Projekty domów w stylu podhalańskim - mieszkaj w góralskim klimacie przez cały rok

Styl podhalański bez wątpienia zasługuje na wyszczególnienie zwłaszcza, że zalicza się go do kategorii luksusowych. Jego historia jest niezwykle bogata. To właśnie na niej powstały później inne style architektoniczne, jak wspomniany już styl zakopiański, czy alpejski. Jak zatem i kiedy dokładnie powstał styl podhalański? Co go wyróżnia?

Jak powstał styl podhalański?

Początków stylu podhalańskiego w architekturze należy dopatrywać się jeszcze na przełomie XIV i XV wieku. To właśnie wtedy rejony Podhala zostały zasiedlone na większą skalę. Zakładano tam wsie nad potokami, wzdłuż których budowano chałupy z płos. Co ciekawe, okna budynków zawsze były zwrócone na południe, dzięki czemu do pomieszczeń dostawało się więcej światła.

Pierwotne domy posiadały konstrukcję półsochową, jednak z czasem została ona zastąpiona przez bardziej praktyczne krokwie. Przez wieki styl podhalański podlegał licznym modyfikacjom, głównie z uwagi na zwiększoną funkcjonalność domów. Wyklarował się w wieku XIX, kiedy to nabrał określonych cech architektonicznych, które dzisiaj uznaje się za wzorcowe. To właśnie na jego gruncie powstawały budynki w innych stylach określanych obecnie mianem góralskich.

Przykładem takich budynków są m.in. wille w stylu alpejskim, które pojawiły się jeszcze w latach 80-tych XIX wieku, a także słynne domy w stylu zakopiańskim.  W okresie XX-lecia międzywojennego zaprzestano budowania domów w stylu podhalańskim na rzecz budownictwa murowanego. To właśnie wtedy powstawały betonowe bloki, hotele czy domy wczasowe, które dzisiaj wydają się nie wpasowywać w krajobraz Podhala. Sprawiło to, że aktualnie rejon Podhala jest niesamowicie zróżnicowany pod względem architektonicznym. Znacząco różni się także o terenów Karpat zachodnich. Niemniej, wydaje się, że styl podhalański zaczyna na powrót święcić triumfy. Tym bardziej, że w klimat górski wpasowuje się znakomicie.

Czym się charakteryzują domy podhalańskie?

Domy w stylu góralskim rozpoznać można już na pierwszy rzut oka. Całkowicie różnią się od budownictwa murowanego, które spotkać można w każdej części Polski.

Jakie cechy składają się na styl podhalański?

Na pewno będzie to ściana czołowa zwrócona na południe, co jak już wspomniano, ma związek z zapewnieniem dostępu do większej ilości światła. Łatwo się domyślić, że domy w stylu podhalańskim wykonane są z drewna. Właśnie dlatego prezentują się nad wyraz wyjątkowo i pięknie komponują się z naturą. W tym przypadku główny budulec stanowi świerk, głównie dlatego, że jest wytrzymały. Nie bez znaczenia są także jego walory estetyczne.

Element wyróżniający styl podhalański stanowi także płaza leżąca nad i pod oknem oraz nad drzwiami, która ozdabia ramę okienną i drzwi. Na wyróżnienie zasługuje także dach. Początkowo był on wyłącznie pionowy, czyli w kształcie trójkąta. Później jednak budowano przede wszystkim domy z załamanymi daszkami. Co istotne, dach pokryty jest zazwyczaj gontem lub dranicami, a na jego końcach znajdują się ozdoby drewniane. Bogato zdobiona jest również belka idąca równolegle wzdłuż izby ściany czołowej. Jak zatem widać, charakterystyka domów w stylu podhalańskim skupia się w dużej mierze na elementach ozdobnych. Ponadto, tradycyjny podhalański dom składał się z części białej i czarnej. Część biała przeznaczona była do celów mieszkalnych, zaś czarna dla zwierząt.

Nowoczesne domy w stylu podhalańskim - co je wyróżnia?

Nowoczesny dom w stylu podhalańskim wygląda obecnie zupełnie inaczej niż jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Nadal nie brakuje w nim jednak elementów ozdobnych. Styl zakopiański na tyle zmieszał się z architekturą podhalańską, że trudno teraz odróżnić, do którego stylu można zaliczyć dany budynek. Właśnie dlatego coraz częściej używa się określenia stylu góralskiego, które jest znacznie bardziej pojemne. Z pewnością nowoczesny dom w stylu góralskim nadal wykonany jest z drewna. Trudno wyobrazić sobie, aby miało być inaczej.

Domy tego rodzaju najczęściej są rozbudowane, a ich powierzchnia przekracza 100 m2. W większości przypadków posiadają one rozbudowany taras oraz zdobione balkony. Nierzadko łączą także różnorodne materiały, nadal przeważają jednak materiału naturalne. Właśnie dlatego klasyczne połączenie stanowi drewno i kamień.

Styl podhalański świetnie łączy tradycję z nowoczesnością. Wystarczy zwrócić uwagę na dachy domów wykonanych w tym stylu. Nadal są one trójkątne i stosunkowo wysokie - na tym polu nic zatem się nie zmieniło.Tradycyjne zdobnictwo często dotyczy także okien z ciężkimi, drewnianymi ramami. Lekkości nadają za to powierzchnie szklane, charakterystyczne dla stylu nowoczesnego. Być może dlatego domy w stylu podhalańskim budowane są obecnie nie tylko w górach, ale praktycznie w każdej części kraju. 

Czym różni się styl zakopiański od architektury podhalańskiej?

Kilkakrotnie padło już podjęcie stylu zakopiańskiego. Dlaczego jest on nierozerwalnie związany z architekturą podhalańską? I co dokładnie różni go od stylu podhalańskiego? Nie tak łatwo wskazać dzisiaj konkretne różnice pomiędzy tymi dwoma stylami. W dużej mierze wynika to z faktu, że cechy stylu zakopiańskiego w dużej mierze bazują właśnie na architekturze podhalańskiej. Można powiedzieć, że stanowiła ona dla niego pierwowzór, z którego tak chętnie czerpał Stanisław Witkiewicz, uznawany za twórcę stylu zakopiańskiego.

Jak prezentuje się architektura regionalna w stylu zakopiańskim? Co ją wyróżnia?

Z pewnością będą to przede wszystkim elementy ozdobne nawiązujące do stylistyki góralskiej. W domu urządzonym w stylu zakopiańskim nie zabraknie zdobionego ganku lub dużego tarasu. Wyróżnia go jednocześnie duża rozmaitość kształtów otworów okiennych oraz zdobienia w postaci rysiów, psów czy słoneczek. Nierzadko od południa pod okapem umieszczona jest odkryta weranda. W oczy rzuca się także wszechobecny ornament ludowy.

Cechy charakterystyczne domu w stylu góralskim sprowadzają się zatem w dużej mierze do czerpania właśnie z motywów ludowych. Budynki te mają jednoznacznie przywodzić na myśl kulturę Podhala i górski klimat.

Jak urządzić dom w stylu podhalańskim?

Wnętrza architektury podhalańskiej muszą dobrze komponować się z obrazem zewnętrznym, co oznacza, że motywy ludowe powinny pojawić się także w środku. Mogą to być chociażby koronki. To, jak je umieścisz w Twoim wnętrzu zależy już tylko od Ciebie. Ciekawie zaprezentują się firanki w stylu tradycyjnym oraz obrusy.

Styl podhalański kłóci się z krzykliwymi kolorami, dlatego jeśli marzysz o fioletowej kanapie, to niekoniecznie okaże się to dobrym pomysłem. Nie ulega jednak wątpliwości, że z kolorami ludowymi kojarzona jest czerwień, w niewielkich ilościach może zatem pojawić się w Twoim domu. Domy w stylu podhalańskim często są wyposażone w kominki. Przytulny klimat możesz podkreślić kładąc przy nich puchowy dywan.

Idealnym wyborem będzie drewno - drewniany stół na ciężkich nogach, drewniany parkiet, lampa na drewnianych nóżkach - pod tym względem trudno przesadzić, więc możesz eksperymentować ile dusza zapragnie. Postaraj się jednak postawić na jeden odcień drewna. Zapewnij wnętrzom klimatyczne, ciepłe oświetlenie - dzięki temu Twoje wnętrza zyskają uroku. Świetną ozdobą będą też pledy, kwiaty doniczkowe, ceraty, obrazki w drewnianych ramkach i wiele więcej!

Zobacz przykłady projektów domów w stylu podhalańskim

Marzysz o domu w stylu góralskim, ale szukasz czegoś bardziej nowoczesnego? To żaden problem! Poznaj współczesne projekty domów w stylu podhalańskim. To idealny wybór, gdy posiadasz działkę poza miastem, np. w pobliżu lasu.

Dom podhalański dw 

Dom parterowy z poddaszem użytkowym w stylu podhalańskim to propozycja dla osób, które pragną mieszkać w górskim klimacie. Nieruchomość prezentuje się bardzo okazale i od razu przywodzi na myśl Podhale, a to za sprawą wykonania z drewna. Uroku dodają zwłaszcza drewniane okiennice i spadzisty dach w kształcie trójkąta. Dom nawiązuje do stylistyki tradycyjnej, lecz widoczne są w nim także nutki nowoczesności.

Bukowina 39 dw

Dom wykonani z bali drewnianych to propozycja dla miłośników stylu góralskiego. Budynek idealnie sprawdzi się na większej działce. Ciemna dachówka świetnie komponuje się z drewnem i szarymi okiennicami czyniąc ten dom jednocześnie niezwykle oryginalnym pod względem designu. Na uwagę zasługuje także zdobiony balkon i wejście na werandę.

Grywałdowo dw

To kolejna propozycja domu zaprojektowanego zgodnie ze stylistyką góralską. Wykonany z bali drewnianych, co widoczne jest już na pierwszy rzut oka. Drewniane okiennice i balkon oparty na krokwiach to jedne z niewielu elementów ozdobnych. Całość utrzymana jest w minimalistycznym klimacie. W środku znajduje się m.in. duży salon z aneksem kuchennym, kominkiem i wyjściem na częściowo zadaszony taras.