Cegła szamotowa – właściwości, cena i wymiary cegieł szamotowych

Zuzanna Kaliska-Borowicz

Dodano: 07.06.2021 | Zaktualizowano: 07.06.2021

Technologie budowlane

Cegła szamotowa – właściwości, cena i wymiary cegieł szamotowych

Cegła szamotowa to surowiec, który doskonale sprawdzi się przy budowie kominków, palenisk czy wolnostojących pieców. Jej właściwości sprawiają, że jest ona w stanie wytrzymać ekstremalnie wysokie temperatury, a po wygaśnięciu ognia, utrzymuje ciepło jeszcze przez długi czas.

Cegła szamotowa jest jednym z materiałów, które możesz użyć przy budowie, zwłaszcza realizując projekt letniej kuchni czy budując wymarzony kominek w salonie. Niezależnie od tego, gdzie zostanie użyta, z całą pewnością spełni swoje zadanie. Jej wytrzymałość i odporność na zmianę temperatur przyda się szczególnie w piecach zewnętrznych lub w instalacji przewodów kominowych.

Cegła szamotowa – co to jest?

Szamot to surowiec, który powstaje po wypalaniu gliny lub łupków oraz finalnym zmieleniu otrzymanego fabrykatu. Do jego produkcji wykorzystywane są np. tlenki glinu czy też ditlenki krzemu, które bogate są w duże ilości związków chemicznych o wysokiej temperaturze topnienia. To właśnie dobór odpowiednich surowców jest kluczowy w procesie tworzenia szamotu i to właśnie dzięki nim, materiał ten wyróżnia się ponadprzeciętną odpornością na działanie wysokich temperatur.

Cegła szamotowa dzięki swoim właściwościom stosowana jest w budownictwie już od dawna. Tworzona jest w 70% ze sproszkowanego szamotu, a dodatkowo uzupełniania o wypełniacze takie jak: grafit, gruboziarniste ziarna kwarcu czy koks. Wszystkie elementy ulegają obróbce, zostają ze sobą dokładnie zmieszane, a następnie poddane wypalaniu i formowaniu.

Cegła szamotowa — na co warto zwracać uwagę przy wyborze?

Wybierając cegłę szamotową jako materiał budulcowy do swojego kominka czy wolnostojącego grilla, warto zwrócić uwagę na określoną klasę ogniotrwałości, która uzależniona jest od trwałości i jakości użytego materiału. Na rynku znajdziesz cegły znajdujące się w jednej z trzech klas podanych poniżej:

As — czyli najwyższa klasa ognioodporności. Cegły oznaczone tą kategorią wytrzymują temperaturę wynoszącą nawet 1900︒C;
Bs — nieco niższa klasa, cegły tego gatunku wytrzymują temperaturę do 1700︒C;
Cs — najniższa klasa ogniotrwałości, cegła o tych parametrach wytrzymuje temperaturę do 1600 ︒C.

Klasa Bs jest najczęściej spotykanym, a zarazem najchętniej wybieranym gatunkiem cegieł szamotowych do użytku w warunkach domowych. Nic w tym dziwnego, ponieważ większość palenisk czy wędzarni osiąga temperaturę nie większą niż 1400︒C.

Wybierając cegłę szamotową, warto zwrócić uwagę również na jej kolor. Bardzo często bywa tak, że cegła o barwie przypominającej różne odcienie bieli jest słabszej jakości, ponieważ nie została wypalona w piecu i dzięki temu jest podatna na zniszczenie. Cegła o najlepszych właściwościach ma kolor słomkowy delikatnie wpadający w brąz.

Polecamy także: Pustak ceramiczny - cena, wymiary i zastosowanie

Cegła szamotowa — najważniejsze parametry

Cegła szamotowa oprócz wysokiej ogniotrwałości wyróżnia się też innymi parametrami. Do tych najważniejszych możemy z całą pewnością zaliczyć:

gęstość, która w przypadku cegły szamotowej wynosi nie więcej niż 2,5 kg/dm3. Wybierając odpowiedni rodzaj materiału, warto liczyć się z tym, że im większa gęstość, tym większy będzie ciężar cegły,
wytrzymałość na ściskanie — w przypadku tego surowca wynosi on maksymalnie 20N/mm2,
porowatość otwarta (najczęściej na poziomie 20%) - im większa ilość porów w materiale, tym wyższa jest jego chłonność,
współczynnik liniowej rozszerzalności cieplnej — czyli współczynnik, który określa względną zmianę długości materiału na każdy stopień zmiany temperatury. W przypadku cegieł szamotowych współczynnik ten wynosi do 0,55%, co oznacza, że materiał ten nie zmienia swojego rozmiaru pod wpływem temperatury.

Cegła szamotowa — wymiary

Wybierając konkretny wariant materiału budulcowego do kominka czy pieca, warto zwrócić uwagę na wymiary cegły szamotowej. Te o standardowych wymiarach wynoszą 230 mm x 114 mm x 64 mm, jednak na rynku dostępne są też płytki szamotowe, których grubość jest o połowę mniejsza. Istnieje oczywiście możliwość zamówienia cegły o niestandardowym rozmiarze, dopasowanym do indywidualnych potrzeb.

Cegła szamotowa — właściwości

Właściwości cegły szamotowej sprawiają, że przez lata wykorzystywana była do budowy palenisk czy pieców chlebowych, co nie zmieniło się do dzisiaj. Aktualnie jednak coraz śmielej wkracza do naszych domów i stanowi podstawę do budowy kominków czy grilli wolnostojących. Wśród największych właściwości cegieł szamotowych możemy wyróżnić:

wysoką odporność na zmianę temperatury, dzięki czemu cegła szamotowa nie ulega pęknięciom oraz nie zmienia swoich wymiarów;
dobrą wytrzymałość na działanie ognia;
niepodatność na ściskanie, dzięki czemu nadaje się na materiał do budowy przewodów kominowych;
izolacyjność — powoli oddaje zgromadzone ciepło, dzięki czemu nawet po wygaśnięciu paleniska przez jakiś czas utrzymuje temperaturę.

Cegła szamotowa — ile kosztuje?

Cena cegły szamotowej zależy w dużej mierze od jej parametrów oraz wymiarów i może wahać się od 3 do 7 zł. Te dostępne na zamówienie z całą pewnością będą droższe, a czas oczekiwania na zamówiony surowiec dłuższy. O tym ile kosztuje cegła szamotowa, decyduje również jej grubość. Te węższe, zwane płytkami mogą kosztować nawet 50% mniej niż cegła.

Cegła szamotowa do pieca CO — co warto wiedzieć?

Cegła szamotowa do pieca to doskonały materiał budulcowy, który sprawdzi się zarówno w piecach do wypieku chleba czy pizzy, w piecach ogrodniczych, ciepłowniczych, energetycznych, jak i kotłowniach przemysłowych.

Decydując się na montaż cegły szamotowej w piecu CO, warto zwrócić uwagę na ilość dodawanej zaprawy. W niektórych przypadkach zaprawa szamotowa powinna stanowić około 20%, a w innych sytuacjach lepiej w ogóle jej nie dodawać.

Warto pamiętać również o tym, że montując cegłę szamotową do pieca CO, nie można stosować zwykłej, tradycyjnej zaprawy, która nie jest odporna na działanie wysokich temperatur, tylko należy użyć zaprawy szamotowej.

Cegła szamotowa w piecu na ekogroszek — czy warto?

Cegła szamotowa w piecu na ekogroszek może nie spełnić swojego zadania. W piecu tym płomień uderza w blachy kotła, które dają ciepło. Jeśli zamontowalibyśmy do tego cegłę szamotową, to ona przyjęłaby na siebie rolę izolatora, a to sprawiłoby, że woda w kotle wolniej by się nagrzewała.

Cegła szamotowa do kominka — w jaki sposób mocować cegły szamotowe do kominka?

Zanim rozpoczniesz prace układania cegły szamotowej do kominka, warto, abyś na początku spróbował ułożyć cegły na sucho oraz przystąpił do produkcji niezbędnej zaprawy klejowej. Często taka zaprawa, zanim zostanie użyta, musi postać 2 lub 3 dni.

Po tym czasie możesz przejść do kolejnego etapu, którym jest właściwa budowa. Podczas montowania cegieł zwróć uwagę na poprawne wykonanie łączeń. Jeśli szew będzie zbyt głęboki lub nie zostanie całkowicie uszczelniony, wtedy mogą tworzyć się drobne pęknięcia murarskie.

Samodzielna budowa kominka z cegły szamotowej nie należy do najprostszych czynności, warto więc zastanowić się nad zatrudnieniem fachowca. Szczególnie że każdy nawet najmniejszy błąd, będzie miał wpływ na trwałość konstrukcji.

Cegła szamotowa — jak długo trzyma ciepło?

Jak długo cegła szamotowa trzyma ciepło? Trudno odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie. Cegła szamotowa dobrze akumuluje ciepło, a następnie bardzo powoli oddaje je do otoczenia. Dzięki temu nawet po wygaśnięciu paleniska, piec czy kominek nadal pozostaje ciepły, co ma znaczenie np. przy produkcji chleba.

W domu cecha ta również nie pozostaje bez znaczenia i właśnie dlatego szamot wykorzystywany jest do tworzenia kominków od wielu lat.

Sprawdź także: Jak wykończyć komin?

Jakie są wady i zalety cegły szamotowej?

Cegły szamotowe możesz stosować wszędzie, gdzie występują bardzo wysokie temperatury. Doskonale sprawdzą się więc przy budowie pieców, grilli, wędzarni, ale też w obudowie kominków czy instalacji kominowych. Cegła szamotowa uważana jest za jeden z najlepszych sposobów na akumulację ciepła i dlatego jest jednym z najczęściej wybieranych surowców.

Cegły szamotowe mogą odstraszać przyszłych inwestorów swoją ceną, które nie należą do najniższych. Dodatkowo warto pamiętać o tym, że szamot jest materiałem bardzo mocnym i do jego obróbki potrzebne są specjalistyczne narzędzia, których raczej nikt w domu nie posiada.