Budownictwo senioralne w Polsce – jak powinny wyglądać domy senioralne w Polsce?

Dwa lata temu, przed pandemią byłem świadkiem ciekawej sceny. Zobaczyłem młodego człowieka na wózku inwalidzkim, któremu towarzyszył idący obok rówieśnik. W pewnym momencie kółko wózka utknęło pomiędzy płytami chodnikowymi. Ku mojemu zdumieniu po chwili bezowocnych zmagań z wózkiem jadący na nim chłopak po prostu wstał i uwolnił koło.

Uświadomiłem sobie wtedy, że to nie żaden „cud”, tuż obok znajdował się bowiem budynek architektury Politechniki Wrocławskiej. Byłem po prostu świadkiem zajęć, w których przyszli architekci mogli „na własnej skórze” doświadczyć problemów, jakie powodują bariery architektoniczne w codziennym życiu osób starszych i niepełnosprawnych.

W naszej przestrzeni publicznej robi się coraz więcej by ułatwić życie osobom z ograniczonymi możliwościami poruszania. Proces starzenia się społeczeństwa niewątpliwie będzie powodował wzrost liczby osób, których będzie to dotyczyć.

Zobacz wszystkie projekty domów parterowych!

Kalikst z garażem 1-st. [A]

4 240 zł

4 590 zł

Liv 3 G2

3 840 zł

4 800 zł

Mango bez garażu [B]

3 840 zł

4 190 zł

Projekty domów parterowych

Jaki wpływ ma starzenie się społeczeństwa na budownictwo mieszkaniowe?  

Już w 2016 roku architekt i urbanista Andrzej Baran w swoim opracowaniu zwracał uwagę na konieczność położenia większego nacisku na budowę domów integrujących mieszkańców, w szczególności seniorów. W powszechnie budowanych dzisiaj dużych, liczących dziesiątki mieszkań budynkach nie ma takiej możliwości, nie następuje nawiązywanie kontaktów międzysąsiedzkich. Powoduje to postępującą dezintegracje lokalnej społeczności i związany z tym wzrost nieporozumień i napięć.

Co ciekawe, według tego samego opracowania 95% osób starszych preferuje jednak samodzielne mieszkanie. Okazuje się, że domy budowane specjalnie dla seniorów nie są rozwiązaniem tego problemu. Tylko kilka procent osób deklaruje chęć mieszkania w takim domu.

Dla seniorów bardzo ważne okazują się kontakty z młodszymi generacjami, w wieku ich dzieci jak również wnuków. Starając się sprostać tym wyzwaniom we Wrocławiu na osiedlu Nowe Żerniki w ramach programu TBS wybudowano wzorcowy dom łączący pokolenia i uwzględniający potrzeby seniorów.

Dowiedz się więcej: Projekt domu dla seniora – jaki powinien być idealny dom dla osoby starszej?

Jakie wymogi powinno spełniać budownictwo senioralne?

Zapewnienie Seniorom właściwych warunków mieszkaniowych, spełniających ich potrzeby i zapewniające właściwe bezpieczeństwo jest podstawą takiej inwestycji. Duża część osób starszych deklaruje, że jeśli powstałyby takie mieszkania w ich bliskim sąsiedztwie, byłyby skłonne się tam przeprowadzić.

W artykule wskazującym, jakimi cechami powinien się odznaczać projekt domu przeznaczony dla seniorów rynekpierwotny.pl wskazuje kilka najbardziej istotnych czynników:

• położenie w dużym lub średnim mieście, lub w jego najbliższym sąsiedztwie,

• dostęp do terenów zielonych, umożliwiających spacery i aktywny wypoczynek,

• w okolicy posiadającej dobrą infrastrukturę medyczną, handlową i transport publiczny,

• podział budynku na niewielkie, funkcjonalne, tanie w utrzymaniu mieszkania,

• windy, trakty komunikacyjne i mieszkania dostosowane dla osób z ograniczeniami mobilności,

• usługę concierge, który w razie potrzeby dokona zakupów lub wezwie pomoc medyczną,

• miejsce spotkań, klub dla seniorów wyposażone dodatkowo w kilka kameralnych, sprzyjających rozmowom pomieszczeń.

Listę tą należy uzupełnić o wymienianą wcześniej potrzebę kontaktów z młodszymi pokoleniami, zapewniających wymianę informacji i stały dopływ nowej wiedzy i bodźców.

Cytowany wcześniej portal podkreśla też kilka bardzo istotnych czynników, jakie powinny zostać spełnione, by zapewnić komfort związany ze zmianą miejsca zamieszkania.

• opieka prawna przy sprzedaży aktualnej nieruchomości,

• pomoc przy zakupie i adaptacji nowego mieszkania,

• organizacja przeprowadzki i pomoc w adaptacji w nowym miejscu zamieszkania.

Sprawdź także: Jak dostosować dom do potrzeb osoby niepełnosprawnej?

Budownictwo senioralne jest korzystne dla wszystkich 

W danych GUS widać wyraźną tendencję spadku liczby mieszkańców w przeciętnym gospodarstwie domowym. Oznacza to, że będzie też coraz więcej osób samotnych i małżeństw w podeszłym wieku.

Powstanie domów dedykowanych dla seniorów byłoby o tyle istotne, że wiele starszych, samotnych osób mieszka w zbyt dużych jak na ich potrzeby mieszkaniach. Często znajdują się one w przestarzałych domach i budynkach, niespełniających dzisiejszych standardów termoizolacji, a co za tym idzie drogich w utrzymaniu. Koszty ich codziennej eksploatacji niepotrzebnie znacząco obciążają budżety seniorów.

Upowszechnienie się budownictwa senioralnego umożliwiłoby takim osobom przeprowadzkę do mieszkań dostosowanych do ich potrzeb i możliwości. Na rynku nieruchomości pojawiłyby się wtedy mieszkania wystawione na sprzedaż przez seniorów, spełniające potrzeby większych rodzin.

Co to jest senioratka?

Zmienia się też sposób, w jaki wielopokoleniowe rodziny korzystają ze wspólnego domu. Kiedyś oznaczało to, że wszyscy korzystali z tej samej przestrzeni, co ograniczało prywatność i sprzyjało niepotrzebnym codziennym napięciom. Obecnie coraz większą popularność zyskują tak zwane domy z senioratką.

Senioratka to wydzielona część domu położna na parterze, przeznaczona dla starszego pokolenia domowników. Posiada osobne wejście i zwykle składa się z niewielkiego salonu z aneksem kuchennym, jednej rzadziej dwóch sypialni i łazienki. Całość w swoim zamyśle powinna być pozbawiona barier architektonicznych i łatwo dostępna dla osób z ograniczonymi możliwościami poruszania się.

Ewentualne bariery architektoniczne warto brać pod uwagę, wybierając projekt domu i planując jego wyposażenie. Eleganckie, kręcone schody na poddasze czy piętro mogą się okazać niemałą przeszkodą nawet dla młodej osoby, która na przykład ulegnie kontuzji, w trakcie uprawnia sportu.

Planując budowę domu, w którym zamierzamy spędzić jesień swojego życia, warto wziąć takie rzeczy pod uwagę i na przykład wybrać projekt domu parterowego.

Budownictwo senioralne jest w tej chwili niszą, która pozostaje praktycznie niezauważona, sytuacja demograficzna naszego kraju niewątpliwie zmieni to w ciągu kilku najbliższych lat.