Współczynnik przenikania ciepła okna - co jest istotne dla izolacyjności okna?

Co oznacza współczynnik przenikania ciepła w oknach?

Zanim przejdziemy do kwestii, czym jest współczynnik przenikania ciepła w oknach, warto przypomnieć, dlaczego przenikanie ciepła jest dzisiaj tak ważne.

Jeżeli planujesz budowę domu, musisz przy jego wznoszeniu uwzględnić warunki techniczne, jakie narzuca polskie prawo budowlane dla nowo powstałych budynków. Jest ono dostosowane do wymogów Unii Europejskiej, wedle których dzisiejsze domy powinny być wysoce energooszczędne, czyli zużywać minimalną ilość energii potrzebnej na ogrzewanie, czy podgrzanie wody użytkowej.

Energooszczędność domu zależy w głównej mierze od jego izolacyjności termicznej, czyli zdolności do utrzymywania ciepła wewnątrz. Mówiąc prościej – chodzi o to, by z budynku nie uciekało ciepło wytworzone przez system ogrzewania. Jednym z najbardziej newralgicznych punktów w domu, przez które ciepło lubi uciekać, jest właśnie okno.

Sprawdź gotowe projekty domów energooszczędnych!

Pod Lipą (573)

5 190 zł

5 190 zł

Elza Sol (1806)

4 508 zł

4 508 zł

Kroton

4 150 zł

4 150 zł

Projekty domów energooszczędnych

Współczynnik przenikania ciepła okna to parametr określający ilość ciepła przepływającego przez metr kwadratowy jego powierzchni, przy założeniu, że różnica temperatur na zewnątrz i wewnątrz pomieszczenia wynosi 1 K. Parametr ten określany jest symbolem U_w i wyrażony w jednostkach W/(m²·K) . Im jego wartość jest niższa, tym okno wykazuje lepszą izolacyjność termiczną.

Tak jak wspomnieliśmy we wstępie, maksymalny współczynnik przenikania ciepła dla okien jest dzisiaj określony w przepisach budowlanych. Muszą go mieć okna montowane w domach nowych, a wielu przypadkach także tych starych np. przy korzystaniu z programu Czyste Powietrze.

O opcjach dofinansowania do budowy domu przeczytasz tutaj: Dopłaty na budowę domów energooszczędnych - jak to wygląda w praktyce?

Przenikanie ciepła w oknach - co wpływa na utratę ciepła?

Izolacyjność cieplna okna zależy od wielu czynników. Najwięcej ciepła ucieka przez szyby, ze względu na ich dużą powierzchnię i niewielką grubość. Właśnie dlatego w oknach energooszczędnych stosuje się pakiety wieloszybowe (najczęściej trzyszybowe), między którymi znajdują się komory wypełnione argonem lub innym gazem. Aby ograniczyć utratę ciepła przez okno, stosuje się również ramki dystansowe z tworzywa sztucznego.

Na izolacyjność duży wpływ mają także profile – w oknach energooszczędnych ramy są grubsze i wykonane z materiałów o specyficznych parametrach dotyczących m.in. sprężystości, czy odporności na wysokie temperatury. Są to najważniejsze czynniki wpływające na izolacyjność termiczną okna, ale nie jedyne.

Nawet najbardziej energooszczędne okno (czyli o możliwie najniższym współczynniku U) nie będzie skutecznie chroniło przed ucieczką ciepła z budynku, jeśli będzie nieprawidłowo zamontowane. Aby uniknąć mostków termicznych, do uszczelnienia przestrzeni między ścianą a ościeżnicą stosuje się piankę poliuretanową.

Jeszcze lepiej jednak sprawdza się tzw. ciepły montaż okna. Jest to montaż warstwowy, w którym oprócz pianki PUR wykorzystuje się taśmy paroszczelne i paroprzepuszczalne. A jaki powinien być współczynnik przenikania ciepła okna, które ma być zamontowane w 2020 roku?

Współczynnik przenikania ciepła okna - norma w 2020 roku

Od 1 stycznia 2017 do 31 grudnia 2020 roku okna zewnętrzne w budynkach powinny mieć

maksymalnie U_w= 1,1 W/(m²·K), a okna połaciowe U_w= 1,3 W/(m²·K).

Przepisy narzucają wyłącznie maksymalne wartości U_w, dlatego nic nie stoi na przeszkodzie, by wybrać okna z niższym parametrem, zapewniającym większą izolacyjność. Jest to nawet wskazane, jeśli potrzebujesz stolarki do domu pasywnego. Wówczas okna powinny mieć maksymalne U_w= 0,8 W/(m²·K).

Pamiętaj, że okna do nowego domu najlepiej kupować w krótkim czasie przed ich montażem, czyli gdy budynek jest już zadaszony i gotowy do wykonania prac wykończeniowych.

Ta wiedza też może Ci się przydać: Na co zwrócić uwagę przy wyborze okien? 

Izolacyjność okien a nowe przepisy dotyczące współczynnika przenikania ciepła w 2021 roku

Osoby dopiero mające w planach budowę domu lub wymianę starej stolarki na nową w domach już wzniesionych, muszą się liczyć z tym, że ich okna będą musiały spełnić jeszcze bardziej wyśrubowane normy dotyczące izolacyjności termicznej.

Współczynnik przenikania ciepła U

Nowe wymagania będą obowiązywały od 1 stycznia 2021 roku, czyli będą dotyczyły budynków zgłoszonych do budowy już po tym dniu.

Współczynnik przenikania ciepła okna - norma 2021

Dla okien zwykłych i drzwi balkonowych U_w= 0,9 W/(m²·K)

Dla okien połaciowych U_w= 1,1 W/(m²·K)

Warto wiedzieć, że w sprzedaży już są okna spełniające powyższe wymagania, a nawet produkty o jeszcze niższym współczynniku U_w np. 0,6 W/(m²·K).

Współczynnik przepuszczalności energii słonecznej G

Osiągnięcie jak najniższego współczynnika przenikania ciepła w oknach wymaga od producentów stosowania specjalnych technologii, o których wspomnieliśmy wyżej – przede wszystkim pakietów szybowych składających się z 2,3, a nawet 4 szyb oddzielonych ramkami i gazem.

Nietrudno się domyślić, że taka konstrukcja blokuje swobodne przenikanie promieni słonecznych do wnętrza. Jest to dość poważny problem, ponieważ idea energooszczędnych domów wiążę się ściśle z wykorzystywaniem naturalnych źródeł energii np. słońca.

Z tego względu znaczenia nabrał inny parametr stolarki okiennej – współczynnik przepuszczalności słonecznej G. Jak sama nazwa wskazuje, określa on stopień przenikania ciepła energii słonecznej przez szybę i im jest on wyższy, tym lepiej.

Kupując okna energooszczędna o niskim współczynniku U, warto zwrócić więc uwagę także na współczynnik G. Najbardziej polecane są aktualnie okna aktywne, które mają U_w o wartości maksymalnie 0,9 W/(m2·K), natomiast G większe od 50%.

Ciepły montaż okien a dofinansowania - na co można liczyć?

Energooszczędne okna są obowiązkowe wyłącznie w nowych domach. Jednak ich montaż opłaca się także w starych budynkach. Jeżeli chcesz wymienić starą stolarkę okienną na nową, spełniającą wymogi pod kątem izolacyjności cieplnej, możesz skorzystać z dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze.

Pozwala on uzyskać zwrot nawet 90% poniesionych kosztów na tzw. termomodernizację budynków, która może polegać także na wymianie stolarki okiennej. Nowe okna powinny spełniać wymogi techniczne obowiązujące od 1 stycznia 2021 r., być fabrycznie nowe i dopuszczone do obrotu. Warunkiem skorzystania z dofinansowania jest także ich osadzenie zgodnie z zasadami ciepłego montażu.

Warto też wiedzieć, że istnieje ulga termomodernizacyjna, która pozwala odliczyć od dochodu w rocznej deklaracji PIT koszty poniesione m.in. na wymianę stolarki okienno-drzwiowej. 

Parametry techniczne wymagane dla izolacyjności okien

Obowiązujące przepisy pod względem izolacyjności stolarki okiennej określają precyzyjnie wyłącznie maksymalne wartości współczynnika przenikania ciepła dla całego okna U_w. Literka „w”  jest skrótem od angielskiego słowa „window”. 

Jest to dość istotne przy kupowaniu okien, ponieważ niektórzy producenci podają także wartości tego współczynnika dla samych szyb U_g (g=ang. glass) oraz dla ramy okiennej U_f (f=ang. frame). Może być to mylące, jeśli na etykiecie produktu rzuci nam się w oczy oznaczenie np. U_g 0,6 W/(m²·K), gdy tymczasem całe okno będzie miało ten współczynnik znacznie wyższy.

Jakie okna wybrać by zapewnić izolacyjność termiczną w domu?

Aktualnie przepisy dopuszczają możliwość montażu okien o nieco wyższym współczynniku przenikania ciepła – dopiero od 2021 roku zaczną obowiązywać ostrzejsze normy. Warto jednak rozważyć zakup okien o najniższym wskaźniku już dzisiaj. Dotyczy to w szczególności domów nowych, które są wznoszone z materiałów o podwyższonej izolacyjności termicznej. Spełniające wyśrubowane normy okna taką izolacyjność dodatkowo wzmocnią, co przełoży się na niższe koszty ogrzewania.

W starszych domach również warto wymienić stolarkę okienną na tę energooszczędną. Należy jednak zwrócić uwagę, czy budynek jest do takich okien przystosowany. W przypadku wentylacji grawitacyjnej być może konieczne będzie zastosowanie dodatkowych nawiewników, ponieważ zbyt szczelne okna mogą uniemożliwić swobodny przepływ powietrza w systemie wentylacyjnym.

Pod kątem izolacyjności termicznej nie ma znaczenia, czy wybierzesz okna plastikowe czy drewniane. W obu przypadkach producent powinien dostarczyć produkty spełniające obowiązujące normy, jeśli chodzi o współczynnik przenikania ciepła. Najważniejsze, by okna kupować od sprawdzonych producentów, którzy w tej kwestii będą w 100% uczciwi. Pamiętaj, że okna powinny mieć atesty oraz aprobaty techniczne potwierdzające ich zgodność z normami i przepisami budowlanymi.

Izolacyjność okien i metody montażu - na co zwrócić uwagę montując okna?

Jak już wiesz, izolacyjność termiczna okna zależy nie tylko od jego konstrukcji i spełnienia norm dotyczących współczynnika przenikania ciepła, ale również od metody montażu.

Wspomniany ciepły montaż, czyli montaż warstwowy z użyciem pianki PUR oraz taśm paroszczelnych i paroprzepuszczalnych jest uznawany obecnie za optymalną metodę zapewnienia szczelnego osadzenia okna. Izolacja okien od wewnątrz taśmą paroszczelną zapobiega wnikaniu do pianki PUR pary wodnej z pomieszczeń.

Z kolei warstwa paroprzepuszczalna umieszczona na zewnątrz uniemożliwia wnikanie wody deszczowej do warstwy ocieplenia. Taka trójwarstwowa metoda montażu zapewnia dwie korzyści – chroni miejsce łączenia ramy ze ścianą przed wilgocią i minimalizuje mostek termiczny, jaki w tym miejscu zawsze występuje.

Montaż warstwowy, aby spełnił swoje zadanie, musi być wykonany zgodnie ze sztuką – do najczęstszych błędów należy niestaranne wykonanie uszczelnienia, dlatego zadanie to lepiej powierzyć doświadczonym fachowcom.

Izolacja okien to nie wszystko, by zapewnić ciepły dom. Zajrzyj do naszych pozostałych poradników: 
1. Co to jest mostek termiczny?
2. Jak budować na cienką spoinę bez mostków termicznych?
3. Jak wykonać izolację fundamentów?