobliżu zawiasów jest dość spore.

Jak samemu zamontować nawiewnik okienny? W pierwszej kolejności należy zapoznać się z zaleceniami producenta nawiewników dotyczącymi rozmieszczenia otworów. Brak wiedzy na temat tego, gdzie należy je wywiercić, mogłoby przyczynić się do uszkodzenia konstrukcji okna.

Otwory można zrobić z pomocą wiertarki lub frezarki. Po wykonaniu właściwych otworów wystarczy je jeszcze oczyścić i wyrównać ich krawędzie, następnie można przykręcić nawiewnik i założyć na niego osłonę.

Nawiewnik okienny – dlaczego warto zamontować go w swoim domu?

Działanie systemu wentylacji w domu lub w mieszkaniu nierzadko pozostawia wiele do życzenia. Teoretycznie można zamontować klimatyzację, ale jest to dość kosztowne rozwiązanie, na które nie każdy może sobie pozwolić. Dodatkowo w bloku może być trudno uzyskać na to zgodę. Rozwiązaniem idealnym w takiej sytuacji wydają się nawiewniki okienne.

Montaż nawiewników okiennych to jeden z najprostszych i zarazem najskuteczniejszych sposobów na usprawnienie systemu wentylacji. Urządzenia tego typu pozwalają na doprowadzanie do pomieszczeń świeżego powietrza w sposób stały i kontrolowany, pozostawiając możliwość zamknięcia przepływu, aby nie doprowadzić do wychłodzenia wnętrza.

Nawiewnik okienny – czy warto? Jeśli system wentylacji nie działa tak, jak powinien, a wymiana okien na takie ze wbudowanymi nawiewnikami w najbliższym czasie nie wchodzi w grę, opłaca się zainwestować w nawietrzniki okienne.

Brak nawiewników powietrza – jakie mogą być tego skutki?

Aktywna wymiana powietrza w budynku jest bardzo ważna. Jej brak może doprowadzić do skraplania się pary wodnej, co objawi się zaparowanymi oknami. Na ścianach z kolei mogą powstać nieestetyczne pleśnie i grzyby. Ich rozwojowi nierzadko towarzyszy przykry zapach.

Zobacz: Czym jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła i czy warto w nią inwestować?

Brak przepływu powietrza może odbić się także na zdrowiu i samopoczuciu. Mieszkańcy domu, gdzie system wentylacyjny nie działa tak, jak trzeba, mogą cierpieć na bóle i zawroty głowy, mieć kaszel i odczuwać drapanie w gardle. Do tego nierzadko dochodzi zmęczenie i ogólne rozdrażnienie. Ponadto pleśnie i grzyby mogą stać się przyczyną wystąpienia uczuleń i alergii.